Chính phuû Baéc Kinh phaûn öùng

veà söù ñieäp ÑTC göûi cho Ñaïi hoäi quoác teá

nhaân dòp kyû nieäm 400 naêm Cha Matteo Ricci

nhaø truyeàn giaùo thôøi danh, ñeán Trung quoác

Prepared for Internet by Msgr Peter Nguyen Van Tai

Radio Veritas Asia, Philippines

Chính phuû Baéc Kinh phaûn öùng veà söù ñieäp ÑTC göûi cho Ñaïi hoäi quoác teá nhaân dòp kyû nieäm 400 naêm Cha Matteo Ricci, nhaø truyeàn giaùo thôøi danh, ñeán Trung quoác.

Trong hai ngaøy 24 vaø 25 thaùng 10/2001 vöøa qua, Ñaïi hoïc Gregoriana cuûa caùc Cha Doøng Teân ôû trung taâm Roma cuøng vôùi Vieän YÙ-Trung quoác toå chöùc Ñaïi hoäi quoác teá taïi Ñaïi hoïc, ñeå möøng kyû nieäm 400 naêm Cha Matteo Ricci, Doøng Teân ngöôøi YÙ, ñeán truyeàn giaùo taïi Trung quoác. Cha Matteo Ricci khoâng nhöõng laø moät nhaø truyeàn giaùo, nhöng coøn laø moät nhaø khoa hoïc, raát ñöôïc  Nhaø Caàm quyeàn Trung quoác vaø daân toäc Trung quoác xöa vaø nay kính nhôù bieát ôn.  Cha ñaõ bieát hoäi nhaäp Phuùc AÂm vaøo neàn vaên hoùa Trung quoác. Cha khoâng nhöõng noùi, vieát thaønh thaïo tieáng Trung quoác, nhöng coøn trôû neân “moät ngöôøi trong caùc ngöôøi Trung quoác, cho vaø vì ngöôøi daân Trung quoác, theo göông Thaùnh Phaoloâ: “Toâi trôû neân moïi söï cho moïi ngöôøi“.  Trong söù ñieäp göûi cho caùc ngöôøi tham ñöï Ñaïi hoäi, ÑTC noùi roõ raøng raèng: “Cha Matteo Ricci ñaõ laøm cho mình thaønh “ngöôøi Trung quoác vôùi caùc ngöôøi Trung quoác“ ñeán ñoä trôû neân thöïc söï laø moät ngöôøi thaønh thaïo tieáng noùi, phong tuïc Trung quoác,  trong yù nghóa raát saâu xa veà vaên hoùa vaø thieâng lieâng cuûa danh töø, bôûi vì nôi con ngöôøi cuûa ngaøi, ngaøi bieát thöïc hieän moät söï hoøa hôïp laï luøng giöõa linh muïc vaø nhaø khoa hoïc, giöõa ngöôøi coâng giaùo vaø vaø ngöôøi AÙ Chaâu, giöõa ngöôøi YÙ vaø ngöôøi Trung quoác“ (L'Osservatore Romano, 25.10.2001, p.5).

Trong söù ñieäp, tröôùc heát ÑTC nhaéc laïi lòch söû truyeàn giaùo taïi Trung quoác. Trong thôøi kyø naøy, dó nhieân ñaõ coù nhöõng hoaït ñoäng cuûa moät soá thaønh vieân cuûa Giaùo hoäi coâng giaùo taïi Trung quoác khoâng traùnh khoûi nhöõng laàm loãi, “thaønh quaû cay ñaéng cuûa giôùi haïn cuûa taâm hoàn vaø cuûa haønh ñoäng con ngöôøi vaø hôn nöõa bò ñieàu kieän hoùa bôûi nhöõng tình hình khoù khaên, lieân keát vôùi nhöõng bieán coá lòch söû phöùc taïp vaø nhöõng quyeàn lôïi chính trò töông phaûn nhau“. ÑTC cuõng nhaéc laïi nhöõng tranh chaáp veà thaàn hoïc“ ñeå laïi nhöõng ñaùng tieác nôi taâm hoàn vaø taïo neân nhöõng caûn trôû lôùn lao cho tieán trình rao giaûng Tin Möøng. Trong thôøi caän ñaïi, coøn coù moät söï “che chôû, baûo hoä naøo ñoù“ cuûa moät soá cöôøng quoác, ñaõ nhieàu laàn giôùi haïn vaø ngaên trôû caû chính söï töï do hoaït ñoäng cuûa Giaùo hoäi coâng giaùo vaø vì theá gaây neân nhöõng phaûn öùng tieâu cöïc ñoái vôùi Trung quoác...”.

