Ñöùc Toång Giaùm Muïc Jean-Louis Tauran
baøy toû söï quan taâm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha
ñeán neàn hoøa bình cuûa Afghanistan
Ñaïi dieän caùc Caùc nhaø laõnh ñaïo boán phaùi ñoaøn cuûa Afghanistan
trong cuoäc ñaøm phaùn taïi Koenigswinter, ngoaïi vi thaønh phoá Bonn, Ñöùc
Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Ñöùc Toång Giaùm Muïc Jean-Louis Tauran baøy toû söï quan taâm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha ñeán neàn hoøa bình cuûa Afghanistan.
(Vatican 27/11/2001) - Hoâm thöù hai 26/11/2001, Ñöùc Toång Giaùm Muïc Jean-Louis Tauran, thö kyù boä Quan Heä Vôùi Caùc Nöôùc, ñaõ gaëp gôõ cöïu hoaøng Afghanistan Mohammad Zaher Shah, taïi bieät thöï cuûa cöïu hoaøng taïi Roâma ñeå baøy toû söï quan taâm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha. Tieán Só Joaquin Navarro-Valls, giaùm ñoác Phoøng Baùo Chí Toøa Thaùnh ñaõ cho bieát nhö treân hoâm thöù ba 27/11/2001.
Cuoäc gaëp gôõ vôùi cöïu hoaøng 87 tuoåi naøy ñaõ dieãn ra taïi bieät thöï nôi oâng ñaõ soáng löu vong töø naêm 1973. Tieán Só Joaquin Navarro-Valls cho bieát cuoäc gaëp gôõ laø moät cô hoäi ñeå Ñöùc Toång Giaùm Muïc Tauran laäp laïi nhöõng moái quan taâm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vaø söï saün saøng giuùp ñôõ neàn hoøa bình vaø ñieàu toát ñeïp cho nhaân daân Afghanistan.
Tieán Só Joaquin Navarro-Valls cho bieát theâm "Hai beân ñaõ thaûo luaän söï caàn thieát veà moät cuoäc thöông thaûo hoøa bình vaø söï lieân ñôùi cuûa coäng ñoàng quoác teá trong vieäc taùi thieát Afghanistan, trong söï nhaát trí raèng vuõ khí, töï noù khoââng theå ñem laïi hoøa bình vaø an ninh".
Tieán Só Navarro-Valls cho bieát "Quoác vöông cuõng baøy toû nhöõng lôøi bieát ôn chaân thaønh veà moái baän taâm cuûa Ñöùc Thaùnh Cha vaø caùc toå chöùc nhaân ñaïo Coâng Giaùo".
(BBC 27/11/2001) - Trong khi ñoù hoâm thöù Ba 27/11/2001, moät cuoäc hoäi nghò veà töông lai haäu chieán cuûa Afghanistan cuõng ñaõ ñöôïc toå chöùc taïi Bonn, Ñöùc Quoác vôùi söï tham döï cuûa 4 nhoùm. Nhoùm "Roâma" goàm nhöõng ngöôøi uûng hoä cöïu hoaøng, nhoùm "Peshawar" goàm ñaïi dieän nhöõng ngöôøi Pashtun cuõng gaàn guõi vôùi cöïu hoaøng, nhoùm "Cyprus" ñaïi dieän cho nhöõng ngöôøi Afghanistan ñang löu vong taïi Iran vaø nhoùm Lieân Minh Phöông Baéc ñang kieåm soaùt gaàn nhö toaøn boä ñaát nöôùc. Cöïu hoaøng khoâng töï mình tham döï ñaïi hoäi nhöng cöû ñaïi bieåu ñeán döï.
Caùc thaønh vieân töø nhöõng phe nhoùm ñoái nghòch cuûa Afghanistan tham döï hoäi ñaøm Ñöùc ñaõ ñoàng yù treân nguyeân taéc vieäc thaønh laäp moät chính phuû chuyeån tieáp ñaïi dieän roäng raõi.
Caùc thaønh vieân taïi hoäi nghò do LHQ baûo trôï ñaõ ñaët cho hoï moät haïn choùt trong voøng töø ba ñeán naêm ngaøy ñeå ñoàng yù veà hình thöùc cuûa chính quyeàn laâm thôøi vaø coù theå moät löïc löôïng quoác teá taïi Afghanistan, theo lôøi phaùt ngoân nhaân LHQ Ahmed Fawzi.
Tröôûng phaùi ñoaøn cuûa Lieân Minh Mieàn Baéc, Boä Tröôûng Noäi Vuï Yunus Qanooni noùi nhoùm oâng khoâng möu tìm quyeàn löïc ñoäc ñoaùn taïi Afghanistan maëc duø ñaõ ñaït nhieàu thaéng lôïi quaân söï ñoái vôùi Taliban.
