Ðức cha Hang Ly:
Giáo hội Công giáo Campuchia
bắt đầu "tự đứng vững"
Ðức cha Hang Ly: Giáo hội Công giáo Campuchia bắt đầu "tự đứng vững".
Phúc Nhạc
Phnom Penh (RVA News 30-10-2025) - Ðức cha Pierre Suon Hang Ly, 53 tuổi, tân Giám mục Phó hạt Ðại diện Tông tòa Phnom Penh - vị giám mục người Campuchia đầu tiên kể từ thời Khmer Ðỏ, cho biết Giáo hội Công giáo tại Campuchia đang bắt đầu bước đi bằng chính đôi chân của mình sau nhiều năm đen tối.
Trong một quốc gia Phật giáo từng là thuộc địa của Pháp, đạo Công giáo vẫn giữ một ảnh hưởng đáng kể. Việc phong chức cho Ðức cha Hang Ly là dấu chỉ cho thấy Giáo hội đang thích nghi với văn hóa địa phương trong thế giới hiện đại.
Trong cuộc phỏng vấn mới đây danh cho hãng tin Công giáo Á châu UCANews, Ðức cha Hang Ly nói:
"Ðã đến lúc Giáo hội Công giáo tại Campuchia cần chủ động hơn, đứng lên như một phần của Giáo hội hoàn vũ - nhưng với bản sắc riêng của mình."
Hiện nay, số người Công giáo tại Campuchia khoảng 75.000 người, chiếm chưa tới 2% dân số 17.5 triệu người. Phần lớn là người Khmer gốc Việt hoặc người Chăm thiểu số. Nhiều vị lãnh đạo trong hàng giáo sĩ vẫn là người nước ngoài, chủ yếu từ Hội Truyền giáo Paris (MEP).
Ðức Cha cũng nói rằng: "Việc tôi được bổ nhiệm xác nhận rằng Giáo hội tại Campuchia đang dần học cách tự bước đi - từng bước một. Ðôi khi có thể vấp ngã, nhưng rồi sẽ đứng dậy - với sự hướng dẫn của người cha, người mẹ."
Campuchia là vương quốc Phật giáo chính thức, nhưng tôn trọng tự do tôn giáo. Gần đây, chính phủ còn tổ chức Hội chợ Du lịch Hồi giáo kéo dài ba ngày, kết thúc hôm 11 tháng Mười năm 2025.
Ðức cha Hang Ly cho biết: "Việc tôi được bổ nhiệm cho thấy Giáo hội nhận ra đã đến lúc để Campuchia tự vươn cánh. Tôi nhớ lời Ðức cố giám mục tiên khởi Joseph Chhmar Salas, người Khmer: "Hãy để thế giới biết đến chúng ta. Và giờ đây, qua việc tấn phong một giám mục người Khmer, thế giới bắt đầu nhận ra Giáo hội Công giáo tại Campuchia."
Năm 1975, khi chế độ diệt chủng Khmer Ðỏ lên nắm quyền, nhiều người Công giáo đã chạy trốn khỏi đất nước. Ðức cha Joseph Chhmar Salas, vị giám mục bản xứ đầu tiên, ở lại và chết vì đói trong trại tập trung năm 1977.
Hãng Ucan thuật lại lời của một giáo dân người nước ngoài nói rằng: "Các giáo dân mô tả Ðức cha Hang Ly là "hiền lành và khiêm tốn": Ngài là người chủ động đến hỏi thăm chúng tôi trước. Không giống các giám mục ngoại quốc thường xa cách và nặng tính giáo quyền, ngài rất gần gũi và chân thành".
Ðức cha Hang Ly ý thức rõ nhiệm vụ nặng nề phía trước, khi nói: "Giáo hội tại Campuchia vẫn còn rất non trẻ, vì đã chịu đau khổ nặng nề dưới thời Khmer Ðỏ - gần như bị xóa sổ hoàn toàn. Nhưng Thiên Chúa đã gìn giữ và cho Giáo hội hồi sinh từ năm 1990." Sau khi Việt Nam lật đổ Khmer Ðỏ năm 1978 và Liên Hiệp Quốc can thiệp năm 1991, Giáo hội mới bắt đầu phục hồi. Ðức cha nói: "Ngày nay, Giáo hội Công giáo Campuchia chỉ mới hơn 35 năm tuổi và thiếu hụt nhân sự nghiêm trọng. Chức vụ mà tôi đang đảm nhiệm đã bị bỏ trống suốt 15 năm. Tất cả các giám mục, linh mục người Khmer thời đó đều đã hy sinh, cùng với nhiều tu sĩ, giáo lý viên và tín hữu. Vì thế, Giáo hội mất đi toàn bộ kinh nghiệm và truyền thống phụng vụ Khmer để đào tạo các thế hệ mới. Phải đến nay, Giáo hội mới đủ khả năng trao trách nhiệm lãnh đạo cho một giám mục bản địa."
Hiện nay, Giáo hội Công giáo Campuchia có 15 linh mục người Khmer, gồm 13 linh mục triều và 2 linh mục dòng.
Ðức cha Olivier Schmitthaeusler, thuộc Hội Thừa sai Paris, nhận định rằng:
"Việc phong chức Ðức cha Hang Ly là dấu hiệu trưởng thành của Giáo hội địa phương, là thông điệp mạnh mẽ về việc bén rễ sâu hơn trong xã hội, văn hóa và đời sống người dân... "Giáo hội Công giáo cùng với dân tộc Khmer đã chịu đau khổ nặng nề trong thời kỳ Pol Pot - "Năm Zero" - khi mọi cơ cấu của Giáo hội bị phá hủy và các giám mục, tu sĩ, giáo dân đều bị giết."
Vậy Giáo hội tại Campuchia sẽ đi về đâu trong thời đại mà nhiều nơi trên thế giới đang quay lưng với Kitô giáo? Ðức cha Hang Ly trả lời: "Dẫn dắt người Phật tử đến với niềm tin đích thực nơi Ðức Kitô là một thách đố lớn, vì họ gắn bó sâu sắc với truyền thống và phong tục tổ tiên."
(Ucan News)