Tâm Sự Của Gã
Rev. Hoàng Tiến Ðoàn, S.J.
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Ngồi bấm đốt ngón tay gã nhẩm tính ra từ ngày cất bước theo thày đến nay đã được ngót mười bốn niên rồi! Còn nhớ dạo nào, khi gã còn đang thấp thỏm bước chân vào nhà tu thì,... một lần nọ khi đi thăm Thầy Phan, Dòng Chúa Cứu Thế đang nằm điều trị tại bệnh viện thánh nữ Têrêsa ở Fujisawa, một miền phụ cận cuả Tokyo thì có một cô nọ thật duyên dáng dễ thương, nhí nhảnh nheo mắt hỏi gã:
- Anh ấy ơi, tại sao anh đi tu?
Gã ngây người đứng thộn mặt ra! Thật chưa bao giờ gã gặp một cô gái dễ thương đến thế, mà hỏi một câu khó "giả nhời" như vậy. Gã còn đang tần ngần ngẫm nghĩ xem phải trả lời thế nào cho hợp tình hợp lý, thì có bà chị nọ mau mắn trả lời hộ ngay cho rằng:
- Không ai thương, không ai lấy thì đi tu chứ biết đi đâu!
Choáng váng cả mặt mày, lập tức gã ngoác mồm ông ổng la tướng lên:
- Ôi giời, tưởng đi tu dễ lắm đấy! Chị nào hay cô nào ế chồng hay là,... thất tình thì cứ tà tà đi vào nhà tu thử xem, có huỳnh huỵch chạy ra không?
Nói xong, gã mới biết mình đã thất lễ! Nhưng các cô các chị đều là những người dễ tính cả. Sau một hồi cười rộ, mọi sự được xem như là huề, câu nói đi có lời đáp lại.
Nhưng riêng gã, gã không cho là huề! Trong lòng gã ấm ức lắm! Vì nếu thiên hạ (dĩ nhiên thiên hạ ở đây chỉ là một vài người quen biết gã), cho rằng đi tu chỉ vì không kiếm được vợ thì thật là hiểu nhầm một cách khủng khiếp quá! Gã đâu đến nỗi "xí giai" lắm, và cũng không phải là hạng người "cù lần đần độn." Vì thế nếu gã hết lòng hết sức đánh sát lá cà với các chàng mót vợ, thì thế nào gã cũng "phỗng" được trái tim của một nàng! Ít ra là gã tự nghĩ cho mình như vậy! Các bạn bè làm chung hãng với gã đã từng gán ghép gã với cô nọ cô kia, và cũng có người sẵn sàng đứng ra làm mai mối chỉ cần gã OK đó sao?
Sau hai năm tập tành từ bỏ hết mọi sự để đi theo Ngài, khi trở về Tokyo gặp lại bạn bè cũ, họ kể cho gã nghe chuyện tình của người này kẻ nọ. Ðặc biệt, họ nức nở khen một anh chàng kia đã tiến bộ một cách vượt bực. Ðã đi một bước quá độ, đang từ thành phần thứ ba nhảy tọt lên đến thành phần thứ nhất. Gã ngơ ngác chẳng hiểu gì ráo! Người ta cho gã là dân nhà quê, và thuyết giảng cho gã hiểu rằng: Thành phần thứ ba ở đây là những kẻ vô gia cư, chưa được mắt xanh của nàng quản lý! Còn thành phần thứ nhất là những kẻ đang có vợ hoặc đã kiếm được vợ!
Gã hỏi: "Thế còn thành phần thứ hai?"
- Thì mấy anh thày tu chứ ai!
- Uả?
- Tức là những kẻ không kiếm được vợ, đi nương thân ở các chốn viện tu chùa chiền.
Gã phì cười, miệng méo xệch một bên! Nói đúng ra, gã vừa mếu vừa cười! Gã toan cãi lại; "Tớ có kiếm vợ đâu cơ chứ. Tại sao lại xếp hạng một cách bất công như vậy được!" Nhưng chợt một ý nghĩ thoáng qua: "Thôi tội nghiệp cho tụi nó, đang mót vợ mà chẳng có ai thương cho! Mình nên góp mặt cho có đồng minh để an ủi chúng nó đôi chút!" Phải chăng sau hai năm theo Thày, cái tinh thần hiền hoà và yêu thương cuả Thày đã thấm vào tâm trí gã. Chứ nếu không thì gã đã gân cổ oang oang cãi lại rồi!