Nhöng moät caâu hoûi hoùc buùa vaãn coøn laø hoäi nghò naøy ñöôïc ñaïi dieän roäng raõi nhö theá naøo - ñaëc bieät laø nhoùm saéc toäc lôùn nhaát, ngöôøi Pashtun.
Phe Taliban coù söï uûng hoä nhieàu nhaát töø coäng ñoàng naøy, nhöng hoï khoâng coù ñaïi dieän taïi cuoäc hoäi ñaøm.
Caùc nhaø laõnh ñaïo cuûa boán phaùi ñoaøn trong cuoäc ñaøm phaùn taïi Koenigswinter, ngoaïi vi thaønh phoá Bonn, söû duïng cuøng moät ngoân töø ñeå goïi moät giai ñoaïn môùi cuûa hoøa bình vaø nhaân phaåm, theo oâng Fawzi.
Caùc tham döï vieân baøy toû laïc quan raèng cuoäc hoäi ñaøm seõ ñaùnh daáu moät khuùc quanh lòch söû vaø ñoàng thanh chaáp thuaän ba ñieåm chính trong nghò trình.
Ñieåm thöù nhaát, oâng Fawzi noùi, laø laäp moät “hoäi ñoàng toái cao laâm thôøi” ñeå ñöa Afghanistan töø giai ñoaïn chuyeån tieáp ñeán daân chuû, LHQ hy voïng giai ñoaïn naøy seõ maát saùu thaùng.
Moät chính phuû ñaïi dieän roäng raõi hôn, luùc ñoù seõ ñöôïc chaáp thuaän, vaø sau cuøng laø moät “loya jirga” hay hoäi ñoàng boâ laõo seõ ñöôïc trieäu taäp taïi Afghanistan ñeå quyeát ñònh quoác gia seõ ñöôïc cai trò nhö theá naøo sau saùu thaùng chuyeån tieáp.
Khi hoäi nghò khai maïc, oâng Lakhdar Brahimi ñaõ ñoïc thoâng ñieäp cuûa Toång Thö Kyù LHQ Kofi Annan, thuùc duïc moïi nhoùm ñöøng laëp laïi nhöõng loãi laàm cuû baèng caùch ñöa Afghanistan vaøo ñöôøng noäi chieán.
Lieân Minh Mieàn Baéc vaø Pakistan cho thaáy hoï muoán ñoùng laïi trang söû thuø nghòch cuûa quaù khöù.
Phaân tích vieân cuûa BBC cho raèng ñieàu naøy coù aûnh höôûng saâu xa cho töông lai cuûa Afghanistan - nhaát laø neáu Lieân Minh Mieàn Baéc trôû neân moät ñaûng chính trong chính quyeàn chuyeån tieáp.
Lieân Minh, goàm ña soá laø ngöôøi Tajiks vaø Uzbeks, noùi phaùi ñoaøn cuûa hoï coù “quaân baèng veà saéc toäc” vì hoï coù caû ñaïi dieän cuûa ngöôøi Pashtuns vaø thaønh vieân cuûa nhöõng nhoùm khaùc.
Nhöng phaùi vieân BBC Brian Hanrahan taïi cuoäc hoäi ñaøm, noùi raèng maëc daàu nhöõng ñaïi dieän cuûa Cöïu Hoaøng cuõng coù ngöôøi Pashtuns, nhöng hoï soáng ôû nöôùc ngoaøi vaø khoâng coù ai ñaïi dieän cho ngöôøi Pashtuns töø can cöù ñòa cuûa hoï.
Trong luùc caùc phaùi ñoaøn tieáp tuïc cuoäc hoäi ñaøm taïi nhaø khaùch sang troïng Laâu Ñaøi Petersburg beân gioøng soâng Rhine, moät laõnh tuï boä laïc Afghan ñaõ ñieän thoaïi cho giôùi chöùc LHQ baøy toû söï uûng hoä cho tieán trình hoøa bình.
OÂng Fawzi thuaät lôøi cuûa Hamid Karzai, moät laõnh tuï choáng Taliban coù uy tín taïi mieàn nam Afghanistan, noùi raèng: “Cuoäc hoïp naøy laø con ñöôøng ñi ñeán cöùu nöôùc,”
OÂng Karzai noùi “Chuùng toâi laø moät quoác gia, moät vaên hoùa, chuùng toâi ñoaøn keát vaø khoâng chia reõ, Chuùng toâi taát caû ñeàu tin vaøo Hoài Giaùo nhöng laø moät Hoài Giaùo cuûa tình thöông.”