Thánh Simon Phan Ðắc Hòa, Y Sĩ (+ 1840)
Simon Phan Ðắc Hòa sinh tại làng Mai Vĩnh, Thừa Thiên, trong một gia đình ngoại giáo. Sau khi thân phụ qua đời, Simon Hòa cùng với mẹ và chị tới ở nhờ một gia đình Công Giáo tại làng Nhu Lý (Quảng Trị). Nhờ đó, Simon Hòa học biết đạo và được lãnh phép Rửa Tội lúc 12 tuổi. Là một trẻ em thông minh đạo đức, Simon Hòa được gửi học tại trường La Tinh. Nhưng vì mắc ngăn trở gia đình, Simon Hòa không thể tiếp tục đời tu. Tại Nhu Lý, ngài học nghề thuốc và nhờ có năng khiếu nên chữa bệnh rất cao tay. Ngài có lòng thương người và đức tin sáng chói, vì thế được bầu làm trùm họ. Ngài lập gia đình và sinh hạ được 12 người con. Nhà ngài là nơi các vị thừa sai hay lui tới và đến trú ẩn trong cơn bách đạo. Năm 1839, vua Minh Mạng ra tay bách hại gắt gao, nên ngài rước cố Y (M. Gilles Delamotte) về tạm lánh tại nhà mình. Việc đó khiến cả làng Nhu Lý xôn xao sợ vạ lây. Ngài đã trấn an mọi người và tuyên bố sẵn sàng chịu hết mọi trách nhiệm nếu có chuyện gì xảy ra. Nhưng rồi tình thế nguy ngập, ngài quyết định đem cố Y đi trốn ở An Ninh bằng đường thủy. Rủi ro, ngày 13/4/1840, khi đò vừa tới Hòa Ninh, lính canh trông thấy đuổi theo và bắt được cả hai điệu về Dương Xuân để áp giải ra Quảng trị. Sau hiều lần bị tra tấn vô hiệu quả, ngài bị giải về Huế. Dù bị đánh đập, ngài vẫn một lòng tin theo Chúa, không khi nào chịu quá khóa.
Ngày 12/12/1840, ngài bị điệu đi trảm quyết tại pháp trường An Hòa (Huế) để lãnh triều thiên tử đạo.
Ngày 27/5/1900, Ðức Lêô XIII đã phong Chân Phước cho ngài.
Ðức Thánh Cha Gioan Phaolô đã tôn phong Hiển Thánh ngày 19/6/1988.