Ðường Hy Vọng
Dưới Ánh Sáng Lời Chúa và Công Ðồng
ÐHY Phanxicô Xaviê Nguyễn Văn Thuận
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
14. Tông Ðồ
Tông đồ là người
diễn lại cuộc đời Chúa Giêsu
(291) Làm tông đồ là "làm như các thánh Tông đồ". Nếu không nghiền ngẫm và thuộc lòng Tông đồ Công vụ, thì con không làm tông đồ đắc lực được.
@ 1Cr 4,10-13: Chúng tôi điên dại vì Ðức Kitô, còn anh em thì khôn ngoan trong Ðức Kitô; chúng tôi yếu đuối, còn anh em thì mạnh mẽ; anh em được kính trọng, còn chúng tôi thì bị khinh khi. Cho đến giờ này, chúng tôi vẫn chịu đói khát, trần truồng, bị hành hạ và lang thang phiêu bạt; chúng tôi phải vất vả tự tay làm lụng. Bị nguyền rủa, chúng tôi chúc lành; bị bắt bớ, chúng tôi cam chịu; bị vu khống, chúng tôi đem lời an ủi. Cho đến bây giờ, chúng tôi đã nên như rác rưởi của thế gian, như phế vật đối với mọi người.
(Xem thêm: 1Cr 11,1; 2Cr 6,3-10; Gl 4,12-14).
(292) Giáo dân thời sơ khai diễn tả cách nôm na: Tông đồ là người có Chúa Kitô trong lòng, Chúa Kitô trên mắt, Chúa Kitô trong miệng, Chúa Kitô trên tay, Chúa Kitô trong óc, Chúa Kitô trên vai... Tóm lại, là một người đầy tràn Chúa Kitô và trao ban Chúa Kitô cho kẻ khác.
@ 1Ga 1,1.3: Ðiều vẫn có ngay từ lúc khởi đầu, điều chúng tôi đã nghe, điều chúng tôi đã thấy tận mắt, điều chúng tôi đã chiêm ngưỡng, và tay chúng tôi đã chạm đến, đó là Lời sự sống. Ðiều chúng tôi đã thấy và đã nghe, chúng tôi loan báo cho cả anh em nữa, để chính anh em cũng được hiệp thông với chúng tôi, mà chúng tôi thì hiệp thông với Chúa Cha và với Ðức Giêsu Kitô, Con của Người.
(Xem thêm: Rm 15,29; 2Cr 2,14-15).
@ ÐT 8a: Vì do phép Truyền Chức Thánh mà họ (các chủng sinh) phải là hiện thân của Chúa Kitô Linh mục, lại nữa bởi cùng chia sẻ một cuộc sống của Người, nên họ phải quen sống kết hiệp với Người như bạn hữu. Họ phải sống mầu nhiệm Phục sinh của Người thế nào để biết khai sáng Mầu nhiệm ấy cho đoàn chiên sẽ được giao phó. Phải dạy họ biết tìm gặp Chúa Kitô trong việc trung thành suy gẫm Lời Chúa, trong việc thông hiệp tích cực các mầu nhiệm chí thánh của Giáo hội, nhất là Bí Tích Thánh Thể và kinh nguyện thần vụ.
(Xem thêm: TÐ 4a, 13, 16a, 18; Dt 1c).
(293) Tông đồ là thánh hoá môi trường bằng môi trường: lao động là tông đồ của lao động, học sinh là tông đồ của học sinh.
@ Rm 12,6-8: Chúng ta có những đặc sủng khác nhau, tuỳ theo ân sủng Thiên Chúa ban cho mỗi người. Ðược ơn làm ngôn sứ, thì phải nói sao cho phù hợp với đức tin. Ðược ơn phục vụ, thì phải phục vụ. Ai dạy bảo, thì cứ dạy bảo. Ai khuyên răn, thì cứ khuyên răn. Ai phân phát, thì phải chân thành. Ai chủ toạ, thì phải có nhiệt tâm. Ai làm việc bác ái thì vui vẻ mà làm.
(Xem thêm: 1Cr 7,17tt).
(294) "Ai bền đỗ đến cùng, người ấy sẽ được cứu" (Mt 10,22). Một tông đồ sa đọa làm cả hỏa ngục vui mừng. Hãy cầu nguyện và nâng đỡ nhau.
@ Lc 22,31-32: Chúa nói: "Si-môn, Si-môn ơi, kìa Xa-tan đã xin được sàng anh em như người ta sàng gạo. Nhưng Thầy đã cầu nguyện cho anh để anh khỏi mất lòng tin. Phần anh, một khi đã trở lại, hãy làm cho anh em của anh nên vững mạnh".
(295) Làm việc thiện chưa phải là tông đồ, làm vì xem đó là sứ mệnh Chúa Kitô mới là tông đồ.
@ 2Cr 9,12: Việc phục vụ cho công ích này không những đáp ứng nhu cầu của của các người trong dân thánh, mà hơn thế nữa, còn là nguồn phát sinh bao lời cảm tạ dâng lên Thiên Chúa.
