Bài nói chuyện của Ðức Thánh Cha
trong buổi họp với các Giám mục, linh mục,
phó tế, người được thánh hiến,
chủng sinh và giáo lý viên Indonesia
Bài nói chuyện của Ðức Thánh Cha trong buổi họp với các Giám mục, linh mục, phó tế, người được thánh hiến, chủng sinh và giáo lý viên Indonesia.
Vũ Văn An
Jakarta (VietCatholic News 04-09-2024) - Tại Nhà thờ chính tòa Ðức Mẹ Lên Trời (Jakarta, Indonesia), Thứ tư, ngày 4 tháng 9 năm 2024, Ðức Thánh Cha Phanxicô đã tới gặp gỡ hàng giám mục, linh mục, tu sĩ nam nữ, chủng sinh và giáo lý viên của Indonesia. Sau khi lắng nghe một số chứng từ, Ðức Thánh Cha đã lên tiếng, và ngài yêu cầu giáo lý viên vừa kết thúc ở lại bên cạnh ngài một lát. Ngài nói:
Với sự hiện diện của các bạn ở đây trước mặt mọi người, tôi muốn nói đôi điều. Các giáo lý viên đưa Giáo hội tiến lên phía trước. Họ là những người tiến lên trước, tiếp theo là các nữ tu, rồi đến các linh mục và giám mục. Nhưng các giáo lý viên ở tuyến đầu, họ là động lực thúc đẩy Giáo hội.
Trong một trong những chuyến đi của tôi đến Châu Phi, Tổng thống của một quốc gia đã nói với tôi rằng ông đã được cha mình, một giáo lý viên, rửa tội. Ðức tin được truyền lại trong gia đình và bằng phương ngữ. Các giáo lý viên, cùng với các bà mẹ và bà ngoại, truyền lại đức tin. Tôi rất biết ơn tất cả các giáo lý viên: họ rất tốt, rất tốt! Cảm ơn anh chị em!
Anh chị em thân mến, chào anh chị em buổi sáng!
Có các Hồng Y, giám mục, linh mục, nữ tu, giáo dân và trẻ em, nhưng tất cả chúng ta đều là anh chị em. Các tước hiệu của giáo hoàng, Hồng Y và giám mục không quan trọng bằng, tất cả chúng ta đều là anh chị em. Mỗi người đều có nhiệm vụ riêng của mình là phát triển dân Chúa.
Tôi chào tất cả những người hiện diện, Ðức Hồng Y, các Giám mục, linh mục, phó tế, nam nữ thánh hiến, chủng sinh và giáo lý viên. Tôi cảm ơn Chủ tịch Hội đồng Giám mục về những lời của ngài, cũng như những anh chị em đã chia sẻ chứng từ của họ với chúng ta.
Như anh chị em đã biết, phương châm được chọn cho Chuyến tông du này là Ðức tin, Tình huynh đệ, Lòng cảm thương. Tôi nghĩ rằng đây là ba nhân đức thể hiện tốt cả hành trình của anh chị em với tư cách là một Giáo hội và tính cách của anh chị em với tư cách là một dân tộc, những người đa dạng về sắc tộc và văn hóa. Ðồng thời, anh chị em được đặc trưng bởi một sự phấn đấu bẩm sinh cho sự thống nhất và chung sống hòa bình, như được chứng minh bởi các nguyên tắc truyền thống của Pancasila. Bây giờ tôi muốn suy gẫm với anh chị em về ba hạn từ này.
Ðầu tiên là đức tin. Indonesia là một quốc gia lớn, với nhiều tài nguyên thiên nhiên, về thực vật và động vật hoang dã, nguồn năng lượng, nguyên liệu thô, v.v. Nếu nhìn bề ngoài, sự giàu có lớn như vậy có thể là lý do để kiêu hãnh hoặc ngạo mạn, nhưng khi được xem xét với một tâm trí và trái tim rộng mở, sự giàu có này thay vào đó có thể là lời nhắc nhở của Chúa, về sự hiện diện của Người trong vũ trụ và trong cuộc sống của chúng ta, như Kinh thánh dạy chúng ta (xem Sáng thế 1; Sir 42:15; 43:33). Thật vậy, chính Chúa là Ðấng ban tặng tất cả những điều này. Không một tấc đất nào của lãnh thổ Indonesia kỳ diệu, cũng không một khoảnh khắc nào trong cuộc sống của hàng triệu cư dân nơi đây không phải là món quà của Chúa, là dấu hiệu của tình yêu thương vô điều kiện và vĩnh cửu của Người như một Người Cha. Nhìn vào tất cả những gì chúng ta đã được ban tặng bằng đôi mắt khiêm nhường của trẻ thơ giúp chúng ta tin tưởng, nhận ra mình nhỏ bé và được yêu thương (x. Tv 8), và vun đắp tình cảm biết ơn và trách nhiệm.
