Nói Với Giới Trẻ
(Những Loạt Bài Nói Chuyện Với Giới Trẻ
của Nữ Tu Mai An thực hiện
trong chương trình Phát Thanh
của Ðài Chân Lý Á Châu năm 1995)
Prepared for Internet by Vietnamese Missionaries in Asia
- 08 -
Hạnh Phúc Là Sống Vì Một Chọn Lựa Căn Bản
Chắc các bạn đã có lần nghe câu chuyện về 3 người thợ cắt đá. Thấy ba người vất vả làm việc dưới trời nắng, mỗi người một nét mặt. Khách qua đường dừng chân hỏi người thứ nhất:
- Ông đang làm gì vậy?
Người ấy trả lời với vẻ bực tức:
- Ông không thấy ư? Tôi làm việc như người điên, chỉ mong tới hết giờ làm việc để về nhà nghỉ ngơi.
Khách qua đường cũng lặp lại câu hỏi như trước với người thợ thứ hai. Người ấy dừng tay, trả lời với vẻ lo lắng:
- Tôi làm nghề cắt đá này để kiếm tiền nuôi vợ con tôi.
Khách qua đường đến gần người thợ thứ ba và cũng lặp lại câu hỏi như đã hỏi hai người thợ trước. Người thứ ba ngước mắt nhìn khách qua đường rồi đưa mắt nhìn về phía thung lũng, vừa giơ tay chỉ vừa nói:
- Ông có thấy ngôi nhà đang xây giở đó không?
Và người thở mỉm cười nói tiếp:
- Tôi cắt đá để giúp xây cất ngôi nhà thờ của giáo xứ tôi dưới kia.
Khách qua đường từ giã ba người thợ cắt đá, lặng lẽ tiếp tục lên đường, vừa đi vừa nghĩ thầm: cũng một công việc nặng nhọc, ngày ngày dầm mưa dãi nắng, nhưng làm với 3 mục đích cũng được biểu lộ trên ba gương mặt, phản ánh sự bất hạnh và niềm hạnh phúc của tâm hồn. Người làm việc vì để thỏa mãn nhu cầu bản thân, người khác vì hạnh phúc của tha nhân, người khác nữa, vì vinh danh Chúa. Ba sự chọn lựa ở trên có 3 bậc thang giá trị khác nhau.
Nếu có dịp đi thăm các bệnh nhân trong một nhà thương nào đó, bạn sẽ nhận thấy rõ ràng hơn nữa tầm quan trọng của lý do sống và sự lựa chọn căn bản trong đời sống mỗi người. Tuy hơn kém nhau về mặt đau khổ thể xác, nhưng thái độ nội tâm của mỗi người một khác. Ðau khổ có thể là một gánh nặng khiến người này chửi trời trách nhiệm, người khác đành an phận, chịu đựng buông xuôi. Cũng có người biết chấp nhận vui vẻ, lạc quan nghĩ mình còn may mắn hơn bao người khác. Và cũng không thiếu chi những người có cái nhìn sâu xa hơn, biết khám phá ra ý nghĩa của đau khổ và lợi dụng cơ hội đó để nhìn nhận sự hạn hẹp của con người và gặp gỡ Ðấng tối cao có chủ quyền trên đời sống họ.
Thực ra, chỉ có lý tưởng, hoặc mục đích sau cùng của cuộc sống mới là động lực làm cho người ta xích lại gần nhau hơn hoặc trở nên thù địch nhau. Nhiều người tuy làm việc khác nhau, nhưng nếu cùng ôm ấp một lý tưởng chung họ sẽ gần gũi nhau hơn là hai người tuy cùng làm một việc, ở chung với nhau lại theo đuổi những lý tưởng đối nghịch nhau. Công ăn việc làm, nghề nghiệp, chức vụ, tự nó không phải là cùng đích của cuộc đời, nhưng chỉ là phương tiện để sống và là con đường dẫn đưa tới lý tưởng, tới đích điểm sau cùng của cuộc sống.
Mục đích sau cùng của cuộc sống mới là nhân tố xác định giá trị và sự cao thượng của nhân cách con người. Trái lại, một cử chỉ tuy vốn là cao đẹp, nhưng nếu được thực hiện vì một mục đích ty tiện, nó cũng sẽ trở nên đê hèn. Phaolô thành Tarso, một tâm hồn vốn nhiệt thành với lý tưởng của luật lệ và theo đuổi sự hoàn hảo của luật pháp nhưng khi được chân lý của Ðức Kitô chinh phục, đã phải khiêm tốn thú nhận rằng:
Giả như tôi có đem hết gia tài cơ nghiệp mà bố thí, hay nộp cả thân xác tôi để chịu thiêu đốt, mà không có đức mến, thì cũng chẳng ích gì cho tôi (1Cor 13:3).
