Ðàng Thánh Giá tại hí trường Côlôsêô, 30 tháng 3 năm 2018.

Văn Phòng Các Nghi Lễ Phụng Vụ

của Ðức Thánh Cha

Tứ Sáu Tuần Thánh

Cuộc Thương Khó Chúa

Ðàng Thánh Giá Do Ðức Thánh Cha Chủ Sự

tại Colosseum

Rome, 30 tháng Ba năm 2018

Những suy niệm

bởi

Giáo sư Andrea và các sinh viên

Bản dịch Việt ngữ

J.B. Ðặng Minh An

Chặng Thứ Nhất

Chúa Giêsu bị kết án tử hình

Lời Chúa

Lần thứ ba, ông Philatô nói với họ: "Nhưng ông ấy đã làm điều gì gian ác? Ta xét thấy ông ấy không có tội gì đáng chết. Vậy ta sẽ cho đánh đòn rồi thả ra." Nhưng họ cứ la to hơn, nhất định đòi phải đóng đinh Người. Và tiếng la càng thêm dữ dội.

Ông Philatô quyết định chấp thuận điều họ yêu cầu. Ông phóng thích người tù họ xin tha, tức là tên bị tống ngục vì tội bạo động và giết người. Còn Ðức Giêsu thì ông trao nộp theo ý họ muốn. (Lc 23, 22-25)

Suy Niệm

Lạy Chúa Giêsu, con hình dung ra Chúa đang đứng trước quan tổng trấn, là người đã ba lần muốn chống lại ý muốn của đám đông, và cuối cùng quyết định từ bỏ ý định này. Và con tưởng tượng ra Chúa đang đứng trước một đám đông, cả ba lần được hỏi đều quyết định chống lại Chúa. Ðám đông, nói cách khác, là mọi người - và cũng có nghĩa chẳng là ai cả. Khi chìm trong đám đông, người ta mất đi tính cách của mình; và trở nên tiếng nói của hàng ngàn tiếng nói khác. Trước khi chối bỏ Chúa, chúng con tự phủ nhận mình khi làm tan loãng trách nhiệm của mình cho ngọn triều đang dâng lên của một đám đông vô hình. Tuy nhiên, chúng con vẫn phải chịu trách nhiệm.

Bị lừa dối bởi những kẻ kích động, bởi cái ác đang tự lan truyền với một giọng điệu lừa đảo đinh tai điếc óc, chính là chúng con, toàn thể nhân loại, đã lên án Chúa.

Hôm nay, chúng con đang kinh hoàng trước bản án quá bất công này và chúng con không muốn là một phần trong chuyện này. Nhưng khi làm như thế, chúng con quên mất tất cả những lần chính chúng con lại muốn cứu Barabbas, chứ không phải Chúa - đó là những khi con giả điếc trước tiếng kêu của người tốt, và nhắm mắt làm ngơ trước những bất công xảy ra chung quanh chúng con.

Ở quảng trường đông đúc này, giá như có một con tim dám băn khoăn, giá như có một giọng nói dám nổi lên chống lại ngàn tiếng nói của cái ác. Mỗi khi cuộc sống đặt trước con một sự lựa chọn, xin cho con nhớ đến quảng trường này và sai lầm đó. Xin cho trái tim con biết băn khoăn và thúc bách mình cất cao tiếng nói.

Lời nguyện

Lạy Chúa, chúng con cầu xin Chúa, hãy để ý đến những quyết định của chúng con.

Xin soi sáng những quyết định trên đường đời chúng con với ánh sáng của Chúa.

Xin thức tỉnh trong chúng con khả năng biết đặt câu hỏi bởi vì chỉ có ác mới không bao giờ biết tự vấn.

Cây cối đâm rễ trên mặt đất héo tàn, nếu được tưới bằng cái ác; nhưng Chúa đặt cội rễ chúng con trên trời cao và phủ cành lá xuống đến tận trái đất; để chúng con nhận ra Chúa và dõi theo Ngài.

Lạy Cha chúng con ở trên trời...

Chặng Thứ Hai

Chúa Giêsu vác thánh giá

Lời Chúa

Rồi Ðức Giêsu gọi đám đông cùng với các môn đệ lại. Người nói với họ rằng: "Ai muốn theo ta, phải từ bỏ chính mình, vác thập giá mình mà theo. Quả vậy, ai muốn cứu mạng sống mình, thì sẽ mất; còn ai liều mất mạng sống mình vì ta và vì Tin Mừng, thì sẽ cứu được mạng sống ấy. (Mc 8: 34-35)

Suy Niệm

Lạy Chúa Giêsu, con hình dung ra Chúa, đầu đội vương miện bằng gai, khi đón lấy cây thập giá của Chúa. Chúa đón lấy lấy cây thập giá, như Chúa đã luôn luôn chào đón mọi thứ và mọi người. Họ chất lên vai Chúa cây gỗ nặng nề, dám dúa, nhưng Chúa không nổi loạn, Chúa không từ chối thứ công cụ tra tấn bất công và nhục mạ này. Chúa mang vác nó trên vai và bắt đầu chập choạng bước đi.

Ðã bao nhiêu lần con nổi loạn và trở nên giận dữ trước những gánh nặng xảy ra với con, coi đó là những gì nặng nề hoặc không công bằng. Chúa không làm như vậy. Chúa chỉ hơn con vài tuổi, ở độ tuổi này ngày nay người ta cho rằng Chúa vẫn còn trẻ lắm, nhưng Chúa chấp nhận, và Chúa nghiêm chỉnh nhìn xem cuộc sống mang lại những gì cho mình, mọi cơ hội cuộc đời mang tới, như thể Chúa muốn đi đến tận cùng của sự vật và khám phá ra rằng luôn có cái gì đó nhiều hơn vẻ bề ngoài, một ý nghĩa nào đó chưa hé lộ ra và đáng ngạc nhiên.

Cảm ơn Chúa, con hiểu rằng đó là một thập giá của ơn cứu rỗi và giải phóng, một thập giá nâng con dậy mỗi khi con té ngã, đó là ách nhẹ nhàng, không đè nặng.

