Ðường Hy Vọng
Dưới Ánh Sáng Lời Chúa và Công Ðồng
ÐHY Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
34. Kiểm Ðiểm
Ðọc lại đời sống dưới ánh sáng Phúc âm
(883) Trên đường Hy vọng, thỉnh thoảng con phải dừng chân, nơi bóng mát, để kiểm điểm, sửa chữa những bước lệch lạc, rút kinh nghiệm cho bước tiến, chuẩn bị thêm hành trang.
@ TÐ 30e: Cùng với các bạn hữu hay với các đồng chí hợp thành tiểu tổ, các đoàn viên của những tổ chức này (tông đồ) kiểm điểm về những phương pháp, kết qủa của hoạt động tông đồ của mình, và cùng nhau đem đời sống hằng ngày của mình đối chiếu với Phúc âm.
(Xem thêm: GM 16d; LM 19c; TÐ 32a).
(884) Công tác càng lớn, kế toán càng kỹ. Nếu con cẩu thả, ấy là dấu con xem thường sự sống đời đời của con.
@ Lc 12,19-20: Lúc ấy ta sẽ nhủ lòng: "hồn ta hỡi, mình bây giờ ê hề của cải, dư xài nhiều năm. Thôi, cứ nghỉ ngơi, cứ ăn uống vui chơi cho đã!" Nhưng Thiên Chúa bảo ông ta: "Ðồ ngốc! Nội đêm nay, người ta sẽ đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai?"
(Xem thêm: Mt 5,25-26).
(885) Nhìn quá khứ để than van: vô ích.
Nhìn quá khứ để kiêu căng: nguy hiểm.
Nhìn quá khứ để rút kinh nghiệm cho hiện tại: khôn ngoan.
(886) Kiểm điểm kỹ càng, kiểm điểm sáng suốt, kiểm điểm chân thành, kiểm điểm can đảm. Không kế toán viên nào, không máy IBM nào kiểm điểm thay con được, nếu con muốn cho đáp số trước.
@ Ep 5,10-14: Bất cứ điều gì lộ ra, thì trở nên ánh sáng. Bởi vậy, có lời chép rằng: Tỉnh giấc đi, hỡi người còn đang ngủ! Từ chốn tử vong, trỗi dậy đi nào! Ðức Kitô sẽ chiếu sáng ngươi!
(887) Kiểm điểm mỗi tối, kiểm điểm mỗi tuần, kiểm điểm mỗi lần xưng tội, kiểm điểm mỗi lần tĩnh tâm. Xe tốt mấy cũng phải làm máy lại, người khoẻ mấy cũng phải khám tổng quát nếu muốn tránh sụp đổ bất ngờ, không cứu vãn được.
(888) Con đừng khinh dễ những sự bất tín nhỏ mọn. Không cần bão lụt khủng khiếp, những con sâu nhỏ trong một đêm, có thể làm tan nát bao nhiêu vốn liếng lao lực trong một cánh đồng xanh tươi thơm ngát.
@ Lc 16,10: Ai trung tín trong việc rất nhỏ, thì cũng trung tín trong việc lớn; ai bất lương trong việc rất nhỏ, thì cũng bất lương trong việc lớn.
(889) Chỉ có lính điên mới đưa lưng lãnh đạn, miễn đừng tử thương thì thôi. Ðó là thái độ của con khi phạm tội nhẹ, chỉ cốt tránh tội trọng thôi.
(890) Con đau đớn vì nhiều lần đã phản bội Chúa: tốt, nhưng chưa đủ. Phải làm như Mađalêna "các tội của bà, các tội lỗi nhiều đó, quả đã được tha rồi vì bà đã cảm mến nhiều" (Lc 7,47); phải làm như Gioan: trốn bỏ Chúa trong vườn Giếtsêmani, nhưng trở lại đứng bên Thánh giá, dốc quyết hằng yêu mến bằng hành động.
@ LM 18b: Các thừa tác viên của ân sủng bí tích kết hợp mật thiết với Chúa Kitô là Ðấng Cứu Thế và là Chúa Chiên nhờ chịu các phép bí tích cách hiệu quả, nhất là trong việc năng chịu bí tích Cáo giải, được chuẩn bị bằng sự xét mình hằng ngày, vì nó sẽ giúp nhiều cho việc thật lòng trở về với tình yêu của Cha từ bi.
