Diễn từ của Ðức Leo XIV
Tại buổi bế mạc Hội nghị Quốc tế về Hòa bình:
Tôn giáo và Văn hóa trong Ðối thoại
Diễn từ của Ðức Leo XIV Tại buổi bế mạc Hội nghị Quốc tế về Hòa bình: Tôn giáo và Văn hóa trong Ðối thoại.
Vũ Văn An
Roma (VietCatholic News 28-10-2025) - Theo tin Tòa Thánh, tại buổi bế mạc Hội nghị Quốc tế về Hòa bình: Tôn giáo và Văn hóa trong Ðối thoại, do Cộng đồng Sant'Egidio tổ chức, Ðức Giáo Hoàng Lêô XIV đã cùng các nhà lãnh đạo tôn giáo thế giới tại Ðấu trường La Mã ở Rome vào tối thứ Ba tham dự Buổi cầu nguyện cho Hòa bình.
Trong bài diễn văn của ngài, trước sự hiện diện của các đại diện Kitô giáo, Do Thái giáo, Hồi giáo, Phật giáo, Ấn Ðộ giáo và các tôn giáo khác, Ðức Giáo Hoàng đã nhắc lại lời kêu gọi của Giáo hội về hòa giải, đối thoại và tình huynh đệ giữa tất cả các dân tộc.
Sau đây là bản dịch Việt ngữ diễn từ của Ðức Thánh Cha Lêô XIV, dựa vào bản tiếng Anh của Tòa Thánh:
Kính thưa Ðức Thánh Cha (*),
Kính thưa các Ðấng Hữu Phước (*),
Kính thưa các vị Thẩm quyền đại diện cho các Giáo hội Kitô giáo và các Tôn giáo lớn trên Thế giới,
Chúng ta đã cầu nguyện cho hòa bình theo các truyền thống tôn giáo đa dạng của chúng ta, và giờ đây chúng ta tụ họp lại để công bố sứ điệp hòa giải. Xung đột hiện diện trong mọi khía cạnh của cuộc sống, nhưng chiến tranh không giúp giải quyết chúng hay tìm ra giải pháp. Hòa bình là một hành trình hòa giải không ngừng. Tôi cảm ơn quý vị đã đến đây để cầu nguyện cho hòa bình và cho thế giới thấy tầm quan trọng của việc cầu nguyện. Trái tim con người phải mở ra với hòa bình. Chính qua suy niệm, chúng ta mở lòng mình, và trong cầu nguyện, chúng ta vượt qua chính mình. Chúng ta hồi tâm để vượt qua chính mình. Ðây là chứng tá của chúng ta: cống hiến những kho tàng vô giá của các nền tâm linh cổ xưa cho nhân loại đương thời.
Thế giới đang khao khát hòa bình. Chúng ta cần một kỷ nguyên hòa giải đích thực và lành mạnh, chấm dứt sự lạm dụng quyền lực, phô trương vũ lực và thờ ơ với pháp quyền. Chiến tranh đã quá đủ rồi, với tất cả những đau thương mà nó gây ra qua cái chết, sự hủy diệt và lưu đày! Tụ họp tại đây hôm nay, chúng ta không chỉ bày tỏ mong muốn vững chắc về hòa bình, mà còn bày tỏ niềm tin rằng lời cầu nguyện là một sức mạnh mạnh mẽ cho sự hòa giải. Những ai thực hành tôn giáo mà không cầu nguyện sẽ có nguy cơ lạm dụng nó, thậm chí đến mức giết người. Cầu nguyện là một chuyển động của tinh thần và là sự mở lòng. Ðó không phải là la hét, thể hiện hành vi hay khẩu hiệu tôn giáo chống lại các tạo vật của Thiên Chúa. Chúng ta tin rằng lời cầu nguyện sẽ thay đổi tiến trình lịch sử. Xin cho những nơi cầu nguyện trở thành những lều trại gặp gỡ, thánh địa của sự hòa giải và ốc đảo hòa bình.
Ngày 27 tháng 10 năm 1986, Thánh Gioan Phaolô II đã mời các nhà lãnh đạo tôn giáo từ khắp nơi trên thế giới đến Assisi để cầu nguyện cho hòa bình, khẩn cầu họ: chúng ta đừng bao giờ chống đối nhau nữa, nhưng hãy sát cánh bên nhau. Sự kiện lịch sử này đánh dấu một bước ngoặt trong quan hệ liên tôn. Năm này qua năm khác, những cuộc gặp gỡ cầu nguyện và đối thoại này vẫn tiếp diễn theo "tinh thần Assisi", tạo nên bầu không khí hữu nghị giữa các nhà lãnh đạo tôn giáo và đón nhận nhiều lời kêu gọi hòa bình. Ngày nay, dường như thế giới đã đi theo hướng ngược lại, nhưng chúng ta đón nhận thách thức Assisi và nhận thức được nhiệm vụ và trách nhiệm chung của chúng ta đối với hòa bình. Tôi cảm ơn Cộng đồng Sant'Egidio và tất cả các tổ chức Công Giáo và phi Công Giáo, những người đã giữ cho tinh thần này luôn sống động, ngay cả khi đi ngược dòng.
Ðối với Giáo Hội Công Giáo, việc cầu nguyện theo "tinh thần Assisi" dựa trên nền tảng vững chắc được nêu trong Tuyên ngôn Nostra Aetate của Công đồng Vatican II, cụ thể là việc đổi mới mối quan hệ giữa Giáo Hội Công Giáo và các tôn giáo khác. Hôm nay, chúng ta kỷ niệm 60 năm ngày ban hành Tuyên ngôn này, diễn ra vào ngày 28 tháng 10 năm 1965.