Tröôùc nhöõng söï vieäc ñaùng tieác naøy, ÑTC thaønh thöïc coâng nhaän nhö sau: “Toâi caûm thaáy söï phaøn naøn saâu xa tröôùc nhöõng sai laàm vaø giôùi haïn naøy cuûa quaù khöù vaø toâi raát tieác vì nhöõng söï vieäc naøy ñaõ gaây neân nôi nhieàu ngöôøi caûm giaùc veà söï thieáu soùt trong söï toân troïng vaø kính neå cuûa Giaùo hoäi coâng giaùo ñoái vôùi daân toäc Trung quoác, vöøa laøm cho nhieàu ngöôøi nghó raèng: Giaùo hoäi coâng giaùo coù nhöõng taâm tình thuø ñòch ñoái vôùi Trung quoác“. Vôùi nhöõng lôøi leõ vaø cöû chæ khieâm toán, nhö ngaøi ñaõ laøm trong Naêm Thaùnh vöøa qua ñoái vôùi caùc Giaùo hoäi khaùc, ÑTC nhaán maïnh: “Vì theá, toâi xin tha thöù vaø thoâng caûm nôi nhöõng ai caûm thaáy bò xuùc phaïm, baát cöù baèng caùch naøo, bôûi nhöõng hình thöùc haønh ñoäng nhö vaäy cuûa caùc tín höõu Kitoâ“ (ibid.).

ÑTC vieát theâm: “Giaùo hoäi khoâng phaûi sôï söï thaät lòch söû vaø saün saøng - duø phaûi ñau khoå saâu xa trong taâm hoàn - coâng nhaän traùch nhieäm cuûa caùc con caùi mình. Ñieàu naøy cuõng coù giaù trò cho taát caû nhöõng gì lieân keát vôùi moái quan heä cuûa Giaùo hoäi, quaù khöù vaø hieän ñaïi, vôùi Daân toäc Trung quoác. Söï thaät lòch söû caàn phaûi tìm kieám trong bình thaûn vaø voâ tö vaø cho ñeán cuøng. Ñaây laø boån phaän quan troïng caùc hoïc giaû phaûi laøm vaø anh chò em nöõa (nhöõng ngöôøi tham ñöï Ñaïi hoäi quoác teá naøy, nhöõng ngöôøi thaønh thaïo veà caùc thöïc taïi Trung quoác) coù theå goùp phaàn vaøo coâng vieäc tìm kieám söï thaät. Toâi baûo ñaûm vôùi anh chò em laø Toøa Thaùnh luoân luoân saün saøng goùp phaàn vaø söï coäng taùc trong coâng vieäc tìm kieám naøy“.

Trong phaàn keát thuùc söù ñieäp daøi, ÑTC vieát: “Vaø chính vôùi tö  töôûng ñöôïc canh taân vaø maïnh meõ cuûa tình thaân thieän ñoái vôùi Daân toäc Trung quoác (Tình baïn höõu maø Cha Matteo Ricci ñaõ vieát leân trong cuoán saùch cuûa ngaøi veà “Tình baïn höõu“ (soá 1 vaø soá 3), toâi öôùc mong choùng ñöôïc thaáy thieát laäp caùc con ñöôøng cuï theå veà thoâng thöông vaø veà coäng taùc giöõa Toøa Thaùnh vaø Coäng hoøa Nhaân daân Trung quoác. Tình thaân thieän ñöôïc nuoâi döôõng baèng nhöõng tieáp xuùc,  nhöõng chia seû taâm tình trong hoaøn caûnh vui buoàn, baèng tình lieân ñôùi, trao ñoåi söï giuùp ñôõ. Toøa Thaùnh tìm kieám caùch thaønh thöïc trôû neân baïn höõu cuûa moïi daân toäc vaø coäng taùc vôùi caùc ngöôøi thieän chí treân caáp baäc theá giôùi“.

Tröôùc nhöõng lôøi leõ thaønh thöïc vaø khieâm toán cuûa Ñöùc Gioan Phaoloâ II trong söù ñieäp göûi cho Ñaïi hoäi quoác teá nhaân dòp möøng kyû nieäm 400 naêm Cha Matteo Ricci ñeán truyeàn giaùo taïi Trung quoác, Chính phuû Baéc kinh coù nhöõng phaûn öùng töùc khaéc, nhöng vôùi söï deø daët. Hoâm 25 thaùng 10/2001, Phaùt ngoân vieân Boä Ngoaïi giaùo Baéc Kinh, tuyeân boá: “Chuùng toâi seõ nghieân cöùu vôùi nhieàu chuù yù söù ñieäp naøy. Trung quoác luoân luoân muoán hoaøn thieän moái quan heä vôùi Vatican“. Nhöng phaùt ngoân vieân nhaéc laïi hai ñieàu kieän vaãn ñöôïc ñaët ra: (1) Ñoaïn tuyeät ngoaïi giao vôùi Ñaøi Loan; (2) khoâng can thieäp vaøo noäi boä cuûa Trung quoác. Laàn naøy phaùt ngoân vieân khoâng nhaéc laïi ñieàu kieän thöù ba nhö tröôùc ñaây: coâng nhaän Hoäi coâng giaùo aùi quoác trung thaønh vôùi Chính phuû. Roài ngöôøi phat ngoân noùi theâm ngay: “Vò phoù chuû tòch Hoäi coâng giaùo aùi quoác chaøo möøng cöû chæ cuûa Ñöùc Giaùo Hoaøng, nhö moät böôùc tieán daøi“.