Agnes đã nói về điều này khi mời gọi chúng ta sống mối quan hệ của mình với tạo vật và với anh chị em của chúng ta, đặc biệt là những người thiếu thốn nhất, thông qua lối sống cá nhân và cộng đồng được đánh dấu bằng sự tôn trọng, lịch sự và nhân đạo, cùng với sự tỉnh táo và lòng bác ái của thánh Phanxicô.
Sau đức tin, hạn từ thứ hai trong phương châm là tình huynh đệ. Một nhà thơ thế kỷ XX đã sử dụng một cách diễn đạt rất đẹp để mô tả thái độ này. Bà viết rằng anh chị em có nghĩa là yêu thương nhau bằng cách nhận ra nhau "khác biệt như hai giọt nước" (W. Szymborska, "Nulla due volte accade", trong La gioia di scrivere. Tutte le poesie (1945-2009), Milano 2009, 45). Thật đẹp! Cách diễn đạt đó đã nắm bắt được điều đó một cách hoàn hảo. Không có hai giọt nước nào giống hệt nhau, cũng như hai anh chị em ruột hay anh chị em ruột, ngay cả cặp song sinh cũng không hoàn toàn giống hệt nhau. Sống tình huynh đệ, nghĩa là chào đón nhau, nhìn nhận nhau là bình đẳng trong sự đa dạng.
Ðây cũng là một giá trị mà Giáo hội Indonesia trân trọng và được thể hiện qua sự cởi mở mà anh chị em giải quyết các thực tại bên trong và bên ngoài khác nhau gặp phải trên bình diện văn hóa, dân tộc, xã hội và tôn giáo. Ðặc biệt, Giáo hội địa phương của anh chị em coi trọng sự đóng góp của tất cả mọi người và hào phóng hỗ trợ trong mọi hoàn cảnh. Ðiều này, anh chị em ơi, rất quan trọng, vì việc loan báo Tin Mừng không có nghĩa là áp đặt đức tin của chúng ta, đặt đức tin đối lập với đức tin của người khác, hoặc cải đạo, mà có nghĩa là trao tặng và chia sẻ niềm vui gặp gỡ Chúa Kitô (x. 1 Pr 3:15-17), luôn luôn với sự tôn trọng lớn lao và tình cảm huynh đệ đối với mọi người. Tôi mời gọi anh chị em luôn luôn cởi mở và thân thiện với tất cả mọi người - tôi thích cách diễn đạt "tay trong tay" như Cha Maxi đã nói - các tiên tri của sự hiệp thông, trong một thế giới mà xu hướng chia rẽ, áp đặt và khiêu khích lẫn nhau dường như không ngừng gia tăng (x. Tông huấn Evangelii Gaudium, 67). Về điểm này, tôi muốn nói với anh chị em một điều: anh chị em có biết ai là người gây chia rẽ nhất trên thế giới không? Người chia rẽ vĩ đại, người luôn chia rẽ, nhưng chính Chúa Giêsu là Ðấng hiệp nhất. Chính ma quỷ là kẻ chia rẽ, vì vậy hãy cẩn thận!
Như Sơ Rina đã nhắc nhở chúng ta, điều quan trọng là phải cố gắng tiếp cận mọi người. Về vấn đề này, hy vọng rằng không chỉ các văn bản của lời Chúa mà cả các giáo lý của Giáo hội sẽ được dịch sang tiếng Bahasa Indonesia để có thể tiếp cận được với nhiều người nhất có thể. Nicholas cũng chỉ ra nhu cầu tiếp cận mọi người, mô tả sứ mệnh của người dạy giáo lý bằng hình ảnh một "cây cầu" hiệp nhất. Ðiều này khiến tôi ấn tượng và khiến tôi nghĩ đến một viễn cảnh tuyệt vời ở quần đảo Indonesia rộng lớn với hàng nghìn "cây cầu trái tim" hiệp nhất tất cả các hòn đảo, và thậm chí còn hơn thế nữa là hàng triệu "cây cầu" như vậy hiệp nhất tất cả mọi người sống ở đó! Một hình ảnh đẹp khác về tình huynh đệ sẽ là một tấm thảm khổng lồ gồm những sợi chỉ tình yêu vượt biển, vượt qua các rào cản và ôm trọn mọi sự đa dạng, khiến mọi người "trở thành một trái tim và một tâm hồn" (x. Công vụ 4:32). Ðó là ngôn ngữ của trái tim, đừng quên điều này!
