291. Làm tông đồ là "làm như các thánh Tông Ðồ". Nếu không nghiền ngẫm và thuộc lòng Tông Ðồ Công Vụ, thì con không làm tông đồ đắc lực được.
292. Giáo dân thời sơ khai diễn tả cách nôm na: Tông đồ là người có Chúa Kytô trong lòng, Chúa Kytô trên mặt, Chúa Kytô trong mệng, Chúa Kytô trên tay, Chúa Kytô trong óc, Chúa Kytô trên vai... Tóm tắt, là một người đầy tràn Chúa Kytô và cho kẻ khác Chúa Kytô.
293. Tông đồ là thánh hóa môi trường bằng môi trường, lao động là tông đồ của lao động, học sinh là tông đồ của học sinh, bộ đội là tông đồ của bộ đội...
294. "Ai bền đỗ đến cùng sẽ được cứu rỗi." Một tông đồ sa đọa làm hỏa ngục vui mừng hơn cả một đoàn lũ. Hãy cầu nguyện và nâng đỡ nhau.
295. Làm việc thiện chưa phải là tông đồ, làm vì xem đó là sứ mạng Chúa Kytô mới là tông đồ.
296. Thời đại mới, nhu cầu mới, phương pháp mới. "Thầy ở với các con mọi ngày cho đến tận thế", và Ngài ban cho Hội Thánh lễ Hiện Xuống mới.
297. Hăng say hết mình, nhưng biết chia sẻ với mọi người, biết cộng tác với kẻ thua mình. Ðừng làm đại lý tất cả, hầu như từ lúc con khởi sự hoạt động mới có trời đất muôn vật.
298. Những điều con ước ao mà không thực hiện được, lắm lúc đẹp lòng Chúa và công nghiệp hơn tất cả kết quả mà con đắc chí.
299. Ðừng thấy khó mà nản lòng. Hãy tự hỏi mình: "Việc của Chúa hay việc của tôi? Chúa làm hay tôi làm?"
300. Trước khi phàn nàn người nọ người kia, hãy tự hỏi mình: "Muối của tôi còn mặn không? Ðèn của tôi còn sáng không?"
301. Cần chọn lọc nhưng đừng chỉ trích, bất tín nhiệm, khinh rẻ. Những tông đồ Chúa Giêsu chọn để xây dựng cả Hội Thánh cũng đầy khuyết điểm. Ngài chỉ cần họ đơn sơ, chân thành theo Ngài.
302. Cái "tôi" của con càng bành trướng thì việc tông đồ càng thất bại, cái "tôi" của con càng tan biến, việc tông đồ càng kết quả.
303. Sẵn sàng hy sinh những tiện nghi con thấy không hợp cho một tông đồ đích thực. Ðừng tạo nên những sự cần thiết không cần.
304. Ðừng nói nhiều, làm ít, hoạt động dài, cầu nguyện vắn, nhận rộng rãi, cho hẹp hòi, khoan dung cho mình, khắt khe với người.
305. Ánh sáng tông đồ của con phải chuyển sang những lớp tông đồ khác, cho đến lúc thế gian từ u tối tràn ngập hào quang. Làm tông đồ cho tông đồ.
306. Việc Chúa, không ai được giữ độc quyền đại lý. Các tông đồ thưa Chúa: "Có người không theo chúng con mà lấy danh Thày trừ quỷ." Chúa bảo: "Ai không chống Ta thì thuận với Ta."
307. Con ngạc nhiên hay bực tức vì các tông đồ khác không theo khuôn khổ như con. Phải hiệp nhất mà đa diện, thánh Phaolô đã nói: "Ai diễn giải cũng được, miễn là Chúa Kytô được rao giảng."
308. Các Thánh không ai giống ai, tinh tú trên trời, không có cái nào giống cái nào. Nhưng các thánh đều giống nhau một điểm: các ngài diễn tả lại cuộc đời Chúa Giêsu.
309. Trong việc tông đồ, huấn luyện và lựa chọn chiến sĩ tâm huyết tối quan trọng. Một lãnh tụ lỗi lạc đã nói: "Nếu có ba trăm chiến sĩ, tôi sẽ cai trị đến chết." Chúa Giêsu chọn 12 người để tồn tại đến tận thế.
310. Không cần địa vị nào mới làm tông đồ được. Ðừng thắc mắc địa vị con hay địa vị người khác; làm vì Chúa hay vì địa vị? "Việc ngồi bên tả hay bên hữu là việc Ðức Chúa Cha."
311. Nay địa vị này, mai địa vị kia, người tông đồ không cảm thấy mất mát gì cả, chỉ biết một tiếng gọi: "Ðến để phục vụ, không để được hầu hạ." Ở đâu cũng nên thánh.
