Diễn từ của Ðức Thánh Cha Phanxicô
trong cuộc gặp gỡ liên tôn tại đền thờ Hồi giáo Istiqlal
Diễn từ của Ðức Thánh Cha Phanxicô trong cuộc gặp gỡ liên tôn tại đền thờ Hồi giáo Istiqlal.
J.B. Ðặng Minh An dịch
Jakarta (VietCatholic News 05-09-2024) - Diễn từ của Ðức Thánh Cha Phanxicô trong cuộc gặp gỡ liên tôn tại đền thờ Hồi giáo Istiqlal:
Anh chị em thân mến, chào buổi sáng!
Tôi rất vui khi được ở đây, tại Ðền thờ Hồi giáo lớn nhất Á Châu, cùng với tất cả các bạn. Tôi chào Ðại Imam và cảm ơn ngài vì những lời ngài nói, nhắc nhở chúng ta rằng nơi thờ phượng và cầu nguyện này cũng là "ngôi nhà lớn cho nhân loại", nơi mọi người có thể bước vào và dành thời gian cho bản thân, để tạo không gian cho nỗi khao khát vô hạn mà mỗi người chúng ta mang trong tim, và để tìm kiếm sự gặp gỡ với thần thánh và trải nghiệm niềm vui của tình huynh đệ với tha nhân.
Hơn nữa, tôi muốn nhắc lại rằng Ðền thờ Hồi giáo này được thiết kế bởi kiến trúc sư Friedrich Silaban, một người theo Kitô giáo đã giành chiến thắng trong cuộc thi thiết kế. Ðiều này chứng minh cho thực tế rằng trong suốt lịch sử của quốc gia này và trong chính nền văn hóa của nó, Ðền thờ Hồi giáo, giống như những nơi thờ phượng khác, là không gian đối thoại, tôn trọng lẫn nhau và cùng tồn tại hài hòa giữa các tôn giáo và các giác quan tâm linh khác nhau. Ðây là một món quà tuyệt vời mà các bạn được kêu gọi vun đắp mỗi ngày, để những trải nghiệm tôn giáo có thể là điểm tham chiếu cho một xã hội huynh đệ và hòa bình và không bao giờ là lý do cho sự khép kín hoặc đối đầu.
Về vấn đề này, cần phải nhắc đến đường hầm ngầm, "đường hầm tình bạn", nối liền Ðền thờ Hồi giáo Istiqlal và Nhà Thờ Chính Tòa Ðức Mẹ Lên Trời. Ðây là một dấu hiệu hùng hồn, cho phép hai nơi thờ phượng lớn này không chỉ "ở phía trước" nhau mà còn "kết nối" với nhau. Thật vậy, lối đi này tạo điều kiện cho sự gặp gỡ, đối thoại và khả năng thực sự để "tìm thấy và chia sẻ một 'bí ẩn' của việc sống chung, hòa nhập và gặp gỡ [#] bước vào dòng lũ này, mặc dù hỗn loạn, nhưng có thể trở thành một trải nghiệm đích thực về tình huynh đệ, một đoàn lữ hành đoàn kết, một cuộc hành hương thiêng liêng" (Tông huấn Evangelii Gaudium, 87). Tôi khuyến khích anh chị em tiếp tục trên con đường này để tất cả chúng ta, cùng nhau, mỗi người vun đắp đời sống tâm linh của riêng mình và thực hành tôn giáo của mình, có thể bước đi tìm kiếm Chúa và góp phần xây dựng các xã hội cởi mở, được xây dựng trên sự tôn trọng và tình yêu thương lẫn nhau, có khả năng bảo vệ chống lại sự cứng nhắc, chủ nghĩa chính thống và chủ nghĩa cực đoan, vốn luôn nguy hiểm và không bao giờ có thể biện minh được.
Ghi nhớ tất cả những điều đã nói, được tượng trưng bằng đường hầm, tôi muốn để lại cho các bạn hai gợi ý để khuyến khích các bạn trên con đường thống nhất và hòa hợp mà các bạn đã bắt đầu.