(296) Thời đại mới, nhu cầu mới, phương pháp mới. "Ta sẽ ở lại với các con mọi ngày cho đến tận thế" (Mt 28,20): Chúa Kitô vẫn ở với Hội thánh và tiếp tục ban cho Hội thánh lễ Hiện xuống mới.
@ Lc 5,37-38: Không ai đổ rượu mới vào bầu da cũ, vì như vậy, rượu mới sẽ làm nứt bầu, sẽ chảy ra và bầu cũng hư. Nhưng rượu mới thì phải đổ vào bầu mới.
@ GM 17c: Các hình thức hoạt động tông đồ cần phải thích nghi đúng mức với những nhu cầu hiện đại, quan tâm tới các hoàn cảnh của con người, không những về điều kiện thiêng liêng và luân lý, mà cả hoàn cảnh xã hội, dân số và kinh tế nữa.
(Xem thêm: LM 19c; TÐ 1b, 19c, 29f, 32a, 33; TG 4).
(297) Hăng say hết mình, nhưng biết chia sẻ với mọi người, biết cộng tác với kẻ thua mình. Ðừng làm đại lý tất cả, như thể từ lúc con khởi sự hoạt động mới có trời đất muôn vật.
@ GH 30: Các chủ chăn của Dân thánh biết rõ giáo dân giúp ích rất nhiều cho toàn thể Giáo hội. Các ngài biết rằng Chúa Kitô không đặt các ngài lên để một mình lãnh lấy tất cả sứ vụ cứu độ của Giáo hội đối với thế giới; nhưng nhiệm vụ cao cả của các ngài là chăn dắt tín hữu và nhận biết các phận sự và đoàn sủng nơi họ, để mọi người cùng góp phần vào công cuộc chung, tùy theo cách thức của mình.
(Xem thêm: GH 37ac; LM 9b; TÐ 27; NK 2c).
(298) Có những điều con ao ước mà không thực hiện được, lắm lúc lại đẹp lòng Chúa và công nghiệp hơn tất cả kết qủa mà con đắc chỉ.
(299) Ðừng thấy khó mà nản lòng. Hãy tự hỏi mình: "Việc của Chúa hay việc của tôi? Chúa làm hay tôi làm?".
@ 2Cr 4,7-9: ...Nhưng kho tàng ấy, chúng tôi lại chứa đựng trong những bình sành, để chứng tỏ quyền năng phi thường phát xuất từ Thiên Chúa, chứ không phải từ chúng tôi. Chúng tôi bị dồn ép tư bề, nhưng không bị đè bẹp; hoang mang, nhưng không tuyệt vọng; bị ngược đãi, nhưng không bị bỏ rơi; bị quật ngã, nhưng không bị tiêu diệt.
(300) Trước khi phàn nàn người nọ người kia, hãy tự hỏi mình: "Muối của tôi còn mặn không? Ðèn của tôi còn sáng không?".
@ Gc 5,9: Thưa anh em, anh em đừng phàn nàn kêu trách lẫn nhau, để khỏi bị xét xử. Kìa Vị Thẩm Phán đang đứng ngoài cửa.
(Xem thêm: Mt 5,13tt).
(301) Cần chọn lọc nhưng đừng chỉ trích, bất tín nhiệm, khinh rẻ. Những tông đồ Chúa Giêsu chọn để xây dựng Hội thánh cũng đầy khuyết điểm. Ngài chỉ cần họ đơn sơ, chân thành theo Ngài.
@ Mc 1,16-18: Người đang đi dọc theo biển hồ Ga-li-lê, thì thấy ông Si-môn với người anh là ông An-rê, đang quăng lưới xuống biển, vì họ làm nghề đánh cá. Người bảo họ: "Các anh hãy theo tôi, tôi sẽ làm cho các anh thành những kẻ lưới người như lưới cá". Lập tức hai ông bỏ chài lưới mà đi theo Người.
(Xem thêm: 1Cr 15,9-10; 1Tm 1,12-13).
(302) Cái "tôi" của con càng bành trướng, việc tông đồ càng thất bại, cái "tôi" của con càng tan biến, việc tông đồ càng kết qủa.
@ Ga 3,30: Người phải nổi bật lên, còn thầy phải lu mờ đi.
(Xem thêm: Ga 7,18).
(303) Sẵn sàng hy sinh những tiện nghi con thấy không hợp cho một tông đồ đích thực. Ðừng tạo thêm những nhu cầu không cần thiết.
@ Mt 10,9-10: Ðừng kiếm vàng bạc hay tiền giắt lưng. Ði đường, đừng mang bao bị, đừng mặc hai áo, đừng đi dép hay cầm gậy. Vì thợ thì đáng được nuôi ăn.
(Xem thêm: Pl 4,12).
(304) Ðừng nói nhiều, làm ít, hoạt động dài, cầu nguyện vắn, nhận rộng rãi, cho hẹp hòi, khoan dung với mình, khắt khe với người.
(305) Ánh sáng tông đồ của con phải truyền sang những lớp tông đồ khác, cho đến lúc thế gian từ u tối tràn ngập hào quang. Làm tông đồ cho tông đồ.