312. Con buồn vì mất địa vị, vì không được "đặt đúng chỗ", con đi buôn sao mà buồn vì lỗ lã?
313. Lãnh nhận một trách nhiệm tông đồ là sẵn sàng chấp nhận chịu "tử đạo" bởi mọi người, ở mọi nơi, bằng mọi cách, với tất cả yêu thương và bền chí như Phêrô và Gioan: Họ từ hội đường ra về vui vẻ vì đã được xứng đáng chịu sỉ nhục vì danh Chúa.
314. Kẻ thù hiểm nhất của công việc tông đồ là kẻ "nội thù", Giuđa nộp Chúa.
315. Kẻ thù khốc hại nhất của đời tông đồ con không phải là kẻ ngoại thù, đối lập con, nhưng là kẻ nội thù: chính bản thân con có thể thành tên gián điệp làm việc cho cả hai bên: Thiên Chúa và ma quỷ.
316. Tâm hồn tông đồ kính trọng thượng cấp, kể cả khi trình bày ngược lại chỉ thị, và không bao giờ vô lễ trước mặt kẻ khác. Không thể tha thứ thái độ bất tuân, hai lòng.
317. Giọng tự mãn khiến mọi người lánh xa, không ai tin con làm tất cả thay Chúa Thánh Thần.
318. Vẫy vùng ngược xuôi, nhưng không có đức Ái cũng vô ích, khác nào mua đèn ngũ sắc giăng cùng khắp làng xóm, nhưng không có máy điện. Ðêm đến tối om, cả làng mới vỡ lẽ: đèn của con để trang điểm chứ soi sáng không được.
319. Bị nhục mạ, bắt bớ, đuổi từ thành này sang thành khác, là dấu Chúa thương con, Chúa chọn con làm tông đồ thật. "Tôi tớ không hơn chủ, môn đệ không hơn Thày, họ đã xử với Thày thế nào, cũng sẽ đối với các con như vậy. Hãy vui mừng hoan hỉ... vì nếu chúng con theo thế gian, thì thế gian không ghét chúng con."
320. Việc tông đồ nhằm đưa người ta vào Hội Thánh, không phải để lập những Hội Thánh riêng của nhóm này nhóm nọ, dòng này, dòng kia. Chưa rối đạo, nhưng rối việc đạo lắm.
321. "Tông đồ bằng đau khổ", không giảng giải, không hoạt động, nhưng thinh lặng tế lễ cứu bao linh hồn. Chúa Giêsu hấp hối trên thánh giá, Ðức Mẹ hấp hối trong tâm hồn dưới chân Thánh Giá.
322. "Tông đồ
bằng hy sinh và thinh lặng" như hạt
lúa chôn vùi, nát thối để
sinh muôn ngàn hạt khác nuôi nhân
loại.
"Tông đồ bằng chứng tích."
Lời quả quyết suông không đáng
người ta tin tưởng mấy, dù
ngọt ngào trau chuốt đến đâu.
Tang vật đáng tin hơn.
Hình ảnh chụp được, tiếng
nói ghi âm được, càng dễ
đánh động người ta hơn.
Nhưng chính con người sống động
bằng xương thịt, nếu cả cuộc
sinh hoạt, nếu cả một lớp người,
một gia đình cùng sống một lý
tưởng, thì chứng tích ấy
có một sức mạnh thuyết phục
lớn lao biết chừng nào!
323. "Tông đồ bằng tiếp xúc": "Phải chăng tâm hồn chúng tôi sốt mến khi nói chuyện với Người dọc đường?" Con không nghĩ rằng: mỗi cuộc tiếp xúc là một công tác tông đồ sao?
324. "Tông đồ bằng tư tưởng": nâng đỡ một người bạn đang lung lạc, mở chân trời cho bạn thấy khả năng và ơn gọi cách sáng tỏ, đem hy vọng cho một cuộc đời sắp tan vỡ. Báo chí sẽ bớt đăng những tin uống thuốc ngủ... độc dược... nếu có những người như con.
326. "Tông đồ bằng bữa ăn". Bữa cơm là chuyện thường tình, nhưng Chúa ăn ở nhà Mađêlêna, ở nhà Simon, Giakêu, khác xa chúng ta: "Hôm nay sự cứu rỗi đã đến với nhà này!"
327. Tông đồ bằng "phụ nữ" rất đắc lực, từ bà Maria, bà Salomé theo giúp Chúa Giêsu, thánh Phaolô cũng nhắc đến nhiều phụ nữ tông đồ: "Xin gửi lời chào Tryphéna và Tryphosa, các bà đã liều công lao nhọc trong Chúa." (Rom. 16:12).
328. Từ xưa, "thiếu nhi" đã làm tông đồ đầy dũng cảm: Tarcisio đã mang Chúa đến bao nhiêu người. Hãy ghi lời Chúa: "Ðừng khinh dể trẻ con."
