Bài Diễn văn của Ðức Thánh Cha
với giới trẻ Ðông Timor
Bài Diễn văn của Ðức Thánh Cha với giới trẻ Ðông Timor.
Vũ Văn An
Dili (VietCatholic News 11-09-2024) - Như đã loan tin, Ðức Giáo Hoàng Phanxicô đã tới Trung tâm hội nghị tại Dili, Ðông Timor, Thứ tư ngày 11 tháng 9 năm 2024, để gặp gỡ giới trẻ Ðông Timor, những người chiếm tới 60 phần trăm dân số của một đất nước tương đối trẻ trung vì mới giành được độc lập thực sự vào năm 2002. Tại đây, ngài đã đọc một bài diễn văn, được Tòa Thánh phổ biến bằng tiếng Pháp:
Dadeer di'ak! (Chào buổi sáng!)
Trước hết cha đặt ra một câu hỏi, xem ai trả lời được: các bạn trẻ đang làm gì? Giới trẻ đang làm gì? Con [chỉ vào một cô gái].
[Cô gái: Công bố Chúa Kitô].
Rất được. Người trẻ còn làm gì nữa? Còn gì nữa?
[một người trẻ khác: Công bố Lời Chúa].
Rất được. Người trẻ còn làm gì nữa?
[một bạn trẻ khác: Yêu nhau].
Tình yêu, và người trẻ có khả năng yêu thương rất lớn. Người trẻ còn làm gì nữa?
[một bạn trẻ khác: Chúng ta phải vun đắp hòa bình trong đất nước chúng ta].
Không bao giờ quên điều đó! Rất tốt, rất tốt.
Nhưng có một điều mà giới trẻ luôn làm, những người trẻ thuộc các quốc tịch khác nhau, những người trẻ thuộc các tôn giáo khác nhau. Các con có biết giới trẻ luôn làm gì không? Thanh niên gây ồn ào, thanh niên gây xáo trộn. Các con có đồng ý không? Các con có đồng ý với điều đó không? [trả lời: Có].
Cảm ơn các con vì lời chào mừng, lời chứng thực và câu hỏi. Cảm ơn các con vì những điệu nhảy. Bởi vì các con biết rằng khiêu vũ là thể hiện cảm xúc bằng toàn bộ cơ thể. Các con có biết những người trẻ không biết nhảy không? Cuộc sống đi kèm với khiêu vũ. Và các con là một đất nước của những người trẻ.
Sáng nay cha đã nói với một vị giám mục: Tôi sẽ không bao giờ quên nụ cười của ngài. Ðừng ngừng mỉm cười! Và các con, những người trẻ, các con là phần lớn dân số của đất nước này, và sự hiện diện của các con mang lại cho đất nước này sức sống, niềm hy vọng và tương lai. Ðừng đánh mất lòng nhiệt thành của đức tin! Hãy tưởng tượng một thanh niên không có đức tin, với khuôn mặt buồn bã. Nhưng các con có biết điều gì khiến một người trẻ chán nản không? Tệ nạn. Hãy cẩn trọng. Bởi vì những người tự gọi mình là người bán hạnh phúc đã đến. Và họ bán cho các con ma túy, họ bán cho các con rất nhiều thứ khiến các con hạnh phúc trong nửa giờ và chỉ thế thôi. Các con biết rõ điều đó hơn cha phải không? Các con biết rõ tình huống này hơn cha. Các con có biết nó hay không?... Cha không "nghe thấy"... [có] Rất tốt, cảm ơn các con.
Chúc các con tiến bộ với niềm vui của tuổi trẻ.
Nhưng hãy nhớ một điều: các con là người thừa kế của những người đi trước các con trong việc thành lập quốc gia này. Vì vậy, đừng để mất trí nhớ của các con! Ký ức về những người đi trước các con và những người đã phải trả giá bằng nhiều hy sinh để xây dựng nên đất nước này.
Có hai điều khiến cha cảm động khi bước đi trên phố. Họ thực sự chạm đến trái tim cha. Tuổi trẻ của đất nước này và nụ cười. Các con là một dân tộc biết cách mỉm cười! Hãy tiếp tục như thế! Ðừng quên điều ấy.