Từ tai tiếng trong cái chết của Con Thiên Chúa, trong cái chết của một tội nhân, trong cái chết của một kẻ bị kết án, phát sinh ra ân sủng để con có thể tái khám phá nơi những đau đớn sự phục sinh của Chúa, nơi những đau khổ vinh quang của Ngài, nơi sự thống khổ ơn cứu rỗi Chúa ban cho con. Thập tự giá, một biểu tượng nhục nhã và buồn rầu, giờ đây nhờ hồng ân hiến tế hy sinh của Chúa đã hé mở như một lời hứa: từ trong mọi cái chết sự sống sẽ nảy sinh; và trong mọi bóng tối ánh sáng sẽ chiếu soi. Và con có thể kêu lên: "Kính lạy Thánh Giá, nguồn hy vọng duy nhất của con!"

Lời nguyện

Lạy Chúa, con cầu xin Chúa, trong ánh sáng của Thánh Giá, là biểu tượng đức tin của chúng con, xin cho chúng con dám chấp nhận những đau khổ của mình, và khi được chiếu sáng bởi tình yêu Chúa, chúng con dám đón lấy những thập giá của chúng con, được vinh hiển nhờ sự chết và sự phục sinh của Chúa.

Xin ban cho chúng con ân sủng để nhìn lại những câu chuyện đời mình, để tái khám phá tình yêu của Chúa dành cho chúng con trong những câu chuyện ấy.

Lạy Cha chúng con ở trên trời...

Chặng Thứ Ba

Chúa Giêsu ngã xuống đất lần thứ nhất

Lời Chúa

Sự thật, chính người đã mang lấy những bệnh tật của chúng ta, đã gánh chịu những đau khổ của chúng ta, còn chúng ta, chúng ta lại tưởng người bị phạt, bị Thiên Chúa giáng hoạ, phải nhục nhã ê chề. (Is 53:4)

Suy Niệm

Lạy Chúa Giêsu, con hình dung ra Chúa, gánh lấy bao tội lỗi của con, đang đau khổ chập choạng bước lên đồi Calvê. Và con thấy Chúa té ngã, tay và đầu gối Chúa chống trên mặt đất, trong đau đớn. Chúa chịu nhục nhã là ngần nào! Bản tính loài người thực sự của Chúa được nhìn thấy rõ ràng trong đoạn đời này của Chúa. Thập tự Chúa đang vác trên vai thật nặng nề; Chúa cần được giúp đỡ, nhưng khi Chúa té xuống đất không ai giúp Chúa, trên thực tế, người ta hả hê lấy Chúa làm trò cười, cười trước hình ảnh của một Thiên Chúa đang té xóng xoài trên mặt đất. Có lẽ họ đang thất vọng, có thể họ đã có một ý tưởng sai lầm về Chúa. Ðôi khi chúng con nghĩ rằng có niềm tin vào Chúa thì đương nhiên là chúng con không bao giờ vấp ngã trên đường đời. Nhưng mà, cùng với Chúa con cũng vấp ngã, với những ý tưởng của con, với những gì con nghĩ về Chúa: chúng thật mong manh thế nào!

Lạy Chúa Giêsu, con hình dung ra Chúa, cắn răng chịu đựng, và hoàn toàn bị bỏ rơi đối với tình yêu của Chúa Cha, Chúa đứng dậy và tiếp tục cuộc hành trình. Với những bước đi đầu tiên, dưới sức nặng của thập giá, Chúa nhắc nhở con về một đứa trẻ đang bước những bước chân đầu tiên của mình trong đời và mất thăng bằng, té ngã và khóc lóc, nhưng sau đó lại tiếp tục bước. Nó phụ thuộc vào bàn tay của cha mẹ nhưng không dừng lại; nó sợ nhưng cứ tiếp tục, bởi vì niềm tin mạnh hơn sự sợ hãi.

Qua sự can đảm của Chúa, Ngài dạy con rằng những thất bại và vấp ngã không bao giờ được làm con chùn bước trên đường và con luôn phải lựa chọn: hoặc là đầu hàng hoặc là đứng lên với Chúa.

Lời nguyện

Chúa ơi, xin đánh thức nơi những người trẻ chúng con lòng can đảm để đứng dậy sau mỗi lần vấp ngã giống như Chúa đã làm trên đường lên đồi Calvê.

Xin Chúa cho chúng con luôn biết đánh giá cao hồng ân tuyệt vời và quý giá của sự sống và rằng những thất bại và vấp ngã không bao giờ có thể là một lý do để kết thúc nó, với nhận thức rằng nếu chúng con tin tưởng nơi Chúa, chúng con có thể đứng lên và tìm ra sức mạnh để tiếp tục, luôn luôn là như thế.

Lạy Cha chúng con ở trên trời...

Chặng Thứ Tư

Chúa Giêsu gặp Ðức Mẹ

Lời Chúa

Ông Simêôn chúc phúc cho hai ông bà, và nói với bà Maria, mẹ của Hài Nhi: "Thiên Chúa đã đặt cháu bé này làm duyên cớ cho nhiều người Ítraen ngã xuống hay đứng lên. Cháu còn là dấu hiệu cho người đời chống báng; và như vậy, những ý nghĩ từ thâm tâm nhiều người sẽ lộ ra. Còn chính bà, một lưỡi gươm sẽ đâm thâu tâm hồn bà." (Lc 2:34-35)

Suy Niệm

Lạy Chúa Giêsu, con hình dung ra Chúa khi gặp thân mẫu mình. Ðức Maria đứng đó, chen lấn qua con đường đông đúc, với cơ man bao nhiêu là người xung quanh Mẹ. Ðiều duy nhất khiến Mẹ khác với những người chung quanh là Mẹ ở đó để đồng hành cùng con mình.

Ðó là một cái gì đó chúng con thấy mỗi ngày: những bà mẹ đi cùng con cái đến trường hoặc đến bác sĩ, hoặc đưa chúng đi làm. Tuy nhiên, Ðức Maria khác với những bà mẹ khác: Mẹ đang tháp tùng con trai mình đến cái chết. Phải nhìn thấy con mình chết là điều tồi tệ nhất, là điều bất thường nhất vượt quá trí tưởng tượng của một người, và còn tàn bạo hơn thế nữa khi con mình đang chết dần mòn dưới tay của luật pháp. Trước mắt con là một cảnh bất tự nhiên và bất công biết chừng nào! Mẹ con đã thấm nhuần trong con cảm giác công bằng và tin tưởng vào cuộc sống, nhưng những gì con nhìn thấy ngày hôm nay thật trái ngược: nó thật là vô nghĩa và đau đớn.

