Daân chuùng xeáp haøng daøi ñeå kính vieáng
thi haøi cuûa Ñöùc Gioan XXIII
Daân chuùng kính vieáng vaø caàu nguyeän tröôùc thi haøi Ñöùc Gioan XXIII
Prepared for internet by Msgr. Peter Nguyen Van Tai
Radio Veritas Asia, Philippines
Daân chuùng xeáp haøng daøi töø cuoái Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ ñeå laàn löôït tieán vaøo kính vieáng vaø caàu nguyeän tröôùc thi haøi Ñöùc Gioan XXIII sau 38 naêm qua ñôøi.
Tin Vatican (3/06/2001) - Ngaøy moàng 3 thaùng 6 naêm 1963, caùch ñaây ñuùng 38 naêm, ÑTC Gioan XIII, vò Giaùo Hoaøng cuûa Coâng ñoàng chung Vatican II, vaø ñöôïc ngöôøi daân goïi baèng teân thaân maät: “Papa Buono“ (ngöôøi Cha toát laønh), ñaõ taét thôû trong söï meán tieác vaø khoùc thöông. Trong 38 naêm vöøa qua, hoï khoâng ngôùt toân kính vaø caàu xin. Nhieàu ngöôøi ñaõ ñöôïc pheùp laï do lôøi baàu cuûa “Papa Buono“.
Cuõng chính ngaøy moàng 3 thaùng 6 naêm 2001, sau 38 naêm, Ngaøi trôû laïi vôùi daân chuùng tuï hoïp taïi Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ, khoâng phaûi trong söï meán tieác khoùc thöông nhö tröôùc ñaây, nhöng trong haân hoan chaøo möøng “Papa Buono“ trong tö caùch laø moät Vò Thaùnh baàu cöû cho hoï tröôùc maët Chuùa. Ngay töø tröôùc khi ñöôïc phong Chaân phöôùc, daân chuùng ñaõ coi Ngaøi laø “vò thaùnh“; hoï ñaõ toân kính vaø caàu xin Ngaøi, ngay sau khi qua ñôøi. Trong nhöõng khoùa hoïp Coâng ñoàng Vatican II, sau khi Ñöùc Gioan XXIII qua ñôøi, ña soá caùc Nghò phuï ñaõ xin phong Chaân phöôùc nhanh choùng heát söùc cho Ngaøi, baèng caùch giô tay bieåu quyeát. Nhöng Ñöùc Phaoloâ VI, ngöôøi keá vò, duø laø baïn thaân vaø raát meán phuïc Ñöùc Gioan XXIII, ñaõ quyeát ñònh: Tieán trình phong Thaùnh cho ngaøi phaûi theo theå thöùc vaø luaät leä ñaõ aán ñònh. Trong hôn 30 naêm, sau nhieàu thuû tuïc, Ñöùc Gioan XXIII ñaõ ñöôïc toân phong leân baäc Chaân phöôùc vaøo ngaøy 3 thaùng 09 naêm 2000, trong Naêm Ñaïi Toaøn xaù.
Nhaân dòp kyû nieäm 38 naêm qua ñôøi, truøng hôïp vôùi ngaøy Leã Chuùa Thaùnh Thaàn Hieän xuoáng, Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ muoán cho Vò Tieàn nhieäm cuûa ngaøi, nay ñaõ ñöôïc caát nhaéc leân danh döï baøn thôø, trôû laïi trong vinh quang vaø ñöôïc ñaët trong Ñeàn thôø thaùnh Pheâroâ, cho daân chuùng kính vieáng vaø caàu nguyeän. Chính ÑTC muoán raèng thi haøi cuûa Chaân phöôùc Giaùo Hoaøng Gioan 23, ñöôïc röôùc ra Quaûng tröôøng vaø ñaët beân caïnh baøn thôø, nôi ngaøi cöû haønh thaùnh leã Hieän xuoáng vôùi caùc Ñöùc Hoàng Y hieän dieän taïi Roma, vôùi söï tham döï cuûa daân chuùng, ñeán töø khaép nôi treân theá giôùi. Trong soá 50 ngaøn ngöôøi döï thaùnh leã coù 20 trong soá 80 chaùu chaét cuûa Chaân phöôùc ñeán töø Sotto il Monte, sinh quaùn cuûa Ngaøi, thuoäc Giaùo phaän Bergamo, mieàn Baéc nöôùc YÙ, vaø ñaëc bieät hôn caû laø söï hieän dieän cuûa Nöõ Tu Catarina Capitani, ngöôøi ñaõ ñöôïc pheùp laï do lôøi baàu cöû cuûa Ñöùc Gioan XXIII. Nöõ tu Catarina Capitani maéc chöùng