Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ thăm dò
trả lại Thần học viện cho Chính thống giáo
Chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ thăm dò trả lại Thần học viện cho Chính thống giáo.
G. Trần Ðức Anh, O.P.
Istanbul (RVA News 05-06-2024) - Theo báo chí, sau 53 năm đóng cửa (1971) và trưng thu, chính phủ Thổ Nhĩ Kỳ đang thăm dò việc trả lại Thần học Chính thống giáo, tại đảo Chalki ở Istanbul.
Trang mạng "Orthodox Times", Chính thống Thời báo, truyền đi ngày 04 tháng Sáu năm 2024, dựa vào báo Karat của Thổ Nhĩ Kỳ, cho biết mới đây Bộ trưởng giáo dục Yusuf Tekin của Thổ đã viếng thăm Thần học viện và gặp gỡ các cộng tác viên của Tòa Thượng phụ Chính thống ở Constantinople. Việc mở cửa lại cơ sở giáo dục này nằm trong "đợt sóng cải tổ thứ hai" mà chính phủ Thổ muốn thực hiện, sau cuộc bầu cử hành chánh mới đây tại nước này.
Vấn đề cho mở cửa lại Thần học viện cũng được bàn đến trong cuộc gặp gỡ giữa Thủ tướng Kyriakos Mitsotakis của Hy Lạp với Tổng thống Thổ Nhĩ Kỳ Recep Tayyip Erdogan, ở Ankara cách đây ba tuần. Trước đó, Tổng thống Thổ cũng đã nói với một tờ báo Hy lạp rằng: "Chúng tôi đang làm việc để mở lại Thần học viện ở Chalki. Chúng tôi chờ đợi phía Hy Lạp cũng có những biện pháp xây dựng về vấn đề mà thiểu số dân Thổ ở Hy Lạp gặp phải trong lãnh vực giáo dục".
Thần học viện Chính thống ở Chalki, cho đến khi bị chính phủ Thổ đóng cửa năm 1971, là một trong những cơ sở quan trọng nhất của Tòa Thượng phụ Chính thống Constantinople và đứng hàng đầu trong các thần học hiện Chính thống trên thế giới. Nhiều thần học gia, giám mục và Thượng phụ đã xuất thân từ học viện này, trong đó có Ðức Thượng phụ Bartolomaios, 84 tuổi, Giáo chủ Chính thống Constantinople và Giáo chủ danh dự chung của toàn Chính thống giáo.
Thần học viện Chalki bị chính phủ Thổ đóng cửa, dựa vào luật của nước này cấm các đại học tư. Mỹ và Liên hiệp Âu châu, từ nhiều năm nay, đã vận động yêu cầu Thổ Nhĩ Kỳ cho mở cửa lại Thần học viện này. Liên hiệp Âu châu đặt vấn đề tự do tôn giáo trong các cuộc thương thảo về việc Thổ Nhĩ Kỳ muốn xin gia nhập Liên hiệp. Cho đến nay, các yêu cầu trên đây đều không có kết quả.
(KAP 4-6-2024)