Vieäc xaây caát ñeàn thôø Hoài giaùo
beân caïnh Ñeàn thôø coâng giaùo taïi Nagiareth
ñang gaây neân caêng thaúng
giöõa caùc Coäng ñoàng Kitoâ vaø Hoài giaùo
Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Vieäc xaây caát ñeàn thôø Hoài
giaùo beân caïnh Ñeàn thôø coâng giaùo taïi Nagiareth ñang gaây neân caêng thaúng
giöõa caùc Coäng ñoàng Kitoâ vaø Hoài giaùo.
Toái thöù hai 12/11/2001, nhoùm tín höõu Hoài giaùo quaù khích khôûi söï coâng vieäc xaây caát ñeàn thôø Hoài giaùo beân caïnh Ñeàn thôø Truyeàn Tin cuûa ngöôøi coâng giaùo taïi Nagiareth. Coâng vieäc ñöôïc khôûi söï leùn luùt “ban ñeâm“, bôûi vì coâng vieäc ñaøo moùng ñeå xaây caát ñöôïc laøm ban ñeâm, ñeå traùnh söï kieåm soaùt cuûa Nhaø Caàm quyeàn Do Thaùi. Haønh ñoäng cuûa nhoùm Hoài giaùo quaù khích naøy laäp töùc gaây nhöõng phaûn öùng maïnh meõ veà phía caùc tín höõu Kitoâ (coâng giaùo, chính thoáng vaø tin laønh) hieän ñang chôø ñôïi Chính phuû can thieäp, ñeå chaën ñöùng haønh ñoäng khieâu khích vaø coù theå gaây neân nhieàu haäu quaû lôùn lao sau naøy.
Tuyeân boá vôùi ñaëc phaùi vieân Nhaät baùo
coâng giaùo YÙ “Töông Lai” (Avvenire), soá ra ngaøy 15/11/2001,
Ñöùc Cha Michel Sabbah, Giaùo chuû caùc tín höõu Coâng giaùo taïi
Gieârusalem, nhaéc laïi raèng: taát caû caùc Giaùo hoäi taïi Thaùnh
ñòa, caùc vò giaùo chuû, vaø caùc vò laõnh ñaïo caùc Giaùo hoäi
Kitoâ khaùc (chính thoáng vaø tin laønh) taïi Gieârusalem vaø treân
caû theá giôùi ñaõ nhieàu laàn yeâu caàu Chính phuû Do thaùi phaûi
coù thaùi ñoä döùt khoaùt veà vaán ñeà raéc roái naøy; nhöng cho
tôùi nay Chính phuû laøm thinh, giaû ñieác, duø bieát raèng coâng
vieäc ñaøo moùng xaây caát ñaõ baét ñaàu leùn luùt trong ñeâm toái
töø thöù hai 12/11/2001.
Caùc Cha Doøng Phanxicoâ coù traùch nhieäm
coi soùc vaø canh giöõ Thaùnh Ñòa ñaõ nhieàu laàn than phieàn,
vì chính phuû quyeát ñònh cho pheùp xaây caát ñeàn thôø Hoài
giaùo beân caïnh Ñeàn thôø coâng giaùo, khoâng ñeám xæa chi nhöõng
phaûn ñoái vaø lôøi yeâu caàu ruùt laïi ngay giaáy pheùp cho xaây
caát ñeàn thôø.
UÛy
ban canh giöõ Thaùnh Ñòa cuõng keâu goïi
caùc tín höõu Kitoâ, Do thaùi vaø Hoài giaùo, nhöõng ngöôøi töø
tröôùc tôùi giôø vaãn phaûn ñoái vieäc xaây caát naøy, ñeå hoï
yeâu caàu Chính phuû Do thaùi ruùt laïi quyeát ñònh: moät quyeát
ñònh raát coù theå gaây neân nhöõng haäu quaû khoâng theå öôùc tính
tröôùc ñöôïc treân nhieàu caáp baäc.
Trong moät thoâng caùo ñöôïc phoå bieán trong nhöõng ngaøy naøy, UÛy ban canh giöõ Thaùnh Ñòa ñaõ vieát nhö sau: “Vieäc xaây caát moät ñeàn thôø Hoài giaùo trong nôi ñaëc bieät naøy laø lôøi yeâu caàu cuûa nhoùm Hoài giaùo quaù khích vaø lôøi yeâu caàu naøy coøn keøm theo nhöõng ñe doïa moãi ngaøy moãi gaét gao hôn choáng laïi Ñeàn Thaùnh vaø Coäng ñoàng coâng giaùo. Toøa aùn Do thaùi ñaõ phaùn quyeát raèng: laõnh thoå, treân ñoù ngöôøi ta muoán xaây caát ñeàn thôø Hoài giaùo, hieän thuoäc chuû quyeàn cuûa Nhaø Nöôùc vaø nhöõng lyù do nhoùm Hoài giaùo ñöa ra khoâng coù neàn taûng naøo caû. Duø coù phaùn quyeát nhö vaäy cuûa Toøa aùn, Chính phuû vaãn laøm ngô ñeå nhoùm Hoài Giaùo quaù khích naøy khôûi söï coâng vieäc, nhö moïi ngöôøi thaáy trong nhöõng ngaøy vöøa qua.