@ 2Tm 2,2: Những gì anh đã nghe tôi nói trước mặt nhiều nhân chứng, thì hãy trao lại cho những người tin cẩn, những người sẽ có khả năng dạy cho người khác.
(Xem thêm: Mt 5,16).
(306) Việc Chúa, không ai được giữ độc quyền đại lý. Các tông đồ thưa Chúa: "Thưa Thầy, chúng tôi đã thấy người kia lấy Danh Thầy trừ quỷ, nhưng hắn lại không theo chúng ta" (Mc 9,38). Chúa bảo: "Ai không chống lại chúng ta là ủng hộ chúng ta" (Mc 9,40).
(307) Con ngạc nhiên hay bực tức vì các tông đồ khác không theo khuôn khổ như con. Phải hiệp nhất mà đa diện; thánh Phaolô đã nói: "Kẻ thì vì ghen tương và kình địch; kẻ thì vì thiện cảm mà rao giảng Ðức Kitô... Can chi!..., miễn là Ðức Kitô được rao truyền" (Pl 1,15.18).
@ MV 92b: Chúng ta cần cổ võ ngay trong lòng Giáo hội sự quý mến, tôn trọng và hoà thuận với nhau bằng sự chấp nhận mọi dị biệt chính đáng để luôn luôn có thể đối thoại hữu hiệu giữa những phần tử của một Dân Chúa duy nhất, dù là chủ chăn hay các Kitô hữu khác. Thật vậy, những gì liên kết giữa các tín hữu còn mạnh hơn những gì chia rẽ: hiệp nhất trong những gì chính yếu, tự do trong những gì nghi ngờ, bác ái trong hết mọi sự.
(Xem thêm: TÐ 23b; TG 28a; HN 3d, 4I, 18; ÐP 2).
(308) Các thánh không ai giống ai, tinh tú trên trời không cái nào giống cái nào. Nhưng các thánh đều giống nhau một điểm: các Ngài diễn tả lại cuộc đời Chúa Giêsu.
@ 2Cr 4,10: Chúng tôi luôn mang nơi thân mình cuộc thương khó của Ðức Giêsu, để sự sống của Ðức Giêsu cũng được biểu lộ nơi thân mình chúng tôi.
(Xem thêm: Cl 1,24tt; Pl 3,12).
(309) Trong việc tông đồ, huấn luyện và lựa chọn chiến sĩ tâm huyết tối quan trọng. Một lãnh tụ lỗi lạc đã nói: "Nếu có ba trăm chiến sĩ, tôi sẽ cai trị đến chết". Chúa Giêsu chọn mười hai người để tồn tại đến tận thế.
@ TÐ 28: Việc tông đồ chỉ đạt tới kết qủa mỹ mãn nhờ việc huấn luyện đầy đủ và chuyên biệt. Sở dĩ đòi hỏi phải được huấn luyện chu đáo như thế không những vì người giáo dân phải tiến bộ liên tục về đời sống thiêng liêng và về giáo lý, mà họ còn phải thích nghi trong khi hoạt động với những hoàn cảnh khác biệt tùy theo thực tại, nhân sự cũng như tùy theo nhiệm vụ.
(Xem thêm: MV 75f; GM 16a; TÐ 18d, 30, 31; DT 18; TG 17bc, 21a, 41g).
(310) Không cần địa vị nào mới làm tông đồ được. Ðừng thắc mắc địa vị con hay địa vị người khác; làm vì Chúa hay vì địa vị? "Chén của Ta, các ngươi sẽ uống; còn việc ngồi bên hữu hay bên tả Ta, Ta không có quyền ban, nhưng là dành cho những ai đã được Cha Ta dọn cho" (Mt 20,23).
(311) Nay địa vị này, mai địa vị kia, người tông đồ không cảm thấy mất mát gì cả, chỉ biết một tiếng gọi: "... Ðến không để được hầu hạ, nhưng là để hầu hạ và thí mạng sống mình..." (Mt 20,28). Ở đâu cũng có thể nên thánh.
@ 1Pr 4,10-11: Ơn riêng Thiên Chúa đã ban, mỗi người trong anh em phải dùng mà phục vụ kẻ khác. Như vậy, anh em mới là những người khéo quản lý ân huệ thiên hình vạn trạng của Thiên Chúa. Ai có nói, thì nói lời Thiên Chúa; ai phục vụ, thì phục vụ bằng sức mạnh hiên Chúa ban. Như thế, trong mọi việc, chúng ta tôn vinh Thiên Chúa nhờ Ðức Giêsu Kitô. Kính dâng Người vinh quang và uy quyền đến muôn thuở muôn đời. A-men.
(312) Con buồn vì mất địa vị, vì không được "đặt đúng chỗ". Con đi buôn sao mà buồn vì lỗ lã?
(313) Lãnh nhận một trách nhiệm tông đồ là sẵn sàng chấp nhận chịu "tử đạo" bởi mọi người, ở mọi nơi, bằng mọi cách, với tất cả yêu thương và bền chí như Phêrô và Gioan: "Các Ngài bước ra khỏi công nghị hân hoan vì đã thấy mình xứng đáng được chịu sỉ nhục vì Danh Chúa" (Cv 5,41).