Lạy Mẹ Maria, con hình dung ra Mẹ đang nhìn vào đứa con tội nghiệp của Mẹ. Trên lưng Chúa hằn lên những dấu vết của những trận đòn roi và Chúa bị buộc phải vác cây thánh giá nặng nề; không nghi ngờ gì, chẳng mấy chốc nữa đây, sức tàn lực kiệt ngài sẽ té xuống bên dưới nó. Dẫu Mẹ biết rằng, sớm hay muộn, điều này sẽ xảy ra; vì điều đó đã được tiên báo cho Mẹ, nhưng bây giờ khi nó đang diễn ra, mọi thứ đều khác. Chuyện đời là thế: chúng con chẳng bao giờ sẵn sàng trước những thực tế khắc nghiệt của cuộc sống. Mẹ Maria giờ đây đang rất buồn, như bất kỳ người phụ nữ nào rơi vào tình cảnh của Mẹ, nhưng Mẹ không thất vọng. Ðôi mắt Mẹ không tối sầm lại; không tuyệt vọng và cúi xuống. Ðôi mắt Mẹ đang rực rỡ ngay cả trong nỗi buồn của Mẹ, bởi vì Mẹ có hy vọng. Mẹ biết rằng cuộc hành trình của con Mẹ sẽ không phải là một chuyến đi một chiều. Mẹ biết, Mẹ cảm thấy, một cảm nhận mà chỉ có những bà mẹ mới có thể cảm nhận được, rằng Mẹ sẽ sớm gặp lại con Mẹ.

Lời nguyện

Lạy Chúa, xin giúp chúng con luôn hướng mắt lên gương của Ðức Maria. Mẹ đã chấp nhận cái chết của con mình như một mầu nhiệm của ơn cứu rỗi.

Xin giúp chúng con hành động với cái nhìn tập chú vào sự tốt lành của người khác, và được chết trong niềm hi vọng phục sinh, với ý thức rằng chúng con không bao giờ đơn côi hay bị bỏ rơi bởi Chúa hay Ðức Mẹ, là người mẹ từ ái luôn quan tâm đến con cái mình.

Lạy Cha chúng con ở trên trời...

Chặng Thứ Năm

Ông Simôn người xứ Kyrênê vác đỡ tháng giá Chúa

Lời Chúa

Khi điệu Ðức Giêsu đi, họ bắt một người từ miền quê lên, tên là Simôn, gốc Kyrênê, đặt thập giá lên vai cho ông vác theo sau Ðức

Giêsu. (Lc 23:26)

Suy Niệm

Lạy Chúa Giêsu, con hình dung ra Chúa đang bị nghiền nát dưới sức nặng của cây thập tự. Con thấy Chúa không thể vác cây thập tự một mình: Trong khoảnh khắc cần thiết nhất của Chúa, Chúa vẫn trơ trọi một mình, không có những người tự gọi mình là bạn hữu của Chúa.

Giuđa phản bội Chúa, Phêrô cũng đã chối Chúa, còn những người khác bỏ rơi Chúa. Tuy nhiên, trong cuộc gặp gỡ bất ngờ với một người không quen biết, một người qua đường, có lẽ chỉ nghe nói về Chúa và chưa từng theo Chúa. Tuy nhiên, giờ đây người ấy đang ở bên cạnh Chúa, vai kề vai, chia sẻ cái ách của Chúa. Tên ông là Simôn và ông là một người lạ mặt đến từ xa, từ xứ Kyrênê. Ðối với ông ngày hôm nay một điều gì đó bất ngờ xảy ra, và trở thành một cuộc gặp gỡ.

Mỗi ngày, chúng con trải qua vô số những cuộc gặp gỡ và đụng độ, đặc biệt là những người trẻ tuổi chúng con. Chúng con liên tục gặp phải những trải nghiệm mới và những người mới. Trong các cuộc gặp gỡ bất ngờ, trong các sự kiện ngẫu nhiên, trong những lạ lùng kinh ngạc, có những cơ hội tiềm tàng để yêu thương, để nhìn thấy những gì là tốt nhất trong những người lân cận của chúng con, ngay cả trong những người có vẻ khác với chúng con.

Ðôi khi, lạy Chúa Giêsu, chúng con cũng cảm thấy như Chúa, bị bỏ rơi bởi những người mà chúng con nghĩ là bằng hữu của mình, và bị đè bẹp dưới những gánh nặng. Tuy nhiên, chúng con không để quên rằng có một ông Simôn người xứ Kyrênê nào đó sẵn sàng vác đỡ thập giá của chúng con. Chúng con phải nhớ rằng chúng con không cô đơn và, trong nhận thức đó, chúng con sẽ tìm thấy sức mạnh để vác lấy thập giá của những người xung quanh chúng con.

Lạy Chúa Giêsu, con hình dung ra Chúa giờ đây dường như cảm thấy nhẹ nhàng hơn một chút. Chúa có thể hít thở được trong giây lát, bây giờ Chúa không còn cô đơn nữa. Con cũng thấy được ông Simôn.

Không biết liệu anh ta có nhận ra rằng ách của Chúa thì nhẹ nhàng, và liệu anh ta có đánh giá cao ý nghĩa của sự kiện bất ngờ này trong cuộc đời mình hay không.

Lời nguyện

Lạy Chúa, xin ban cho mỗi người chúng con lòng can đảm giống như ông Simôn người xứ Kyrênê, là người đã vác đỡ thánh giá Chúa, và bước theo các bước chân Chúa.

Xin cho mỗi người trong chúng con biết khiêm tốn và mạnh mẽ vác đỡ những thập giá của những người mà chúng con gặp gỡ trên đường đời.

Xin cho mỗi khi chúng con cảm thấy cô đơn, chúng con có thể nhận ra trong hành trình của chúng con một ông Simôn người xứ Kyrênê nào đó, là người sẽ chặn lại và vác đỡ gánh nặng của chúng con.

Xin cho chúng con có thể nhìn thấy những gì là tốt nhất trong mọi người, và cởi mở với tất cả các cuộc gặp gỡ khác nhau.

Chúng con cầu xin cho mỗi người trong chúng con bất ngờ thấy mình đang đi bên cạnh Chúa.

Lạy Cha chúng con ở trên trời...

Chặng Thứ Sáu

Bà Veronica lau mặt Chúa Giêsu

Lời Chúa

Người tôi trung đã lớn lên tựa chồi cây trước Nhan Thánh, như khúc rễ trên đất khô cằn.

