Lạy Chúa là Thượng Ðế,
Ngài thật cao cả!

Theo Bản dịch của Gs. Nguyễn Ðăng Trúc - Lm. Vũ Thành

Prepared for internet by Vietnamese Missionaries in Taiwan

Lạy Chúa là Thượng Ðế, Ngài thật cao cả!

Con người và vũ trụ chung quanh không tự mình mà có; chúng từ Thiên Chúa mà ra. Tạo vật là công trình của Ngài. Thiên Chúa đã tạo dựng nên trời và đất.

Chân lý đó được diễn tả bằng nhiều cách. Ở thời đại nào con người cũng đã tuyên xưng Thiên Chúa sáng tạo. Họ mô tả công việc tạo dựng bằng nhiều hình ảnh. Nhưng việc biết vũ trụ được thành hình cách nào điều đó không phải là điểm quan trọng nhất; điều đáng kể là việc xác tín vũ trụ do Thiên Chúa mà có.

Trong Ca Vịnh 104, người cầu nguyện ca tụng sự cao cả của Thiên Chúa Ðấng đã tạo dựng mọi sự.

Hồn tôi ơi, hãy ca tụng Thiên Chúa.
Lạy Chúa, Ngài thật là cao cả!
Ngài mặc lấy vẻ mỹ miều và đức độ cao sang,
ánh sáng là áo khoác của Ngài.
Ngài trải rộng bầu trời như tấm lều,
Ngài xây nhà trên sóng nước.
Mây ngàn là xe giá, Ngài bay lượn bằng đôi cánh gió;
gió là kẻ đưa tin, ánh mặt trời là gia nhân của Ngài.
Ngài đã đặt trái đất trên móng nền vững chãi,
khó bề lung lay;
đại dương lấy áo phủ đất đai,
và nước đổ tràn trên núi đồi;
nhưng nưới đó đã tuân phục trước uy quyền Ngài,
chúng làm mưa đổ ào ào trong cơn sấm động của Ngài.
Chúng chảy qua núi đồi và đổ vào trong các thung lũng
đến nơi mà Ngài đã định sẵn cho chúng.
Ngài đã đặt một giới hạn cho nước,
một bờ cắn không thể vượt qua,
để chúng không bao giờ còn lấp phủ mặt đất.
Ngài làm cho suối tuôn trào,
chảy qua khe vực;
thú vật đồng nội đến sông uống nước,
lừa hoang có thể giải khát;
chim trời đậu trên bờ,
và tiếng ca vang vọng trong cây lá um tùm.
Từ nơi Ngài cư ngụ, Ngài vun tưới núi đồi,
đất đen nhuần thấm mây mưa;
Ngài làm cỏ mọc nuôi đàn thú vật,
cho con người trồng trọt cây trái,
đã nhờ đất có bánh ăn,
rượu uống tạo niềm hoan lạc,
dầu thơm làm tươi nét dung nhan,
lương thực tăng cường sức lực.
Biết bao kỳ công Ngài đã làm, lạy Thiên Chúa tôi!
Và Ngài đã làm ra tất cả một cách khôn ngoan;
tạo vật trải tràn trái đất.
Tôi muốn suốt đời ta tụng Chúa,
được sống ngày nào, tôi ao ước nhảy mừng Thiên Chúa.
Bài cà của tôi mong Ngài vui nhận;
tôi muốn hỉ hoan với Thiên Chúa tôi.

(TV 104:1-15, 33-34)

Tác giả được gọi là "người gọi Chúa là Giavê", đã viết đoạn văn sau đây ở Giêrusalem vào khoảng năm 950 trước Chúa Giêsu Kitô. Người đó kể lại việc tạo dựng con người với một lối văn gợi hình. Sau khi dựng nên con người, Thiên Chúa làm cho nó một vườn cây. Và con người nhận trách nhiệm trồng trọt và săn sóc khu vườn đó.

Người gọi Chúa là Giavê đã dùng cách đó để nói lên đức tin của mình vào Thiên Chúa Ðấng tạo dựng con người và giúp cho nó sống.

Qua tiến trình lịch sử của mình, dân Israel đã thấy được việc Chúa thật sự lo lắng cho con người.

