Nhận định của Ðức Cha Aldo Giordano, tổng thư ký Liên Hội Ðồng Giám Mục Âu Châu về Thượng Hội Ðồng Giám Mục Âu Châu.
Thượng Hội Ðồng Giám Mục thế giới khóa đặc biệt về Âu Châu sẽ khai diễn hôm nay, 1/10/1999 và kết thúc vào ngày 23/10/1999 tới đây. Ðây là Thượng Hội Ðồng Giám Mục cuối cùng nhằm chuẩn bị mừng đại năm thánh 2000.
Trong bài phỏng vấn dành cho hãng thông tấn Công Giáo Sir của Ý, Ðức Cha Aldo Giordano, tổng thư ký của Liên Hội Ðồng Giám Mục Âu Châu đã so sánh tình hình hiện nay của Âu Châu với 8 năm về trước như sau: "Dĩ nhiên, Âu Châu hiện nay có khác, nhưng tôi nghĩ rằng vấn đề vẫn như cũ. Năm 1991, sau khi bức tường Bá Linh sụp đỗ, các Giám Mục đứng trước một Âu Châu của mùa xuân, của phấn khởi, của những tự do lớn được phục hồi và của niềm hy vọng về một tình liên đới mới giữa các nước. Năm 1999, chúng tôi bớt phấn khởi hơn và có lẽ cũng ít có ảo tưởng hơn, bởi vì chúng tôi đã chứng kiến những thảm kịch mà chúng tôi không bao giờ ngờ trước".
Theo Ðức Cha tổng thư ký liên Hội Ðồng Giám Mục Âu Châu, cũng như khi diễn ra Thượng Hội Ðồng Giám Mục về Âu Châu hồi năm 1991, hiện nay vấn đề cơ bản đối với Âu Châu vẫn là vấn đề rao giảng Tin Mừng. Chính vì thế mà trong phần thứ I, Tài liệu làm việc của Thượng Hội Ðồng Giám Mục Âu Châu lần này nêu bật rằng vấn đề trọng tâm vẫn là vấn đề đức tin, tức vấn đề Thiên Chúa, từ đó phát xuất một cái nhìn đặc biệt về con người.
Ðức Cha Aldo Giordano cho rằng đằng sau các thảm kịch mà Âu Châu đã trải qua là một cái nhìn nghèo nàn hoặc có tính cách bạo động về con người. Thông thường trong cái nhìn của chúng ta về con người, chúng ta chỉ xét đến một khía cạnh của con người. Cho dẫu có quan trọng như việc làm, kinh tế, kỷ thuật hay ngay cả lý trí và tinh thần, nhưng khi con người bị giản lược vào một chiều kích duy nhứt, điều này sẽ có nguy cơ làm phát sinh một cái nhìn lệch lạc. Cũng như trong thân xác của chúng ta, nếu con mắt tự cho là tất cả, nó sẽ tự gạt bỏ ra khỏi sự hài hòa của toàn thể khuôn mặt. Chủ nghĩa cọng sản trong quá khứ và chủ nghĩ kinh tế tự do hiện nay và ngay cả chủ nghĩa tương đối về văn hóa: tất cả đều xuất phát từ một cái nhìn lệch lạc về con người.
Ðứng trước nguy cơ của một cái nhìn lệch lạc như thế về con người, Giáo Hội cần phải đi sâu vào căn cội của vấn đề và chứng tỏ rằng Tin Mừng có thể hiểu tường tận và đáp ứng với những vấn đề của con người. Chúa Kitô đã không đứng ở bên ngoài thế giới. Ngài chính là câu trả lời cho con người. Ðức Cha Aldo Giordano khẳng định như sau: "Sức thu hút của Tin Mừng chính là khả năng có thể đáp trả lại từ bên trong cho những vấn đề của Âu Châu ngày nay. Tin Mừng mang lại những vận may lớn cho Giáo Hội".