Tuổi trẻ phải có ước mơ. "Và làm thế nào chúng ta có thể mơ được, thưa Cha? "Chúng ta có uống rượu không? [Không!] Không. Nếu làm vậy, các con sẽ gặp ác mộng! Cha mời các con hãy ước mơ, hãy mơ những điều lớn lao. Người trẻ không ước mơ là giã từ cuộc đời. Và có ai trong số những người trẻ này, có ai trong số các con, đã nghỉ hưu không? [Không!] Người trẻ phải gieo bối rối và vui vẻ để thể hiện cuộc sống mà mình có. Nhưng một người trẻ đang ở giữa hành trình cuộc đời. Giữa đường đời, giữa trẻ em và người lớn. Và các con có biết một trong những tài sản lớn nhất của xã hội là gì không? Các con có biết không? Người già, ông bà! Các con, những người trẻ, và ở đầu bên kia là những người già. Nhưng chính ông bà, chính người già mới là người ban sự khôn ngoan cho lớp trẻ. Các con có tôn trọng người lớn tuổi không? [Có] Người già luôn đi trước người trẻ trong lịch sử, có đúng vậy không? Người già là một kho báu: hai kho báu của một dân tộc là trẻ em và người già. Hiểu chưa? Xem nào, các con nói lại lần nữa. Hai kho báu lớn nhất của một dân tộc là gì? [Trẻ em và người già] Trẻ em và người già. Ðây là lý do tại sao một xã hội có nhiều trẻ em như xã hội của các con phải chăm sóc họ. Và một xã hội có nhiều người già, vốn là ký ức, thì phải tôn trọng và chăm sóc họ.
Cha kể cho các con một câu chuyện. Có một gia đình, người cha, người mẹ, những đứa con và người ông già nua đang ăn cùng nhau. Và ông cụ khi ăn đã bị bẩn và làm đổ thức ăn. Vì vậy, người cha quyết định đặt một chiếc bàn trong bếp để ông nội có thể ngồi ăn một mình ở đó. Và người cha giải thích với gia đình rằng vì ông nội không có ở đó nên họ có thể mời mọi người đến nhà mà không bị ông nội làm phiền. Hãy suy nghĩ về điều này một chút. Vài ngày sau, người cha đến và thấy cậu con trai 5 tuổi đang chơi gỗ. Người cha hỏi cậu: "Con đang làm gì với số gỗ này?" - "Con đang làm một chiếc bàn" - "Tại sao?" - cho cha, khi cha già rồi phải tự mình ăn uống.
Hai tài sản lớn nhất của xã hội là con cái và ông bà. Cùng nhau: hai kho báu lớn nhất là gì của xã hội? [Con cái và ông bà] Hãy chăm sóc con cái và ông bà nhé? Và bây giờ chúng ta hãy vỗ tay chúc mừng ông bà của chúng ta!
Ở đất nước tươi cười này, các con có một câu chuyện tuyệt vời, được tạo nên từ chủ nghĩa anh hùng, đức tin, sự tử đạo và trên hết là sự tha thứ và hòa giải. Cha xin hỏi các con một câu: trong lịch sử ai là người có khả năng tha thứ và hòa giải? Hãy suy nghĩ: người này là ai? Ðó là ai? [Chúa Giêsu] Chúa Giêsu! Chúa Giêsu là người anh yêu thương tất cả chúng ta, phải không? Và sự hòa giải này khiến cha khuyên các con ba điều: tự do, dấn thân, tình huynh đệ.
Trong tiếng Tetum có câu: "ukun rasik-an", nghĩa là có khả năng tự quản lý. Một người trẻ không có năng lực, một người trẻ không có khả năng làm chủ bản thân, không có khả năng sống "ukun rasik-an", đó là gì? Các con nói gì? Một người phụ thuộc vào người khác. Rất tốt. Và một người đàn ông, một người đàn bà, một thanh niên, một cậu bé không tự cai trị được mình là nô lệ, bị lệ thuộc, không được tự do. Và một người trẻ có thể làm nô lệ cho điều gì? Sẽ có người trả lời... Về cái gì? Về tội lỗi, về chiếc điện thoại di động - Cha sẽ nói với các con về chiếc điện thoại di động sau -, về một điều khác... Anh ta có thể trở thành nô lệ cho cái gì? Trở thành nô lệ cho ham muốn của chính mình, tin rằng mình là người toàn năng. Một người trẻ có thể làm nô lệ cho điều gì khác? [Có người đáp] Tất nhiên là kiêu ngạo: người trẻ tuổi luôn như vậy là người trẻ tuổi kiêu ngạo. Ngược lại, thế nào là người trẻ dấn thân, người trẻ lao động? Hãy nói cho cha biết, một người trẻ đi làm là như thế nào? [Có người đáp] À, người thích sự đơn giản. Và sau đó? Ai có trách nhiệm. Một người trẻ yêu quý anh chị em, có trách nhiệm, là một người trẻ yêu nước. Ðiều này rất quan trọng.
Và còn một điều nữa mà Rogéria và Cecilia Efranio đã nói khi nói về tầm quan trọng của việc chăm sóc ngôi nhà chung và vun đắp sự đoàn kết gia đình. Một người trẻ phải hiểu rằng tự do không có nghĩa là làm những gì mình muốn mà là có trách nhiệm. Và một trong những trách nhiệm là học cách chăm sóc ngôi nhà chung. Và đó là lý do tại sao người trẻ phải tham gia. Tục ngữ phương Ðông có câu: Khó khăn làm nên người mạnh mẽ. Hãy nhìn cha mẹ, ông bà của các con, những người đã phải đối mặt với những thời kỳ khó khăn để trả lại tự do cho đất nước của họ. Ðây là lý do tại sao các con cần học cách đối phó với những thời điểm khó khăn.
