Suy Nghĩ Và Học Hỏi Về Gia Ðình - Ðề Tài IV

Gia Ðình Ki-tô Hữu

Là Hội Thánh Tại Gia

Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia

I. Nhập Ðề:

Có nhiều định nghĩa về Gia Ðình Ki-tô hữu. Nhưng có một định nghĩa gây xốc mạnh nhất và gây xốc cả những người sống đời sống Gia Ðình, những người xưa nay vẫn đề cao và bênh vực Gia Ðình. Ðó là định nghĩa: "Gia Ðình Ki-tô hữu là Hội Thánh Tại Gia, là Hội Thánh nhỏ" Không phải Ðức Thánh Cha Gio-an Phao-lô 2 là người đầu tiên có sáng kiến gọi Gia Ðình Ki-tô hữu như thế (xem Tông huấn "Ðời sống Gia Ðình" tức Familiaris Consortio, 21) mà chính là Công Ðồng Vatican 2 đã ví Gia Ðình Ki-tô hữu như một Hội Thánh nhỏ (xem Hiến Chế "Ánh Sáng Muôn Dân", 11).

Chúng ta có thể coi đề tài "Gia Ðình Ki-tô hữu là Hội Thánh Tại Gia" là chóp đỉnh của 12 đề tài về Gia Ðình mà Hội đồng Giáo Hoàng về Gia Ðình đề nghị chúng ta suy tư và trao đổi.

Vậy hôm nay chúng ta sẽ cùng nhau lần lượt tìm hiểu 3 vấn đề sau đây:

- Thế nào là "Hội Thánh Tại Gia"?

- Xác định "Gia Ðình Ki-tô hữu là Hội Thánh Tại Gia" là có ý nói gì?

- Ðể trở thành Hội Thánh Tại Gia, Gia Ðình Ki-tô hữu phải thể hiện mình như thế nào?

II. Trình Bày:

1. Thế nào là "Hội Thánh Tại Gia" (Ecclesia domestica)?

Trước hết chúng ta hãy lắng nghe Lời Chúa nói về sự kiện có một không hai trong lịch sử: Thiên Chúa đầu thai làm người trong lòng Trinh nữ Ma-ri-a, trong khung cảnh của một Gia Ðình:

"Bà Ê-li-sa-bét có thai được sáu tháng thì Thiên Chúa sai sứ thần Gáp-ri-en đến một thành miền Ga-li-lê, gọi là Na-da-rét, gặp một trinh nữ đã đính hôn với một người tên là Giu-se. Trinh nữ ấy tên là Ma-ri-a. Sứ thần vào nhà trinh nữ và nói: "Mừng vui lên, hỡi Ðấng đầy ân sủng, Ðức Chúa ở cùng bà". Nghe lời ấy, bà rất bối rối và tự hỏi lời chào như vậy có nghĩa gì. Sứ thần liền nói: "Thưa bà Ma-ri-a, xin đừng sợ vì bà đẹp lòng Thiên Chúa. Và này đây bà sẽ thụ thai, sinh hạ một con trai và đặt tên là Giê-su. Người sẽ nên cao cả và sẽ được gọi là Con Ðấng Tối Cao, Ðức Chúa là Thiên Chúa sẽ ban cho Người ngai vàng vua Ða-vít, tổ tiên Người. Người sẽ trị vì nhà Gia-cóp đến muôn đời và triều đại của Người sẽ vô cùng vô tận" (Lc 1, 26 - 33).

Vậy, thế nào là Hội Thánh? - Hội Thánh thường được hiểu là cộng đoàn những kẻ tin vào Chúa Giê-su Ki-tô là Ngôi Lời và là Con Một Thiên Chúa đã được gửi đến trần gian để bộc lộ Thiên Chúa là Tình Yêu Cứu Ðộ và đưa con người vào mối hiệp thông sâu xa với Thiên Chúa và với nhau. Vì thế Hội Thánh được hiểu là cộng đoàn hiệp thông, xuất phát từ Mầu Nhiệm Hiệp Thông của Thiên Chúa Ba Ngôi. Ðồng thời Hội Thánh còn được hiểu là Cộng Ðoàn Dân Chúa, có một lịch sử riêng bắt nguồn từ lịch sử Ít-ra-en là dân riêng của Gia-vê Thiên Chúa thời Cựu Ước trải dài suốt lịch sử nhân loại. Hội Thánh ấy có một đời sống riêng biệt và đặc thù là đời sống Tin Cậy Mến được thể hiện trong việc cử hành phụng vụ và Bí Tích và việc bác ái phục vụ. Hội Thánh ấy có sứ mạng làm chứng cho Tin Mừng, là dấu chỉ và công cụ của Nước Trời.

