Ngày
30 tháng 9 năm 2001
Chúa
Nhật 26 Thường Niên Năm C
Ðọc Tin Mừng Lc. 16, 19-31
(19) "Có một
ông nhà giàu kia, mặc toàn lụa là gấm vóc, ngày ngày yến
tiệc linh đình. (20) Lại có một người nghèo khó tên là
Ladarô, mụn nhọt đầy mình, nằm trước cổng ông nhà giàu,
(21) thèm được những thứ trên bàn ăn của ông ấy rớt
xuống mà ăn cho no. Lại thêm mấy con chó cứ đến liếm ghẻ
chốc anh ta. (22) Thế rồi người
nghèo này chết, và được thiên thần đem vào lòng ông Ápraham.
Ông nhà giàu cũng chết, và người ta đem chôn.
(23) "Dưới âm phủ, đang khi chịu cực hình, ông ta ngước mắt lên, thấy tổ phụ Ápraham ở tận đàng xa, và thấy anh Ladarô trong lòng tổ phụ. (24) Bấy giờ ông ta kêu lên: "Lạy tổ phụ Ápraham, xin thương xót con, và sai anh Ladarô nhúng đầu ngón tay vào nước, nhỏ trên lưỡi con cho mát; vì ở đây con bị lửa thiêu đốt khổ lắm !" (25) Ông Ápraham đáp: "Con ơi, hãy nhớ lại: suốt đời con, con đã nhận phần phước của con rồi; còn Ladarô suốt một đời chịu toàn những bất hạnh. Bấy giờ, Ladarô được an ủi nơi đây, còn con thì phải chịu khốn khổ. (26) Hơn nữa, giữa chúng ta đây và các con đã có một vực thẳm lớn, đến nỗi bên này muốn qua bên các con cũng không được, mà bên đó có qua bên chúng ta đây cũng không được". (27) "Ông nhà giàu nói: "Lạy tổ phụ, vậy thì con xin tổ phụ sai anh Ladarô đến nhà cha con, (28) vì con hiện còn năm người anh em nữa. Xin sai anh đến cảnh cáo họ, kẻo họ lại cũng sa vào chốn cực hình này !" (29) Ông Ápraham đáp: "Chúng đã có ông Môsê và các Ngôn Sứ, thì chúng cứ nghe lời các vị đó". (30) Ông nhà giàu nói: "Thưa tổ phụ Ápraham, họ không chịu nghe đâu, nhưng nếu có người từ cõi chết đến với họ, thì họ sẽ ăn năn sám hối". (31) Ông Ápraham đáp: "Ông Môsê và các Ngôn Sứ mà họ còn chẳng chịu nghe, thì người chết có sống lại, họ cũng chẳng chịu tin đâu".
Gợi
ý để sống và chia sẻ Tin Mừng
Không thể mến
Thiên Chúa nếu không yêu đồng loại
Bài Tin Mừng hôm
nay nói về cuộc phán xét cuối cùng như trong Mt 25,31-45.
Mục đích là vạch cho thấy con đường cứu độ.
Ta được cứu nhờ kết hợp với Thiên Chúa.
Nội dung của Tin Mừng hôm nay dạy ta về điều kết hợp
ta với Thiên Chúa ngược lại với điều tách rời ta ra khỏi
vòng tay của Người. Ðiều
kết hợp ta với Thiên Chúa chính là tình yêu: Bài học cơ bản cần được lãnh hội là: Không
thể kết hợp với Thiên Chúa nếu tách rời khỏi anh chị em
đồng loại. Không thể yêu
mến Thiên Chúa nếu không yêu thương đồng loại.
Hai điều quan trọng mà Lời Chúa muốn ta ghi lòng tạc dạ
là: 1) Mối tương quan liên
hệ giữa ơn cứu độ và tình yêu đối với đồng loại.
2) Vai trò của Lời Chúa trong việc hoán cải ta.
Phẩm chất của tương
quan với người lân cận
1. - Bài đọc thứ
nhất nói rằng "Chúa không muốn một ai phải hư mất bởi
vì Chúa yêu thương mọi điều Chúa dựng nên."
Thế mà bài Tin Mừng hôm nay lại cho thấy người giàu
có sa hoả ngục! Ðiều đó
có nghĩa là mặc dầu ý muốn của Thiên Chúa là mọi người
đều được cứu nhưng vẫn có những người hư đi.