Bây giờ chúng ta đến với hạn từ thứ ba: lòng cảm thương, có liên quan rất chặt chẽ với tình huynh đệ. Lòng cảm thương có nghĩa là đau khổ cùng người khác, chia sẻ cảm xúc: đó là một hạn từ đẹp đẽ! Chúng ta biết rằng lòng cảm thương không hệ ở việc bố thí cho những anh chị em túng thiếu, nhìn xuống họ từ sự an toàn và thành công của chính mình. Ngược lại, lòng cảm thương hệ ở việc xích lại gần nhau, loại bỏ mọi thứ có thể ngăn cản chúng ta cúi xuống chạm vào những người đang nằm trên mặt đất và do đó mang lại cho họ hy vọng (x. Fratelli Tutti, 70). Ðiều này là thiết yếu: chạm vào sự nghèo đói. Khi nghe xưng tội, tôi luôn hỏi người lớn, "Bạn có bố thí không?" và họ thường trả lời, "Có" vì họ là những người tốt. Nhưng câu hỏi thứ hai là, "Khi bố thí, bạn có chạm vào tay người ăn xin không? Bạn có nhìn vào mắt họ không? Hay bạn ném đồng xu vào họ từ xa để không chạm vào họ?" Ðây là điều mà tất cả chúng ta phải học: lòng cảm thương có nghĩa là đau khổ, đồng hành với những người đang đau khổ trong cảm xúc của họ và ôm lấy họ, đồng hành với họ. Hơn nữa, điều đó có nghĩa là ôm trọn những ước mơ và khát vọng tự do và công lý của họ, chăm sóc họ, hỗ trợ họ trong khi cũng lôi kéo những người khác vào, mở rộng "mạng lưới" và ranh giới để tạo ra động lực to lớn của lòng bác ái (xem ibid., 203). Ðiều này không có nghĩa là trở thành một người cộng sản, mà có nghĩa là bác ái, có nghĩa là tình yêu.
Có những người sợ lòng cảm thương vì họ coi đó là điểm yếu, họ nghĩ rằng đau khổ cùng người khác là điểm yếu. Thay vào đó, họ ủng hộ, như thể đó là một đức tính, sự khôn ngoan của những người phục vụ lợi ích của riêng họ bằng cách giữ khoảng cách với mọi người, không để bản thân bị "chạm" bởi bất cứ điều gì hoặc bất cứ ai, do đó nghĩ rằng họ sáng suốt và tự do hơn trong việc đạt được mục tiêu của mình.
Tôi buồn bã nhớ lại một người rất giàu có ở Buenos Aires, người có thói quen lấy đi, và lấy đi, ngày càng nhiều tiền. Ông ấy đã chết và để lại một khoản thừa kế khổng lồ. Mọi người nói đùa rằng, "Anh chàng tội nghiệp, người ta không thể đóng quan tài!" Ông ấy muốn lấy tất cả mọi thứ nhưng ông ấy không lấy gì cả. Ðiều này có thể khiến chúng ta bật cười, nhưng đừng quên rằng ma quỷ luôn đi vào qua những chiếc túi! Việc coi của cải như một bảo đảm là một cách nhìn nhận thực tại không đúng. Ðiều duy trì thế giới không phải là những tính toán về lợi ích cá nhân, thường dẫn đến việc phá hủy tạo vật và chia rẽ cộng đồng, mà là việc cung cấp lòng bác ái cho người khác. Ðây chính là điều thúc đẩy chúng ta tiến về phía trước: lòng bác ái cho đi chính mình. Lòng cảm thương không làm lu mờ viễn cảnh thực sự của cuộc sống. Ngược lại, nó khiến chúng ta nhìn mọi thứ tốt hơn, dưới ánh sáng của tình yêu, và chúng ta nhìn mọi thứ rõ ràng hơn bằng con mắt của trái tim. Tôi muốn nhắc lại, hãy cẩn thận và đừng quên rằng ma quỷ đi vào qua những chiếc túi!
