Người Azerbaijan tiếp tục bách hại
người Armeni ở Nagorno
Người Azerbaijan tiếp tục bách hại người Armeni ở Nagorno.
G. Trần Ðức Anh, O.P.
Nagorno Karabakh (RVA News 03-05-2024) - Tổ chức bác ái L'Oeuvre d'Orient, chuyên trợ giúp Kitô hữu Ðông phương tố giác rằng Azerbaijan tiếp tục cầm tù các lãnh tụ người Armeni tại miền Nagorno Karabakh và phá hủy gia sản Kitô của người Armeni tại miền này.
Nagorno Karabakh rộng 4,400 cây số vuông, nằm gọn trong lãnh thổ Azerbaijan, nhưng trong số 140,000 dân cư tại đây, đại đa số là người Armeni theo Giáo hội Armeni tông truyền, có từ hơn 1,700 năm nay, trong khi dân Azerbaijan hầu hết theo Hồi giáo. Tranh chấp về vùng này đã có từ lâu. Trong trận chiến hồi năm 2020, phần lớn lãnh thổ Nagorno tái thuộc về Azerbaijan, và ngày 19 tháng Chín năm 2023, Azerbaijan tấn công đại qui mô và đã chiến thắng, giải giáp các lực lượng kháng chiến người Armeni, và chục ngàn người Armeni đã phải chạy về nước này.
Trong thông cáo, công bố hôm mùng 01 tháng Năm năm 2024, Ðức ông Pascal Gollnick nói rằng: "Thật là điều không thể chấp nhận được vì 100 năm sau cuộc diệt chủng, nay một số người Armeni lại bị cầm tù chỉ vì họ là người Armeni. Thủ tướng của dân Armeni ở Nagorno Karabakh đang bị người Azerbaijan cầm tù cùng với nhiều nhân vật khác, khoảng 20 người. Họ bị giam trong những điều kiện hoàn toàn trái ngược với công pháp quốc tế. Người Armeni đã chịu đau khổ quá nhiều. Trong thế kỷ XIX, 200,000 người Armeni đã bị sát hại. Tiếp đến là cuộc diệt chủng Armeni do Ðế quốc Ottoman Thổ Nhĩ Kỳ hồi năm 1915. Nay chúng ta phải nói rằng: đủ rồi! Người Armeni có quyền sống trên lãnh thổ của họ. Sự kiện họ vẫn còn bị bách hại, thật là điều không thể chấp nhận được!"
Ðức ông Gollnick nhắc lại rằng các lãnh tụ người Armeni ở Nagorno Karabakh đang bị giam cầm tại Baku, thủ đô của Azerbaijan, từ tháng Chín năm ngoái. Theo hiệp ước Genève, họ phải được trả tự do ngay sau khi chấm dứt chiến tranh. Vì thế, Tổ chức Oeuvre d'Orient kêu gọi trả tự do ngay tức khắc cho họ, hoặc ít nhất để cho các đại diện của Hội Chữ Thập Ðỏ đón nhận họ.
Ngoài ra, còn có vấn đề khác là các gia sản Kitô của người Armeni tại Nagorno Karabakh bị người Azerbaijan tàn phá. Ví dụ, nhà thờ tại Kanatch Jam bị san bình địa.
Ðức ông Gollnick nói rằng: "Chúng tôi không có ảnh vệ tinh cho thấy rõ thánh đường hồi thế kỷ XIX này đã bị hoàn toàn phá hủy. Nếu Azerbaijan đã hành động vì ngay tình, thì họ đã để cho nhân viên tổ chức UNESCO của Liên Hiệp Quốc đến điều tra. Trong khi đó Azerbaijan hành động nước đôi: một đàng, họ tuyên bố sẵn sàng bảo tồn gia sản văn hóa và tôn giáo tại miền Nagorno nhưng đàng khác, họ không cho phép các quan sát viên quốc tế đến viếng thăm. Tuy nhiên, các ảnh chụp từ vệ tinh cho thấy các đền đài và dinh thự của Armeni bị phá hủy. Cần nhắc lại rằng lãnh thổ này là của người Armeni trong 2,500 năm lịch sử".
(Ekai.pl 2-5-2024)