Tại sao vậy? Lý do vì
nhiều người không để ý tới sự kiện là ơn cứu độ của
ta hệ ở phẩm chất của mối tương quan giữa ta và người lân
cận. Về điều này Tin Mừng
nói rõ. Bài dụ ngôn hôm
nay trình bày cho ta thấy hai hoàn cảnh xem ra trái ngược nhau nhưng
trong thực tế không như vậy. Những
hoàn cảnh đó chỉ trái ngược nhau theo địa vị xã hội của
hai nhân vật chủ yếu: ở
đời này người giàu có không thiếu sự gì, còn chàng La-da-rô
thiếu thốn mọi sự; ngược lại, trong thế giới bên kia La-da-rô
lại là người không thiếu sự gì, còn người giàu có thiếu
thốn mọi sự! Nhưng xét về
điều thiết yếu hoàn cảnh thực sự của hai nhân vật hoàn
toàn trước sau như một: ở đời này người giàu có không
thiếu sự gì nhưng lại thiếu điều thiết yếu là tình yêu; nơi
thế giới bên kia, người đó cũng sẽ xa cách Thiên Chúa là
Thiên Chúa cứu. Còn La-da-rô
đã từng thiếu thốn mọi sự nhưng anh vẫn có Thiên Chúa nên
trong thế giới bên kia anh tiếp tục ở với Thiên Chúa.
Tại sao khi ở đời này La-da-rô thiếu thốn cả những
điều cần thiết? Lý do vì
người giàu có thiếu tình thương!
Do đó anh nghèo La-da-rô bị đối xử như một con chó.
Chính vì thiếu công bằng và tình yêu nên người giàu
có gây nên đau khổ và sỉ nhục cho La-da-rô.
Phẩm chất của mối tương quan giữa người giàu và anh
La-da-rô hết sức tiêu cực, hầu như không có tương quan gì
cả: Người giàu không xử
đối với La-da-rô như người anh em theo luật đạo mà chỉ xử
đối với La-da-rô như một con vật.
Người giàu hư
mất vì thiếu tình yêu
Chính tình yêu thiếu
vắng nơi người giàu có đã là nguyên nhân khiến người
đó hư mất. Ðiều làm phát
sinh ra những khổ đau cho anh em cũng làm phát sinh ra sự hư mất
đời đời! (x. Mt 5.22). Ai
đã từng sở hữu mọi sự ở đời này thì sẽ chẳng sở
hữu được gì ở đời sau bởi lẽ người đó ở đời
này đã chẳng có tình yêu nên
cũng chẳng có Thiên Chúa! Giữa
người đó và Thiên Chúa là cả một vực thẳm (c.26) vì vực
thẳm xã hội ấy chính người giàu có đã đào thành hố sâu
giữa bản thân mình và người nghèo La-da-rô.
Sự kiện tình yêu thiếu vắng đã chôn vùi người giàu
có trong sự hư mất, điều đó ta thấy rõ khi so sánh bài Tin
Mừng hôm nay với Mt 25,31-46:
+ "Ta đói mà các
ngươi không cho ta ăn" (Mt 25,42). La-da-rô "thèm được những mảnh vụn trên
bàn ăn của ông ấy rơi xuống mà ăn cho no" (Lc 16,21). La-da-rô đói khổ trong khi người giào có
"ngày ngày yến tiệc linh đình" (c.17).
+ "Ta là khách
lạ mà các ngươi không tiếp rước" (Mt 25,43).
"Lại có một người nghèo… nằm trước cổng ông
nhà giàu" (Lc 16,20). La-da-rô
không được tiếp đón nơi nhà người giàu có nên phải nằm
ngoài cổng, chỉ có bầy chó đến liếm láp.
+ "Ta trần truồng
mà các ngươi không cho mặc" (Mt 25,43).
Người giàu có, ngược lại "mặc toàn lụa là gấm
vóc" (Lc 16,19). La-da-rô
bị loại ra ngoài cổng ăn mặc rách rưới.
+ "Ta đau yếu…
mà các ngươi đã không thăm viếng" (Mt 25,43).
La-da-rô với "mụn nhọt đầy mình", thế mà người
giàu có chẳng quan tâm. Chỉ
có lũ "chó đến liếm ghẻ chốc anh ta."
Vì vậy các người đó "sẽ phải vào cực hình
đời đời" (Mt 25,46): Thiên
Chúa không thể chấp nhận để loài người chúng ta đối xử
với nhau một cách phi nhân. Ðể
hiểu điều đó ta cần hiểu kế hoạch mà Chúa Cha đã ấn
định từ ban đầu. Ngài có
ý cho loài người nên như một gia đình được mời gọi kết
hợp với Ba Ngôi Thiên Chúa. Do
đó Ngài đã sai Con Một Ngài là Ðức Giêsu đến qui tụ mọi
người lại thành một thân thể duy nhất với Ðức Giêsu là
đầu, và với mọi người là chi thể của Ðức Giêsu. Chúng ta chỉ là một trong Ðức Giêsu Kitô.
Ta được nhận chìm trong Ba Ngôi với tư cách là thân
thể của Ðức Giêsu. Ðó
là hình ảnh nói lên được chút nào đó về sự thật
được mạc khải là: chúng ta đều là anh chị em với nhau
trong Ðức Giêsu Kitô tới mức có thể nói như
thánh tông đồ Phaolô rằng anh chị em "tuy nhiều nhưng
chỉ là một thân thể trong Ðức Kitô, ai nấy liên đới với
nhau như những bộ phận của một thân thể" (Rm 12,5).