@ Cv 20,24: Mạng sống tôi, tôi coi thật chẳng đáng giá gì, miễn sao tôi chạy hết chặng đường, chu toàn chức vụ tôi đã nhận từ Chúa Giêsu, là long trọng làm chứng cho Tin Mừng về ân sủng của Thiên Chúa.
(Xem thêm: Mt 10,18; Cv 23,11).
@ TG 24b: Trong khi rao giảng Phúc âm giữa muôn dân, nhà truyền giáo phải mạnh dạn và tin tưởng làm cho người ta nhận biết mầu nhiệm Chúa Kitô mà họ là sứ giả, đến nỗi trong Người, họ dám nói như phải nói, và không xấu hổ về ô nhục của thập giá. Theo gương Thầy mình, Ðấng hiền lành và khiêm nhượng trong lòng, họ phải tỏ ra ách Người êm ái và gánh Người nhẹ nhàng. Họ phải làm chứng về Chúa của họ bằng đời sống Phúc âm đích thực, đầy kiên nhẫn, đại lượng, nhân hậu, yêu mến chân thành và nếu cần, họ sẽ đổ máu ra.
(Xem thêm: GH 42b, 50b; TD 11b).
(314) Kẻ thù nguy hiểm nhất của công việc tông đồ là kẻ "nội thù", Giuđa nộp Chúa.
@ Ga 13,18: Thầy không nói về tất cả anh em đâu. Chính Thầy biết những người Thầy đã chọn, nhưng phải ứng nghiệm lời Kinh Thánh sau đây: Kẻ đã cùng con chia cơm sẻ bánh lại giơ gót đạp con.
(315) Kẻ thù khốc hại nhất của đời tông đồ con không phải là kẻ ngoại thù, đối lập con, nhưng là kẻ nội thù: chính bản thân con có thể thành tên gián điệp làm việc cho cả hai bên: Thiên Chúa và ma quỷ.
@ Dt 6,4-6: Quả thật, những kẻ đã một lần được chiếu sáng, đã được nếm thử ân huệ bởi trời, đã được thông chia Thánh Thần, đã được thưởng thức Lời tốt đẹp của Thiên Chúa và được cảm nghiệm những sức mạnh của thế giới tương lai, những kẻ ấy mà sa ngã, thì không thể được đổi mới một lần nữa để sám hối ăn năn, vì họ đã tự tay đóng đinh Con Thiên Chúa vào thập giá một lần nữa và đã công khai sỉ nhục Người.
(Xem thêm: Gc 1,6-8; 1Ga 2,15-16).
(316) Tâm hồn tông đồ kính trọng thượng cấp, kể cả khi trình bày ngược lại chỉ thị, và không bao giờ vô lễ với thượng cấp trước mặt kẻ khác. Không thể tha thứ thái độ bất tuân, hai lòng.
(317) Giọng tự mãn khiến mọi người lánh xa, không ai tin con làm tất cả thay Chúa Thánh Thần.
@ 2Cr 3,5-6: Không phải vì tự chúng tôi, chúng tôi có khả năng để nghĩ rằng mình làm được gì, nhưng khả năng của chúng tôi là do ơn Thiên Chúa, Ðấng ban cho chúng tôi khả năng phục vụ Giao Ước Mới, không phải Giao Ước căn cứ trên chữ viết, nhưng dựa vào Thần Khí. Vì chữ viết thì giết chết, còn Thần Khí mới ban sự sống.
(Xem thêm: Ga 3,27; 15,5).
(318) Vẫy vùng ngược xuôi, nhưng không có đức Ái, cũng vô ích, khác nào mua đèn ngũ sắc giăng cùng làng khắp xóm nhưng không có máy điện. Ðêm đến tối om, cả làng mới vỡ lẽ đèn của con để trang trí chứ không soi sáng được.
@ 1Cr 13,1: Giả như tôi có nói được các thứ tiếng của loài người và của các thiên thần đi nữa, mà không có đức mến, thì tôi cũng chẳng khác gì thanh la phèng phèng, chũm choẹ xoang xoảng.
(Xem thêm: 1Tm 1,5-7).
(319) Bị nhục mạ, bắt bớ, đuổi từ thành này sang thành khác, là dấu Chúa thương con, Chúa chọn con làm tông đồ thật. "Ta đã chọn các con từ giữa thế gian, bởi vậy mà thế gian ghét các con. Hãy nhớ lời Ta đã nói với các con: tôi tớ không lớn hơn chủ. Nếu họ đã bắt bớ Ta, họ cũng sẽ bắt bớ các con; nếu họ đã giữ lời Ta, họ cũng sẽ giữ lời các con" (Ga 15,19-20).
@ 2Tm 3,11-12: Anh đã biết những cơn bắt bớ, những sự đau khổ tôi đã gặp ở An-ti-ô-khi-a, I-cô-ni-ô, Lýt-ra, đã biết tôi chịu bắt bớ như thế nào. Nhưng Chúa đã giải thoát tôi khỏi tất cả. Vả lại, những ai muốn sống đạo đức trong Ðức Kitô Giêsu, đều sẽ bị bắt bớ.