Người chẳng còn dáng vẻ, chẳng còn oai phong đáng chúng ta ngắm nhìn, dung mạo chẳng còn gì khiến chúng ta ưa thích.

Người bị đời khinh khi ruồng rẫy, phải đau khổ triền miên và nếm mùi bệnh tật. Người như kẻ ai thấy cũng che mặt không nhìn, bị chúng ta khinh khi, không đếm xỉa tới. (Is 53:2-3)

Suy Niệm

Lạy Chúa Giêsu, con hình dung ra Chúa tả tơi không còn hình dạng người ta và bị đối xử như kẻ rốt cùng trong thiên hạ. Chúa lê bước dần đến cái chết, khuôn mặt của Chúa bê bết máu và bị biến dạng.

Tuy nhiên, như mọi khi, vẫn hiền lành và khiêm tốn, Chúa đang nhìn lên. Một người phụ nữ bước ra khỏi đám đông để nhìn thật gần khuôn mặt Chúa, là khuôn mặt có lẽ, đã thường nói với tâm hồn cô, khuôn mặt mà cô yêu mến. Cô thấy những vết thương trên mặt Chúa và muốn giúp đỡ. Họ không để cô ấy vượt qua, binh lính vũ trang đứng đông lắm, họ chặn cô lại. Nhưng với cô, đó không phải là vấn đề; cô ấy quyết tâm đến gần Chúa và trong một khoảnh khắc cô ấy đã có thể chạm vào Chúa, và lau mặt Chúa. Ðó là sức mạnh của sự dịu dàng.

Trong một giây Chúa nhìn cô, mặt đối mặt. Chúng con không biết gì về người phụ nữ Veronica đó, hoặc câu chuyện của cô ấy. Cô được nước thiên đàng qua một cử chỉ bác ái đơn giản. Cô ấy tiến đến gần Chúa, nhìn thấy khuôn mặt đau khổ của Chúa và yêu mến nhiều hơn trước. Veronica không dừng lại ở những dáng vẻ bề ngoài, mà hôm nay là rất quan trọng trong xã hội coi trọng hình ảnh của chúng con. Cô ấy yêu mến, vô điều kiện, một khuôn mặt không sáng sủa, xấu xa, chẳng khả ái cũng chẳng hoàn hảo. Khuôn mặt đó, khuôn mặt của Chúa, lạy Chúa, trong sự không hoàn hảo ấy, lại cho thấy sự hoàn hảo trong tình yêu của Chúa đối với chúng con.

Lời nguyện

Lạy Chúa Giêsu, xin ban cho con sức mạnh tiếp cận người khác, tiếp cận mọi người, bất kể già trẻ, giàu nghèo, bạn bè hay người xa lạ, để con nhìn thấy khuôn mặt Chúa trong tất cả những khuôn mặt ấy.

Xin Chúa giúp con đừng ngần ngại khi trợ giúp người lân cận của con, là người Chúa đang ngự trong họ, ngay cả trong hoàn cảnh khó khăn như khi xưa bà Veronica dám đến để giúp Chúa trên đường lên đồi Calvê.

Lạy Cha chúng con ở trên trời...

Chặng Thứ Bảy

Chúa Giêsu ngã xuống đất lần thứ hai

Lời Chúa

Người đã bị ức hiếp, buộc tội, rồi bị thủ tiêu. Dòng dõi của người, ai nào nghĩ tới?

Người đã bị khai trừ khỏi cõi nhân sinh, vì tội lỗi của dân, người bị đánh phạt.

Người đã bị chôn cất giữa bọn ác ôn, Chúa đã muốn người phải bị nghiền nát vì đau khổ. (Is 53: 8,10)

Suy Niệm

Lạy Chúa Giêsu, con hình dung ra Chúa ngã xuống đất lần nữa trước mắt con. Khi ngã xuống đất lần nữa, Chúa cho con thấy Chúa là một con người, một phàm nhân thực sự. Và con thấy Chúa đứng dậy, kiên quyết hơn trước. Chúa không đứng dậy với niềm tự hào; không có niềm tự hào trong ánh mắt của Chúa, mà chỉ có tình yêu. Khi tiếp tục cuộc hành trình, đứng dậy sau mỗi lần ngã xuống, Chúa công bố sự phục sinh của Chúa. Chúa cho con thấy rằng Chúa đã sẵn sàng, một lần nữa và luôn luôn, để chịu đựng trên đôi vai chảy máu của Chúa gánh nặng tội lỗi của con người.

Khi ngã xuống đất một lần nữa, Chúa đã gửi cho chúng con một thông điệp rõ ràng về lòng khiêm nhường. Chúa ngã xuống đất, và trên đất (humus) ấy "nhân loại" (humans) chúng con ra đời. Chúng con là tro bụi, chúng con là bùn đất, chúng con chẳng là chi khi so với Chúa.

Nhưng Chúa muốn trở nên người phàm như chúng con, và giờ đây Chúa cho chúng con thấy Chúa gần gũi với chúng con, với những vấn nạn của chúng con, với những yếu đuối của chúng con, và với những giọt mồ hôi trên trán chúng con. Giờ đây, trong ngày thứ Sáu này, như vẫn thường xảy đến cho chúng con, Chúa đang bị đè nặng bởi những nỗi buồn. Nhưng Chúa có sức mạnh để đi tiếp, Chúa không sợ những khó khăn đang ở phía trước, và Chúa biết rằng ở cuối hành trình đau khổ này là Nước Trời. Chúa đứng dậy chính là để đến được nơi ấy, để mở ra trước mắt chúng con những cánh cửa trong vương quốc của Chúa. Chúa thật là một vị vua kỳ lạ, một vị vua nằm xóng xoài giữa bụi đất.

Ðột nhiên con cảm thấy hoang mang: chúng con không xứng đáng để so sánh những nỗ lực và những vấp ngã của chúng con với Chúa.

Những vấp ngã của Chúa là một hy sinh, một hy sinh cao cả mà mắt con và toàn bộ lịch sử đã từng được chứng kiến.

Lời nguyện

Lạy Chúa, xin cho chúng con có thể sẵn sàng đứng dậy sau khi vấp ngã, và xin cho chúng con có thể học được từ những thất bại.

Xin nhắc nhở chúng con rằng, khi đến lượt chúng con mắc sai lầm và sa ngã, nếu chúng con chạy đến cùng Chúa, và giữ chặt tay Chúa, chúng con có thể học cách đứng dậy lần nữa.