Còn thế nào là Hội Thánh Tại Gia? - Hội Thánh Tại Gia là Hội Thánh thu nhỏ về mặt số lượng, về thời gian và không gian hoạt động của các thành viên, nhưng không thu nhỏ hay giảm thiểu về bản chất và sứ mạng. Thật vậy Hội Thánh có đời sống thế nào thì Gia Ðình Ki-tô hữu có đời sống thế ấy; Hội Thánh có sứ mạng gì thì Gia Ðình Ki-tô hữu cũng có sứ mạng y như thế. Ngoài ra Gia Ðình Ki-tô hữu là trường học Ðức Tin đầu tiên, là môi trường sống các Bí Tích và thực hành các nhân đức Ki-tô Giáo.

Ðoạn Thánh Kinh trên cho thấy Chúa Giê-su Ki-tô đã sinh ra và lớn lên trong Gia Ðình Na-da-rét của Thánh Giu-se và Mẹ Ma-ri-a. Hội Thánh không gì khác hơn là "Gia Ðình của Thiên Chúa". Trong lịch sử Ki-tô Giáo ngay từ đầu, hạt nhân của các cộng đoàn tín hữu đầu tiên thường được cấu thành bởi những người "cùng với tất cả nhà mình" trở thành các tín hữu (xem CV 18, 8).

2. Khẳng định "Gia Ðình Ki-tô hữu là Hội Thánh Tại Gia" là có ý nói gì?

Khẳng định "Gia Ðình Ki-tô hữu là Hội Thánh Tại Gia" có nhiều ý nghĩa:

- Gia Ðình là cộng đoàn hiệp thông và liên đới chặt chẽ giữa các ngôi vị:

Theo Tông huấn "Ðời sống Gia Ðình" thì một trong bốn bổn phận trọng yếu của Gia Ðình Ki-tô hữu là đào tạo một cộng đồng hiệp thông giữa các ngôi vị, tức giữa các thành viên của Gia Ðình với nhau, được coi là bình đẳng về phẩm giá và ơn gọi trước mặt Chúa và trước mặt nhau. Sự hiệp thông mẫu của Gia Ðình cũng như của Hội Thánh là Mầu Nhiệm Thông Hiệp của Thiên Chúa Ba Ngôi là Ðấng thượng trí, toàn năng, cực thánh và yêu thương tột cùng (ÐSGÐ, 18 - 27). Vì thế nét nổi bật của Gia Ðình Ki-tô hữu phải là một cuộc sống thuận hòa, yêu thương, đầm ấm, san sẻ, giúp đỡ, hy sinh, quên mình vì nhau và vì hạnh phúc của nhau.

- Gia Ðình là cộng đoàn thờ phượng Thiên Chúa:

Nhờ Bí Tích Phép Rửa mà mọi người trong Gia Ðình được chia sẻ chức vụ Tư Tế Cộng Ðồng của Chúa Ki-tô, và Gia Ðình trở thành cộng đoàn thờ phượng Thiên Chúa thông qua đời sống cầu nguyện và lãnh nhận các Bí Tích. Một Gia Ðình như thế sẽ tỏa sáng sự bình an, phó thác, cách sống siêu thoát, không chạy theo danh vọng, của cải, lạc thú mà luôn tìm kiếm những giá trị nhân bản và tâm linh chân chính.

- Gia Ðình là cộng đoàn đón nhận, sống và làm chứng Tin Mừng:

Nhờ Bí Tích Thêm Sức, Thánh Thể và Hôn Phối mà các thành viên của Gia Ðình được kết hợp mật thiết hơn với Chúa Ki-tô và được mời gọi đón nhận, sống và làm chứng cho Tin Mừng Tình Yêu cũng là Tin Mừng Thập Giá. Gia Ðình sống như thế sẽ thể hiện tính sinh động, lạc quan, sáng tạo và luôn luôn đổi mới, tạo nên sự thu hút mạnh mẽ đối với những ai gần gũi tiếp xúc.

- Gia Ðình là cộng đoàn phục vụ con người và xã hội:

Bí Tích Truyền Chức Thánh và Hôn Phối là hai Bí Tích có mục đích phục vụ cộng đoàn tức phục vụ xã hội và cộng đồng nhân loại. Chính vì thế mà Ðức Gio-an Phao-lô 2 đã xác định Gia Ðình Ki-tô hữu có bổn phận phải tham gia vào việc phát triển xã hội và Gia Ðình là cộng đoàn phục vụ con người (ÐSGÐ, 42 - 48 và 63 - 64). Như vậy Gia Ðình Ki-tô hữu không chỉ biết lo cho bản thân mình mà còn phải biết lo cho người khác và cho xã hội được phát triển hài hòa và đúng đắn theo ý muốn yêu thương của Thiên Chúa.