(Xem thêm: Dt 12,1b-3).
(320) Việc tông đồ nhằm đưa người ta vào Hội thánh, không phải để lập những Hội thánh riêng của nhóm này, nhóm nọ, dòng này, dòng kia. Chưa rối đạo, nhưng rối việc đạo lắm!
@ 1Cr 1,12-13: Tôi muốn nói là trong anh em có những luận điệu như: "Tôi thuộc về ông Phao-lô, tôi thuộc về ông A-pô-lô, tôi thuộc về ông Kê-pha, tôi thuộc về Ðức Kitô". Thế ra Ðức Kitô đã bị chia năm xẻ bảy rồi ư? Có phải Phao-lô đã chịu đóng đinh vào khổ giá vì anh em chăng? Hay anh em đã chịu phép rửa nhân danh Phao-lô sao?
(Xem thêm: 1Cr 3,4).
(321) "Tông đồ bằng đau khổ", không giảng giải, không hoạt động, nhưng thinh lặng tế lễ cứu bao linh hồn. Chúa Giêsu hấp hối trên thánh giá, Ðức Mẹ hấp hối trong tâm hồn dưới chân thánh giá.
(322) a. "Tông đồ bằng hy sinh và thinh lặng", như hạt lúa chôn vùi, mục nát đi để sinh muôn vàn hạt khác nuôi nhân loại.
b. "Tông đồ bằng chứng tích".
Lời quả quyết suông không đáng người ta tin tưởng mấy, dù ngọt ngào trau chuốt đến đâu.
Tang vật đáng tin hơn.
Hình ảnh chụp được, tiếng nói ghi âm được càng dễ đánh động người ta hơn. Nhưng nếu chính con người sống động bằng xương bằng thịt, nếu cả cuộc sinh hoạt, nếu cả một lớp người, một lớp gia đình cùng sống một lý tưởng, thì chứng tích ấy có một sức mạnh thuyết phục lớn lao biết chừng nào!
@ a. 2Cr 4,12: Như thế, sự chết hoạt động nơi chúng tôi, còn sự sống thì lại hoạt động nơi anh em.
(Xem thêm: Ga 12,24).
@ b. Rm 2,21-23: Bạn biết dạy người khác, mà lại không dạy chính mình! Bạn giảng: đừng trộm cắp, mà bạn lại trộm cắp! Bạn nói: chớ ngoại tình, mà bạn lại ngoại tình! Bạn gớm ghét ngẫu tượng, mà bạn lại cướp bóc đền miếu!
(Xem thêm: 1Pr 2,12).
@ TG 36b: Mọi người phải biết rằng bổn phận đầu tiên và quan trọng nhất đối với việc truyền bá đức tin là sống sâu xa đời sống Kitô hữu. Vì chính khi nhiệt thành phụng sự Thiên Chúa và bác ái đối với tha nhân, họ mang lại cho toàn thể Giáo hội một cảm hứng tinh thần mới và làm cho Giáo hội xuất hiện như là một dấu chỉ nổi lên giữa các dân, là "ánh sáng thế gian" (Mt 5,14) và là "muối đất" (Mt 5,13).
(Xem thêm: GH 12a; DT 1c; TÐ 6b, 16c, 31c; TG 21c).
(323) "Tông đồ bằng tiếp xúc": "Lòng chúng ta lại đã không cháy bừng bừng, lúc dọc đàng Ngài ngỏ lời với Ta, và giải thích Kinh Thánh cho Ta đó sao?" (Lc 24,32). Con không nghĩ rằng: mỗi cuộc tiếp xúc là một công tác tông đồ sao?
(324) "Tông đồ bằng tư tưởng": nâng đỡ một người bạn đang gặp khủng hoảng, mở chân trời cho bạn thấy khả năng và ơn gọi cách sáng tỏ, đem hy vọng cho một cuộc đời sắp tan vỡ. Báo chí sẽ bớt đăng những tin uống thuốc ngủ, độc dược... nếu có những người như con.
@ 1Tm 4,13.16: Trong khi chờ tôi đến, hãy chuyên cần đọc Sách Thánh trong các buổi họp, chuyên cần khuyên nhủ và dạy dỗ... Anh hãy thận trọng trong cách ăn nết ở và trong lời giảng dạy. Hãy kiên trì trong việc đó. Vì làm như vậy, anh sẽ cứu được chính mình, lại còn cứu được những người nghe anh giảng dạy.
(Xem thêm: 2Tm 4,14-17).
(325) "Tông đồ bằng bữa ăn". Bữa ăn là chuyện thường tình, nhưng bữa Chúa ăn ở nhà Mađalêna, ở nhà Simon, Giakêu khác xa chúng ta: "Hôm nay ơn cứu rỗi đã đến cho nhà này!" (Lc 19,9).