Xin cho những người trẻ tuổi chúng con có thể mang đến cho tất cả mọi người thông điệp của Chúa về lòng khiêm nhường, và cho các thế hệ tương lai có thể mở mắt họ ra với Chúa để hiểu biết tình yêu của Chúa.

Xin dạy chúng con biết giúp đỡ những người đau khổ và vấp ngã bên cạnh chúng con, để lau mồ hôi, và giơ tay lên nhấc họ đứng lên.

Lạy Cha chúng con ở trên trời...

Chặng Thứ Tám

Chúa Giêsu an ủi những người phụ nữ thành Giêrusalem

Lời Chúa

Dân chúng đi theo Người đông lắm, trong số đó có nhiều phụ nữ vừa đấm ngực vừa than khóc Người. Ðức Giêsu quay lại phía các bà mà nói: "Hỡi chị em thành Giêrusalem, đừng khóc thương tôi làm gì. Có khóc thì khóc cho phận mình và cho con cháu. Vì này đây sẽ tới những ngày người ta phải nói: "Phúc thay đàn bà hiếm hoi, người không sinh không đẻ, kẻ không cho bú mớm!" Bấy giờ người ta sẽ bắt đầu nói với núi non: Ðổ xuống chúng tôi đi! , và với gò nổng: Phủ lấp chúng tôi đi! Vì cây xanh tươi mà người ta còn đối xử như thế, thì cây khô héo sẽ ra sao?"

Suy Niệm

Lạy Chúa Giêsu, con hình dung ra Chúa đang nói với những người phụ nữ Chúa gặp trên đường đến cái chết của Chúa. Mỗi ngày Chúa gặp gỡ biết bao người; Chúa đến gần và nói chuyện với tất cả mọi người. Giờ đây Chúa nói với những người phụ nữ thành Giêrusalem đang nhìn Chúa và than khóc. Con cũng là một trong những phụ nữ đó. Lạy Chúa, những lời cảnh báo của Chúa đánh động con vì những lời này rất cụ thể và thẳng thắn. Lúc đầu, những lời ấy xem ra khắc nghiệt và nghiêm trọng, nhưng đó là vì những cảnh cáo ấy rất trực tiếp. Ngày nay, chúng con đã quen với một thế giới trong đó mọi người ăn nói quanh co. Một tấm màn lừa đảo che đậy và sàng lọc những gì chúng con thực sự muốn nói. Chúng con không muốn sửa lỗi người khác. Chúng con muốn để mặc họ với những toan tính riêng, chẳng màng đến chuyện thách đố tha nhân vì lợi ích của họ.

Trong khi Chúa nói với những người phụ nữ như một người cha, và khuyên nhủ họ. Lời Chúa là những lời lẽ của sự thật và thẳng thắn được nói ra để sửa chữa chứ không phải là phán xét. Lời Chúa là một ngôn ngữ khác với ngôn ngữ chúng con nói. Chúa luôn nói với sự khiêm tốn và đi thẳng vào trọng tâm của vấn đề.

Trong cuộc gặp gỡ cuối cùng này của Chúa trước khi bị treo trên thập giá, chúng con thấy một lần nữa tình yêu vô biên của Chúa dành cho những người rốt cùng, những người bị gạt ra bên lề. Phụ nữ trong những ngày đó không được coi là xứng đáng để được nói đến, trong khi Chúa, với lòng nhân hậu, đã làm một cuộc cách mạng thực sự.

Lời nguyện

Xin Chúa ban cho con, cùng với những người nam nữ của thế giới này, có thể trở nên bác ái hơn bao giờ đối với những người đang quẫn bách, như Chúa đã làm khi xưa.

Xin ban cho tất cả chúng con sức mạnh để đi ngược dòng và bước vào cuộc gặp gỡ chân thực với những người khác, xây dựng những nhịp cầu chứ đừng cô lập mình trong sự ích kỷ dẫn chúng con đến tình trạng cô đơn của tội lỗi.

Lạy Cha chúng con ở trên trời...

Chặng Thứ Chín

Chúa Giêsu ngã xuống đất lần thứ ba

Lời Chúa

Chính người đã bị đâm vì chúng ta phạm tội, bị nghiền nát vì chúng ta lỗi lầm; người đã chịu sửa trị để chúng ta được bình an, đã phải mang thương tích cho chúng ta được chữa lành.

Tất cả chúng ta lạc lõng như chiên cừu, lang thang mỗi người một ngả. Nhưng Chúa đã đổ trên đầu người tội lỗi của tất cả chúng ta. (Is 53: 5-6).

Suy Niệm

Lạy Chúa Giêsu, con hình dung ra Chúa ngã xuống đất lần thứ ba.

Chúa đã ngã xuống đất hai lần, và cả hai lần Chúa đã đứng dậy. Giờ đây, sức chịu đựng và những đau đớn của Chúa đã đến giới hạn tận cùng. Lúc này đây, trong cái té ngã thứ ba này, Chúa dường như hoàn toàn kiệt sức. Bao nhiêu lần, trong cuộc sống hàng ngày, chúng con vấp ngã! Chúng con vấp ngã quá thường đến mức không còn đếm nổi.

Tuy nhiên, chúng con luôn hy vọng trong mỗi lần vấp ngã rằng đây sẽ là lần cuối cùng, bởi vì chúng con cần can đảm và hy vọng để đối mặt với khổ đau. Khi một người vấp ngã quá nhiều lần, tất cả sức mạnh cuối cùng đều cạn kiệt và mọi hy vọng đều tan biến.

Con tưởng tượng con đang đi bên cạnh Chúa, lạy Chúa Giêsu, khi Chúa đi dần đến cái chết của Chúa. Thật khó để nghĩ rằng Chúa chính là Con của Ðức Chúa Trời. Người nào đó đã cố gắng giúp Chúa, nhưng giờ đây Chúa đã kiệt sức, bất động, và tê liệt: dường như Chúa không thể đi xa hơn. Tuy nhiên, thật bất ngờ, con thấy Chúa đứng dậy, đứng thẳng người trên đôi chân, bất kể trọng lượng của thập giá trên vai Chúa, và Chúa lại bắt đầu lê bước. Vâng, Chúa đang đi đến cái chết của Chúa, nhưng Chúa muốn làm như thế cho đến cùng. Có lẽ đây là tình yêu. Con hiểu rằng bao nhiêu lần chúng con vấp ngã không phải là vấn đề; sẽ có một lần cuối cùng, có lẽ là thử thách tồi tệ nhất, khủng khiếp nhất, khi chúng con được kêu gọi để tìm ra sức mạnh chịu đựng cho đến cuối cuộc hành trình. Ðối với Chúa Giêsu, cuối cùng là chịu đóng đinh, là sự vô lý hiển nhiên của cái chết, nhưng điều đó lại cho thấy một ý nghĩa sâu sắc hơn, một mục đích cao cả hơn, là ơn cứu rỗi cho tất cả chúng con.