ung thö bao töû. Caùc baùc só ñaàu haøng. Beà treân Coäng ñoàng ñaõ aán ñònh vieäc an taùng Nöõ Tu taïi Ñaát thaùnh cuûa Gia ñình ôû Napoli. Trong tình traïng thaát voïng naøy, Nöõ tu Catarina Capitani ñöôïc moät nöõ tu khaùc trong Coäng ñoàng ñaët trong mình aûnh Ñöùc Gioan XXIII vaø noùi vôùi beänh nhaân haõy caàu nguyeän. Nghe lôøi ngöôøi nöõ tu baïn khuyeân, Nöõ tu Catarina Capitani ñaõ caàu xin Ñöùc Gioan XXIII vaø ñaõ ñöôïc laønh maïnh töùc khaéc, tröôùc söï ngaïc nhieân cuûa moïi ngöôøi, caùch rieâng caùc baùc só vaãn lo laéng cho Nöõ tu Catarina Capitani. Pheùp laï naøy ñaõ ñöôïc Hoäi ñoàng Baùc só cuûa Boä Phong Thaùnh nghieân cöùu vaø ñöôïc chính thöùc coâng nhaän laø pheùp laï. Nhôø pheùp laï naøy Ñaày Tôù Chuùa Gioan XXIII ñaõ ñöôïc caát nhaéc leân danh döï baøn thôø.
Cho tôùi luùc naøy, chæ coù thi haøi cuûa ba vò Giaùo Hoaøng: Thaùnh Pio X (1903-1914), Chaân phöôùc Innocenzo XI (1676-1689) ñöôïc phong Chaân phöôùc naêm 1956, vaø Chaân phöôùc Gioan XXIII (1958-1963), ñöôïc phong Chaân phöôùc ngaøy 3/09/2000, ñöôïc ñaët ngay phía döôùi moät baøn thôø trong Ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ maø thoâi, cho daân chuùng kính vieáng vaø caàu nguyeän.
Giaûng trong thaùnh leã, ÑTC giaûi thích cöû chæ ñaëc bieät cuûa ngaøi ñoái vôùi Vò Tieàn nhieäm, maø chính Ñöùc Karol Wojtyla, hoài coøn laø Giaùm muïc ôû Carcovia, Ba lan, ñaõ ñöôïc bieát nhieàu trong thôøi kyø Coâng ñoàng Vatican II vaø sau ñoù, cuõng do chính Ñöùc Karol Wojtyla (keá vò Ñöùc Phoaloâ VI vaø Gioan Phaoloâ ñeä nhaát), toân phong leân baäc Chaân phöôùc trong Naêm Thaùnh 2000. Ñöùc Gioan Phaoloâ II noùi: Giaùo hoäi bieát ôn ÑTC Gioan XXIII veà moät Muøa ñaëc bieät trong Giaùo hoäi, töùc Coâng ñoàng Vatican II; vaø vôùi Coâng ñoàng, Ñaïi Toaøn xaù vöøa keát thuùc trong söï tieáp tuïc hoaøn toaøn. Nhöng Giaùo hoäi toân kính Ngaøi cuõng vì ñôøi soáng cuûa Ngaøi nöõa. Cuõng chính vì muïc ñích naøy, Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ muoán coù cuoäc caûi taùng vaø di chuyeån thi haøi Chaân phöôùc Gioan XXIII, Vò Giaùo Hoaøng cuûa Coâng ñoàng Vatican II, töø haàm moä Ñeàn thôø, ñeán moät baøn thôø cuûa Ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ cho daân chuùng kính vieáng vaø caàu nguyeän. Chính ngaøi ñaõ bieåu loä söï haøi loøng veà quyeát ñònh naøy trong Thaùnh leã Chuùa nhaät Leã Hieän Xuoáng, baèng nhöõng lôøi nhö sau: “Söï truøng hôïp may maén giöõa Leã Hieän xuoáng vaø vieäc ñöôïc ñoùn röôùc thi haøi cuûa Vò Tieàn nhieäm beân caïnh baøn thôø, nôi cöû haønh thaùnh leã, tröôùc söï vui möøng cuûa toaøn Daân Chuùa“. Cuõng trong baøi giaûng Thaùnh Leã, Ñöùc Gioan Phaoloâ II nhaéc laïi: “Chaân phöôùc Gioan XXIII laø moät ngöôøi“ raát laéng nghe söï thuùc ñaåy vaø hoaït ñoäng cuûa Chuùa Thaùnh Thaàn“ vaø vì theá Ngaøi ñaõ ñeå laïi daáu veát saâu ñaëm veà söù vuï truyeàn giaùo cho Giaùo hoäi vaø bieán coá Coâng ñoàng, nhö hình thöùc cuûa moät Leã Hieän xuoáng môùi vaäy“.
