Giaùo hoäi Coâng Giaùo
ñöùng tröôùc cuoäc taán coâng boïn khuûng boá
taïi Afghanistan
Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Giaùo Hoäi Coâng Giaùo tröôùc cuoäc taán coâng boïn khuûng boá taïi Afghanistan.
Vatican - 9/10/2001 - Ngay khi tin töùc cuoäc taán coâng baèng khoâng löïc dieãn ra taïi Afghanistan, caùc vò laõnh ñaïo trong Giaùo Hoäi Coâng Giaùo ñaõ daâng lôøi caàu nguyeän cho hoøa bình, moät soá vò leân tieáng uûng hoä laäp tröôøng cho cuoäc traû ñuõa naøy, moät soá vò khaùc quan ngaïi ñeán soá töû vong daân söï.
Ñöùc Giaùo Hoaøng vaø gaàn 250 Nghò phuï tham döï Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc taïi Roma ñaõ tieáp tuïc chöông trình nghò söï vaøo ngaøy thöù hai 8/10/2001 baét ñaàu baèng buoåi caàu nguyeän ñaëc bieät baèng tieáng La Tinh do Toång Tröôûng Boä Giaùm Muïc- Ñöùc Hoàng Y Giovanni Battista Re.
“Nhöõng tin töùc ñaõ ñeán töø chieàu hoâm qua veà nhöõng hoaït ñoäng quaân söï dieãn ra taïi Afghanistan thoâi thuùc chuùng ta daønh nhöõng lôøi caâu nguyeän cho hoøa bình vaø coâng lyù. Töø taâm khaûm chuùng ta, chuùng ta haõy laäp laïi: Laïy Chuùa, xin ban hoøa bình xuoáng treân chuùng con. Xin Chuùa soi saùng ñeán nhöõng ngöôøi coù traùch nhieäm cho nhöõng quyeát ñònh naøy”.
Ñöùc Giaùo Hoaøng ñaõ theâm “Toâi hy voïng cho neàn hoøa bình”.
Sau ñoù, tieáp kieán khaùch haønh höông taïi quaûng tröôøng Thaùnh Pheâroâ, Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ noùi Ngaøi muoán “chia seû vôùi anh chò em vaø tín thaùc nôi Thieân Chuùa nhöõng lo laéng vaø quan taâm maø chuùng ta caûm thaáy trong thôøi ñieåm teá nhò naøy trong ñôøi soáng quoác teá”. Ngaøi cuõng ñaõ keát thuùc baèng lôøi caàu nguyeän cho hoøa bình.
Ñöùc Thaùnh Cha ñaõ khoâng ñöa ra moät lôøi bình luaän cuï theå naøo vaøo ñeâm ñaàu tieân khi Hoa Kyø vaø Anh taán coâng baèng khoâng löïc ñaõ baén 50 hoûa tieãn Tomahawk vaø AGM-86 cuøng vôùi caùc phaùo ñaøi bay B-1, B2 vaø B-52 vaø caùc chieán ñaáu cô F14- Tomcat vaø FA18 Hornet daäp bom treân caùc laõnh thoå taïi Afgan. Caùc vieân chöùc Hoa Kyø ñaõ cho bieát cuoäc taán coâng naøy nhaèm tieâu dieät caùc traïi vaø caên cöù quaân söï cuûa Osama bin Laden vaø laøm teâ lieät chính quyeàn Taliban ñaõ chöùa chaáp bin Laden.
Vaøi giôø tröôùc khi cuoäc doäi bom baét ñaàu, Ñöùc Giaùo Hoaøng laäp laïi lôøi môøi goïi cuûa Ngaøi haõy daønh thaùng Möôøi ñeå laàn chuoãi Maân Coâi trong kinh nguyeän haèng ngaøy caàu nguyeän cho hoøa bình vaø choáng laïi boïn khuûng boá.
Ñöùc Giaùm Muïc Joseph A Fiorenza, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Hoa Kyø cho bieát vaøo ngaøy 8/10/2001 taïi Roma - Döïa vaøo ñeâm doäi bom ñaàu tieân, vieäc traû ñuõa cuûa Hoa Kyø ñöôïc coi laø “thích ñaùng vaø coù haïn ñoä”. Ñoù laø ñieàu maø caùc vò laõnh ñaïo trong Giaùo Hoäi seõ phaûi ñeå yù ñaùnh giaù khi nhöõng bieán coá naøy xaûy ra.
Ñöùc Giaùm Muïc Fiorenza noùi raèng Hoa Kyø “caàn thi haønh quaân söï” vì hai lyù do: ñeå vieän trôï nhaân ñaïo ñöôïc ñöa tôùi cho ngöôøi daân Afghan ñang ñau khoå vaø chaám döùt nhöõng hoaït ñoäng cuûa bin Landen.
“Hy voïng, seõ khoâng coù töû vong daân söï. Bao laâu hoï taán coâng caùc caên cöù quaân söï, toâi nghó raèng phaûn öùng naøy thích hôïp vaø coù haïn ñoä”.
Baûn töôøng trình ñaàu tieân cho thaáy caùc cuoäc bieåu tình choáng Hoa Hyø ñaõ dieãn ra taïi Pakistan, khi Hoa Kyø ñaõ duøng khoâng phaän cuûa quoác gia naøy ñeå taán coâng Afghanistan, Toøa Thaùnh ñaõ thoâng baùo raèng Ñöùc Giaùm Muïc Anthony Theodore Lobo taïi Islamabad-Rawalpindi, chuû tòch Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc Pakistan, ñang tham döï Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc taïi Roma ñaõ xin pheùp Ñöùc Thaùnh Cha, ñeå trôû veà coù maët beân caïnh con chieân cuûa Ngaøi haàu ñoái phoù vôùi tình hình môùi ñang dieãn ra.
