Tìm Kiếm Một Ý Nghĩa của
"Dấu Hiệu Thời Ðại"
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
Tìm Kiếm Một Ý Nghĩa của "Dấu Hiệu Thời Ðại".
I) Nhập Ðề
Trong dịp Họp Mặt Ðầu Xuân Ất Mùi năm 2015, Ban Tổ Chức đã có một đường hướng khá rõ: Giáo sư Trần Văn Ðoàn sẽ nói về phần Ðường Hướng Phản Tỉnh Triết Học, và Chính sẽ chia sẻ về phần Thần Học hay Mục Vụ. Nếu theo hướng này, anh chị em có thể cùng với Chính tìm hiểu xem: Ðâu là "Dấu Hiệu Thời Ðại" (sign of times) mà chúng ta đang quan tâm và muốn cùng nhau chia sẻ hay thảo luận đây? Giáo hội Công giáo trong gần hai năm nay (từ ngày Ðức Thánh Cha Phanxicô mở đầu triều đại Giáo Hoàng của ngài vào ngày 19 tháng 03 năm 2013) đã có một dấu chỉ khá rõ, nhưng chúng ta làm sao hiểu rõ ý nghĩa đó đây? Trong bài nói chuyện chia sẻ này, đầu tiên chúng ta tìm hiểu nguồn của "Dấu Hiệu Thời Ðại" là gì? sau đó tìm hiểu "Dấu Hiệu Thời Ðại" này qua một số hiện tượng cụ thể và cuối cùng là Ý Nghĩa Năm Thánh cho Ðời Sống Dâng Hiến.
II) Căn Nguyên của Thần Học "Dấu Hiệu Thời Ðại"
Bất cứ một Thần Học nào cũng cần phải quy về nguồn Ðức Tin, đó là Phúc Âm. Thần Học về "Dấu Hiệu Thời Ðại" được hai Phúc Âm nhắc tới: Phúc Âm Matthêu 16:3 và Luca 12:56. Tuy vậy nhưng có hai hướng khác nhau: trong khi Matthêu đặt trọng tâm vào "Dấu Hiệu" là tiên tri Giona và qua đó hiểu là Chúa Giêsu; thánh Luca lại chú trọng tới Thời Ðại Chúa Giêsu và Nước Chúa hôm nay đã tới rồi. Ý nghĩa về "Dấu Hiệu Thời Ðại" đã được Thần Học coi trọng và phát triển trong thế kỷ 20, cả thần học gia Tin Lành, như P. Tithiel, nhưng đặc biệt trong nền Thần học của Công Ðồng Vatican II, trong chương 4 và chương 11 (của Hiến Chương Lumen Gentium) và Ðức Ái Hoàn Hảo (Perfecta Caritas). Ðó cũng là lý do Ðức Thánh Cha Phanxicô đã nhắc nhớ khi dâng hiến năm nay (từ ngày 30 tháng 11 năm 2014 tới Lễ Dâng Chúa Trong Ðền Thờ ngày 2 tháng 2 năm 2016). Nền Thần Học này đặc biệt được nhóm người trẻ Cardijin ở Bỉ phát huy theo quá trình: "Nhìn", "Phán đoán" và "Thực hành". Công thức Hiểu Biết và Thực Thi "Dấu Hiệu Thời Ðại" này chỉ đơn giản ba bước đã trở thành một phương pháp vừa dễ dàng, vừa có hiệu quả trong lãnh vực Thần Học Mục Vụ. Chính vì thế Thần Học Giải Phóng đã tiếp cận và phát huy trong các nhóm Kitô hữu căn bản (Christian Basic Community).
III) Một dấu hiệu nổi bật của Giáo hội Công giáo từ 19 tháng 3 năm 2013
Nhìn lại từ gần 2 năm nay (từ ngày 19 tháng 3 năm 2013) bắt đầu với cương vị lãnh đạo của cả Giáo hội Thiên Chúa giáo, sự hiện diện của Ðức Phanxicô đã và đang trở thành một "Dấu Hiệu" không thể không nhận ra, cả các báo chí thế tục lẫn cơ quan báo chí, điện tin... của Công giáo. Chúng ta có thể lấy 14 tấm hình của Yahoo đặc biệt về Ðức Thánh Cha trong nhiều cơ hội khác nhau, như thái độ tự nhiên biểu lộ tâm hồn hoàn toàn tự do (từ chỗ chọn nhà khách Marta làm nơi cư ngụ tới hình Rửa Chân trong ngày Thứ Năm Tuần Thánh năm 2014 cho hai phụ nữ tù nhân, mà một người là Islam hồi giáo... tới những cải cách nội bộ trong Giáo triều Vatican...). Một hình ngài để cho một đứa bé ngồi trên ghế trống của ngài. Một hình làm cho nhiều người kinh ngạc và đánh động: ngài đã xưng tội trước khi đi giải tội. Rất rõ ràng biết giới hạn của con người, nên ngài để người khác suy nghĩ về những vấn đề như "hôn nhân đồng tính", tại sao đồng tính, tại sao Chúa để cho những hoàn cảnh để sự dữ hoành hành làm hại tới nhưng con trẻ (như một bế gái Glysella Palomer 12 tuổi tự kinh nghiệm và đặt lại câu hỏi cho ngài, nhất là Ðức Thánh Cha Phanxicô: Cách phản ứng của ngài rất nhân bản.