(Xem thêm: GH 40a; MV 25c, 37bcd; LM 5d, 6b; TÐ 8; HN 3e, 7).
(891) Không tránh tội nhẹ, con mến yêu Chúa ít quá. Con không đủ động lực nội tâm để tiến trên đường Hy vọng.
@ 2Pr 1,10: Thưa anh em, anh em đã được Thiên Chúa tuyển chọn và mời gọi, thì hãy cố gắng hết mình, để làm cho các ơn đó nên vững mạnh. Có thế, anh em sẽ không bao giờ vấp ngã.
(892) Không kiểm điểm "bệnh thiếu sót" là một thiếu sót lớn, đây là một ít hiện tượng: hững hờ làm việc Chúa, tính toán giảm thiểu các hy sinh, khéo léo trốn tránh trách nhiệm, hành động vì lý do trần tục, so đo lánh nặng tìm nhẹ...
@ Gc 4,17: Vậy kẻ nào biết làm điều tốt mà không chịu làm thì mắc tội.
@ MV 43a: Ðối với Kitô hữu, xao lãng bổn phận trần thế, tức là xao lãng bổn phận đối với tha nhân và hơn nữa đối với chính Thiên Chúa, khiến phần rỗi đời đời của mình bị đe dọa.
(Xem thêm: LM 5c, 15a; ÐT 19a; TÐ 4a).
(893) Sự ăn ăn hối cải của con không phải là "hát bội", khóc lóc não nùng xong rồi hết tuồng hạ màn và đâu lại vào đó.
@ Cv 26,20b: Tôi đã rao giảng trước hết cho những người ở Ða-mát, rồi cho những người ở Giê-ru-sa-lem và trong khắp miền Giu-đê, sau đó cho các dân ngoại, kêu gọi họ sám hối và trở về cùng Thiên Chúa, đồng thời làm những việc chứng tỏ lòng ăn năn sám hối.
(Xem thêm: Mt 23,25-26).
(894) Dù bay lồng lộng giữa không gian thế mà lộ trình của phi thuyền rất rõ rệt; là phi hành gia con phải sửa tay lái liên lỉ và triệt để nghe lời chỉ bảo từ quả đất. Lệch lạc là không đến đích.
@ Dt 12,6: Vì Chúa thương ai thì mới sửa dạy kẻ ấy, và có nhận ai làm con thì Người mới cho roi cho vọt.
(Xem thêm: Mt 24,11-13).
(895) Kiểm điểm mấy cũng vô ích, nếu con không dốc quyết cải thiện. Coi máy mà không làm máy lại, xe chẳng chạy được.
@ Kh 2,4-5: Ta trách ngươi điều này: ngươi đã để mất tình yêu thuở ban đầu. Vậy hãy nhớ lại xem ngươi đã từ đâu rơi xuống, hãy hối cải và làm những việc ngươi đã làm thuở ban đầu. Bằng không, Ta đến với ngươi, và Ta sẽ đem cây đèn của ngươi ra khỏi chỗ của nó, nếu ngươi không hối cải.
(Xem thêm: 2Pr 2,20-22).
(896) Dốc quyết ít điểm, dốc quyết thực tế, dốc quyết căn bản. Có những người tưởng mình thánh thiện vì có một sổ lớn đầy dẫy những dốc quyết mây mưa.
(897) "Ðể sau" đôi khi là đường lối của người khôn ngoan, lắm lúc là khẩu hiệu của những người bi quan, nhát đảm và bại trận.
@ Cv 24,25: Khi ông Phao-lô biện luận về đức công chính, sự tiết độ và cuộc phán xét mai sau, thì ông Phê-lích phát sợ nên nói: "Bây giờ ông có thể lui ra. Khi nào tiện dịp, tôi sẽ cho gọi ông đến".
(898) Chỉ giây phút hiện tại mới quan trọng. Ðừng nhớ ngày hôm qua của con để khóc lóc. Nó đã vào dĩ vãng. Ðừng nhìn ngày mai của anh em để xét đoán. Ðừng lo ngày mai của con để bi quan. Nó còn trong tương lai. Giao quá khứ cho lòng nhân từ Chúa, giao tương lai cho sự quan phòng Chúa, giao tất cả cho tình yêu Chúa.
@ Mt 6,34: Anh em đừng lo lắng về ngày mai: ngày mai, cứ để ngày mai lo. Ngày nào có cái khổ của ngày ấy.