Trong truyện này, người của Giavê muốn độc giả của mình kếp hợp với Thiên Chúa đầy tình thương yêu và trung thành, Thiên Chúa hằng săn sóc con người.

Khi Chúa làm ra trời và đất, chưa có một tụm cây nào trong đồng nội, cỏ chưa hề mọc lên, vì Chúa chưa cho mưa xuống và chưa có người nào để cày cấy, nhưng một nguồn suối đã trào phun ra từ mặt đất để tưới phủ mặt trên.

Bấy giờ Chúa nắn con người bằng đắt sét và thổi vào mũi nó một làn hơi sống, từ đó con người trở thành một hữu thể có sự sống.

Chúa làm một vườn cây ở Ðịa Ðàng, phía Ðông, và để con người đã được nắn ra sống trong đó. Ngài cho đất mọc lên đủ loại cây xinh đẹp và có trái ngon; và ở giữa vườn, là cây của sự sống và biết điều thiện và điều ác.

Bấy giờ Chúa đặt người sống trong vườn Ðịa Ðàng để trồng trọt và săn sóc vườn. Ngài răn dạy con người như sau:

"Con có thể ăn các trái của tất cả các loại cây ở trong vườn, trừ trái của cây biết điều thiện điều ác; nếu con ăn những trái của cây biết điều thiện và điều ác, con sẽ chết".

(ST 2:8-9; 15-15

Sau đó Chúa nói:

"Người ở một mình không tốt. Ta sẽ cho nó một sự giúp đỡ hợp với nó".

Và Chúa lấy đất làm ra tất cả thú vật đồng nội và tất cả chim trời; Ngài đem đến cho con người để người đó cho chúng một tên gọi. Con người gọi tên các loài vật, chim trời và thú vật đồng nội, nhưng con người không thấy sự giúp đỡ đó hợp với mình.

Bấy giờ Chúa là Thiên Chúa cho con người ngủ mê; Ngài lấy một xương sườn và làm cho thịt liền lại. Với khúc xương sườn Ngài đã rút ra, Thiên Chúa làm nên một người phụ nữ và đem đến cho người đàn ông. Adong reo lên:

"Bà này đúng là xương từ xương tôi và thịt từ thịt tôi".

Vì thế người đàn ông bỏ cha mình và mẹ mình và kết hợp vợ mình, và họ trở nên một thân thể duy nhất.

Cả hai, đàn ông cũng như đàn bà đều trần trưồng. Nhưng họ không biết hỗ ngươi.

(ST 2:18-25

Vào thời lưu đày, khoảng 550 trước Chúa Giêsu Kitô, một vài thầy cả nói lên đức tin của mình vào Thiên Chúa, Ðấng Tạo Dựng.

Họ sống vào thời kỳ khủng hoảng toàn diện: đàn ông, đàn bà đã bị lưu đày tại Babylone. Bấy giời, vương quốc đã sụp đổ, dân Israel mất quê hương. Bị lưu đày ở Babylone, người Do Thái trung tín không thể đến cầu nguyện tại đền thánh Giêrusalem.

Trước cơn khủng hoảng này, các thầy cả muốn ổn định lại trật tự bằng cách đề nghị một lối sống mới theo đức tin, nên họ kể lại chính Chúa đã xây dựng trật tự từ tình trạng hỗn loạn thuở ban đầu của thể giới. Thế giới được xếp đặt thứ tự đã tồn tại nhờ lời Chúa. Cũng một cách đó, các thầy cả xác tín rằng Chúa là chủ của trật tự trong thế giới, Ngài sẽ tác tạo lại Israel và trả lại quê hương cho họ.

Thuở ban đầu Chúa dựng trời và đất. Ðất bấy giờ là một mớ hổn độn; bóng tối phủ đầy và Thần Khí Chúa là đà trên mặt nước.

(ST 1:1-2)

Chúa phán:
"Hãy có ánh sáng".
và ánh sáng xuất hiện.

Chúa thấy ánh sáng tốt đẹp; và Ngài tách ánh sáng khỏi bóng tối. Ngài gọi ánh sáng là "ngày" và bóng tối là "đêm".

Thế là một buổi chiều và một buổi sáng: đó là ngày thứ nhất.