Caùc vò laõnh ñaïo trong Giaùo Hoäi taïi Pakistan lo sôï tình hình choáng ngöôøi Taây Phöông taïi quoác gia naøy seõ ñöa tôùi nhöõng cuoäc taán coâng tôùi caùc coäng ñoaøn Kitoâ Giaùo thieåu soá taïi ñaây.
Ñöùc Hoàng Y Narrallah P Sfeir ñaët caâu hoûi lieäu cuoäc taán coâng baèng khoâng löïc seõ coù hieäu quaû trong thôøi daøi laâu daøi hay khoâng.
Ñöùc Hoàng Y ñaõ noùi vôùi thoâng taán xaõ Fides trong giôø giaûi lao cuûa Thöôïng Hoäi Ñoàng Giaùm Muïc: “Cuoäc taán coâng naøy laø ñieàu khoâng theå traùnh ñöôïc ... nhöng lieäu seõ giaûi ñaùp ñöôïc caâu hoûi hay khoâng? Roài seõ coù nhöõng cuoäc khuûng boá môùi taïi nhöõng nôi khaùc”.
Ngaøi noùi giaûi phaùp thieát yeáu ñeå chaám döùt chieán dòch khuûng boá laø “ñoái thoaïi vaø coâng lyù, ñaëc bieät laø coâng lyù xaõ hoäi thaät söï caàn thieát treân toaøn theá giôùi. Nhöng ñieàu naøy ñaõ khoâng coù”. Vaán ñeà coâng lyù bao goàm moät caùch ñaëc bieät tôùi tình hình giöõa Palestine vaø Israel.
“Con ngöôøi khoâng theå chaáp nhaän moãi ngaøy vaãn coøn coù caùc naïn nhaân, nhöõng con ngöôøi ñang ñau khoå, nhöõng oaùn traùch maø khoâng tìm thaáy söï ñaùp traû. Toâi nghó raèng neáu coâng lyù ñöôïc giaûi quyeát cho caùc cuoäc tranh luaän giöõa Israel-Palestine, seõ laøm dòu ñi nhöõng caêng thaúng”.
Linh Muïc Doøng Teân Thomas Michel, ngöôøi ñaõ töøng laøm vieäc nhieàu naêm trong vieäc ñoái thoaïi giöõa ngöôøi Kitoâ Giaùo vaø Hoài Giaùo, cho bieát ñoái vôùi caùi nhìn cuûa ngöôøi Hoài Giaùo vieäc traû ñuõa baèng quaân söï seõ gaây cho hoï theâm nhaãn taâm ñaëc bieät neáu coù thöông vong veà phía daân söï.
Trong cuoäc phoûng vaán taïi Roma, Cha Michel noùi “Raát ít ngöôøi Hoài Giaùo maø toâi bieát coù caûm tình vôùi Taliban, nhöng hoï coù nhieàu caûm thöông tôùi ngöôøi daân Afghan”.
“Chuùng ta caûm thaáy soác vaø gheâ tôûm khi thaáy nhöõng naïn nhaân voâ toäi taïi Trung Taâm Thöông Maïi Theá Giôùi, vaø chuùng ta seõ coù cuøng moái quan taâm tôùi nhöõng ngöôøi voâ toäi khaùc taïi baát kyø nôi naøo”.
Moäi vieân chöùc taïi Toøa Thaùnh Vatican khoâng muoán tieát loä danh taùnh cho bieát ñieàu quan troïng laø Hoa Kyø phaûi nhaán maïnh ñeán moät ñieàu laø cuoäc taán coâng naøy chæ nhaèm tôùi quaân khuûng boá chöù khoâng phaûi ngöôøi Hoài Giaùo. Phaûn öùng cuûa ngöôøi Hoài Giaùo luùc naøo ra sao coøn tuøy thuoäc vaøo tình huoáng.
“Toâi nghó ña soá ngöôøi Hoài Giaùo chaáp nhaän yù kieán duøng hình thöùc quaân söï naøo ñoù ñeå ngaên ngöøa caùc cuoäc khuûng boá môùi. Nhöng chaéc chaén raèng, neáu coù thöông vong daân söï, ñieàu naøy seõ kích ñoäng gaây phaûn öùng ngöôïc laïi, ngay caû ñoái vôùi nhöõng ngöôøi chaáp nhaän moät cuoäc chieán coù giôùi haïn”.
“Moät ñieàu quan troïng nöõa ñeå taåy tröø boïn khuûng boá laø chuùng ta phaûi ñi tôùi chính nghóa. Nhieàu ngöôøi ñang nhaän dieän raèng neáu coâng lyù ñöôïc xöû lyù taïi Palestine vaø Iraq, boïn khuûng boá seõ khoâng coøn ñaát duïng voõ”.
Tôø baùo cuûa Toøa Thaùnh L' Osservatore Romano, ñaõ töôøng trình trong trang ñaàu veà cuoäc traû ñuõa, nhaán maïnh raèng cuoäc taán coâng khoâng löïc ñöôïc nhaèm tôùi laø “moät cuoäc taán coâng tôùi caùc caên cöù ñöôïc xaùc ñònh roõ cuûa löïc löôïng canh phoøng quoác teá” vaø ñoù khoâng phaûi laø moät cuoäc chieán choáng laïi daân Afghan vaø ngöôøi Hoài Giaùo.