(326) Con nghĩ "thư từ" không phải là việc tông đồ sao? Phaolô ngồi trong tù ngục, không máy in, vẫn viết thư cho một giáo đoàn, giáo đoàn ấy chép lại rồi chuyền sang cho một giáo đoàn khác. Cứ thế, Phaolô đã giữ vững và phát triển đức tin của Hội thánh sơ khai. Con hãy để tất cả lòng yêu thương con vào phong bì rồi dán lại, gửi đi.
@ Cl 4,16: Sau khi anh em đọc thư này, xin liệu sao cho Hội Thánh Lao-đi-ki-a cũng được đọc nữa. Xin anh em cũng đọc thư của tôi gửi cho Hội Thánh Lao-đi-ki-a.
(327) "Phụ nữ" làm tông đồ rất đắc lực, như bà Maria, bà Salomê theo giúp Chúa Giêsu. Thánh Phaolô cũng nhắc đến nhiều phụ nữ tông đồ: "Xin gởi lời chào Tryphêna và Tryphôsa, các bà đã nhiều công lao nhọc trong Chúa" (Rm 16,12).
(328) Từ xưa, "thiếu nhi" đã là tông đồ đầy dũng cảm: Tarcisiô đã mang Chúa đến cho bao nhiêu người. Hãy nhớ lời Chúa: "Ðừng khinh dễ trẻ con".
@ Mt 18,10a: Anh em hãy coi chừng, chớ khinh một ai trong những kẻ bé mọn.
(Xem thêm: Mc 10,14-15).
@ TÐ 12d: Trẻ em cũng có hoạt động tông đồ riêng của chúng. Tuỳ khả năng chúng có thật sự là những chứng nhân sống động của Chúa Kitô giữa các bạn hữu.
(Xem thêm: GM 14a; ÐT 2a; TÐ 30abc; GD 7a).
(329) Ðâu phải đợi đến ngày nay có vài bà tranh đấu, phụ nữ mới có chỗ đứng trong Hội thánh. Các thánh Tông đồ đã tin dùng, sao ngày nay lại không tiếp tục? Thánh Phaolô viết: "Tôi xin gởi gắm với anh em, chị Phêbê của chúng tôi, nữ tá viên của Hội thánh Kenkrê, mong anh em tiếp đón chị trong Chúa... Xin gởi lời chào Prisca và Aquila, những người cộng sự của tôi trong Ðức Giêsu Kitô. Họ đã liều mất đầu để cứu mạng tôi" (Rm 16,1-4).
(330) Con đừng do dự về con và về người khác: chài lưới như Phêrô, thu thuế như Matthêu đều làm tông đồ được. "Hãy theo Ta, và Ta sẽ cho các ngươi nên ngư phủ chài lưới người" (Mt 4,19). Con làm không được nhưng Chúa làm được.
(331) Quả tim con phải rộng đủ để chứa đựng và rung nhịp với tất cả chương trình Phúc âm hoá của Hội thánh.
@ Rm 10,14-15: Thế nhưng làm sao họ kêu cầu Ðấng họ không tin Làm sao họ tin Ðấng họ không được nghe? Làm sao mà nghe, nếu không có ai rao giảng? Làm sao mà rao giảng, nếu không được sai đi? Như có lời chép: Ðẹp thay bước chân những sứ giả loan báo tin mừng!
@ GH 35d: Giáo dân có thể và phải có một hoạt động cao qúy là truyền bá Phúc âm cho thế giới, cả lúc họ bận tâm lo lắng những việc trần thế.
(Xem thêm: GH 17a, 33d, 44b; DT 6c; TÐ 5a; TG 3c).
(332) Xưa ở đâu có tiêu sọ, có mỏ vàng, thiên hạ liều sống liều chết đến đó. Ngày nay ở đâu có dầu hoả, có sắt, đồng, phốt phát, uranium... các nước giết nhau mà đến. Còn ở đâu "chỉ có linh hồn người ta", không ai thèm đến.
@ 2Cr 12,15: Phần tôi, tôi rất vui lòng tiêu phí tiền của, và tiêu phí cả sức lực lẫn con người của tôi vì linh hồn anh em. Phải chăng vì yêu mến anh em nhiều hơn mà tôi được yêu mến ít hơn?
(Xem thêm: Pl 2,17).
(333) Nếu con bảo "giáo dân có ơn đặc sủng của Chúa Thánh Thần", có người sẽ cho rằng con nhạo báng họ!
Nếu con bảo "giáo dân là tư tế, tiên tri, vương đế", có người sẽ cho con là thệ phản!
Có mấy giáo dân ý thức được Chúa gọi, Chúa cần họ? Hãnh diện và tri ân vì được làm con Chúa nhờ phép Thánh tẩy? Làm chiến sĩ, chứng nhân nhờ phép Thêm sức?
@ 1Pr 2,9-10: Còn anh em, anh em là giống nòi được tuyển chọn, là hàng tư tế vương giả, là dân thánh, dân riêng của Thiên Chúa, để loan truyền những kỳ công của Người, Ðấng đã gọi anh em ra khỏi miền u tối, vào nơi đầy ánh sáng diệu huyền. Xưa anh em chưa phải là một dân, nay anh em đã là Dân của Thiên Chúa; xưa anh em chưa được hưởng lòng thương xót, nay anh em đã được xót thương.