Baûn thoâng caùo cuûa UÛy Ban canh giöõ Thaùnh Ñòa ñaõ quaû quyeát thaâm raèng: khoâng ai hoà nghi möu toan taùo baïo vaø khieâu khích naøy nhaèm lôïi duïng tình hình quoác teá hieän nay, chaúng haïn tình hình theâ thaûm cuûa Thaùnh Ñòa ñaõ hôn moät naêm soáng trong tranh chaáp ñaãm maùu giöõa Do thaùi vaø Palestine, roài chieán tranh dieät khuûng boá taïi Afghanistan, ñeå leùn luùt thöïc hieän chöông trình cuûa hoï.
Veà coâng vieäc ban ñeâm cuûa nhoùm Hoài
giaùo quaù khích, coù theå giaûi thích nhö sau theo dö luaän chung taïi
Nagiareth, laø Nhaø Caàm quyeàn Do thaùi: moät ñaøng ñaõ yeâu caàu
nhoùm Hoài giaùo quaù khích ñình laïi coâng vieäc xaây caát, ñaøng
khaùc, laïi laøm thinh giaû ñieác nhö theå khoâng bieát, khoâng thaáy
gì caû, bôûi vì, neáu thöïc söï Nhaø Caàm quyeàn muoán coâng vieäc
xaây caát ñình laïi, chæ caàn phaùi löïc löôïng an ninh ñeán thi
haønh leänh cuûa mình.
Phaûn öùng khoâng nhöõng veà phía caùc Coäng ñoàng Kitoâ (coâng giaùo, chính thoáng, tin laønh), nhöng coøn caû veà phía caùc vò laõnh ñaïo toân giaùo vaø chính trò taïi nhöõng quoác gia Hoài giaùo oân hoøa, nhö Jordanie, Ai caäp, Arabie Saudite... Caùc vò naøy tuyeân boá choáng laïi vieäc xaây caát ñeàn thôø Hoài giaùo beân caïnh Ñeàn thaùnh coâng giaùo, vì haønh ñoäng naøy coù theå gaây neân nhieàu caêng thaúng giöõa Kitoâ giaùo vaø Hoài giaùo, caùch rieâng taïi mieàn Trung Ñoâng.
Vieân ñaù ñaàu tieân cuûa vieäc xaây caát
ñeàn thôø Hoài giaùo ñöôïc ñaët ngaøy 23 thaùng 11 naêm 1999, vaø
töø ñoù ñaõ gaây neân nhieàu caêng thaúng maïnh meõ taïi Nagiareth. Ngaøy Leã Phuïc sinh, nhoùm Hoài giaùo quaù khích ñaõ taán coâng
nhoùm thanh nieân coâng giaùo thuoäc leã nghi Bizantin, luùc ñoù ñi
qua gaàn khu ñaát xaây ñeàn thôø Hoài giaùo. Nhoùm Hoài giaùo quaù
khích chieám khu ñaát naøy, döïng leàu vaûi ñeå hoäi hoïp vaø caàu
nguyeän. Nhöõng vuï roái loaïn naøy lan traøn daàn daàn ñeán caû
trung taâm thaønh phoá Nagiareth, gaây bò thöông cho khoaûng 40 tín höõu
coâng giaùo, gaây thieät haïi cho moät soá cöûa haøng vaø xe hôi ñaäu
ngoaøi ñöôøng.
Ñeå phaûn ñoái Nhaø Caàm quyeàn vì khoâng
ñöa ra nhöõng bieän phaùp töông xöùng ñeå baûo veä an ninh cho daân
chuùng vaø cho caû caùc ngöôøi haønh höông, caùc vò laõnh ñaïo
caùc Giaùo hoäi coâng giaùo, chính thoáng vaø tin laønh ra leänh ñoùng
cöûa taát caû caùc nhaø thôø taïi Nagiareth trong hai ngaøy muøng 6
vaø 7 thaùng 4/2001.
Ngaøy muøng 3 thaùng 10/2001, Toøa aùn tuyeân boá baát lôïi cho nhoùm Hoài giaùo quaù khích vaø ngaøy 14 cuõng thaùng 10/2001, Chính phuû Do thaùi (luùc ñoù do Ñaûng Laïo ñoäng laõnh ñaïo) ñaõ caáp giaáy pheùp nhöôïng moät phaàn ñaát cuûa Nhaø Nöôùc, keá beân quaûng tröôøng Nagiareth ñeå xaây caát ñeàn thôø cuûa hoï, beân caïnh nôi phuïng töï cuûa Hoài giaùo daâng kính Shehad el Din, thuoäc gia ñình Saladino, ñaõ coù coâng ñaùnh baïi “Nghóa binh Thaùnh giaù“ luùc ñoù chieán ñaáu ñeå chieám laïi Thaùnh ñòa bò Hoài giaùo chieám ñoùng.