Ngày 10 tháng 02 năm 2002

Chúa Nhật Thường Niên 5 Năm A

Ðọc Tin Mừng Mt 5,13-16

¹³ Khi ấy Ðức Giêsu lên tiếng dạy họ rằng: "Chính anh em là muối cho đời. Nhưng muối mà nhạt đi, thì lấy gì muối nó cho mặn lại? Nó đã thành vô dụng, thì chỉ còn việc quăng ra ngoài cho người ta chà đạp thôi.

¹⁴ "Chính anh em là ánh sáng cho trần gian. Một thành xây trên núi không tài nào che giấu được. ¹⁵ Cũng chẳng có ai thắp đèn lên rồi lấy thùng úp lại, nhưng đặt trên đế, và nó soi sáng cho mọi người trong nhà. ¹⁶ Cũng vậy, ánh sáng của anh em phải chiếu giãi trước mặt thiên hạ, để họ thấy những công việc tốt đẹp anh em làm, mà tôn vinh Cha của anh em, Ðấng ngự trên trời.

Gợi ý để sống và chia sẻ Tin Mừng

Anh em là Ánh Sáng soi cho trần gian

Phong trào chia sẻ đời sống Tin Mừng bắt đầu ảnh hưởng tới buôn làng. Sau hai tuần học về cầu nguyện và chia sẻ Tin Mừng, một em dân tộc Cờ Ho nhận ra ánh sáng, nên đã viết như sau cho người tới dạy lớp đó: "Anh chị em chúng con tuy có ánh sáng mà chúng con lại không nhận biết. Chúng con chỉ là người mù về Tin Mừng. Cuộc sống của chúng con chỉ là bóng tối. Chúa biết chúng con là kẻ có tội nên mới sai thày mang Tin Mừng đến cho chúng con."

Một cách bất ngờ, em dân tộc Cờ Ho này đã đụng tới đề tài lớn là "Ánh sáng và bóng tối." Chính Ðức Giêsu tự xưng là ánh sáng thế gian (Ga 9,5). Ngài còn khẳng định rằng các moan đệ Ngài phải trở nên ánh sáng soi cho trần gian. Cần phải hiểu lời Chúa dạy thế nào cho chính xác? Nhất là hiểu để đưa ra thực thi.

Một thành xây trên Núi không tài nào che giấu được

Thiên Chúa sáng tạo ánh sáng:  - Ánh sáng không phải tự nhiên mà có. Chính Thiên Chúa đã dựng nên ánh sáng và mọi sự khác. Sách Sáng Thế mô tả cho thấy khi đất còn trống rỗng, chưa có hình dạng và bóng tối còn bao trùm vực thẳm, thì Thiên Chúa phán: phải có ánh sáng! Liền có ánh sáng. Bóng tối và ánh sáng kế tiếp nhau, cả hai đều trong một hoàn cảnh vì được tạo dựng do cùng một Ðấng Thiên Chúa (Is 45,7; Am 4,13 LXX). Do đó thánh vịnh gia hô hào:

Trời xanh tường thuật vinh quang Thiên Chúa,

không trung loan báo việc tay Người làm.

Ngày qua mách bảo cho ngày tới,

Ðêm này kể lại với đêm kia (Tv 18A, 2-3).

Cho nên không có chỗ dành cho các thần mặt trời, mặt trăng và các vì sao, dầu người ta có thể nói đến ánh sáng và bóng tối như những biểu tượng.

Ðức Kitô là ánh sáng soi cho trần gian:  - Khi Ðức Giêsu bắt đầu rao giảng tại Galilê, Tin Mừng Matthêu (4,16) cho biết lời sấm trong sách Isaia 9,1 đã được ứng nghiệm.

Chính ngang qua lời nói và việc làm, Ðức Giêsu tự mạc khải là ánh sáng soi cho thế giới. Khi Người làm cho người mù được thấy như trong Tin Mừng Gioan, Người tuyên bố rất rõ về mình rằng: Bao lâu tôi còn ở trần gian, tôi là Ánh Sáng soi cho trần gian (9,5). Người còn nói: "Ai theo tôi sẽ không bước đi trong tăm tối nhưng sẽ có ánh sáng ban sự sống" (8,12). Ðiều quan trọng là đặt niềm tin vào Người "Tôi chính là Ánh Sáng đến trong trần gian để ai tin vào tôi không bước đi trong tăm tối." (12,46).