Lý tưởng và sự chọn lựa căn bản của đời người được ví gốc rễ, như nhựa sống chuyển đạt tới khắp cành cây kẽ lá. Vì thế mỗi hành động, mỗi việc làm của chúng ta, hoặc trực tiếp, hoặc gián tiếp đều phải ăn khớp với sự chọn lựa căn bản này. Ðây cũng chính là điểm tựa của chiều kích thánh thiêng của đời sống con người. Về mặt tôn giáo, khi đề cập đến vấn đề trở lại, tức là sự thay đổi chiều hướng của sự lựa chọn căn bản này. Công ăn việc làm, đời sống gia đình, các liên hệ xã hội, cả đến những môn giải trí, có thể là không có gì thay đổi bên ngoài công giáo, gia nhập giáo hội công giáo, nhưng ý nghĩa và giá trị việc làm, hành động của họ có thể hoàn toàn thay đổi từ bên trong.
Có khi chúng ta không hoàn toàn ý thức rõ ràng về lý tưởng và sự chọn lựa căn bản của đời mình, nhưng nó chỉ hiện diện trong ta như một động lực tiềm tàng, hoặc như hơi thở chúng ta không còn quan tâm tới nữa. Vì thế nên điều quan trọng là cần phải năng khơi lại ý tưởng đó, phải làm sống lại luôn sự chọn lựa căn bản của đời mình.
Sau đây là kinh nghiệm của một sinh viên thuộc ngành bác sĩ, về những giây phút quyết liệt đã phải trải qua để quyết định lại hướng đi, để tìm ra lý tưởng sau cùng của đời cậu. Cậu viết:
Hồi đó tôi đang ở năm thứ tư đại học thuộc ngành bác sĩ, ngoài việc chăm chỉ với đèn sách các ngày trong tuần, mỗi tối chủ nhật tôi còn dành thêm 2 tiếng đồng hồ nữa để bổ túc thêm vào những môn tôi cảm thấy còn yếu. Nhiều khi tôi phải khước từ lời mời gọi chơi vui với bạn bè và tôi tự hỏi mình, tại sao phải tự khép mình vào kỷ luật đèn sách như vậy? Tôi trả lời, vì muốn trở thành bác sĩ giỏi. Từ đó tôi tự hỏi mình thêm: nhưng tại sao tôi lại muốn trở thành bác sĩ thay vì trở thành một kỹ sư hay một nhà chuyên viên nghề nào khác! Phải chăng vì nghề bác sĩ là nghề dễ kiếm tiền? Là cái bàn đạp đưa đẩy tới địa vị, chức quyền? Là nghề nhàn hạ không phải vất vả, bẩn tay nhiều? Hay là tôi muốn trở thành để có cơ hội sưu tầm về một thứ bệnh nan y nào đó? Vì nghề bác sĩ cống hiến tôi những dịp tiếp xúc gần gũi hơn với các bệnh nhân nhất là những bệnh nhân nghèo, là môi trường tốt đẹp thực thi lòng nhân đạo thương người. Thế rồi, một ngày nọ, đang lúc phân vân suy nghĩ, một tia sáng đã bừng lên trong tâm trí tôi. Tôi muốn trở thành bác sĩ bởi vì đã từ lâu tôi ôm ấp một giấc mộng tuy kín đáo, nhưng lại rất đẹp, tôi muốn trở thành một tông đồ giáo dân, hiến dâng tất cả đời sống tôi để phục vụ các bệnh nhân nơi miền truyền giáo tại một quốc gia nghèo, như mấy người bạn trong trường đã ra đi trước tôi.
Lý tưởng đó đã nhóm lên trong tôi một sự phấn khởi khác lạ, công việc đèn sách không còn là một gánh nặng cho tôi nữa. Sự chọn lựa căn bản này khiến những sự từ bỏ và chọn lựa khác trở nên phụ thuộc. Tôi cảm thấy hạnh phúc sung sướng vì đã tìm ra lý tưởng cao đẹp làm tăng thêm ý nghĩa và phẩm chất của đời tôi.
Bạn thân mến, tuổi trẻ là thời điểm đẹp nhất, là giây phút quyết liệt của đời bạn. An bình và hạnh phúc sẽ đồng hành với bạn luôn trong tương lai bạn, nếu lúc này đây bạn tìm ra hướng đi rõ ràng cho đời bạn, lý tưởng và mục đích sau cùng của đời bạn. Bởi vì không ai khác hơn ngoài bản thân bạn là người có trách nhiệm về phẩm giá, về nhân cách, về hạnh phúc và tất cả đời sống bạn.
Mai An
Thứ Tư, ngày 21/06/1995