Lời nguyện

Lạy Chúa, xin ban cho chúng con mỗi ngày ơn can đảm để đi tiếp trên hành trình của chúng con. Xin cho chúng con đón nhận đến cùng hy vọng và tình yêu Chúa đã ban cho chúng con.

Xin cho mọi người có thể đối mặt với những thách thức trong cuộc sống với sức mạnh và lòng trung thành của Chúa trong những khoảnh khắc cuối cùng trong cuộc hành trình của Chúa đến cái chết trên cây thập tự.

Lạy Cha chúng con ở trên trời...

Chặng Thứ Mười

Chúa Giêsu bị lột áo

Lời Chúa

Ðóng đinh Ðức Giêsu vào thập giá xong, lính tráng lấy áo xống của Người chia làm bốn phần, mỗi người một phần; họ lấy cả chiếc áo dài nữa. Nhưng chiếc áo dài này không có đường khâu, dệt liền từ trên xuống dưới. (Ga 19:23).

Suy Niệm

Lạy Chúa Giêsu, con hình dung ra Chúa bị lột trần truồng, như con chưa từng thấy trước đây. Họ đã lột áo Chúa, lạy Chúa Giêsu, và đang bắt thăm chia cho nhau. Trong ánh mắt của những người này, Chúa đã mất đi chút phẩm giá cuối cùng còn sót lại, và vật sở hữu cuối cùng của Chúa trong cuộc hành trình đau khổ này cũng bị lấy mất. Thuở tạo thiên lập địa, Chúa Cha đã tô điểm xiêm áo cho con người, mặc cho họ phẩm giá; nhưng giờ đây những con người này tước mất áo xống trên lưng Chúa. Con thấy Chúa, lạy Chúa Giêsu, và con thấy một thanh niên di dân với thân thể rã rời lạc đến các vùng đất thường khi là tàn nhẫn, sẵn sàng lột hết áo xống của anh ta, là gia tài duy nhất còn sót lại của anh và bán nó, bỏ lại anh một mình với thập giá của mình, như thánh giá của Chúa, với da thịt bị bầm dập như da thịt của Chúa, với đôi mắt đầy những đau đớn, như đôi mắt của Chúa.

Tuy nhiên, có một điều chúng con thường quên về phẩm giá. Nó được tìm thấy bên dưới da thịt của Chúa; nó là một phần của Chúa, và nó sẽ luôn ở bên Chúa. Hơn thế nữa, tại thời điểm này, nó nằm ngay trong sự trần trụi này.

Sự trần truồng khi chúng con được sinh ra giống như sự trần truồng mà trái đất này sẽ đón nhận chúng con vào buổi tối cuộc đời chúng con. Từ người mẹ này [chúng con] đến với người mẹ khác. Và giờ đây, trên ngọn đồi này, mẹ của Chúa cũng có mặt. Một lần nữa, Mẹ nhìn thấy Chúa trần truồng.

Con thấy Chúa và con hiểu ra sự hùng vĩ và vẻ huy hoàng của nhân phẩm Chúa, phẩm giá của mỗi người, mà không ai có thể xóa bỏ.

Lời nguyện

Lạy Chúa, xin cho tất cả chúng con biết nhìn nhận phẩm giá thuộc về bản chất của chúng con, ngay cả khi chúng con thấy mình trần truồng và cô đơn trước người khác.

Xin ban cho chúng con có thể luôn nhìn thấy phẩm giá của người khác, tôn trọng và bảo vệ nó.

Xin Chúa ban cho chúng con sự can đảm cần thiết để hiểu mình cao trọng hơn rất nhiều so với quần áo chúng con mặc, và chấp nhận sự trần trụi của chúng con. Nó nhắc nhở chúng con về sự nghèo nàn của mình, mà Chúa đã yêu mến, thậm chí thí mạng sống của Chúa cho chúng con.

Lạy Cha chúng con ở trên trời...

Chặng Thứ Mười Một

Chúa Giêsu bị đóng đinh vào thánh giá

Lời Chúa

Khi đến nơi gọi là "Ðồi Sọ", họ đóng đinh Người vào thập giá, cùng lúc với hai tên gian phi, một tên bên phải, một tên bên trái. Bấy giờ Ðức Giêsu cầu nguyện rằng: "Lạy Cha, xin tha cho họ, vì họ không biết việc họ làm." Rồi họ lấy áo của Người chia ra mà bắt thăm. (Lc 23: 33-34).

Suy Niệm

Lạy Chúa Giêsu, con hình dung ra Chúa bị tước đoạt mọi thứ. Họ muốn trừng phạt Chúa, một người vô tội, bằng cách đóng đinh Chúa vào cây thập giá. Con sẽ làm gì nếu con rơi vào hoàn cảnh của Chúa?

Liệu con có can đảm để chấp nhận sự thật của Chúa, sự thật của con?

Chúa đã có sức mạnh để chịu đựng trọng lượng của thập tự giá, để đối mặt với sự hoài nghi, để bị lên án vì những lời đầy khiêu khích của Chúa. Hôm nay chúng con thật khó nuốt cho trôi một lời phê bình, như thể mỗi từ trong đó đều có ý làm tổn thương chúng con.

Chúa đã không dừng lại ngay cả trước cái chết. Chúa tin tưởng sâu sắc vào sứ mệnh của Chúa và đặt niềm tín thác nơi Chúa Cha. Ngày nay, trong thế giới Internet, chúng con bị điều kiện hóa bởi mọi thứ lưu hành trên web; có những lúc con đâm ra nghi ngờ chính những lời nói của chính mình. Nhưng lời Chúa thì khác; chúng mạnh mẽ ngay cả trong sự yếu đuối của Chúa. Chúa đã tha thứ cho chúng con, Chúa đã không oán giận, Chúa đã dạy chúng con đưa nốt má còn lại ra và Chúa tiếp tục bước tới, thậm chí đến sự hy sinh toàn bộ bản thân mình.