@ GH 11a: Các tín hữu tháp nhập vào Giáo hội bởi phép Rửa, và nhờ ân tích, họ được đề cử thi hành việc phụng tự Kitô giáo và được tái sinh làm con Thiên Chúa, họ có bổn phận tuyên xưng trước mặt mọi người đức tin mà họ nhận lãnh từ Thiên Chúa qua Giáo hội. Nhờ ơn bí tích Thêm sức, họ gắn bó với Giáo hội cách hoàn hảo hơn và được dư đầy sức mạnh đặc biệt của Chúa Thánh Thần, do đó họ càng có bổn phận khẩn thiết hơn phải loan truyền và bảo vệ đức tin bằng lời nói và việc làm như những chứng nhân đích thực của Chúa Kitô.
(Xem thêm: GH 10b, 34b, 35a, 36b; PV 6; LM 2a; TG 11a, 15ab).
(334) Thời đại giáo dân - Bao lâu chưa động viên được toàn lực dân Chúa ý thức và hành động, các tầng lớp xã hội này chưa thể thấm nhuần Phúc âm được.
@ TG 21a: Giáo hội chưa được thiết lập thực sự, chưa sống đầy đủ, cũng chưa là dấu chỉ tuyệt hảo của Chúa Kitô giữa loài người, nếu chưa có hàng giáo dân đích thực và nếu hàng giáo dân này chưa cùng làm việc với hàng giáo phẩm. Thật vậy, Phúc âm không thể đi sâu vào tinh thần, đời sống và sinh hoạt của một dân tộc nếu không có sự hiện diện linh hoạt của giáo dân. Do đó, ngay khi thiết lập Giáo hội, phải hết sức chủ tâm đến việc đào tạo một hàng giáo dân Kitô giáo trưởng thành.
(Xem thêm: GH 3b; MV 43b; LM 9b; GM 6b; TÐ 1c).
(335) Bí quyết của công cuộc tông đồ trong thời đại ta: Tông đồ giáo dân!
@ TÐ 10a: Giáo dân góp phần tích cực vào đời sống và hoạt động của Giáo hội, nhờ được tham dự vào chức vụ của Chúa Kitô là tư tế, tiên tri và là vua. Trong những cộng đoàn của Giáo hội, hoạt động của họ cần thiết đến nỗi nếu không có hoạt động đó, chính hoạt động tông đồ của các vị chủ chăn thường không thể đạt được đầy đủ kết qủa.
(Xem thêm: GH 33bcd; TÐ 1, 2, 6a, 13a, 14a, 23a; ÐT 20; TG 19b, 21a).
(336) Không có linh mục nào không xuất thân từ chủng viện, không có tông đồ giáo dân nào không xuất thân từ các khoá huấn luyện, con hãy xác tín điều đó.
@ TÐ 32a: Người tông đồ giáo dân hiện nay có nhiều phương thế, chẳng hạn: những khoá học tập, những kỳ đại hội, những cuộc tĩnh tâm, linh thao, những buổi họp mặt thường xuyên, những buổi thuyết trình cũng như sách báo và những sách giải thích: tất cả đều là những phương thế giúp họ trau dồi thêm kiến thức về Thánh kinh cũng như về giáo lý công giáo, giúp họ nuôi dưỡng đời sống thiêng liêng cũng như giúp họ hiểu biết những hoàn cảnh sống của thế giới để khám phá và sử dụng những phương pháp thích ứng nhất.
(Xem thêm: ÐT 3a, 4a, 10a; TÐ 28; TG 16d, 17bc).
(337) Nếu mỗi giáo xứ, con huấn luyện được năm chiến sĩ đích thực thôi, những người đến sau con, sẽ sử dụng, hợp tác với họ, quyết sinh quyết tử suốt ba bốn chục năm.
Bao nhiêu tiềm lực chúng ta quên khám phá, khai thác trong Nước Chúa!
(338) Ðừng ham đại chúng, đừng vụ số đông, hãy xác tín vấn đề cán bộ: quần chúng lộn xộn rời rạc, chỉ cần một cán bộ đủ khuấy động, đủ khơi dậy cả quần chúng. Cán bộ là hồn, là bộ óc, là xương sống của quần chúng.
@ 2Tm 2,19-21: Tuy nhiên, nền móng vững chắc Thiên Chúa đã đặt thì tồn tại; trên đó có ghi tạc lời này: Chúa biết những kẻ thuộc về Người, và Phàm ai kêu cầu danh Chúa phải tránh xa điều bất chính. Trong một ngôi nhà lớn, không phải chỉ có những đồ vật bằng vàng bằng bạc, nhưng cũng có những đồ vật bằng gỗ bằng sành; thứ thì dùng vào việc cao quý, thứ thì dùng vào việc thấp hèn. Vậy ai thanh tẩy mình cho sạch những điều xấu nói trên, người đó sẽ là một đồ vật dùng vào việc cao quý, một đồ vật được thánh hiến, có ích cho chủ, sẵn sàng làm mọi việc lành.
(Xem thêm: Lc 22,31-32).