Chúng ta cùng nhau tái khẳng định cam kết đối thoại và tình huynh đệ, một cam kết mà các Nghị phụ Công đồng mong muốn và đã mang lại nhiều thành quả. Theo lời Công đồng: "Chúng ta không thể thực sự cầu nguyện với Thiên Chúa là Cha của tất cả mọi người nếu chúng ta đối xử với bất cứ dân tộc nào khác ngoài anh chị em, vì tất cả đều được tạo dựng theo hình ảnh Thiên Chúa" (Tuyên ngôn về Mối quan hệ của Giáo hội với các Tôn giáo ngoài Kitô giáo Nostra Aetate, 5). Tất cả các tín hữu đều là anh chị em. Và các tôn giáo, với tư cách là "những người mẹ", phải khuyến khích các dân tộc đối xử với nhau như gia đình, chứ không phải như kẻ thù. Bởi vì "nhân loại hình thành nên một cộng đồng duy nhất. Ðiều này là bởi vì tất cả đều bắt nguồn từ một nguồn gốc" (ibid., 1).
Năm ngoái, khi quý vị gặp gỡ tại Paris, Ðức Giáo Hoàng Phanxicô đã viết thư cho quý vị, trong đó nêu rõ: "Chúng ta phải ngăn chặn các tôn giáo sa vào cám dỗ trở thành phương tiện nuôi dưỡng các hình thức chủ nghĩa dân tộc, chủ nghĩa vị chủng và chủ nghĩa dân túy. Chiến tranh chỉ làm leo thang. Khốn thay cho những kẻ cố gắng lôi kéo Thiên Chúa vào cuộc chiến!"[1] Tôi muốn lấy những lời này làm của riêng mình và kiên quyết lặp lại: chiến tranh không bao giờ là thánh thiện; chỉ có hòa bình mới là thánh thiện, bởi vì nó là ý muốn của Thiên Chúa!
Trong sức mạnh của lời cầu nguyện, với đôi tay giơ lên trời và mở ra cho tha nhân, chúng ta phải đảm bảo rằng giai đoạn lịch sử này, được đánh dấu bằng chiến tranh và sự kiêu ngạo của quyền lực, sẽ sớm kết thúc, mở ra một kỷ nguyên mới. Chúng ta không thể để giai đoạn này tiếp diễn. Nó định hình tâm trí của những người đã quen với chiến tranh như một phần bình thường của lịch sử nhân loại. Ðủ rồi! Ðây là tiếng kêu của người nghèo và tiếng kêu của trái đất. Ðủ rồi! Lạy Chúa, xin lắng nghe tiếng khóc của chúng con!
Ðấng đáng kính Giorgio La Pira, một chứng nhân của hòa bình, đã viết những lời sau đây cho Thánh Phaolô VI khi đang phục vụ trong chính trường trong những thời điểm đầy thách thức: "Chúng ta mong mỏi một kỷ nguyên khác của lịch sử thế giới: kỷ nguyên đàm phán, kỷ nguyên của một thế giới mới không có chiến tranh."[2] Ngày nay, hơn bao giờ hết, những lời này có thể đóng vai trò như một kim chỉ nam cho nhân loại.
Văn hóa hòa giải sẽ vượt qua tình trạng toàn cầu hóa bất lực hiện nay, điều dường như cho chúng ta biết rằng một kỷ nguyên khác là không thể. Ðúng vậy, đối thoại, đàm phán và hợp tác có khả năng giải quyết và hóa giải những căng thẳng phát sinh trong các tình huống xung đột. Chúng phải làm như vậy! Các diễn đàn và con người cần thiết đều hiện hữu. "Chấm dứt chiến tranh là một nhiệm vụ long trọng trước mặt Thiên Chúa, đặt lên vai tất cả những người nắm giữ trách nhiệm chính trị. Hòa bình là ưu tiên hàng đầu của mọi chính trị. Thiên Chúa sẽ đòi hỏi những ai không tìm kiếm hòa bình, hoặc những ai đã gây ra căng thẳng và xung đột phải chịu trách nhiệm về tất cả những ngày, tháng và năm chiến tranh."[3]
Là những nhà lãnh đạo tôn giáo, đây là lời kêu gọi chân thành mà chúng ta gửi đến những người đang nắm giữ các vị trí trong chính phủ. Chúng ta chia sẻ khát vọng hòa bình cho mọi dân tộc. Chúng ta là tiếng nói của những người không được lắng nghe và những người không có tiếng nói. Chúng ta phải "dám dấn thân cho hòa bình"!
Cho dù thế giới có làm ngơ trước lời kêu gọi này, chúng ta vẫn tin chắc rằng Thiên Chúa sẽ lắng nghe lời cầu nguyện của chúng ta và tiếng kêu than của biết bao người đang đau khổ. Thiên Chúa mong muốn một thế giới không có chiến tranh. Người sẽ giải thoát chúng ta khỏi tội ác này!
- - - - - - - - - - - - - - - - - -
(*) Tạm dich các tước hiệu "His Holiness" của Thượng Phụ Assyria, và "Beatitudes" của các thượng phụ Ðông phương
[1] Ðức Phanxicô, Sứ điệp gửi đến những người tham dự Hội nghị Quốc tế về Hòa bình do Cộng đồng Sant'Egidio tổ chức, ngày 17 tháng 9 năm 2024.
[2] G. La Pira, Abbattere muri, costruire ponti, Cinisello Balsamo 2015, 802.
[3] Ðức Phanxicô, Diễn văn tại Hội nghị Quốc tế về Cầu nguyện cho Hòa bình "Không ai được cứu rỗi một mình. Hòa bình và Tình huynh đệ", Roma, Campidoglio, ngày 20 tháng 10 năm 2020.