Con nhìn xung quanh và con nhìn thấy những ánh mắt dán chặt vào màn hình điện thoại, mọi người lướt qua các mạng xã hội để đóng đinh người khác vì mọi lỗi lầm của họ, không chút tha thứ. Mọi người bị thống trị bởi sự giận dữ, hét lên những hận thù lẫn nhau vì những lý do vô ích nhất.

Con nhìn vào vết thương của Chúa và giờ đây con nhận ra rằng con sẽ không có nổi sức mạnh của Chúa. Nhưng con đang ngồi ở đây dưới chân Chúa, và con lột bỏ hết những do dự. Con đứng dậy để được gần gũi hơn với Chúa, thậm chí sát tựa bên Ngài.

Lời nguyện

Lạy Chúa, khi đối diện với điều tốt lành, xin Chúa cho con có thể sẵn sàng nhận ra điều đó; và khi đối mặt với bất công, xin cho con có thể tìm thấy can đảm để dám chấp nhận hiểm nguy và hành động thích đáng.

Xin giải thoát con khỏi những nỗi sợ hãi, như những chiếc đinh, đang cố giữ con, làm con bất động và ngăn cản con đến với cuộc sống Chúa hằng mong muốn và đã chuẩn bị cho chúng con.

Lạy Cha chúng con ở trên trời...

Chặng Thứ Mười Hai

Chúa Giêsu chết trên thánh giá

Lời Chúa

Bấy giờ chưa đến giờ thứ sáu, thế mà bóng tối bao phủ khắp mặt đất, mãi đến giờ thứ chín. Mặt trời ngưng chiếu sáng. Bức màn trướng trong Ðền Thờ bị xé ngay chính giữa. Ðức Giêsu kêu lớn tiếng: Lạy Cha, con xin phó thác hồn con trong tay Cha. Nói xong, Người tắt thở.

Thấy sự việc xảy ra như thế, viên đại đội trưởng cất tiếng tôn vinh Thiên Chúa rằng: "Người này đích thực là người công chính!" (Lc 23: 44-47).

Suy Niệm

Lạy Chúa Giêsu, con thấy Chúa nhưng lần này giá mà con đừng thấy thì hơn. Chúa đang hấp hối. Chúa nhìn thật đẹp khi Chúa nói với đám đông, nhưng giờ đây tất cả đã đến hồi kết thúc. Con không muốn nhìn thấy cái kết cục này; quá thường khi con quay mặt đi, con đã trở nên gần như quen thuộc với việc chạy trốn nỗi đau và cái chết. Con đã trở nên tê cứng với chúng.

Tiếng kêu của Chúa trên cây thập tự thật to và xé lòng. Chúng con không chuẩn bị cho tất cả những nỗi đau đó; bây giờ và tương lai cũng thế. Theo bản năng, chúng con trốn chạy, và hoảng loạn trước cái chết và đau khổ. Chúng con bác bỏ những điều đó; chúng con thích nhìn chỗ khác hoặc nhắm mắt lại. Nhưng, Chúa vẫn ở đó, trên cây thập tự; Chúa đang đợi chúng con với đôi tay rộng mở. Chúa mở mắt con ra.

Lạy Chúa Giêsu, đây là một mầu nhiệm lớn lao. Chúa yêu thương chúng con qua cái chết, qua đau khổ vì bị bỏ rơi, bằng cách phó dâng thần khí, bằng cách làm theo ý Chúa Cha, bằng cách tuân phục. Chúa vẫn còn trên thập giá, và đó là tất cả. Chúa không cố giải thích mầu nhiệm về sự chết, và sự hủy diệt mọi thứ. Chúa làm nhiều hơn: Chúa vượt qua nó hoàn toàn trong thân xác và tinh thần. Một mầu nhiệm lớn lao, là điều tiếp tục chất vấn chúng con và làm chúng con phải nghĩ đến. Nó thách thức chúng con và nó mời gọi chúng con mở mắt ra để nhìn thấy tình yêu của Chúa ngay cả trong cái chết, thậm chí ngay cả từ chính cái chết. Chính là ở đó Chúa yêu chúng con như chúng con thực sự là, chân thực và không thể khác. Chính là ở đó chúng con nắm bắt được, dù không hoàn hảo, sự sống và sự hiện diện đích thực của Chúa. Chúng con sẽ luôn khát khao sự gần gũi của Chúa, là Thiên Chúa ở cùng chúng con.

Lời nguyện

Lạy Chúa, xin mở mắt con ra để con thấy Chúa ngay trong đau khổ, trong cái chết, trong cái kết thúc không phải là một chung cuộc thực sự.

Xin khuấy động lòng tự mãn của con bằng thập giá Chúa: xin đừng để con buồn ngủ.

Xin thách thức con luôn luôn bằng mầu nhiệm khuấy động của Chúa, là điều vượt qua được cái chết và mang lại sự sống.

Lạy Cha chúng con ở trên trời...

Chặng Thứ Mười Ba

Hạ xác Chúa Giêsu xuống khỏi thánh giá

Lời Chúa

Sau đó, ông Giuse, người Arimathê, xin ông Philatô cho phép hạ thi hài Ðức Giêsu xuống. Ông Giuse này là một môn đệ theo Ðức Giêsu, nhưng cách kín đáo, vì sợ người Do Thái. Ông Philatô chấp thuận.

Vậy, ông Giuse đến hạ thi hài Người xuống. Ông Nicôđêmô cũng đến.

Ông này trước kia đã tới gặp Ðức Giêsu vào ban đêm. Ông mang theo chừng một trăm cân mộc dược trộn với trầm hương. Các ông lãnh thi hài Ðức Giêsu, lấy băng vải tẩm thuốc thơm mà quấn, theo tục lệ chôn cất của người Do Thái. (Ga 19: 38-40).

Suy Niệm

Lạy Chúa Giêsu, con hình dung ra Chúa còn đó, trên cây thập tự. Một con người bằng xương bằng thịt, với tất cả sự yếu đuối của mình, và tất cả nỗi sợ hãi của mình. Chúa đau khổ đến mức nào! Ðó là một cảnh không thể chịu đựng nổi, có lẽ bởi vì nó quá khủng khiếp trong bản tính nhân loại. Từ này chính là từ khóa giải mã cuộc hành trình của Chúa, đầy những đau khổ và mệt mỏi. Chính nhân tính của Chúa là điều chúng con thường quên nhìn nhận nơi Chúa và quên tìm kiếm trong chính chúng con và trong những người khác, vì tất cả chúng con đều bị cuốn vào một cuộc sống nhanh hơn bao giờ, mù quáng và điếc lác trước những khó khăn và nỗi đau của những người khác hơn bao giờ.

