Nói Với Giới Trẻ
(Những Loạt Bài Nói Chuyện Với Giới Trẻ
của Nữ Tu Mai An thực hiện
trong chương trình Phát Thanh
của Ðài Chân Lý Á Châu năm 1995)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 25 -
Tuổi Trẻ, Tuổi Ðiên Rồ
Truyện kể rằng, hồi đó có một đạo sĩ bị một tướng cướp đe dọa đòi giết mạng sống của ông. Trước khi hắn giơ gươm lên, đạo sĩ qùy gối khẩn khoản xin được bày tỏ ước muốn sau cùng. Ðạo sĩ nói:
- Xin cậu hãy chặt dùm tôi một cành lá cây kia.
Tướng cướp nhanh nhẹn tung lưỡi gươm sắc bén và trong nháy mắt hạ cành lá xuống đặt dưới chân đạo sĩ và hống hách hỏi thêm:
- Bây giờ đạo sĩ còn muốn gì nữa chăng?
Ðạo sĩ nghiêm giọng phán bảo:
- Cậu hãy đem gắn cành lá vào cây của nó như trước.
Tướng cướp phá lên cười và nói:
- Ðạo sĩ đúng là người điên rồi. Làm sao tôi có thể thực hiện được điều điên rồ đó?
Vẫn một giọng bình tĩnh, Ðạo sĩ nói tiếp:
- Chính cậu mới là người điên. Cậu tự hào mình là người có quyền thế, nắm trong tay mạng sống của người khác, vì cậu dùng gươm để chặt phá và để giết hại. Nhưng đó chỉ là trò chơi của trẻ em. Sức mạnh và sự cao cả của con người căn cứ vào việc kiến tạo, xây dựng và chữa lành. (Jesus, vol.50, N.6).
Các bạn thân mến, lời nói đầy khôn ngoan của Ðạo sĩ làm mỗi người chúng ta phải suy nghĩ. Thái độ và hạnh kiểm của tướng cướp tượng trưng sự phóng túng, bồng bột thiếu suy nghĩ thương gặp thấy nơi các bạn trẻ. Không biết các bạn cảm thấy ngạc nhiên hay lại vỗ tay ủng hộ lập trường của một số bạn trẻ chủ trương rằng, tuổi trẻ là tuổi điên rồ, cần phải nếm thử tất cả mọi thú vui, phải trải qua hết mọi kinh nghiệm, từ những cuộc phiêu lưu trong đám khói của những điếu thuốc xỳ ke, đến những ly rượu mạnh khiến các bạn lảo đảo đi không vững, những cuộc phóng xe như bay và cả đến những đam mê vô luân bất kể hậu quả tai hại. Có những bạn trẻ còn đi xa hơn nữa, họ cho rằng phải như thế mới là sống đúng với tuổi trẻ. Ai không có can đảm liều lĩnh như thế quả là hèn nhát, là quê mùa, là già trước tuổi. Cần phải sống gấp... Nếu không biết hưởng thụ khi còn trẻ, tức là bỏ uổng phí thời già.
Với những luận điệu trên đây dần dà nó trở thành một não trạng chung của lớp người trẻ và biến đổi tuổi trẻ thành một chuỗi ngày ăn chơi phóng túng vô kỷ luật. Tiếc thay trong xã hội cũng không thiếu chi những người trưởng thành, các bậc phụ huynh, những người có bổn phận giáo dục tuổi trẻ cũng ủng hộ lập trường điên rồ trên đây của một số bạn trẻ. Không lạ gì khi chúng ta thường nghe nói: Thôi cứ để cho các bạn trẻ hưởng thụ đi, rồi sẽ đến ngày chúng phải nếm mùi cay đắng của cuộc đời. Cứ để cho họ vấp ngã đi, rồi có ngày sẽ học khôn. Có đập đầu mới biết đau là gì!
Dĩ nhiên có nhiều yếu tố khiến cho tuổi trẻ thay vì là thời gian thuận tiện rèn luyện nhân bản lại trở thành một chuỗi ngày vô trách nhiệm, hoặc một kỳ hè kéo dài lê thê. Nào là quyền và khả năng tự lập, không còn bị lệ thuộc vào sự kiểm soát nghiêm nhặt của cha mẹ như hồi còn thơ dại nữa. Nào là chưa phải đi làm, chưa phải vác trên vai gánh nặng của gia đình, nên còn có thể sống cách vô lo. Cần phải sống cho đã ngay bây giờ. Ðó là lời tuyên bố thường nghe thấy trên môi miệng của các bạn trẻ. Ðúng vậy, dĩ nhiên là bạn phải sống. Bạn có quyền sống. Nhưng phải sống thế nào? Sống với mục đích nào? Sống để làm gì? Dĩ nhiên là các bạn có quyền và cần được hưởng cái hay cái đẹp của tuổi trẻ, nhưng hưởng để làm gì? Hưởng để phung phí hay là để thực thi một lý tưởng cao đẹp?
Các bạn còn trẻ, cần được hưởng đời sống mình. Ðó không những chỉ là quyền chính đáng, mà còn là bổn phận khám phá ra giá trị của niềm vui sâu xa phát sinh từ sự an bình của tâm hồn, của sự trung tín với chính bản thân và với tha nhân.
