ECSTASY: "Thuốc Lắc"
Và Ðiệu Vũ Tử Thần
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
(Xin đăng lại một tài liệu quan trọng của báo Tuổi Trẻ Chủ Nhật số 24 năm 2001, về một loại Ma Túy mới đang xâm nhập vào đời sống của Giới Trẻ Việt Nam.)
Biến chứng do dùng "thuốc lắc" (Hồng Phiến) rất nguy hiểm, thậm chí gây chết người ngay trong trường hợp uống liều bình thường. Người nào đã dùng trên 50 viên sẽ có nguy cơ cao bị rối loạn tâm thần, đặc biệt là trầm cảm, loạn thần, giảm trí nhớ và rối loạn ăn uống. Càng nguy hiểm hơn khi người tiêu thụ vì muốn có cảm giác "phê" mạnh nên dùng kết hợp nhiều loại thuốc với nhau.
Tình trạng tiêu thụ thuốc lắc Ecstasy bùng nổ vào những năm 1990. Ðể trốn tránh sự nhàm chán của đời sống thường ngày, Giới Trẻ đã tìm đến với những cảm giác hưng phấn muốn đạt đến cảm xúc cực tự do, bất chấp nguy hiểm đến tính mạng. Họ sử dụng các loại thuốc này với nhiều lý do: muốn tăng cảm giác thích thú, muốn dễ tiếp xúc với mọi người (tác dụng phát sinh đồng cảm), tạo cảm giác nhịp nhàng đưa đẩy theo điệu nhạc. Các chất thuốc được sử dụng rất đa dạng, từ những chất không bị cấm như rượu, benzodiazepin đến những loại thay thế chất gây gnhiện như chlorhydrate, méthadone, burprénorphine liều cao, và những chất bị cấm sử dụng như cần sa (cannabis), ecstasy, LSD, heroin, cocain. Và có khi vì muốn làm tăng tác dụng của thuốc, người sử dụng còn kết hợp hai, ba thứ lại với nhau.
- Loại thuốc lắc phổ biến nhất là ecstasy (Hồng Phiến), được tổng hợp từ năm 1912 với tên khoa học là 3,4-methylen dioxymetamphetamin (MDMA), đây là dẫn xuất của amphetamin được dùng nhiều từ thập niên 1980. Thuốc dùng chủ yếu qua đường uống. Vào khoảng cuối thập niên 1970, MDMA được một số bác sĩ chuyên khoa tâm thần Hoa Kỳ cho sử dụng như một phương thức điều trị hỗ trợ liệu pháp tâm lý. thuốc được trình bày dưới dạng viên nén, viên nang chứa 200mg chất MDMA. Ecstasy còn có tên là "viên thuốc tình yêu", EX, E, XTC, Adam, MDMA, Shamalow. Tại Hoa Kỳ, từ những năm 1980, ecstasy được dùng nhiều tại các khu đại học. Phần lớn người tiêu thụ là Giới Trẻ và chủ yếu là nam giới (60%).
Viên ecstasy có nhiều hình dáng và mầu sắc khác nhau do độ tinh chất MDMA rất thay đổi. Có loại đơn thuần amphetamin, có loại kết hợp với cafein, chloroquin, thậm chí với ephedrin và ketamin. Giới sử dụng gọi là "thuốc lắc" (dance pill) vì thường dùng trong các hộp đêm, vũ trường. Do tác dụng của thuốc, họ nhảy múa không biết mệt mỏi. Tác dụng đối với cơ thể rất đa dạng: làm tăng nhịp tim và tăng nhiệt độ cơ thể, thậm chí gây tình trạng mất nước cấp kèm trụy tim mạch. Có trường hợp tử vong do tăng nhiệt độ cơ thể ác tính, viêm gan trầm trọng và ngưng tim.
Về mặt tâm thần học, thuốc lắc nguy hiểm vì là tác nhân gây những cơn hoảng sợ, trầm cảm và bệnh tâm thần, đặc biệt càng dễ xẩy ra đối với những người có nhân cách dễ bị bệnh. Sự tiêu thụ ecstasy thường được kết hợp với các chất khác như rượu, cocain hoặc cần sa, nhằm phát huy tác dụng, kéo dài tác dụng hoặc giảm bớt tác dụng phụ.
Ecstasy gây cảm giác thích hoạt động xã hội, dễ tiếp xúc với mọi người, tạo cảm giác hưng phấn. Tuy nhiên tác dụng phụ của chất này có thể dẫn đến chết người. Tác dụng phụ nhẹ thì có cảm giác khó chịu, vã mồ hôi, khô miệng. Khi dùng nhiều hơn 150 mg có nguy cơ chết người. Dùng nhiều lần sẽ có nguy cơ tim mạch, rối loạn tâm thần: vật vã, cơn kích động hoảng sợ, rối loạn tính khí và có biểu hiện tâm thần ảo giác.
- Loại thuốc thứ hai là LSD, (d-diathylaminde de l' acide lysergique), xuất hiện xuất hiện năm 1938 tại Thụy Sĩ. Ðây là một dẫn xuất bán tổng hợp của acide lysregic, có tác dụng gây ảo giác, rối loạn tâm thần, thậm chí gây ra tình trạng bị tâm thần. Thuốc sẽ gây một số phản ứng như cao huyết áp, tim đập nhanh, ớn lạnh, vã mồ hôi, tăng tiết nước bọt, ảo giác thị giác, ảo giác thính giác, ảo giác toàn thân, mất cảm nghiệm thời gian. Nguy cơ chủ yếu của thuốc này là về mặt tâm thần: hoang tưởng, tâm thần phân liệt kèm theo cảm giác không còn là mình nữa (giải thể nhân cách).
- Loại thứ ba là ketamine còn được gọi là "thuốc đặc biệt K" gây nghiện tổng hợp, xuất hiện từ năm 1996, có nguồn gốc từ ketaphen, là một chất gây vô cảm dùng trong cấp cứu hay dùng trong thú y dưới dạng nước. Chất này tác động đến não và ức chế sự bắt giữ dopamin và nora drenalin. Ketamin là loại thuốc gây ảo giác mạnh, sau khi dùng sẽ có cảm giác bay bổng, thay đổi cảm giác đau, mất khái niệm thời gian, mất thăng bằng, giảm trí nhớ. Nếu dùng quá liều có thể gây bất tỉnh, hôn mê và tử vong.
- Chất thứ tư là PCP (phenylcyclidin (1-phenylcyclohexyl) piperidin), được tổng hợp thử nghiệm vào cuối thập niên 50, bán trên thị trường năm 1963 dưới tên thương mại là sernyl, được dùng như loại thuốc gây vô cảm. Thuốc được sản xuất dưới dạng bột hoặc viên, được giới sử dụng gọi là "angel dust", "peace pill" và dùng uống, hút, chích. Thuốc gây cảm giác vật vã, lú lẫn kèm cảm giác cơ thể biến dạng, rối loạn thị giác, thính giác, trường hợp dùng quá liều có thể dẫn đến co giật và hôn mê. PCP cũng có thể gây phản ứng tâm thần cấp tính hay trầm cảm...
Trần Ðức Tuấn, báo Tuổi Trẻ Chủ Nhật số 24-2001.
(Trích dẫn từ Ephata Việt Nam số 23, năm 2001)