Lạy Chúa Giêsu, con hình dung ra Chúa giờ đây không còn trên cây thập tự đó nữa. Chúa đã trở lại từ nơi Chúa đến, được đặt trên lòng đất, trên lòng mẹ Chúa. Sự đau khổ bây giờ đã qua, đã biến mất. Lúc này là giờ của lòng thương xót. Cơ thể không còn sức sống của Chúa tiếp tục nói lên sức mạnh của Chúa khi phải đối diện với đau khổ; ý nghĩa Chúa trao ban được phản chiếu trong con mắt của những người vẫn còn ở bên Chúa và sẽ luôn luôn ở lại đó trong tình yêu, trao ban và nhận lãnh. Trước Chúa và trước chúng con, đang mở ra một cuộc sống mới, cuộc sống thiên đàng, được đánh dấu bởi một điều chống lại cái chết và không thể bị phá hủy bởi cái chết: đó là tình yêu. Chúa ở đây cùng với chúng con mọi lúc, trong mỗi bước đi, trong mọi bất định, trong mọi bóng tối. Khi bóng tối của ngôi mộ đổ dài trên cơ thể Chúa, được giữ trong vòng tay mẹ Chúa, con thấy Chúa và con sợ, nhưng con không thất vọng. Con tin rằng ánh sáng, ánh sáng của Chúa, sẽ lại tỏa sáng một lần nữa.

Lời nguyện

Lạy Chúa, xin giữ cho sống mãi trong chúng con niềm hy vọng và niềm tin vào tình yêu vô điều kiện của Chúa.

Xin cho chúng con có thể tiếp tục tiến bước, xin cho trái tim chúng con bừng cháy, để chúng con dán mắt về ơn cứu rỗi đời đời, và do đó tìm thấy sự thanh thản và bình an trong hành trình của chúng con.

Lạy Cha chúng con ở trên trời...

Chặng Thứ Mười Bốn

Táng xác Chúa Giêsu trong mồ

Lời Chúa

Nơi Ðức Giêsu bị đóng đinh có một thửa vườn, và trong vườn, có một ngôi mộ còn mới, chưa chôn cất ai. Vì hôm ấy là ngày áp lễ của người Do Thái, mà ngôi mộ lại gần bên, nên các ông mai táng Ðức Giêsu ở đó. (Ga 19: 41-42).

Suy Niệm

Lạy Chúa Giêsu, con không còn thấy Chúa nữa, nay tất cả đều tối tăm.

Những bóng dài đang đổ xuống ngọn đồi, và những ánh đèn Shabbat đang thắp sáng Giêrusalem, bên ngoài và bên trong những ngôi nhà.

Những ánh đèn cố chống lại cảnh thâm u khi những cánh cổng trời đã đóng chặt lại: cảnh hoang vu này là vì ai? Ai có thể ngủ vào một đêm như thế này? Thành phố đầy những âm thanh của trẻ con đang khóc ré lên, cùng với tiếng ru trấn an của các bà mẹ, và tiếng của đám lính tuần tiễu trên đường. Ngày sắp tắt và Chúa đang ngủ. Chúa đang ngủ sao? Và trên giường nào? Cái chăn nào che dấu Chúa khỏi thế giới này?

Từ xa, ông Giuse người xứ Arimathea, người đã dõi theo các bước chân Chúa, và giờ đây, với những bước đi lặng lẽ, đang đồng hành cùng Chúa trong giấc ngủ của Người, kéo Chúa ra khỏi cái nhìn chằm chằm của những kẻ lòng đầy phẫn nộ và độc ác. Một tấm chăn bao phủ Chúa trong cái lạnh lùng của sự chết và làm khô đi những giọt máu, mồ hôi và nước mắt của Chúa. Từ trên thập giá Chúa được nhẹ nhàng đưa xuống. Ông Giuse vác Chúa trên vai, nhưng Chúa rất nhẹ: Chúa không còn mang gánh nặng của cái chết, của hận thù và giận dữ. Chúa ngủ như đang nằm trên rơm ấm khi Chúa được bọc trong khăn liệm và một ông Giuse khác giữ Chúa trong vòng tay của mình.

Như khi xưa đã từng không có phòng cho Chúa [khi Chúa chào đời], ngày nay cũng không có chỗ cho Chúa, nên giờ đây Chúa đã không có nơi để gối đầu. Tuy nhiên trên đồi Calvê, trên cái cổ chết cứng của thế giới này, có một khu vườn chưa chôn cất ai bao giờ.

Lạy Chúa Giêsu, Chúa đã đi đâu? Chúa đã xuống nơi nào, nếu không phải là những chiều sâu thẳm? Chúa đã xuống đâu nếu không phải một nơi chưa động đến được, trong một nhà tù thậm chí còn kiên cố hơn? Chúa bị bắt trong những bẫy rập của chúng con, bị giam trong nỗi buồn của chúng con. Như chúng con, Chúa đã bước đi trên mặt đất này, và bây giờ, như chúng con, dưới lòng đất, Chúa có một chỗ cho mình.

Con muốn chạy xa, nhưng Chúa ở đó trong con. Con không cần phải ra ngoài để tìm Chúa, bởi vì Chúa đang gõ cửa nhà con.

Lời nguyện

Lạy Chúa, Ðấng đã tỏ mình ra không phải trong vinh quang nhưng trong im lặng của một đêm đen. Lạy Chúa, là Ðấng không nhìn bề mặt bên ngoài, nhưng trong bí mật, khi bước vào những chiều sâu thẳm.

Từ những sâu thẳm ấy, xin hãy lắng nghe tiếng nói của chúng con: xin cho chúng con, trong sự mệt nhọc, có thể tìm thấy sự nghỉ ngơi trong Chúa, nhìn thấy trong Chúa bản chất của chúng con, và trong tình yêu của khuôn mặt đang ngủ của Chúa, xin cho chúng con tìm lại được vẻ đẹp chúng con đã đánh mất.

Lạy Cha chúng con ở trên trời...

J.B. Ðặng Minh An dịch

Back to Home Page