Ai có thể phủ nhận rằng tuổi trẻ là thời giờ tốt đẹp để thực thi những kinh nghiệm mới, những dự án táo bạo, những cuộc mạo hiểm hấp dẫn. Nhưng phải chăng đó chỉ là lời bào chữa để công chính hóa sự phóng túng vô kỷ luật, hay là động lực thúc đẩy tuổi trẻ vươn lên cao, vượt thắng sự nhát đảm, tính ù lỳ vì lười biếng hoặc vì sợ hãi?
Ðứng trước trào lưu chủ trương tuổi trẻ là tuổi được miễn trừ mọi luật pháp, Paul Claudel đã tuyên bố rằng: "Tuổi trẽ là tuổi của lý tưởng cao đẹp, của những sự việc anh hùng chứ không phải chỉ để hưởng thụ một cách đê hèn.
"Cần phải nếm thử mọi hương vị thú vui cuộc đời", đó là khẩu hiệu vẫn thường được một số bạn trẻ rêu rao khắp mọi nơi dưới mọi bầu trời. Nhưng kinh nghiệm thực tế minh chứng rằng đó chỉ là bước đầu của những thảm cảnh đổ vỡ cá nhân cũng như gia đình. Nhiều bạn trẻ bắt đầu vì thách đố nhau hít mùi thuốc lá, rồi quen mùi hút hết cả điếu, rồi tới một gói, hai gói, mỗi ngày. Ðó cũng là bước đầu của con đường dẫn tới hỏa ngục của nạn nghiện ma túy và bao nhiêu tệ đoan khác. Nhiều khi các bạn trẻ bắt đầu từ một đùa cợt nhỏ, chọc ghẹo nhau, nhưng dần dà như con thuyền không lái mỗi lúc một bị sóng lớn đẩy ra xa khỏi bờ biển, và lúc không ngờ thuyền ra giữa biển sâu không trở vào bờ được nữa. Bạn biết bạn bắt đầu từ đâu nhưng ai có thể đoán trước được bạn sẽ đi xa tới đâu và đi về đâu? Nếu hôm nay đây, lúc này đây bạn không có đủ nghị lực, đủ can đảm để bắt đầu sống thực sự, sống với lý tưởng của bạn, ai sẽ đảm bảo cho bạn ngày mai?
Ðể kết thúc, mời các bạn lắng nghe mẩu chuyện sau đây:
Có một cô bá tước nọ rất xinh đẹp, nhưng lại mồ côi cha mẹ từ hồi còn bé. Nàng lớn lên trong một lâu đài tráng lệ và rất hãnh diện về gia tộc quý phái của nàng. Một hôm có một cô bé con của bác thợ gạch nghèo, hổn hển chạy tới gõ cửa lâu đài của cô bá tước và thưa:
- Thưa cô, ba cháu sắp chết. Ba cháu xin cô tới ngay và ba cháu có một điều rất quan trọng cần phải nói cho cô biết trước khi nhắm mắt tạ thế.
Cô bá tước kiêu căng đáp lại:
- Ta không hiểu tại sao bác thợ gạch nghèo hèn như ba của mày lại có điều gì phải nói với ta.
Và cô bá tước tức giận đóng cổng đuổi đứa bé về nhà, nhất định không muốn bước chân đến nhà người thợ gạch nghèo khổ đó. Một lúc sau cô bé lại hổn hển đến gõ cửa lâu đài và run sợ phân trần một lần nữa với cô bá tước kiêu hãnh:
- Xin cô đến mau trước khi ba cháu qua đời. Ba cháu nói là trước khi má cô qua đời trong trận chiến tranh cuối cùng, bà đã chôn giấu rất nhiều vàng bạc và một kho tàng lớn cho cô. Ba cháu định đợi đến khi cô tới tuổi trưởng thành sẽ tỏ cho cô biết má cô đã nhờ ba cháu chôn giấu ở đâu. Nhưng bây giờ ba cháu sắp từ trần nên muốn trối lại cho cô kho tàng đó.
Nghe vậy, cô bá tước vội vàng đi theo cô bé, vừa đi vừa chạy, đi nhanh bao nhiêu có thể. Nhưng khi cô bá tước vừa bước tới cửa nhà người thợ gạch nghèo khổ thì ông ta cũng vừa tắt thở, không kịp tỏ cho cô biết kho tàng của má cô đã được chôn giấu ở đâu. Kế đó cô bá tước cho đục khoét nhiều lỗ trong tường của lâu đài, nhưng đã quá trễ, không ai tìm đúng chỗ kho tàng ở đâu cả. (Jesus, vol 50, N.31).
Bạn thân mến, kho tàng quý giá của đời bạn ở ngay trong tay bạn, lúc này đây. Tương lai của bạn tùy thuộc vào giây phút hiện tại của bạn. Bạn hãy khôn ngoan tận dụng nó, đừng phí phạm kẻo quá trễ.
Mai An
Thứ Tư, ngày 18/10/1995