Khi Ðức Kitô chiếu giãi ánh sáng để người ta thấy thì hành vi ấy phát xuất từ bản thân Người với tư cách là Lời của Thiên Chúa, là sự sống và ánh sáng soi cho loài người, là Ánh Sáng đích thực soi cho mọi người đến trong thế gian (1,4.9). Do đó xảy ra màn bi kịch là có cuộc đối đầu giữa ánh sáng và bóng tôi: Ánh sáng bừng lên giữa tăm tối (1,4), và xảy ra vụ thế giới xấu xa ra sức bóp nghẹt ánh sáng. Lý do vì có những con người ưa thích bóng tối hơn ánh sáng, nên họ đeo đuổi công việc xấu xa của họ (3,19). Tại bữa tiệc ly, khi Giuđa bỏ bàn ăn để đi lo chuyện nộp Thầy mình, tác giả Gioan ghi nhận "Khi ấy trời đã tối" (19,30). Rồi khi Ðức Giêsu bị bắt, Người tuyên bố: "Ðây là giờ của các ngươi và quyền lực tăm tối" (Lc 22,53).

Ðức Kitô biến hình:  - Suốt cuộc đời trần thế của Ðức Giêsu, thiên tính như ẩn giấu nơi tình trạng yếu đuối và khiêm hạ của con người, nhưng có một trường hợp Ánh Sáng thần linh của Người tỏ lộ cách ngời sáng, đó là trường hợp Người biến hình với dung mạo rực rỡ, với bộ đồ chói lọi như ánh sáng (Mt 17,2). Tình trạng biến hình như vậy không còn thuộc về điều kiện tự nhiên của loài người. Tình trạng ấy báo trước tình trạng của Ðức Kitô phục sinh như trong cuộc hiện ra với tông đồ Phaolô khi ấy còn là Saulê (Cv 9,3; 22,6; 26,13). Chính với tư cách là Con Thiên Chúa mà Ðức Giêsu "rực rỡ trong vinh quang Thiên Chúa" (Dt 1,3). "Chính Ðức Kitô là ánh sáng, nơi Người chẳng có tăm tối" (1Ga 1,5). Tất cả những gì là ánh sáng đều phát xuất do Ðức Kitô, kể từ khi ánh sáng thể lý được tạo dựng (x.Ga 1,4) cho tới khi tâm hồn ta được chiếu sáng do ánh sáng Ðức Kitô (2Co 4,6). Ngược lại, tất cả những gì xa lạ với ánh sáng Ðức Kitô đều thuộc về tăm tối của đêm đen, tăm tối của âm phủ, tăm tối của nỗi chết, và tăm tối của Satan quỉ thần.

Con Cái của Ánh sáng:  - Ðức Kitô là Con Thiên Chúa làm người, biểu lộ ánh sáng thần linh, nhằm đối tượng là chính chúng ta, những kẻ tin vào Người. Do đó, Người nói với chúng ta trong Tin Mừng hôm nay là: Chính anh em là ánh sáng cho trần gian (c.14).

Nét đối chiếu giữa ánh sáng và bóng tôi diễn ra không phải chỉ ở bình diện suy tư siêu hình nhưng ở bình diện luân lý. Ánh sáng mang lại phẩm chất thuộc về điều thiện hảo và đức công bằng, đó là lãnh vực của Thiên Chúa và của Ðức Kitô. Ngược lại, bóng tối thuộc về sự ác và sự nghịch đạo, mặc dầu trong ý đồ lừa đảo Satan có thể đội lốt thiên thần ánh sáng. Một đàng sự công chính không thể liên kết với sự bất chính và ánh sáng không thể dung hoà với bóng tối (x.2Co 6,14) nhưng Satan vẫn có thể nép dưới bóng thiên thần ánh sáng (x.2Co 11,14), để hành động.

Loài người chúng ta được đặt giữa chọn lựa sự thiện và sự ác. Chọn sự ác ta trở nên con cái của tăm tối. Ngược lại, chọn sự thiện, ta trở nên con cái của Thiên Chúa, Ðấng là hiện thân của Ánh sáng. Dưới cái nhìn của Ðức Giêsu, loài người chia ra một bên là "con cái của thế gian này" bên kia là "con cái của ánh sáng" (Lc 16,8). Bản án cuối cùng sẽ dựa vào việc người ta có chọn lựa Ðức Kitô là Ánh sáng chăng: "Ánh sáng đã đến thế gian, nhưng người ta đã chuộng bóng tối hơn ánh sáng, vì các việc họ làm đều xấu xa. Quả thật ai làm điều ác thì ghét ánh sáng và không đến cùng ánh sáng, để các việc họ làm khỏi bị chê trách. Nhưng kẻ sống theo sự thật, thì đến cùng ánh sáng, để thiên hạ thấy rõ các việc của người ấy đã được thực hiện trong Thiên Chúa" (Ga 3,19-21).