Một điều cuối cùng trước khi cha rời đi. Ðây là một giá trị mà các con phải học: tình anh em. Là anh em, không phải là kẻ thù. Người lớn tuổi, cha mẹ và ông bà của các con có thể có những quan điểm khác nhau, nhưng họ là anh em. Và việc người trẻ có những ý tưởng khác biệt có tốt không? [Có] Và tại sao? Ðể tranh luận với người khác? Hay để tôn trọng nhau? [Họ trả lời] Cha nghĩ các con đang nghĩ thế này: nếu tôi theo tôn giáo này và bạn theo tôn giáo kia, chúng ta sẽ đánh nhau. Không phải như vậy, các con phải tôn trọng chính mình. Chúng ta lặp lại từ này: tôn trọng lẫn nhau.
Và một câu hỏi: hận thù có phải là một thái độ tốt không? [Không!] Yêu thương và phục vụ là thái độ đúng đắn. Bây giờ tất cả chúng ta hãy cùng nhau lặp lại: hận thù không, tình yêu và sự phục vụ có [họ lặp lại] Một lần nữa, Cha không nghe rõ [họ lặp lại] Và nếu một thanh niên, một thiếu nữ cãi nhau với người khác, anh ta nên làm gì? Cha không thể nghe được. Họ đã nói gì? Tất cả chúng ta hãy cùng nhau lặp lại điều đó: tình yêu và sự hòa giải!... [họ lặp lại] Tình yêu và sự hòa giải.
Có một điều mà Cha không biết liệu nó có xảy ra ở đất nước này không, nhưng ở những quốc gia khác thì có: quấy rầy. Ở đây có quấy rầy không? Quấy rầy là lợi dụng kẻ yếu. Ðó là lý do tại sao nó xấu, vì nó nặng. Nhưng đó luôn là một thái độ xấu xa, vì nó lợi dụng điểm yếu của người khác. Nhưng ở đây, ở Ðông Timor, có bị quấy rầy không? Xin từ nay đừng quấy rầy nữa!
Các bạn trẻ thân mến, hãy là những người thừa kế lịch sử tươi đẹp đi trước các con! Hãy là người thừa kế lịch sử tươi đẹp đi trước các con. Và theo đuổi nó. Hãy dũng cảm, hãy dũng cảm để tiếp tục. Và nếu các con tranh cãi, hãy làm lành. Cha cảm ơn Tôi vì tất cả những gì các con đã làm cho quê hương, cho dân Chúa. Và chúng ta hãy nhớ điều mà Ilham, người vừa phát biểu, đã nói với chúng ta: chúng ta phải yêu thương nhau vượt lên trên mọi khác biệt sắc tộc hay tôn giáo. Các con có hiểu điều này không? [Có!] Hòa giải, chung sống với mọi khác biệt. Nó quan trọng. Chúng ta có đồng ý không? [Có!]
Và trước khi kết thúc, cha phải cho các con một lời khuyên: hãy gây ồn ào, gieo rắc sự hỗn loạn! Lời khuyên thứ hai của tôi: hãy tôn trọng và lắng nghe người lớn tuổi, được chứ? Lời khuyên đầu tiên là gì? [họ trả lời] Tốt. Và mẹo thứ hai? [họ trả lời].
Xin Chúa ban phước cho các con. Cảm ơn các con vì sự hiện diện này! Cảm ơn các con vì những bài hát và điệu nhảy, rất đẹp. Và hai lời khuyên đó là gì?
Ðầu tiên? Thứ hai? Gây ồn ào, gây lộn xộn và tôn trọng người già. Xin Chúa gìn giữ niềm vui này cho các con. Xin Chúa luôn gìn giữ các con!
Cuối cùng, sau những lời chào hỏi, ngài nói thêm:
Cảm ơn vì niềm vui của các con, cảm ơn vì nụ cười của các con!
Và cha đã cho các con hai lời khuyên, thứ nhất, đó là gì? [họ trả lời] Sự bối rối. Và thứ hai? [họ trả lời] Người trẻ nên gây lộn xộn và người trẻ nên tôn trọng người lớn tuổi hơn, được chứ? Tất cả cùng nhau, điều đầu tiên: sự lộn xộn. Thứ hai: kính trọng người già.
Cảm ơn sự hiện diện của các con. Cha sẽ rời khỏi đất nước này, nơi luôn nở nụ cười với khuôn mặt của các con và với những hy vọng của các con. Xin Chúa ban phước lành cho tất cả các con!