Veà Coâng ñoàng, do saùng kieán cuûa Ñöùc Gioan XXIII, Ñöùc Gioan Phaoloâ II ñaõ muoán ca ngôïi caùch rieâng. Ngaøi noùi: “Neáu ngaøy nay chuùng ta nhôù laïi muøa ñaëc bieät kia cuûa Giaùo hoäi (töùc Coâng ñoàng Vatican II) laø bôûi vì Ñaïi Toaøn xaù cuûa Naêm 2000 ñöôïc ñaët trong vieäc tieáp tuïc bieán coá naøy, baèng caùch laáy laïi nhieàu khía caïnh veà tín lyù cuõng nhö veà phöông phaùp cuûa Coâng ñoàng. Vaø Hoäi nghò ngoaïi leä Hoàng Y vöøa qua ñaõ taùi ñeà nghò vieäc thöïc hieän vaø ñeà cao söï phong phuù cuûa Coâng ñoàng cho caùc theá heä môùi“. ÑTC noùi theâm: “Taát nhöõng ñieàu naøy ñoái vôùi chuùng ta laø moät lyù do theâm nöõa ñeå baøy toû loøng bieát ôn ñoái vôùi Chaân phuôùc Gioan XXIII“.
Sau Thaùnh leã, thi haøi cuûa Chaân phöôùc Gioan XXIII ñöôïc röôùc vaøo Ñeàn thôø, ñaët tröôùc baøn thôø chính, cho daân chuùng kính vieáng tôùi 8 giôø chieàu. Saùng hoâm sau, thi haøi trong hoøm kính, ñöôïc ñaët döôùi baøn thôø trong Ñeàn thôø Thaùnh Pheâroâ. Töø luùc röôùc vaøo Ñeàn thôø cho tôùi khi ñoùng cöûa, daân chuùng xeáp haøng daøi töø cuoái Quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ, ñeå laàn löôït tieán vaøo kính vieáng. Moät quang caûnh caûm ñoäng vaø ñaày ñöùc tin, gôïi laïi quang caûnh cuûa ngaøy cuoái cuøng Naêm Thaùnh, tröôùc khi ñoùng Cöûa Thaùnh. Luùc ñoù daân chuùng ñoâng hôn nhieàu , xeáp haøng töø cuoái Ñaïi loä “Hoøa Giaûi”, ñeå chôø ñôïi ñöôïc böôùc qua Cöûa Thaùnh. Coù ngöôøi ñaõ kieân nhaãn chôø ñôïi tôùi 4-5 tieáng ñoàng hoà. Vaø ñeå thoûa maõn loøng suøng ñaïo cuûa ngöôøi daân, ÑTC ra leänh: chæ ñoùng Cöûa Ñeàn thôø khi moïi ngöôøi haønh höông ñaõ böôùc qua Cöûa Thaùnh. Ngöôøi sau cuøng böôùc qua cuûa Thaùnh vaøo luùc 3 giôø saùng.
Löôïc toùm Thaân theá vaø Söï nghieäp cuûa Ñöùc Gioan XXIII:
Angelo Giuseppe Roncalli sinh taïi Sotto il Monte (Bergamo) ngaøy 25.11.1881, trong moät gia ñình noâng thoân, raát suøng ñaïo. Sau khi hoïc taïi Tieåu vaø Ñaïi chuûng vieän Bergamo, Thaày Angelo Giuseppe thuï phong linh muïc naêm 1904.