Ðầu tiên là luôn nhìn sâu, vì chỉ bằng cách này, chúng ta mới có thể tìm thấy điều gì thống nhất bất chấp sự khác biệt của chúng ta. Thật vậy, trên bề mặt có những không gian trong cả Ðền thờ Hồi giáo và Nhà Thờ Chính Tòa được xác định rõ ràng và thường xuyên lui tới bởi các tín hữu tương ứng của họ, nhưng bên dưới lòng đất trong đường hầm, những người đó có thể gặp gỡ và tiếp xúc với quan điểm tôn giáo của nhau. Hình ảnh này nhắc nhở chúng ta về một sự thật quan trọng rằng các khía cạnh hữu hình của tôn giáo - các nghi lễ, thực hành, v.v. - là một di sản phải được bảo vệ và tôn trọng. Tuy nhiên, chúng ta có thể nói rằng những gì nằm "bên dưới", những gì chạy ngầm, giống như "đường hầm tình bạn", là gốc rễ chung cho tất cả các nhạy cảm tôn giáo: đó là sự tìm kiếm một cuộc gặp gỡ với thần thánh, sự khao khát vô hạn mà Ðấng Toàn Năng đã đặt vào trái tim chúng ta, sự tìm kiếm một niềm vui lớn hơn và một cuộc sống mạnh mẽ hơn bất kỳ loại cái chết nào, là điều làm sống động hành trình cuộc sống của chúng ta và thúc đẩy chúng ta bước ra khỏi chính mình để gặp gỡ Chúa. Ở đây, chúng ta hãy nhớ rằng bằng cách nhìn sâu, nắm bắt những gì chảy trong sâu thẳm cuộc sống của chúng ta, khát vọng viên mãn ngự trị trong sâu thẳm trái tim, chúng ta khám phá ra rằng tất cả chúng ta đều là anh chị em, tất cả đều là những người hành hương, tất cả đều đang trên con đường đến với Chúa, vượt qua những gì tách biệt chúng ta.
Gợi ý thứ hai là giữ gìn mối liên kết giữa hai người. Ðường hầm được xây dựng để tạo ra mối liên kết giữa hai nơi xa xôi và khác biệt. Ðây chính là tác dụng của đường hầm: kết nối, tạo nên mối liên kết. Ðôi khi chúng ta nghĩ rằng một cuộc gặp gỡ giữa các tôn giáo là vấn đề tìm kiếm tiếng nói chung giữa các học thuyết và niềm tin tôn giáo khác nhau bất kể phải trả giá như thế nào. Tuy nhiên, đường lối như vậy có thể khiến chúng ta chia rẽ, vì học thuyết và giáo điều của mỗi tôn giáo đều khác nhau. Ðiều thực sự đưa chúng ta lại gần nhau hơn là tạo ra mối liên kết giữa sự đa dạng, vun đắp mối liên kết tình bạn, sự quan tâm và sự tương hỗ. Những mối quan hệ này gắn kết chúng ta với những người khác, cho phép chúng ta cam kết cùng nhau tìm kiếm chân lý, học hỏi từ truyền thống tôn giáo của người khác và cùng nhau đáp ứng nhu cầu của con người và tinh thần. Chúng cũng là những mối liên kết cho phép chúng ta cùng nhau làm việc, cùng nhau tiến về phía trước để theo đuổi những mục tiêu chung: đó là bảo vệ phẩm giá con người, chống lại đói nghèo và thúc đẩy hòa bình. Sự đoàn kết nảy sinh từ mối liên kết tình bạn cá nhân cũng như sự tôn trọng lẫn nhau và bảo vệ ý tưởng của người khác và không gian thiêng liêng của họ. Mong các bạn luôn trân trọng điều này!
Anh chị em thân mến, "thúc đẩy sự hòa hợp tôn giáo vì lợi ích của nhân loại" là con đường mà chúng ta được kêu gọi đi theo. Ðó cũng là tiêu đề của tuyên bố chung được chuẩn bị cho dịp này. Bằng cách tuân thủ nó, chúng ta đảm nhận trách nhiệm giải quyết các cuộc khủng hoảng nghiêm trọng và đôi khi là bi thảm đe dọa tương lai của nhân loại như chiến tranh và xung đột, đôi khi không may là do sự thao túng tôn giáo gây ra, và cuộc khủng hoảng môi trường, là rào cản đối với sự phát triển và chung sống của các dân tộc. Trước những cuộc khủng hoảng này, điều quan trọng là các giá trị chung của tất cả các truyền thống tôn giáo phải được thúc đẩy hiệu quả để giúp xã hội "đánh bại nền văn hóa bạo lực và thờ ơ" (Tuyên bố chung Istiqlal) và thúc đẩy hòa giải và hòa bình.