Traùi laïi Ñöùc TGM Giuseppe Pittau, Toång thö kyù Boä Giaùo duïc coâng giaùo, tröôùc ñaây laø Vieän tröôûng Ñaïi hoïc Doøng Teân taïi Tokyo, vaø sau giöõ chöùc Vieän tröôûng Ñaïi hoïc Gregoriana ôû Roma, tröôùc khi ñöôïc boå nhieäm laøm TGM, moät nhaân vaät thaønh thaïo caùc vaán ñeà Vieãn Ñoâng, trong buoåi keát thuùc Hoäi nghò, nhaän xeùt nhö sau: “Vaán ñeà khoâng phaûi laø Ñaøi Loan. Ngay töø ngaøy mai ñaây, ÑTC coù theå saün saøng coù moät thoûa öôùc ñaày ñuû vôùi Trung quoác. Vaø neáu ngöôøi ta môøi ngaøi ñeán Baéc kinh, ngaøi saün saøng ñeán“. Ñöùc TGM noùi theâm: “Ñeå giaûi quyeát nhöõng vaãn ñeà hieän nay, Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ nghó ñeán caùc vaán ñeà kyõ thuaät roài. Caû vaán ñeà boå nhieäm giaùm muïc nöõa. Caùc vaán ñeà naøy seõ ñöôïc ñeà nghò vôùi Baéc kinh, khi coù cô hoäi thuaän tieän“. Ñöùc Cha Pittau keát luaän vôùi tín nhieäm: “Khoâng moät yeáu toá naøo coù theå li khai chuùng ta ñöôïc“.

Theo Haõng thoâng taán quoác teá Fides, caùc ngöôøi coâng giaùo Trung quoác vui möøng veà söù ñieäp cuûa ÑTC. Moät tín höõu coâng giaùo Baéc Kinh tuyeân boá: “Chæ coù moät ngöôøi cha ñích thöïc, ñaày tình thöông  môùi coù theå laøm moät cöû chæ nhö vaäy cho con caùi maø thoâi“. Ñöùc Cha  Giuse Xu, Giaùm Muïc giaùo phaän Wanxian, bieåu loä: “Chuùng toâi vui möøng vaø caûm ñoäng. Khoâng ai coù theå hieåu ñöôïc caùi chuùng toâi caûm nghieäm trong taâm hoàn trong luùc naøy“. Giaùo sö He Guanghu, nhaø trí thöùc ngöôøi Baéc kinh, ÑHY Shan Ku-si, Giaùm Muïc Kaohsiung (Ñaøi Loan) vaø OÂng Raymond Tai, Ñaïi söù Ñaøi Loan caïnh Vatican, noùi ñeán nhöõng dieãn tieán coù theå coù trong töông lai. Giaùo sö He Guanghu tuyeân boá: “Coù nhieàu hy voïng, nhöng khoâng trong thôøi gian vaén“. Ngaên trôû lôùn lao hôn caû laø do phe baûo thuû cuûa Ñaûng Coäng saûn Trung quoác. Ñoái vôùi ÑHY: “Caàn phaûi chôø ñôïi“. Taïi Ñaøi Loan, ngöôøi ta bieát raèng: ÑTC coù moät söï quan taâm ñaëc bieät ñoái vôùi Giaùo hoäi bò baùch haïi taïi Trung quoác. Ñaïi söù Raymond Tai tuyeân boá: “Ñaøi Loan nhìn vôùi taâm tình  uûng hoä vieäc  xích laïi gaàn giöõa Toøa Thaùnh vaø Baéc Kinh“. Nhaø ngoaïi giao Ñaøi Loan nhaán maïnh: “ÑTC laø ngöôøi duy nhaát xin loãi caùc ngöôøi Trung quoác. Khoâng moät quoác gia Taây phöông naøo, trong quaù khöù ñaõ xaâm chieám Trung quoác, coù moät cöû chæ nhö vaäy“.

Back to Home Page