329. Ðâu phải đợi vài bà tranh đấu ngày nay phụ nữ mới có chỗ đứng trong Hội Thánh. Các thánh Tông Ðồ đã tin dùng, sao ngày nay thoái bộ? Thánh Phaolô viết: "Tôi xin gửi gấm với anh em: chị Phêbê của chúng tôi, nữ tá viên của Hội Thánh Kenkrê, mong anh em đón tiếp chị trong Chúa... xin gửi lời chào Trisca và Aquila, những người cộng sự của tôi trong Ðức Kytô Giêsu. Họ đã liều mất đầu để cưu mang tôi." (Rom. 16: 13).
330. Con đừng do dự về con và về người khác: chài lưới như Phêrô, thu thuế như Matthêu đều làm tông đồ được. "Hãy theo Thày, Thày sẽ làm cho chúng con chinh phục người ta." Con làm không được nhưng Thày làm được.
331. Quả tim con phải rộng đủ để chứa đựng và rung nhịp với tất cả chương trình Phúc Âm hóa của Hội Thánh.
332. Xưa ở đâu
có tiêu sọ, có mỏ vàng, thiên
hạ liều sống chết đến đó.
Ngày nay ở đâu có dầu
hỏa, có sắt, đồng, phốt phát,
uranium, các nước giết nhau mà
đến. Còn ở đâu "chỉ
có linh hồn" người ta, không
ai thèm đến!
333. Nếu con bảo "giáo
dân có ơn đặc sủng của
Chúa Thánh Thần" có người
sẽ cho rằng con nhạo báng họ!
Nếu con bảo "giáo dân là tư
tế, tiên tri, vương giả", có
người sẽ cho con là thệ phản!
Có mấy giáo dân ý thức
họ được Chúa gọi? Chúa
cần họ? Hãnh diện và tri ân
vì được làm con Chúa nhờ
phép Thánh Tẩy? Làm chiến sĩ,
chứng nhân cho phép thêm sức?
334. Thời đại giáo dân. Bao lâu chưa động viên được toàn lực dân Chúa ý thức và hành động, các tầng lớp xã hội này chưa thể thấm nhuần Phúc Âm được.
335. Bí quyết công cuộc tông đồ trong thời đại ta: Tông đồ giáo dân!
336. Không có linh mục nào không xuất thân từ chủng viện, không có tông đồ giáo dân nào không xuất thân từ các khóa huấn luyện, con hãy xác tín điều đó.
337. Nếu mỗi giáo
xứ, con huấn luyện được
5 chiến sĩ đích thực thôi,
nhưng người đến sau con, sẽ
xử dụng, hợp tác với
họ, quyết sinh, quyết tử suốt
ba bốn chục năm.
Bao nhiêu tiềm lực chúng ta quên
khám phá, khai thác trong nước
Chúa.
338. Ðừng ham đại chúng, đừng vụ số đông, hãy xác tín vấn đề cán bộ; quần chúng lộn xộn rời rạc, chì cần một cán bộ đủ khuấy động, đủ khơi dậy cả quần chúng; cán bộ là hồn, là bộ óc, là xương sống của quần chúng.
339. Hãy nghiên cứu các tu hội đời: thời đại mới, giải pháp mới, đó là ân đặc sủng của thời đại ta, sẽ làm thăng tiến đời sống thiêng liêng của bao giáo dân. các Ðức Giáo Hoàng đã nhận thấy dấu hiệu của thời đại trước chúng ta những mấy chục nằm.
340. Ðường
lối của tông đồ thời
đại ta:
- Ở giữa trần gian,
- Không do trần gian,
- Nhưng cho trần gian,
- Với phương tiện của trần
gian.
341. Là chi thể của nhiệm thể, chúng ta là óc để suy tư, là mắt để nhìn thực tại trần thế, là tai để nghe tiếng rên rỉ, đòi hỏi, là vai để gánh vác, là tay để cứu vớt, là chân để đi đến với người khổ đau, là quả tim để khắc khoải yêu thương, là miệng để nói những lời bác ái ủi an. Nhờ tông đồ mà Hội Thánh hiện diện giữa thế giới ngày nay.
342. Người ta không để ý đến sự hiện diện khiêm tốn và hoạt động thầm lặng của tông đồ. Nhưng sự vắng mặt của tông đồ làm cho người ta thấy ngay môi trường trống rỗng và chết lạnh. Không ai chú ý và quí trọng muối, ánh sáng, khí trời, nhưng thiếu chúng là vũ trụ chết ngay. Không ai để ý quả đất đang hoạt động, xoay vần, nhưng nếu nó đứng lại chúng ta cũng tiêu diệt.
(C) Copyright 1981. Tác giả giữ bản quyền.