(899) Ðừng phiền muộn, đừng ngã lòng. Lắm lúc hiện tượng ấy do bệnh "kiêu ngạo" phát sinh. Con cứ đinh ninh rằng con thuộc chín phẩm thiên thần không thể phạm tội sao?
@ Mt 26,34-35: Ðức Giêsu bảo ông: "Thầy bảo thật anh: nội đêm nay, gà chưa kịp gáy, thì anh đã chối Thầy ba lần". Ông Phê-rô lại nói: "Dầu có phải chết với Thầy, con cũng không chối Thầy". Tất cả các môn đệ cũng đều nói như vậy.
(Xem thêm: Ga 8,7-9).
(900) Con dốc quyết làm tông đồ Chúa, nhưng con không phó thác vô điều kiện cho Chúa. Làm sao con là khí cụ đắc lực trong tay Chúa, khi con còn tháo gỡ và cất dấu ít bộ phận.
@ Lc 9,59-60: Ðức Giêsu nói với một người khác: "Anh hãy theo tôi!" Người ấy thưa: "Thưa Thầy, xin cho phép tôi về chôn cất cha tôi trước đã". Ðức Giêsu bảo: "Cứ để kẻ chết chôn kẻ chết của họ. Còn anh, anh hãy đi loan báo Triều Ðại Thiên Chúa".
(Xem thêm: Lc 14,18-20).
(901) Trước công cuộc lớn lao, lắm lúc con nghe cám dỗ muốn được khuyến khích, được phương tiện của quyền thế để làm việc Chúa chóng kết qủa hơn, vinh danh Chúa hơn. Vinh danh Chúa hay sáng danh con?
- Nếu cần phương tiện quyền thế, Chúa Giêsu đã dùng rồi.
- Hãy tìm Nước Trời rồi mọi sự sẽ được ban thêm cho con (x. Mt 6,33).
- Chỉ trích kẻ khác, cậy quyền thế để rồi con cũng nương tựa và nô lệ quyền thế sao?
@ LM 2e: Trong chức vụ và đời sống của mình, các Linh mục phải nhằm mục đích tìm kiếm vinh danh Thiên Chúa Cha trong Chúa Kitô. Vinh danh này hệ tại việc mọi người đón nhận một cách ý thức, tự do và biết ơn công trình của Thiên Chúa đã được hoàn tất trong Chúa Kitô lại biểu lộ công trình đó trong suốt cuộc đời mình.
(Xem thêm: MV 43a; LM 9b; TÐ 3a, 4ac, 8a).
(902) Phải chăng con sợ người "sáng suốt" cười con là "điên dại"? Lúc còn sống Têrêxa Avila, Phanxicô Assisiô, Cottôlengô, Gioan Boscô... bị nhiều người gọi là điên dại, nhưng ngày nay những tên điên dại ấy lại được tôn làm thánh. Hãy tin tưởng và mạnh tiến.
@ 1Cr 1,25: Cái điên rồ của Thiên Chúa còn hơn cái khôn ngoan của loài người, và cái yếu đuối của Thiên Chúa còn hơn cái mạnh mẽ của loài người.
(903) Ðể đi đúng hướng trên đường Hy vọng, con phải phản ứng ngay: "Lạy Chúa, tất cả vì yêu mến Chúa, tất cả vì Chúa trong anh em con,
Con không dành gì cho con,
Con không muốn ai biết ơn con,
Con không muốn phần thưởng nào".
@ Ga 8,49-50: Ðức Giêsu trả lời: "Tôi không bị quỷ ám. Nhưng tôi tôn kính Cha tôi; còn các ông, các ông lại làm nhục tôi. Phần tôi, tôi không tìm vinh quang cho mình. Có Ðấng tìm cho tôi và xét xử cho tôi".
(Xem thêm: 1Cr 3,22; Cl 3,11).
@ ÐT 9a: Chủng sinh phải thấu hiểu thật rõ ràng là cuộc đời họ không phải để thống trị hay được danh giá, nhưng để hết mình phụng sự Thiên Chúa và chu toàn bổn phận mục vụ.
(Xem thêm: LM 9b, 14, 15; TÐ 4b).
(904) Kiểm điểm rồi con phải làm gì? Con hãy khiêm tốn khóc lóc tội mình như Phêrô, hãy ngồi bên chân Chúa, hãy yêu mến bù lại như Mađalêna, hãy dốc quyết canh tân như Giakêu, hãy làm tông đồ hăng say như Phaolô. Tràn đầy hy vọng, con tiến lên.