Bước ra khỏi vùng u tối

Vượt khỏi tăm tối, bước vào ánh sáng:  - Mọi người khóc chào đời giữa tăm tối. Nhưng Thiên Chúa đã gọi các tín hữu ra khỏi miền u tối mà bước vào nơi đầy ánh sáng diệu huyền (1P 2,9). Ngài kéo ta ra khỏi quyền lực tăm tối, cho ta hưởng phần gia nghiệp cùng chư thánh trong vương quốc của Con Ngài, tràn ngập ánh sáng (x.Col 1,12).

"Xưa kia anh em là bóng tối, nhưng bây giờ trong Chúa, anh em lại là ánh sáng. Vậy anh em hãy ăn ở như con cái ánh sáng, mà ánh sáng đem lại tất cả những gì là lương thiện, công chính và chân thật." (Ep 5,8-10).

Quả thật, lời Ðức Giêsu dạy ta trong Tin Mừng hôm nay hết sức cụ thể. Trước hết, Thiên Chúa đòi một sự hoán cải nơi hữu thể ta: Chính anh em là ánh sáng cho trần gian (c.14). Sự hoán cải ấy, những người ở xung quanh ta phải thấy được: Một thành xây trên núi không tài nào che giấu được (c.14). Chúa không cho phép ta lấy lý do khiêm nhường để che giấu ánh sáng ta nhận được từ Ðức Kitô, Ðấng đến để soi sáng mọi người trần thế: Chẳng ai thắp đèn rồi để bên dưới cái thùng (c.15). Hãy nhằm mục đích tối hậu của đời ta cũng là mục đích của mọi người và mọi việc được thực hiện: Ðó là để tôn vinh Cha của anh em, Ðấng ngự trên trời (c.16). Hễ ai nhằm mục đích đó và sống trung thực với mục đích đó, ta được giải thoát khỏi tăm tối và trở nên ánh sáng soi cho thế gian này.

*

*          *

Trong Tin Mừng hôm nay, Ðức Giêsu còn dạy các moan đệ: Chính anh em là muối cho đời. (c.13).

Muối là đồ gia vị và cũng là phương tiện để duy trì của ăn khỏi hư thối (Ga 6,6). Ở phía tây bờ hồ Galilê người ta chuyên sử dụng muối để ướp cá. Tại khuôn viên đền thờ Giêrusalem có cả một kho dự trữ muối để đáp ứng nhu cầu rắc muối trên các vật hiến tế (Lv 2,13; Ed 43,24).

Trong Tân Ước, muối là hình ảnh của sự khôn ngoan và sự tinh ròng về luân lý. Ðó là điều Ðức Giêsu chờ đợi nơi người môn đệ (c.13).

Trong Mc 9,50 Ðức Giêsu cũng dạy các môn đệ khi nói: "Muối là cái gì tốt. Nhưng muối mà hết mặn, thì anh em sẽ lấy gì ướp cho mặn lại? Anh em hãy giữ muối trong lòng anh em và sống hoà thuận với nhau." Ở đây muối có thể được kể như sự hy sinh và từ bỏ mình để duy trì đời sống hoà thuận thương yêu nhau (x.Lc 14,34tt).

Một số câu hỏi gợi ý

1. Hễ ta nhắm mục đích tối hậu đời ta, là tôn vinh Thiên Chúa, ta ở trong ánh sáng. Bạn nghĩ điều đó có thể thực hiện được chăng?

2. Môt thành xây trên núi không tài nào che giấu được. Bạn có thể kể ra một vài vị thánh làm gương sáng như thế nào với những người ở chung quanh.

3. Chúa Giêsu còn dạy ta rằng "Chính anh em là muối cho đời" (c.13). Trong Hội Thánh hiện nay, bạn có thấy dấu chứng nào tỏ ra Hội Thánh là muối ướp trần gian này chăng?

Back to Home Page