Ngày 20.11.2001
Lấy Dê Ðổi Trâu
Lương Huệ vương ngồi trên điện chính (trong chùa), đúng lúc dưới điện chầu có người dắt một con trâu đi qua. Huệ vương hỏi: "Dắt trâu đi đâu vậy?"
Người dắt trâu trả lời: "Ði giết nó, dùng máu của nó để bôi lên cái chuông".
Huệ vương nói: "Tha cho nó, ta không thể nhẫn tâm nhìn thấy dáng run rẩy của nó, quá tội nghiệp!"
Người dắt trâu hỏi: "Như vậy thì không cần máu nó để bôi chuông nữa sao?"
Huệ vương vội vàng trả lời: "Sao lại không! Giết con dê thay cho nó!!"
(Mạnh tử)
Suy tư:
Cái tâm của Lương Huệ vương đúng là bất bình thường, hay nói đúng hơn, Lương Huệ vương có cái tâm thiên vị, nhìn dáng con trâu run rẩy lo sợ, và dáng con dê run rẩy lo sợ thì có khác chi nhau. Ðúng là lòng "đạo đức" của các vua chúa.
Con người ta ai cũng có sự phán đoán, mà phán đoán trúng hay trật thì do cách suy nghĩ của mỗi người. Nhất là các linh mục, sự phán đoán của các ngài trong tòa cáo giải rất là quan trọng, và cũng có khi trong cuộc sống đời thường, sự phán đoán của các ngài cũng làm cho giáo dân buồn hay vui, lo sợ hoặc vui mừng. Người sống theo giáo điều thì phán đoán theo nguyên tắc giáo điều; người sống theo hoàn cảnh thì phán đoán theo hoàn cảnh. Cũng một vấn đề đó, mà "linh mục hoàn cảnh" phán đoán rất là tế nhị, hợp tình hợp lý cho bổn đạo; mà "linh mục giáo điều" thì lại làm cho bổn đạo lo sợ, bất an và thêm xa Chúa, bởi vì họ sợ Chúa phạt.
"Giáo điều" hay "hoàn cảnh" đối với con chiên bổn đạo thì họ bất cần, họ chỉ biết là lương tâm của họ không ổn có vấn đề cần phải gặp linh mục, thế thôi. "Giáo điều" "hoàn cảnh" thì không quan trọng, quan trọng chính là linh mục phán đoán theo lương tâm của Thiên Chúa hay lương tâm của cá nhân. Lương tâm của Thiên Chúa là bao dung, là hiền hòa, là yêu thương và tha thứ. Lương tâm của cá nhân thì thiên vị, ích kỷ, kiêu căng và hờn giận.
Tôi phải dùng lương tâm của Thiên Chúa để phán đoán theo hoàn cảnh của giáo dân, cũng giống như Thiên Chúa đã làm người để cứu độ thế gian ./.
Lm. Nhân Tài, csjb.
(Dịch và viết suy tư)