Và Chúa phán:
"Hãy có một bầu trời tách nước ra khỏi nhau".

Và Chúa đã làm nên bầu trời để tách nước dưới bầu trời và nước ở trên bầu trời.

Chúa gọi bầu trời là "trời".

Lại có một buổi chiều và một buổi sáng: đó là ngày thứ hai.

Và Chúa phán:
"Nước dưới bầu trời hãy tụ lại một nơi và đất khô hãy xuất lộ".

Và sự việc xảy ra như thế.

Chúa gọi đất khô là "đất" và khối nước là "biển".

Và Chúa thấy việc đó tốt đẹp.

Và Chúa phán:
"Ðất hãy sinh cỏ xanh, đủ loại hoa màu và các cây đâm trái theo loại của mình và mọc đầy trên đất".

Và Chúa thấy việc đó tốt đẹp.

Có một buổi chiều và một buổi sáng: đó là ngày thứ ba.

Và Chúa phán:
"Hãy có các tinh tú trên bầu trời để phân định ngày đêm. Chúng hãy trở thành dấu chỉ các ngày lễ cũng như các ngày và năm, chúng hãy rực lên trên bầu trời để chiếu sáng trái đất."

Và việc xảy ra như thế.

Chúa đã tạo dựng hai tinh tú: cái lớn để làm chủ ban ngày và cái nhỏ làm chủ ban đêm; và sau đó là các ngôi sao. Ngài đặt chúng trên bầu trời để chiếu sáng trái đất, để làm thành ngày và đêm, để phân định ánh sáng và bóng tối.

Và Chúa thấy việc đó tốt đẹp. Có một buổi chiều và một buổi sáng: đó là ngày thứ tư.

Và Chúa phán:
"Nước hãy có đầy sinh vật và chim trời hãy bay nhảy trên đất"

Và Chúa đã dựng các quái vật ở biển cả và các sinh vật sống đầy dưới nước cũng như tất cả các loài chim.

Và Chúa thấy việc đó tốt đẹp. Và Chúa chúc lành chúng như sau:

"Hãy sinh sản đầy tràn ở trong nước biển; chim chóc hãy tăng bội trên đất".

Có một buổi chiều và một buổi sáng: đó là ngày thứ năm.

Và Chúa phán:
"Ðất hãy sản sinh đủ thứ giống vật: gia súc, bò sát và thú rừng".

Và sự việc xảy ra như thế. Chúa đã tạo dựng đủ thứ thú rừng, gia súc và bò sát đầy trên mặt đất. Và Chúa thấy mọi việc đó tốt đẹp.

(ST 1:3-25)

Trong các chuyện tích kể lại, các thầy cả cố gắng nói lên việc tạo dựng con người theo một quan điểm đặc biệt. Họ muốn cho thấy con người được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa và giống với Ngài. Các thầy cả không muốn giải thích bằng cách nào con người xuất hiện ra trên trái đất; mục đích của họ là nhắc nhở cho con người nhớ sứ mạng mà Chúa giao phó: làm cho hổn loạn tan biến và đem lại trật tự cho trái đất, sau đó là bảo vệ cho thiên nhiên ổn định nhịp nhàng.

Và Chúa phán:
"Chúng ta hãy làm con người theo hình ảnh chúng ta, giống với chúng ta, để nó chế ngự cá biển, chim trời, loài vật ở trên đất và các loàn bò sát".

Và Chúa đã dựng con người theo hình ảng Ngài; Ngài tạo dựng ra đàn ông và đàn bà.

Và Chúa chúc lành cho họ như sau:

"Các con hãy sinh sản và nhân tăng lên, hãy sống đầy mặt đất, hãy thống trị nó và chế ngự cá biển, chim trời và tất cả các thứ vật bò sát trên mặt đất".

Và Chúa phán:
"Các con xem, Ta ban cho các con hoa màu và cây ăn trái; đó sẽ là thức ăn của các con; và cỏ xanh sẽ làm thức ăn cho tất cả thú vật trên đất, chim trời, mọi vật bò sát và sinh vật khác".

Và sự việc đã xảy ra đúng như thế.

Chúa thấy mọi Ngài đã làm, và việc đó tốt đẹp.

