hang toại đạo (catacombs)
Phòng dưới đất và những đường hầm do Kitô hữu Roma xây dựng để chôn người chết. Kitô hữu thường họp nhau tại đây để cầu cho kẻ chết.
hà tiện
Một trong 7 mối tội đầu là tình yêu vật chất quá lẽ và sao nhãng những điều thiện hảo linh thiêng và bổn phận công bình và bác ái. Không biết xài tiền hoặc phung phí hoặc quá bủn xỉn, mê tiền quá hay lỗi công bằng.
hạnh các vị tử đạo
Tuyển tập về câu chuyện các tử đạo tiên khởi. Nhiều chuyện có thực nhưng nhiều chuyện đã biến đổi. Tuyển tập danh tiếng nhất là Golden Legend of Jacobus de Voragine (năm 1298).
hiến thánh
nghi lễ đặc biệt trong đó một căn nhà hay đồ vật được làm phép cách đặc biệt và dành riêng cho việc thánh thiện như hiến thánh bàn thờ, nhà thờ chén lễ, nghĩa trang.
Hiển linh (Epiphany)
lễ phụng vụ cử hành ngày 6 tháng giêng kỷ niệm sự tỏ mình của Chúa Kitô cho dân ngoại mà đại diện là ba nhà bác học và thần tính của Ngài tỏ hiện khi Ngài chịu ph"p rửa cũng như trong tiệc cưới Cana. Ðây là lễ có nguồn gốc xa xưa nhất là bên Ðông phương và tại nhiều quốc gia đây là dịp cho những cử hành đặc biệt và tặng quà.
hiển tu (confessor)
vị thánh nam không phải là thánh tử đạo.
hiện ra
Tiếng latinh Apparere: hiển hiện. Một thị kiến hay một sự hiển hiện bất thường của một người hay sự vật với sứ điệp đặc biệt. Chẳng hạn Chúa hiện ra với Thánh nữ Margarita Maria Alacoque, hay Ðức Mẹ hiện ra tại Lourdes với thánh Bernadetta, tại Fatima với ba trẻ. Người công giáo không buộc tin những cuộc hiện ra đó là thực. Những sứ điệp của những biến cố đó không thể nào so sánh với Phúc âm được.
hòm bia
Hòm gỗ mạ vàng trong ngoài chứa đựng hai bia đá ghi luật Maisen. (Xuất hành 25:10) diễn tả sự hiện diện của Chúa giữa dân người. Khi lang thang trong sa mạc dân do thái mang hòm bia theo Quân Babylone chiếm hòm bia năm 586 trước tây lịch. Sau cùng được để trong đền thờ Jerusalem trong phòng gọi là nơi Cực thánh.
hồng y (Cardinal)
Tiếng Latinh Cardo: kèo nhà. Linh mục hay giám mục được chỉ định làm giới chức cao cấp của Giáo hội chỉ sau Ðức Giáo Hoàng. Hội đồng hồng y giúp Ngài trong những công việc quan trọng và các ngài cũng có trách nhiệm trong việc bàu Giáo Hoàng.
hồng y đoàn (college of cardinals)
theo giáo luật hồng y đoàn là đoàn đặc biệt trong giáo hội công giáo có trách nhiệm bàu Giáo hoàng theo qui định của luật. Các hồng y giúp cho Ðức Giáo Hoàng theo cộng đoàn tính khi các ngài được kêu gọi bàn đến những vấn đề đặc biệt, các ngài cũng giúp giáo hội trong những công việc tư riêng qua các thánh bộ
(C) Copyright 1998
by Rev. Ngo tuong Dzung, Texas, USA.