(339) Hãy nghiên cứu các tu hội đời: thời đại mới, giải pháp mới. Ðó là đặc sủng của thời đại ta, sẽ làm thăng tiến đời sống thiêng liêng của bao nhiêu giáo dân. Các Ðức Giáo Hoàng đã nhận thấy dấu hiệu của thời đại trước chúng ta những mấy chục năm.
@ DT 11a: Những tu hội triều, tuy không phải là dòng tu, nhưng cũng có lời khấn thực sự và trọn vẹn được Giáo hội công nhận để giữ các lời khuyên Phúc âm ở giữa đời. Lời khấn ấy tận Hiến các hội viên nam cũng như nữ, giáo dân cũng như giáo sĩ hiện đang sống giữa đời. Bởi đó, chính họ phải trước hết quyết tâm tận hiến toàn thân cho Thiên Chúa trong đức mến trọn hảo; còn tu hội, phải giữ tính chất đặc thù của mình, là sống giữa đời, để dù ở đâu, họ cũng có thể chu toàn hữu hiệu việc tông đồ ở giữa đời và như phát sinh từ lòng đời theo như tu hội đã chủ trương không thành lập.
(Xem thêm: DT 8a, 10a; TÐ 4h; TG 27a, 40d).
(340) Ðường lối tông đồ của thời đại ta:
- Ở giữa trần gian,
- Không do trần gian,
- Nhưng cho trần gian,
- Với phương tiện của trần gian.
@ Ga 17,15-16: Con không xin Cha cất họ khỏi thế gian, nhưng xin Cha gìn giữ họ khỏi ác thần. Họ không thuộc về thế gian cũng như con đây không thuộc về thế gian.
@ GH 31b: Tính cách trần thế là tính cách riêng biệt và đặc thù của giáo dân... Vì ơn gọi riêng, giáo dân có bổn phận tìm kiếm Nước Thiên Chúa bằng cách làm các việc trần thế và xếp đặt chúng theo ý Thiên Chúa. Họ sống giữa trần gian, nghĩa là giữa tất cả cũng như từng công việc và bổn phận trần thế, giữa những cảnh sống thường ngày trong gia đình và ngoài xã hội; tất cả những điều đó như dệt thành cuộc sống của họ. Ðó là nơi Thiên Chúa gọi họ, để dưới sự hướng dẫn của tinh thần Phúc âm, như men từ bên trong, họ thánh hoá thế giới bằng việc thi hành những nhiệm vụ của mình.
(Xem thêm: GM 13c; DT 11a; TG 12c).
(341) Là chi thể của Nhiệm thể, chúng ta là óc để suy tư, là mắt để nhìn thực tại trần thế, là tai để nghe tiếng rên rỉ, đòi hỏi, là vai để gánh vác, là tay để cứu vớt, là chân để đến với người khổ đau, là quả tim để khắc khoải yêu thương, là miệng để nói những lời bác ái ủi an. Nhờ tông đồ mà Hội thánh hiện diện giữa thế giới ngày nay.
@ 1Cr 9,22-23: Tôi đã trở nên yếu với những người yếu, để chinh phục những người yếu. Tôi đã trở nên tất cả cho mọi người, để bằng mọi cách cứu được một số người. Vì Tin Mừng, tôi làm tất cả những điều đó, để cùng được thông chia phần phúc của Tin Mừng.
(Xem thêm: Rm 15,1-2).
@ TÐ 13b: Người giáo dân chu toàn sứ mệnh (tông đồ) này của Giáo hội nơi trần gian: trước tiên bằng đời sống hoà hợp với đức tin, để nhờ đó họ trở thành ánh sáng thế gian; bằng đời sống lương thiện trong bất cứ công ăn việc làm nào để làm cho mọi người yêu mến sự thật, sự thiện và cuối cùng đưa họ tới Chúa Kitô và Giáo hội; bằng đời sống bác ái huynh đệ qua việc họ thực sự chia sẻ với anh em trong hoàn cảnh sống, trong đau khổ cũng như trong mọi ước vọng, và như thế họ âm thầm chuẩn bị cho ơn cứu rỗi hoạt động trong tâm hồn mọi người; bằng cuộc sống ý thức đầy đủ về vai trò của mình trong việc xây dựng xã hội, họ cố gắng chu toàn hoạt động nơi gia đình, ngoài xã hội, trong nghề nghiệp với lòng quảng đại của Kitô giáo; như thế phương thức hành động của họ dần dần thấm nhập vào môi trường sống và cả môi trường làm việc.
(Xem thêm: MV 1,89a; TÐ 29g; TG 6f, 36b).
(342) Người ta không để ý đến sự hiện diện khiêm tốn và hoạt động thầm lặng của tông đồ. Nhưng sự vắng mặt của tông đồ làm cho người ta thấy ngay môi trường trống rỗng và chết lạnh. Không ai chú ý và quý trọng muối biển, ánh sáng, khí trời, nhưng thiếu chúng, vũ trụ chết ngay. Không ai để ý quả đất đang hoạt động, xoay vần, nhưng nếu nó dừng lại chúng ta cũng bị tiêu diệt.