Phái đoàn Hội đồng Giám mục Ðức
tiếp tục đối thoại với Tòa Thánh
Phái đoàn Hội đồng Giám mục Ðức tiếp tục đối thoại với Tòa Thánh.
G. Trần Ðức Anh, O.P.
Vatican (RVA News 30-06-2024) - Tòa Thánh yêu cầu thay đổi dự thảo về Hội đồng Con đường Công nghị của Công giáo Ðức, và đừng để Hội đồng này, gồm đại diện giám mục và giáo dân, chiếm vị trí ở trên hoặc đồng hàng với Hội đồng Giám mục trong việc cai quản Giáo hội Công giáo tại Ðức. Ngoài ra, các quyết định của Hội đồng này phải được Tòa Thánh duyệt xét và phê chuẩn (Recognitio).
Trên đây là quyết định đáng để ý nhất, trong cuộc đối thoại vòng ba, hôm thứ Sáu, ngày 28 tháng Sáu năm 2024, tại Vatican, giữa phái đoàn của Hội đồng Giám mục Ðức và các vị hồng y lãnh đạo tại Tòa Thánh. Cuộc đối thoại này diễn ra sau hai lần gặp gỡ trước đây, vào ngày 26 tháng Bảy năm 2023 và ngày 22 tháng Ba năm 2024, về vấn đề Con đường Công nghị của Giáo hội Công giáo Ðức, trong đó có những nghị quyết trái ngược với đạo lý và giáo luật đã được thông qua.
Các cuộc gặp gỡ đối thoại lần này đã được thỏa thuận, sau cuộc hành hương viếng mộ hai thánh tông đồ và gặp Tòa Thánh, theo quy định của giáo luật hồi tháng Mười Một năm 2022.
Phái đoàn Hội đồng Giám mục Ðức do Ðức cha Chủ tịch Georg Batzing làm trưởng đoàn và gồm có các giám mục: Phó Chủ tịch, Chủ tịch các Ủy ban Giám mục Ðức về Phụng vụ, Ơn thiên triệu, Mục vụ, Giáo hội hoàn vũ và Giáo lý đức tin, cùng với bà Tổng thư ký Hội đồng Giám mục.
Về phía Tòa Thánh, có Ðức Hồng y Parolin, Quốc vụ khanh Tòa Thánh, bốn Hồng y Bộ trưởng Giáo lý đức tin, Bộ Giám mục, Hiệp nhất Kitô, Phụng vụ, và Ðức Tổng giám mục Bộ trưởng Bộ giáo luật.
Phía các giám mục Ðức
Sau cuộc trao đổi ngày 26 tháng Bảy năm 2023, mặc dù có thư cảnh giác của Tòa Thánh, vào ngày 16 tháng Giêng năm 2024, Hội đồng Giám mục Ðức vẫn tiến hành việc thực thi nghị quyết của Con đường Công nghị, cụ thể là dự định bỏ phiếu trong Ðại hội mùa xuân, từ ngày 19 đến ngày 22 tháng Hai năm 2024, tại thành phố Augsburg, nam Ðức, về quy chế Ủy ban Con đường Công nghị. Ủy ban này gồm hai mươi bảy đại biểu của Ủy ban trung ương giáo dân Công giáo Ðức, gọi tắt là ZDK, và trên nguyên tắc gồm hai mươi bảy giám mục của hai mươi bảy giáo phận tại Ðức, cùng với hai mươi người, do Con đường Công nghị bầu lên. Ủy ban có nhiệm vụ chuẩn bị cho Hội đồng Công nghị, một cơ quan có tính cách trường kỳ, gồm cả giám mục và giáo dân cùng cai quản và điều hành Giáo hội Công giáo tại Ðức, bắt đầu từ năm 2026 tới đây. Ðây là điều trái ngược với cơ cấu bí tích và cả đạo lý của Giáo hội.
Phản ứng của Tòa Thánh
Theo ủy nhiệm và sự phê chuẩn của Ðức Thánh cha, Ðức Hồng y Parolin, Quốc vụ khanh đã viết thư khẩn cấp, vào ngày 16 Hai năm 2024, yêu cầu các giám mục Ðức ngưng việc bỏ phiếu quy chế và đừng đặt Tòa Thánh trước tình trạng "sự đã rồi". Việc làm như thế cũng làm thương tổn con đường đối thoại mà hai bên đã thỏa thuận.
Trong cuộc họp ngày 22 tháng Ba năm 2024, các giám mục Ðức và Tòa Thánh đã đồng ý với nhau thiết lập một cơ quan tư vấn cho Giáo hội Công giáo tại Ðức để phối hợp chặt chẽ hơn việc đối thoại trong tương lai. Sẽ có những cuộc trao đổi thường xuyên hơn giữa các đại diện của Hội đồng Giám mục Ðức và Tòa Thánh, về hoạt động tiếp theo của Con đường Công nghị và Ủy ban Con đường Công nghị. Các giám mục Ðức hứa rằng hoạt động này nhắm phát triển những hình thức cụ thể về tính đồng hành trong Giáo hội tại Ðức, sao cho phù hợp với Giáo hội học của Công đồng chung Vatican II, những đòi hỏi của Giáo luật và kết quả của Thượng Hội đồng Giám mục thế giới. Các giám mục Ðức sẽ đệ trình "những hình thức đồng hành" này cho Tòa Thánh để phê chuẩn.
Với lập trường trên đây, trong thực tế các giám mục Ðức cam kết không kiến tạo những cơ cấu lãnh đạo mới cho Giáo hội Công giáo tại Ðức, trái với Tòa Thánh.
Trang mạng của Hội đồng Giám mục Ðức, truyền đi ngày 27 tháng Sáu năm 2024, cho rằng cuộc gặp gỡ lần này của các giám mục Ðức với Tòa Thánh diễn ra dưới sức ép cần cải tổ Giáo hội: trước khi bắt đầu Con đường Công nghị ở Ðức, mỗi năm có khoảng hai trăm ngàn tín hữu Công giáo Ðức rời bỏ Giáo hội, nhưng năm 2022, con số này lên tới hai trăm hai mươi ngàn người và năm 2023, con số này là gần bốn trăm lẻ ba ngàn người.
Thông cáo chung sau cuộc họp
Thông cáo chung công bố chiều ngày 28 tháng Sáu năm 2024, sau một ngày họp cho biết, hai bên đã bàn về các vấn đề giáo luật liên quan đến Hội đồng Con đường Công nghị.
Tòa Thánh đã yêu cầu thay đổi một số khía cạnh của Hội đồng Công nghị: bắt đầu từ danh xưng của Hội đồng này (Synodal Rat), xét vì cơ quan này không ở trên hoặc ngang hàng với Hội đồng Giám mục. Ngoài ra, Tòa Thánh yêu cầu Ủy ban Con đường Công nghị (comitato sinodale, Synodale Ausschus) hãy làm việc với các cơ quan thẩm quyền của Tòa Thánh và dự thảo mà Ủy ban này đưa ra, phải được Tòa Thánh duyệt xét và phê chuẩn.
Sau cùng, hai bên đã quyết định sẽ tái nhóm sau Thượng Hội đồng Giám mục thế giới vào tháng Mười năm 2024.
(Vatican News, Katholische.de 28-6-2024)