Có một buổi chiều và một buổi sáng: đó là ngày thứ sáu.

Thế là hoàn tất việc tạo dựng trời đất và tất cả những gì ở trong đó.

(ST 1:26 - 2:1)

Ngày thứ bảy, Chúa xét rằng công việc Ngài đã tác tạo hoàn thành, và ngày đó, Ngài nghỉ việc.

Chúa chúc lành ngày thứ bảy và tuyên bố ngày đó là ngày thánh, bởi vì, ngày đó, Ngài nghỉ ngơi sau khi hoàn tất công việc tạo dựng.

(SL 2:2-3)

Vào thời kỳ lưu đày, khoảng năm 550 trước Chúa Giêsu Kitô. Một ngôn sứ mà các nhà thông thái gọi là Deutêrô-Isaia hay Isaia thứ hai, loan báo sứ điệp Chúa giao phó cho ông. Chúa là chủ lịch sử, các thần khác không làm gì được Ngài; Ngài là Thiên Chúa chân thật duy nhất.

Ngôn sứ cũng đã gợi lên tất cả kỳ công mà Thiên Chúa đã làm và được người dân Israel biết đến. Một điều chắc chắn: Chúa không bỏ tạo vật Ngài đã dựng nên và sẽ là Ðấng cứu độ họ trong thời kỳ sắp đến.

Có ai từng dò biển sâu với lòng bàn tay mình,
với đo trời cao bằng ngón tay chỉ chỏ của mình?
Có ai lấy thước đo toàn khối trái đất,
lấy quả cân lường núi
và lấy cân lường đồi?
Có ai sai khiến được Thần Khí Thiên Chúa
và thầy đời nào có thể dạy bảo Ngài?
Chúa cần hỏi ai để phán đoán
để học hỏi nẻo công chính
và biết được con đường khôn ngoan cao vời?
Các ngươi có thể lấy ai để so với Thiên Chúa,
và dùng hình ảnh nào để chỉ về Ngài?
"Các ngươi lấy ai để so với Ta,
và có ai có thể đồng hành với Ta?"
Hãy nhìn lên để xem:
Ai đã từng tạo ra các tinh tú?
Ngài là Ðấng xoay chuyển ngàn vì sao,
và gọi tên chúng tất cả.
Sức mạnh của Ngài quả vô địch, uy dũng của Ngài quả lớn lao
đến nỗi không vì sao nào không quy phục.
Hỡi Giacóp, tại sao ngươi dám nói, Israel, tại sao ngươi dám quả quyết
"Những gì xảy ra cho tôi Chúa không nhìn thấy,
quyền lợi của tôi Chúa đã không đoái hoài?"
Ngươi không biết sao? Ngươi đã quên rồi sao?
Chúa là Thiên Chúa đời đời
Ðấng đã tạo dựng tất cả biên bờ của thế giới.
Ngài không hề mỏi mệt, không hề nghỉ ngơi; khôn ngoan của Ngài vô tận.
Ngài ban sức mạnh cho kẻ mệt mỏi,
Ngài tăng cường uy dũng cho kẻ yếu hèn

(IS 40,12-14. 18.25-29)

Dân Israel dầu phải gặp những kinh nghiệm ê chề, chịu khổ đau và hăm dọa, nhưng kẻ tin Thiên Chúa vẫn cất lên những bài ca tán tụng Ðấng Sáng Tạo.

Alleluia!
Ca tụng Thiên Chúa nơi thánh cung của Ngài,
ca tụng Ngài vì sức mạnh uy dũng,
ca tụng Ngài vì bao kỳ công,
ca tụng Ngài với tất cả sự cao cả vô biên của Ngài;
ca tụng Ngài bằng tiếng kèn thổi,
ca tụng Ngài với lục huyền cầm va phong cầm,
ca tụng Ngài theo nhịp trống liên hồi,
ca tụng Ngài bằng đàn giây và các loại sáo,
ca tụng Ngài bằng thanh la inh ỏi,
ca tụng Ngài bằng thanh la vọng ngân.
Hỡi muôn sinh vật hãy ca tụng Thiên Chúa.
Alleluia!

(TV 150)

Back to Vietnamese Missionaries in Taiwan Home Page