Có người bảo thủ, nhất là ở nước giàu sang như Mỹ, đã tỏ thái độ bất mãn, đã chụp mũ cho ngài là "bè phái cộng sản (Marxist): Ðể chia sẻ những ấn tượng này.
- Vì lòng thương xót đã đi tới những nơi biên cương để loan báo Tin Mừng (câu hỏi mà nhiều người muốn biết: ngài có phải là một nhà "thần học giải phóng" không? Ở đây có gì giúp chúng ta thử tìm ra những giải đáp chăng? Bật đèn xanh cho quá trình phong thánh.
- Biết có người đang toan tính ám sát ngài, nhưng ngài vẫn coi thường những tin tức đó, vẫn lăn xả vào quần chúng, vẫn cảnh cáo những người chủ trương bạo lực để giải quyết vấn đề, như mafia ở Nam Ý, nhất là Cicilia, cận đông...
IV) Năm 2015 là năm được Ðức Thánh Cha cổ võ thành năm đặc biệt cho "Ðời Sống Dâng Hiến"
Nhân dịp kỷ niệm 50 năm hai tài liệu quan trọng của Vatican II, tức là "Hiến Chương về Giáo Hội" (Lumen Gentium) và văn kiện "Ðức Ái Hoàn Hảo" (Ferfect Caritatis) và cũng là dịp để tìm ý nghĩa sâu xa của đời sống dâng hiến với những đề mục rất rõ ràng.
1) Ðề nghị một vài mục tiêu phải làm trong năm Thánh Hiến:
- Nhìn lại quá khứ để tỏ lòng biết ơn
Mỗi cộng đoàn có "đặc sủng" (Charisma) khác nhau, nhưng nhìn lại đặc sủng của cộng đoàn khác mọc từ đâu để rồi qua dấu hiệu thời đại để thích nghi. Ðược sự dẫn dắt của Chúa Thánh Linh, rút ra những giải đáp sáng tạo cho ngày nay (thí dụ đối với Dòng Phanxicô, Don Bosco, Têrêsa...; đối với các linh mục địa phận...)
- Tìm cách kể lại chuyện lịch sử (cá nhân, cộng đoàn...) để qua đó nhận rõ Ý Chúa...
- Sống một cách nhiệt tâm (passionate) những lời khấn, đời sống của mình: tu sĩ nam nữ nói chung, nhận ra địa vị của mình để làm việc chung và thu hút những người thành tâm.
- Ôm ấp một tương lai tràn đầy hy vọng. Dưới ánh sáng đức tin, và "Ơn mầu nhiệm của Chúa Thánh Thần" là những cách nói: sống trong tay Chúa, nhìn với đôi mắt của Chúa.
2) Ðức Thánh Cha chờ đợi gì trong năm "Sống Dâng Hiến" đây?
- "Ở đâu có tu sĩ, ở đó phải có niềm hoan hỉ: Người đem và sống Phúc Âm không thể buồn sầu và bi quan.
- Ðánh thức tỉnh thế giới đang ngủ mê: Người đàn bà Samarita bên giếng Giacob; Ông Nicôđêmô gặp Chúa ban đêm.
- Gặp thử thách hay gian nan: Ðừng sợ vì Ta ở cùng con, Tiên tri Giêrêmia.
- Sẵn sàng đi tới vùng "biên cương": Phục vụ, làm chứng nhân.
V) Những chân trời của Năm Thánh Hiến
1) Phác họa rõ ràng một chân trời sống động của cá nhân, cũng như của cộng đoàn:
- Cộng lực, hợp lực.
- Cộng tác với người giáo dân.
- Dân Chúa giữa trần gian.
- Một bức họa đồ rõ ràng của giáo hội, với giáo dân như người tiên phong theo sát các đặc sủng như một "Dấu Chỉ Thời Ðại.
2) Các Giám Mục cần nhận ra:
- "Ðặc Sủng" nên "Quà Tặng" trong mỗi địa phận.
- Hy vọng các Giám Mục nhận ra "dấu hiệu thời đại" này.
Bài thuyết trình của Lm Vũ Kim Chính, SJ.
trong dịp Họp Mặt Xuân Ất Mùi 2015
của Hội Tu Sĩ Việt Nam tại Ðài Loan