3. Ðể trở thành Hội Thánh Tại Gia, các Gia Ðình Ki-tô hữu phải thể hiện mình như thế nào?

Ðể trở thành "Hội Thánh Tại Gia", điều đầu tiên Gia Ðình phải có là ý thức mạnh mẽ và sâu sắc về căn tính cao cả và chức năng trọng đại của mình. Căn tính và chức năng ấy xuất phát từ Kế hoạch Tạo Dựng và Cứu Ðộ của Thiên Chúa là Tình Yêu. Vì thế mỗi thành viên và cả Gia Ðình phải biết trân trọng căn tính cao cả và chức năng trọng đại của mình và phải nỗ lực hết sức mình để bảo vệ căn tính và thực thi chức năng ấy.

Tiếp đến, Gia Ðình phải mỗi ngày một thể hiện rõ nét hơn những tính chất căn bản của một Hội Thánh Tại Gia là một cộng đoàn hiệp thông liên đới trong yêu thương, một cộng đoàn thờ phượng Thiên Chúa, một cộng đoàn gắn bó chặt chẽ với Lời Chúa (đón nhận, sống và làm chứng) và một cộng đoàn vì người khác, vì xã hội và vì thế giới cũng như Hội Thánh được Chúa Giê-su lập nên để phục vụ Ơn Cứu Rỗi của con người và sự hoàn thành của Nước Trời nơi trần gian.

Nhất là trong bối cảnh của xã hội và thế giới hôm nay, trong đó con người đang có xu hướng hạ thấp phẩm giá của Hôn Nhân và Gia Ðình, coi thường đời sống và các giá trị tâm linh, sống theo chủ nghĩa cá nhân ích kỷ mà quên đi tình liên đới giữa người với người, giữa cộng đồng với cộng đồng, thì Gia Ðình Ki-tô hữu càng phải nêu cao căn tính cao cả và chức năng trọng đại của mình là một Gia Ðình của Chúa, là một Hội Thánh Tại Gia. Cũng trong bối cảnh xã hội và thế giới hôm nay, tính cộng đoàn được đề cao hơn bao giờ hết ở ngoài đời cũng như trong Ðạo, thì Gia Ðình Ki-tô hữu càng phải làm nổi bật tính "tập thể Gia Ðình" trong mọi chọn lựa và dấn thân. Không phải chỉ một cá nhân của Gia Ðình mà cả Gia Ðình chọn lựa và dấn thân theo Tin Mừng: sống trong sạch, thanh bần, siêu thoát, bác ái, yêu thương và phục vụ.

III. Kết Luận:

Nếu các Gia Ðình Ki-tô hữu thực sự là Hội Thánh nhỏ, Hội Thánh Tại Gia thì con người, Giáo Hội và xã hội sẽ mau chóng được đổi mới, không chỉ cách hời hợt bên ngoài mà cách thâm sâu bên trong. Vì chưng, khi các Gia Ðình Ki-tô hữu ý thức về căn tính cao cả và chức năng trọng đại của mình và nỗ lực thể hiện sự ý thức ấy bằng lời nói việc làm cụ thể, thì các Gia Ðình sẽ tạo nên một thế giới mới trong một nhân loại mới.

IV. Chia Sẻ:

1. Nhìn vào Gia Ðình của ông bà anh chị, bạn bè và người xung quanh có đánh giá như thế nào? Bản thân ông bà anh chị có dám cho rằng Gia Ðình mình đã xứng danh là một Hội Thánh nhỏ, Hội Thánh Tại Gia không?

2. Ðể Gia Ðình ông bà anh chị thực sự là một Hội Thánh nhỏ, Hội Thánh Tại Gia, ông bà anh chị thấy Gia Ðình mình cần phải làm gì hơn nữa?

V. Thực Hành:

Ngày hôm nay, trong tuần này Gia Ðình tôi quyết tâm thực hiện việc này... (nói rõ việc ấy) để thể hiện Gia Ðình tôi là một Hội Thánh nhỏ, Hội Thánh Tại Gia.

Gs. Nguyễn Văn Nội

(Trích dẫn từ Ephata Việt Nam số 97, năm 2003)

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page