@ Ep 5,15: Anh em hãy cẩn thận xem xét cách ăn nết ở của mình, đừng sống như kẻ khờ dại, nhưng hãy sống như người khôn ngoan.
(Xem thêm: Mt 26,75; Lc 7,38-48; 19,1-10; 2Cr 11,22-33).
(905) Ai cũng có những ước vọng:
- Sách báo,
- Trường học,
- Hội đoàn,
- Nhà máy.
Với sức con, ước vọng lại hoàn ước vọng. Nhưng để ơn Chúa vào trước cái ước vọng ấy, con có những số kỷ lục.
- Ngàn sách báo,
- Vạn trường học,
- Triệu hội đoàn,
- Tỷ nhà máy.
(906) Phương thế của con cũng là phương thế các tông đồ:
- Thánh Thể: "Ta sẽ ở với các con mọi ngày cho đến tận thế" (Mt 28,20).
- Thánh Linh: "Người sẽ ban cho các ngươi một Ðấng Bầu Chữa khác" (Ga 14,16).
- Mẹ Maria: "Này là Mẹ Con!" (Ga 19,27).
- Phúc âm: "Hãy đi khắp cả thiên hạ rao giảng Tin mừng cho mọi loài thụ tạo" (Mc 16,15).
Chúa Giêsu đã trao cho con, con cho là ít sao? Thế gian có gì sánh được không?
@ 1Cr 2,4-5: Tôi nói, tôi giảng mà chẳng có dùng lời lẽ khôn khéo hấp dẫn, nhưng chỉ dựa vào bằng chứng xác thực của Thần Khí và quyền năng Thiên Chúa. Có vậy, đức tin của anh em mới không dựa vào lẽ khôn ngoan người phàm, nhưng dựa vào quyền năng Thiên Chúa.
@ LM 18a: Trong tất cả các phương thế thiêng liêng, quan trọng hơn cả là những hoạt động giúp các Kitô hữu được nuôi dưỡng bằng Lời của Thiên Chúa nơi Thánh Kinh và Bàn tiệc Thánh Thể; ai cũng biết rằng việc siêng năng lui tới bàn thánh quan trọng chừng nào cho việc thánh hoá bản thân các Linh mục.
(Xem thêm: GH 48b; LM 18bc; ÐT 8a; TG 4,9b).
(907) Trước hoài bão lớn lao, chương trình hành động vĩ đại, trở ngại cao như núi rộng như biển, con yếu đuối sao vượt nổi? Lấy phương tiện ở đâu? Thánh Phaolô đã nói với giáo dân ngày xưa băn khoăn như con: "Những điều thế gian coi là yếu đuối, thì Thiên Chúa đã chọn để bêu nhuốc những gì là mạnh mẽ" (1Cr 1,27), "hiện tôi có là gì, là bởi ơn Thiên Chúa, và ơn Người xuống cho tôi đã không ra hư luống" (1Cr 15,10), nghĩa là con phải trung tín nghe theo ơn Chúa.
@ LM 12c: Khi thi hành thừa tác vụ của Chúa Thánh Thần và của sự công chính, các ngài được vững mạnh trong đời sống thiêng liêng, miễn là các ngài ngoan ngoãn theo Thần khí Chúa Kitô, Ðấng ban sự sống và dẫn dắt các ngài.
(Xem thêm: LM 15a).
(908) Kiểm điểm là đọc lại đời con, dưới ánh sáng đức tin.
@ LM 18b: Dưới ánh sáng đức tin được nuôi dưỡng bằng việc đọc Sách Thánh, các Linh mục có thể tận tâm tìm kiếm những dấu hiệu của thánh ý Chúa và những thúc đẩy của ơn thánh Ngài trong những biến cố khác nhau của đời sống, và như thế ngày càng trở nên dễ dàng vâng phục sứ mệnh đã nhận lãnh trong Chúa Thánh Thần hơn.
(Xem thêm: LM 14; TÐ 30e).
(909) Cứ sáu tháng một lần, hãy lập một thống kê các hoạt động của con, một thống kê các đồ dùng của con, một thống kê các tình cảm của con, xem xét kỹ càng và can đảm gạch bỏ những gì vô ích.