Tuy nhiên dù sao, nếu bạn bè gã xu bỉ, ỉ ôi như thế thì thật là lỗ lã cho gã và đồng bọn thày tu cuả gã quá. Vì thế gã cảm thấy cần phải lên tiếng thanh minh để mọi người và ngay cả các "nường" nữa, hiểu được phần nào nỗi lòng cuả những kẻ như gã, và nhận ra được rằng: Ðâu là sức thúc đẩy và sự hấp dẫn đã khiến gã và đồng bọn từ bỏ của cải, từ bỏ những tiện nghi vật chất, từ bỏ sự ấm cúng của một gia đình để trở thành một người cho mọi người, để sống cuộc đời phục vụ, để tìm niềm vui và hạnh phúc cuả mình nơi hạnh phúc của những người khác!
Ðâu là sự thúc đẩy khiến gã quyết định chấp nhận xếch bếch sang bang theo Ngài? Khi tự hỏi điều này, gã rầu rầu nhớ lại có lần đọc trong một tờ báo nọ qua mấy bài thơ, trong đó người ta nghĩ tốt khen hay, và thần tượng hoá bọn thày tu của gã một cách quá đáng! Chẳng hạn như họ coi bọn gã như là những người quả cảm biết hy sinh mối tình nhỏ nhen vụn vặt thế gian, để có được một tình yêu bao la quảng đại! Những người hùng dũng hiên ngang lướt thắng mọi cám dỗ của ma quỉ, thế gian, xác thịt để hiến thân phụng sự hội thánh và nhân quần xã hội. Gã cười buồn, ai thì gã không biết, chứ riêng đối với gã, gã yếu như sên dễ vấp ngã, làm gì có được những tâm tư cao thượng và thánh thiện như thế. Sở dĩ gã còn đi đứng và theo Ngài được cho đến ngày hôm nay, hoàn toàn là cậy nhờ vào sức lực của Ngài vậy!
Tại sao gã theo Ngài? Gã có thể trả lời một cách hết sức đơn giản: "Tại vì riêng đối với gã, Ngài có một sức hấp dẫn, một sức thu hút đặc biệt không thể diễn tả được bằng ngôn ngữ cuả con người!" Ðó là một cảm nghiệm nội tâm, một kinh nghiệm tôn giáo có tính cách thiêng liêng đặc biệt mà người ta vẫn thường gọi nôm na rằng: Ðó là Ơn Gọi.
Ơn Gọi là cái gì chính gã cũng không hiểu! Nhưng gã linh cảm rằng gã sẽ uổng phí đánh mất cuộc đời nếu gã không gắn bó với Ngài, không sống cho Ngài. Kinh nghiệm trong đời cho gã hiểu rằng: không gì có thể đem lại cho gã được niềm vui trọn vẹn, không ai có thể tạo cho gã được hạnh phúc đầy đủ! Chỉ khi gã đến với Ngài trong trầm mặc tĩnh niệm, gã tìm được sự bình an thật dịu êm, thật bình lặng trong tâm hồn. Một đôi khi gã linh cảm Ngài đang có đó thật gần gũi, cận kề ngay bên gã, trong lòng gã trào dâng một niềm vui chất ngất tràn ngập hạnh phúc không thể diễn tả được! Những lúc ấy, gã cảm thấy tự đáy lòng, một tình thương yêu tràn ra đến hết thảy mọi người, và gã khao khát mọi người đều được hạnh phúc như gã. Gã hiểu Ngài muốn chọn gã làm dụng cụ của Ngài. Ngài muốn hiện diện qua bản thân và cuộc đời gã để thực hiện công việc của Ngài. Ðiều đó đòi hỏi một lối sống đặc biệt cho gã. Một lối sống quyết liệt và dứt khoát chỉ dành riêng cho một mình Ngài! Gã hiểu và gã quyết định chấp nhận.
