Ðức Hồng y Tổng trưởng Bộ Phong thánh
tôn phong chân phước tử đạo tại Slovak
Ðức Hồng y Tổng trưởng Bộ Phong thánh tôn phong chân phước tử đạo tại Slovak.
G. Trần Ðức Anh, O.P.
Sastin (RVA News 03-09-2024) - Thứ Bảy, ngày 31 tháng Tám năm 2024, Ðức Hồng y Marcello Semeraro, Tổng trưởng Bộ Phong thánh, đã đại diện Ðức Thánh cha Phanxicô chủ sự lễ tôn phong chân phước cho thầy Ján Havlík, bị tù ngục dưới thời cộng sản Tiệp Khắc và qua đời vì hậu quả của sự bách hại này.
Hiện diện tại buổi lễ tôn phong, diễn ra tại Ðền thánh Ðức Mẹ Bảy Sự ở Sastin, miền tây bắc Slovak, có khoảng mười ba ngàn tín hữu. Ðồng tế với Ðức Hồng y, có đông đảo các giám mục Slovak.
Chân phước Ján Havlík sinh ngày 12 tháng Hai năm 1928, nguyên là một tu sinh Dòng Truyền Giáo (CM), cũng gọi là Dòng thánh Vinh Sơn Phaolô. Cùng với nhiều tu sĩ khác, từ năm 1951, thầy bị chế độ cộng sản Tiệp Khắc bách hại: bắt giam, tra tấn và cầm tù, lao động khổ sai trong mười bốn năm trời, và nhiều lần bị chích thuốc làm thương tổn tâm thần. Ba năm sau khi được trả tự do, thầy Ján Havlík qua đời đột ngột tại Skalica, ngày 27 tháng Mười Hai năm 1965, lúc mới được 37 tuổi. Ngày 14 tháng Mười Hai năm 2023, với sự chấp thuận của Ðức Thánh cha, Bộ Phong thánh đã công bố sắc lệnh nhìn nhận cuộc tử đạo của thầy Ján Havlík.
Trong bài giảng thánh lễ, Ðức Hồng y Semeraro đã gọi vị chân phước mới là một mẫu gương cho tất cả các tín hữu Kitô, và đặc biệt cho cả những người "đang hoạt động để bênh vực phẩm giá con người và tự do lương tâm".
Ðức Hồng y gợi lại những nét nổi bật trong cuộc đời vị chân phước tử đạo: thầy Ján Havlík là một người quân bình, vui tính, cởi mở và quan tâm đến những nhu cầu của người khác. Như thánh Vinh Sơn, Ján Havlík thực sự là một tia sáng mặt trời cho những người thầy gặp. Người ta kể: "Thầy biểu lộ một cách đặc biệt một đời sống thiêng liêng sâu xa, trong sự chia sẻ đau khổ, khích lệ những người khác hy vọng, mặc dù đang sống trong nhiều khó khăn".
Trong thời gian bị cầm tù và hành hạ, chính tình yêu Chúa Kitô đã giúp đỡ thầy vượt thắng yếu đuối, ban năng lực để vượt thắng sợ hãi, ban ánh sáng để đánh bại tối tăm. Thầy thực là một con người hy vọng. Thời ấy, thầy đã được biết về cha Titus Zeman, Dòng Don Bosco, sau này được phong chân phước hồi năm 2017. "Cha là nạn nhân của một chế độ muốn hủy hoại hiện tượng tôn giáo và đặc biệt là Giáo hội Công giáo cùng với các thừa tác viên của Giáo hội. Ðức Hồng y Semeraro nhắc lại rằng: trong thời gian ở trong tù, "ban đêm, thầy Ján Havlík đã sao chép bằng bút chì cuốn sách dày 350 trang và chuyển cho cả những người khác cuốn "Thuyết nhân bản toàn điện" (Umanesimo integrale) của Jacques Maritain, một triết gia Công giáo Pháp. Thực là một công việc vất vả và nguy hiểm. Trong cuốn sách ấy, có mô tả điều mà thầy Jan đang sống bấy giờ: "Ðó là một cuộc bách hại trá hình; trong thực tế đó là một cuộc chiến chống lại Thiên Chúa, tiêu diệt tôn giáo, tàn phá về tâm linh". Ðức Hồng y Semeraro khẳng định rằng: "Ðối lại với ý muốn cầm tù Lời Chúa, vị tân chân phước đã biểu lộ lòng trung thành với Thiên Chúa, trung thành với ơn gọi, và chính sự chọn lựa bác ái đối với tha nhân".
Trong buổi đọc kinh Truyền tin trưa Chúa nhật, mùng 01 tháng Chín năm 2024, Ðức Thánh cha cũng nhắc đến lễ tôn phong chân phước Ján Havlík và nói thêm rằng: "Ước gì sự kiên trì của chân phước trong chứng tá về niềm tin nơi Chúa Kitô là một khích lệ những người đang còn chịu những thử thách tương tự ngày nay. Chúng ta hãy vỗ tay chào mừng chân phước mới!"
(Tổng hợp 1-9-2024)