Sau ñoù, Cha veà Roma theo Tröôøng Ngoaïi giao Toøa Thaùnh. Töø naêm 1925 ñeán 1934, giöõ chöùc Khaâm söù Toøa Thaùnh taïi Bulgaria. Sau ñoù, ñöôïc boå nhieäm laøm Ñaïi dieän Toøa Thaùnh beân caïnh caùc chính phuû Thoå nhó kyø vaø Hy laïp, trong 9 naêm, töø 1935 ñeán 1944. Töø naêm 1944 ñeán 1952, ñöôïc thaêng Söù Thaàn Toøa Thaùnh taïi Phaùp. Naêm 1953, ñöôïc toân phong laøm Hoàng Y vaø cuõng naêm naøy ñöôïc boå nhieäm laøm Giaùo chuû Giaùo phaän Venezia (mieàn Ñoâng baéc nöôùc YÙ).
Sau khi Ñöùc Pio XII (1939-1958) qua ñôøi (9/10/1958), ngaøy 25/10 cuõng naêm 1958, Maät vieän ñöôïc trieäu taäp, ñeå baàu Giaùo Hoaøng môùi. Sau ba ngaøy, luùc 16:45 ngaøy 28/10 naêm 1958, Ñöùc Angelo Giuseppe Roncalli, 77 tuoåi, ñöôïc baàu keá Vò Ñöùc Pio XII, nhaän teân hieäu laø Gioan XXIII.
Coâng ñoàng Vatican II - Sau ba thaùng ñöôïc baàu laøm Giaùo Hoaøng, Ñöùc Gioan XXIII, duø tuoåi ñaõ cao, ñöa ra saùng kieán gaây ngaïc nhieân khoâng nhöõng cho Giaùo Trieàu Roma, nhöng cho caû theá giôùi nöõa. Ngaøy 25 thaùng Gieâng naêm 1959, sau thaùnh leã taïi Ñeàn thôø Thaùnh Phaoloâ ngoaøi Thaønh, ñeå beá maïc Tuaàn leã caàu nguyeän cho hieäp nhaát caùc tín höõu Kitoâ, tröôùc söï hieän dieän cuûa caùc Hoàng Y tuï hoïp taïi Tu vieän Benedicto, keá beân Ñeàn thôø, Ñöùc Gioan 23, loan baùo trieäu taäp Coâng ñoàng chung Vatican II. Sau boán naêm chuaån bò, Coâng ñoàng ñaõ ñöôïc chính ngaøi khai maïc ngaøy 11/10/1962, Leã Ñöùc Maria Meï Thieân Chuùa vaø ñöôïc Ñöùc Phaoloâ VI (1963-1978), keá Vò, beá maïc ngaøy 8/12/1965, leã Ñöùc Meï voâ nhieãm.
Caùc Thoâng ñieäp thôøi danh cuûa Ñöùc Gioan XXIII - Mater et Magistra (1961): noùi veà daán thaân cuûa Giaùo hoäi trong coâng bình xaõ hoäi - Pacem in terris (1963), nhaéc ñeán caùc giaù trò cuûa hoøa bình vaø cuûa phaåm giaù con ngöôøi.
Daáu hieäu cuûa moät chöùng beänh phaùt xuaát vaøo thaùng 11 naêm 1962. Roài ngaøy 22 thaùng 5 naêm 1963, trôû neân traàm troïng. Ñöùc Gioan XXIII qua ñôøi luùc 19:40 ngaøy 3 thaùng 6 naêm 1963, sau 5 naêm laøm Giaùo Hoaøng. Thôøi gian vaén, nhöng coâng vieäc cuûa Ngaøi ñeå laïi thaät vó ñaïi.
Pheùp laï caàn phaûi coù ñeå ñöôïc toân phong leân Baäc Chaân phöôùc - Nhôø lôøi baàu cöû cuûa Ñöùc Gioan XXIII, Sô Catarina Capitani, hieän nay (2001) vaãn coøn soáng, ñoät nhieân ñaõ ñöôïc khoûi chöùng ung thö bao töû.
Tieán trình laøm aùn phong Chaân phöôùc keùo daøi 35 naêm. Trong thôøi gian naøy, ñaõ thu löôïm ñöôïc 303 chöùng taù khaùc nhau veà cuoäc ñôøi thaùnh thieän cuûa Ñöùc Gioan XXIII. Pheùp laï ñaõ ñöôïc coâng nhaän vaø ngaøy 3 thaùng 10 naêm 2000, Ñöùc Angelo Giuseppe Roncalli ñaõ ñöôïc toân phong leân Baäc Chaân phöôùc.