Nhận định về những chủ nghĩa dân tộc cực đoan và chủ trương thanh lọc chủng tộc gần đây tại Balkan, đức cha tổng thư ký liên Hội Ðồng Giám Mục Âu Châu nói rằng những khác biệt và sự hiệp nhứt của Âu Châu vẫn chưa được giải quyết . Một đàng người ta có thể rơi vào những hình thức độc tài. Chúng ta chỉ cần nghĩ đến những gì đã xảy ra tại Balkan: người ta nhân danh sự thống nhứt để phá hủy các dị biệt. Ðàng khác, những sự khác biệt lại phá hủy sự thống nhứt và dẫn đến những cuộc nội chiến. Những gì đã diễn ra tại Balkan cho thấy rằng vấn đề ngôi chung của Âu Châu vẫn chưa được giải quyết. Ðây là một thách đố cho Thượng Hội Ðồng Giám Mục về Âu Châu lần này. Ðức Cha Aldo Giordano cho biết: phần thứ hai của Tài Liệu làm việc tập trú vào khía cạnh thần học của sự hiện diện của Ðấng Phục Sinh giữa các môn đệ của Ngài: "Nơi nào có hai hoặc ba người nhân danh Ta mà hội họp, thì có Ta ở giữa họ". Nếu Thượng Hội Ðồng Giám Mục Âu Châu lần này đào sâu được sự hiện diện này, thì điều này sẽ giúp tạo ra được một tình liên đới mới. Nhân danh Chúa mà hiệp nhứt có nghĩa là sẳn sàng trao ban những dị biệt của mình. Sự khác biệt lúc đó không còn được xem như là một giá trị cần phải khư khư giữ lấy cho riêng mình, mà là món quà để trao ban. Lúc đó một tình liên đới mới sẽ phát sinh: hai người không còn là hai người đơn độc như Cain và Abel, mà nên một với nhau trong Thiên Chúa của Ðấng Phục Sinh.
Phải chăng đây là điều mà mọi người đang chờ đợi từ Thượng Hội Ðồng Giám Mục Âu Châu lần này? Ðức Cha Aldo Giordano trả lời như sau: "Ðứng trước biến cố này, có nhiều hy vọng mà cũng có lắm thái độ ngờ vực. Người ta sợ rằng Thượng Hội Ðồng này rồi ra cũng chỉ là một lập lại của Thượng Hội Ðồng hồi năm 1991. Nhưng về một Thượng Hội Ðồng, chúng ta biết ít hay nhiều như một khởi đầu, chứ không thể biết nó sẽ kết thúc như thế nào. Chính vì thế mà chúng ta hãy cầu nguyện cho Thượng Hội Ðồng này được trở thành một Lễ Hiện Xuống ngõ hầu cuối cùng chúng ta có thể thốt lên "Chúng tôi ngạc nhiên về những gì đã xảy ra".
Nói đến khía cạnh đại kết của Thượng Hội Ðồng Giám Mục lần này, Ðức Cha tổng thư ký liên Hội Ðồng Giám Mục Âu Châu cho biết: ba vị đại diện của Hội Ðồng các Giáo Hội Âu Châu được mời tham dự Thượng Hội Ðồng là: tổng thư ký của Hôi Ðồng, một nhà thần học Ðức và một nhà thần học Chính Thống Phần Lan. Ngoài ra các Giáo Hội lớn tại Âu Châu cũng gởi một quan sát viên đến tham dự. Ngoài ra một cuộc gặp gỡ đại kết khác ở qui mô âu châu cũng sẽ diễn ra vào năm 2001 và địa điểm được chọn lựa sẽ là một quốc gia có đa số Chính Thống. Ðây sẽ là một cuộc gặp gỡ đối thoại giữa các vị lãnh đạo các Giáo Hội, các vị hữu trách của các tổ chức đại kết Âu Châu và đại diện giới trẻ.