Ðó là lý do sâu thẳm thúc đẩy ta xử đối với nhau
như anh chị em và yêu thương nhau tới mức có thể hy sinh tính
mạng vì nhau (Ga 15,13).
Phẩm chất của tương
quan dựa trên tình yêu
2. - Ðừng tưởng tới
sự sống đời đời như là một cuộc sống chỉ bắt đầu sau
khi ta chết vì sự sống ấy phải bắt đầu trong xã hội trần
thế này. Chính cái thế giới
ta đang sống này cần được cứu. Ta được mời gọi để bắt đầu sống sự sống
trên trời ngay ở dưới đất này.
Bằng cách nào? Thưa
bằng cách liên lỉ đổi mới phẩm chất của những mối tương
quan ta có đối với tha nhân. Phẩm
chất ấy phải dựa trên tình yêu.
Ðiều vừa nói xem
ra dễ nhưng lại rất khó thực hiện!
Làm thế nào thực hiện được?
Chính Ðức Giêsu trả lời câu hỏi đó khi người giàu
có xin cho anh La-da-rô đã chết hiện về để cải hoá những
người anh em còn sống. Ðức
Giêsu trả lời qua tổ phụ Áp-ra-ham rằng "Chúng đã có
ông Môsê và các ngôn sứ thì chúng cứ nghe lời các vị
ấy" (Lc 16,29). Ðức Giêsu
cũng nói điều đó với chúng ta hôm nay là: Ðừng chờ xảy
ra những phép lạ để bắt đầu mến Chúa và yêu người!
Hãy mở sách Phúc Âm ra sẽ thấy ở đó bài học về
yêu thương. Ðức Giêsu thường
khuyến cáo người ta đưa lời Người dạy ra thực thi: "Hãy
làm như vậy thì sẽ được sống" (Lc 10,28-37).
Biến đổi ghen tị
thành yêu thương
"Tịnh và tôi lấy
nhau được một năm. Theo tục
lệ thôn quê, tôi phải ở chung với cha mẹ chồng sau ngày cưới.
Vì ở chung nên chúng tôi không phải mua sắm gì cả."
"Ðến lượt em
chồng lập gia đình thì nhà đã chật và vợ chồng chú phải
dọn sang làng bên cạnh. Họ
phải sắm sửa đủ thứ. Tôi
cảm thấy ghen tức khi thấy họ được mua sắm tất cả vật dụng
họ muốn."
"Tôi chợt nhớ
tới Lời Chúa Giêsu dạy là "Ngươi phải yêu mến người
lân cận như chính mình ngươi." (Mc 12,31).
Tôi hiểu ngay rằng nhu cầu của gia đình chú em là nhu cầu
của tôi và tôi nên tỏ ra vui mừng khi thấy họ có đủ tiện
nghi vật chất. Lẽ ra tôi
phải đặt mình vào hoàn cảnh của họ và vui mừng như chính
họ. Tôi bắt đầu yêu mến
họ và cố gắng làm bất cứ điều gì để giúp đỡ họ.
Vì có chút kinh nghiệm về những thứ cần dùng trong nhà,
nên tôi đề nghị họ nên mua những đồ cần thiết và thích
hợp cho họ nhất."
"Tôi thực sự
cảm nghiệm được rằng chính Lời Chúa đã biến đổi lòng
ghen tị của tôi thành tình thương."
Lời Chúa đóng
vai thiết yếu
Mẫu chuyện vừa kể
do chị Tịnh cho thấy Lời Chúa đóng vai trò thiết yếu trong việc
hoán cải lòng người: Lời
Chúa mang lại sức mạnh và ánh sáng giúp ta ra khỏi tính ích
kỷ để có thể yêu thương. Có
những Kitô hữu chọn một câu Phúc Âm mỗi tuần để đưa
ra thực thi. Thực ra mọi
Kitô hữu đều nên làm như vậy hầu mang lại phẩm chất cho
đời sống hàng ngày của mình.
Một
số câu hỏi gợi ý
1.
a) Có những người chăm lo đọc kinh, xem lễ nhưng chẳng
quan tâm gì đến tình yêu đối với tha nhân:
Họ không buồn nói chuyện với người này và hay chỉ
trích người kia, lại còn cãi cọ với người khác nữa.
b) Ngược
lại, có những người chăm lo việc thiện nhưng chẳng để ý
đến mối tương quan với Thiên Chúa trong cầu nguyện.
Bạn thử xét mình xem bạn thuộc loại người nào?
Loại a? Loại b?
Hay là loại nào khác?
2. Lời Chúa có vai trò nào đối với đời sống đức tin của bạn? Bạn có kinh nghiệm nào về Lời Chúa ảnh hưởng sâu đối với bạn hay đối với một người như chị Tịnh nói trên chăng?