Kiến trúc của lối vào chính của Nhà thờ này, với trọng tâm là Ðức Mẹ Maria, tóm tắt rất rõ những gì chúng ta đã nói. Ở trung tâm của mái vòm nhọn là một cây cột có tượng Ðức Trinh Nữ Maria. Do đó, điều này cho chúng ta thấy rằng Mẹ Thiên Chúa trên hết là một hình mẫu của đức tin, nhưng ngài cũng tượng trưng cho việc hỗ trợ toàn bộ tòa nhà của Giáo hội thông qua lời "xin vâng" khiêm nhường của ngài đối với kế hoạch của Thiên Chúa (x. Lc 1:38). Tuy nhiên, cây cột tượng trưng cho Chúa Kitô và người phụ nữ khiêm nhường đứng trên cây cột đó dường như mang theo mình sức nặng của toàn bộ tòa nhà, như thể muốn nói rằng cuối cùng, sức lao động và sự khéo léo của con người không thể tự nâng đỡ chính nó. Do đó, Ðức Maria xuất hiện như một hình ảnh của tình huynh đệ, một cử chỉ chào đón ở giữa lối vào chính dành cho tất cả những ai muốn bước vào. Mẹ là người mẹ đón tiếp chúng ta. Cuối cùng, Mẹ cũng là biểu tượng của lòng cảm thương, luôn dõi theo và bảo vệ dân Chúa, những người, với niềm vui và nỗi buồn, lao động và hy vọng, tụ họp trong nhà Chúa Cha. Mẹ là người mẹ của lòng cảm thương.
Anh chị em thân mến, Tôi muốn kết thúc những suy tư này bằng cách nhắc lại những gì Thánh Gioan Phaolô II đã nói khi phát biểu trước các Giám mục, giáo sĩ và những người thánh hiến trong chuyến viếng thăm của ngài tại đây cách đây vài thập niên. Trích dẫn câu thơ sau từ Thánh vịnh, "Laetentur insulae multae - và muôn đảo vui mừng" (Tv 96:1), ngài mời gọi những người lắng nghe hãy thực hành bằng cách "làm chứng cho niềm vui Phục sinh và hy sinh mạng sống để ngay cả những hòn đảo xa xôi nhất cũng có thể 'vui mừng' khi nghe Tin Mừng, mà anh chị em là những nhà rao giảng, giáo viên và chứng nhân đích thực" (Cuộc họp với các Giám mục, Giáo sĩ và Tu sĩ Indonesia, Jakarta, ngày 10 tháng 10 năm 1989).
Tôi cũng nhắc lại lời khuyên này và tôi khuyến khích anh chị em tiếp tục sứ mệnh của mình bằng cách mạnh mẽ trong đức tin, cởi mở với tất cả mọi người trong tình huynh đệ và gần gũi nhau trong lòng cảm thương. Mạnh mẽ, cởi mở và gần gũi, với sức mạnh của đức tin. Cởi mở để chào đón mọi người! Tôi rất ấn tượng với dụ ngôn trong Tin Mừng, khi khách dự tiệc cưới không muốn đến, Chúa đã làm gì? Người có trở nên cay đắng không? Không, Người sai các đầy tớ của mình đi và bảo họ đến ngã tư đường và đưa mọi người vào trong. Với phong cách rất đẹp này trong tâm trí, hãy tiến lên với tình huynh đệ, với lòng cảm thương và với sự hiệp nhất. Tôi nghĩ về nhiều hòn đảo ở đây, rất nhiều hòn đảo, và Chúa nói với những người tốt, với anh chị em, "tất cả mọi người, tất cả mọi người". Thật vậy, Chúa nói, "tốt và xấu", tất cả mọi người! Tôi cũng xin nhắc lại lời khuyên này và khuyến khích anh chị em tiếp tục sứ mệnh của mình, mạnh mẽ trong đức tin, cởi mở với tất cả mọi người trong tình huynh đệ và gần gũi với người khác trong lòng cảm thương. Ðức tin, tình huynh đệ và lòng cảm thương. Tôi để lại cho anh chị em ba hạn từ này, và anh chị em có thể suy nghĩ về chúng sau. Ðức tin, tình huynh đệ và lòng cảm thương. Tôi chúc lành cho anh chị em và cảm ơn anh chị em vì nhiều điều tốt đẹp mà anh chị em làm mỗi ngày trên tất cả những hòn đảo xinh đẹp này! Tôi sẽ cầu nguyện cho anh chị em và tôi xin anh chị em, làm ơn, hãy cầu nguyện cho tôi. Hãy cẩn thận về một điều: cầu nguyện cho, không phải chống lại! Cảm ơn anh chị em.