Vào nhà tu rồi, gã mới thấy những nhiêu khê, những gian khổ mà đời sống tu trì cần phải vượt qua. Ðiểm trước hết làm cho gã chao đảo, có khi té lăn lóc nếu không có sức mạnh và tình thương của Ngài, có lẽ gã đã không thể gượng dậy nổi. Ðó chính là quan hệ giữa con người với con người trong một cộng đồng tu viện. Bên cạnh những người dễ mến hợp với tính tình của gã mà bất cứ lúc nào gã cũng có thể tâm sự hoặc tìm nơi người đó sự an ủi của tình bạn, thì cũng có những người khó thương, khó tính, khó chịu. Bên cạnh những người ấy, gã cảm thấy đời sống tu trì trở nên ngột ngạt, nặng nề và khó thở. Nhưng rồi những năm tập qua đi, gã cảm thấy trưởng thành hơn trong đời sống tu, và tìm thấy được tình anh em, tình gia đình trong một cộng đồng dòng. Càng ngày gã lại càng nhận ra được rằng: tình anh em là một trợ lực lớn trong nếp sống tông đồ và cầu nguyện. Tuy nhiên, tình anh em vẫn chưa đáp ứng được đầy đủ những khát mong trong tâm tư gã. Bởi vì gã thao thức tìm kiếm một tình thân thương tha thiết thật quảng đại và bền bỉ, bất biến và trường tồn chứ không hời hợt mau qua, dễ thay đổi và đôi khi rất phức tạp và khó hiểu như tình cảm của con người! Và rồi, trong cầu nguyện, gã hiểu ra rằng: chỉ có một mình Ngài mới là Người Bạn thân tình, chí thiết nhất trong cuộc đời của gã mà thôi.
Tuy nhiên, cũng đôi lúc gã khao khát một cái gì đó hiện thực, vật chất. Một cái gì đó có thể đụng chạm, có thể sờ mó được, có thể ôm ghì chặt lấy để yêu thương! Ðồng thời gã cảm thấy một nỗi buồn da diết, một sự trống vắng không thoả mênh mang trong tâm hồn. Những lúc ấy gã hiểu rằng mình đang trải qua một trạng thái tâm lý rất phức tạp mà những người sống bậc hôn nhân không thể nào hiểu nổi! Gã nhận biết và thâm tín rằng: Tất cả những điều ấy chính là cái giá mà gã phải trả để theo Ngài, để sống cuộc đời tận hiến. Gã thích suy gẫm về sự Thương Khó và sự Phục Sinh cuả Thày. Vì điều này giúp gã hiểu được tình thương cuả Ngài, và đó cũng chính là sức mạnh, là hy vọng, và là niềm cậy trông cuả gã.
Ðôi lúc gã tìm được sự an ủi và niềm vui bên trẻ thơ. Gã say mê ánh mắt thiên thần cuả chúng, hay những vui tươi hân hoan trong công việc, bên bạn bè. Nhưng tất cả những điều đó chỉ là tạm bợ mau qua! Chỉ duy nhất một mình Ngài mới có thể đổ đầy những khoảng trống khắc khoải, khát mong trong tâm hồn gã. Với những kinh nghiệm thiêng liêng và trong cầu nguyện, một cái gì đó huyền bí kỳ diệu nối kết Ngài với gã, gây nên trong tâm tư gã những rung cảm nội tâm bắt được những làn sóng yêu thương từ Trái Tim Ngài.
Theo Ngài, con đường dài thăm thẳm! Có những buổi bình minh nắng đẹp, chim hót vui tươi rộn rã; Có những chiều hè nóng bức oi ả, ve sầu rền rĩ ai oán; Có những đêm đen mịt mùng mưa sa bão táp! Nhưng tất cả đối với gã đều đẹp. Ðẹp, vì đó chính là cuộc đời gã! Và trong cuộc đời ấy: có Ngài ở bên gã, có Ngài cùng bước đi với gã.
Trong tâm hồn gã văng vẳng những vần thơ ngày nào đã thuộc, trong những buổi đầu "Uyên Ương Ân Tình với Thày Chí Thánh", như gã vẫn thường tình tứ âu yếm gọi thế, để nói về những ngày mà gã đã nhận định với xác tín rằng: Mình có Ơn Gọi!
Tiếng
Chuá thúc dục hồn con,
Băng
mình theo Chuá con còn tiếc chi?
Gian
lao khổ cực xá gì,
Một
niềm tận hiến khắc ghi tâm hồn!
Một Buổi Chiều Hè Oi Ả
Chí-Tâm (Hoàng Tiến Ðoàn, S.J.)