Tôi cảm ơn các bạn vì con đường chung mà các bạn đang đi. Indonesia là một đất nước vĩ đại, một bức tranh ghép của các nền văn hóa, dân tộc và truyền thống tôn giáo, một sự đa dạng phong phú, cũng được phản ánh trong hệ sinh thái đa dạng. Các bạn được tin tưởng là nơi có mỏ vàng lớn nhất thế giới, nếu đúng như thế, hãy biết rằng kho báu quý giá nhất chính là quyết tâm rằng những khác biệt có thể được hòa hợp thông qua sự hòa hợp và tôn trọng lẫn nhau thay vì trở thành nguyên nhân gây ra xung đột. Các bạn được biết đến với sự hòa hợp này. Ðừng đánh mất món quà này! Ðừng làm nghèo đi kho báu vĩ đại này. Ngược lại, hãy vun đắp và truyền lại nó, đặc biệt là cho những người trẻ tuổi. Mong rằng không ai khuất phục trước sự quyến rũ của chủ nghĩa chính thống và bạo lực. Thay vào đó, mong rằng mọi người đều kinh ngạc trước giấc mơ về một xã hội và nhân loại tự do, huynh đệ và hòa bình!
Cảm ơn những nụ cười thân thiện của các bạn, luôn tỏa sáng trên khuôn mặt và là dấu hiệu của vẻ đẹp và sự cởi mở bên trong của các bạn. Cầu xin Chúa gìn giữ món quà này. Với sự giúp đỡ và phước lành của Người, Bhinneka Tunggal Ika, đoàn kết trong sự đa dạng. Cảm ơn các bạn!
Sau đó, khi thăm đường hầm tình bạn, Ðức Thánh Cha nói thêm:
Anh chị em thân mến,
Tôi xin chúc mừng tất cả các bạn vì mục đích của "Ðường hầm hữu nghị" này là trở thành nơi đối thoại và gặp gỡ.
Khi nghĩ đến đường hầm, chúng ta có thể dễ dàng tưởng tượng ra một con đường tối tăm. Ðiều này có thể đáng sợ, đặc biệt là khi chúng ta ở một mình. Nhưng ở đây thì khác, vì mọi thứ đều được chiếu sáng. Tuy nhiên, tôi muốn nói với các bạn rằng các bạn chính là ánh sáng chiếu sáng nó, và các bạn làm như vậy bằng tình bạn, bằng sự hòa hợp mà các bạn vun đắp, bằng sự hỗ trợ mà các bạn dành cho nhau, và bằng hành trình cùng nhau, là điều cuối cùng dẫn các bạn đến với sự trọn vẹn của ánh sáng.
Chúng ta, những người thuộc các truyền thống tôn giáo khác nhau, có vai trò giúp mọi người vượt qua những đường hầm của cuộc sống với đôi mắt hướng về ánh sáng. Sau đó, khi kết thúc hành trình, chúng ta sẽ có thể nhận ra ở những người đã đồng hành cùng chúng ta, một người anh em, một người chị em, những người mà chúng ta có thể chia sẻ cuộc sống và hỗ trợ lẫn nhau.
Trước nhiều thách thức ngày nay, chúng ta đáp lại bằng dấu hiệu của tình huynh đệ. Thật vậy, bằng cách chào đón người khác và tôn trọng bản sắc của họ, tình huynh đệ thúc đẩy họ trên con đường chung đi trong tình bạn và hướng tới ánh sáng.
Tôi biết ơn những người làm việc với niềm tin rằng chúng ta có thể sống trong hòa bình và hòa hợp, và nhận thức được nhu cầu về một thế giới huynh đệ hơn. Tôi hy vọng rằng cộng đồng của chúng ta ngày càng cởi mở hơn với đối thoại liên tôn và trở thành biểu tượng của sự chung sống hòa bình đặc trưng của Indonesia.
Tôi cầu xin Chúa, Ðấng Tạo Hóa của tất cả, ban phước cho tất cả những ai đi qua Ðường hầm này với tinh thần hữu nghị, hòa hợp và tình anh em. Cảm ơn các bạn!
(Source: Dicastero per la Comunicazione - Libreria Editrice VaticanaINTERRELIGIOUS MEETING ADDRESS OF HIS HOLINESS Istiqlal Mosque (Jakarta, Indonesia) Thursday, 5 September 2024)