Bài Giảng của Ðức Thánh Cha
trong buổi hát kinh chiều bế mạc
Tuần Hiệp Nhất Kitô Giáo 2024
Bài Giảng của Ðức Thánh Cha trong buổi hát kinh chiều bế mạc Tuần Hiệp Nhất Kitô Giáo 2024.
J.B. Ðặng Minh An dịch
Vatican (VietCatholic News 26-01-2024) - Chủ đề của Tuần cầu nguyện cho sự hiệp nhất các Kitô hữu năm 2024 là "Ngươi phải yêu mến Chúa là Thiên Chúa của ngươi... và người lân cận như chính mình" (Lc 10:27).
Trong bài giảng bế mạc Tuần Hiệp Nhất Kitô Giáo, Ðức Thánh Cha Phanxicô, nói:
Trong bài Tin Mừng chúng ta vừa nghe, một luật sĩ gọi Chúa Giêsu là "Thầy". Anh ta không muốn học bất cứ điều gì từ Chúa Giêsu, nhưng đúng hơn là "để thử Người". Sự giả dối thậm chí còn rõ ràng hơn trong câu hỏi ông đặt ra: "Tôi phải làm gì để được hưởng sự sống đời đời?" (Lc 10:25). Làm để kế thừa, làm để sở hữu: đây là những dấu hiệu của một tôn giáo lệch lạc dựa trên việc nhận hơn là cho, trong đó Thiên Chúa trở thành phương tiện để đạt được điều tôi muốn, hơn là mục đích để được mọi người yêu thương bằng trọn trái tim của chúng ta. Tuy nhiên, Chúa Giêsu kiên nhẫn; Ngài yêu cầu luật sĩ tìm câu trả lời trong chính Lề Luật, trong mệnh lệnh: "Ngươi phải yêu mến Chúa, Thiên Chúa của ngươi, hết lòng, hết linh hồn, hết sức lực và hết trí khôn ngươi, và yêu mến người lân cận như chính mình" (Lc 10:27).
Sau đó, người đàn ông đó, đang tìm cách biện minh cho mình, hỏi câu hỏi thứ hai: "Ai là người lân cận của tôi?" (Lc 10:29). Nếu câu hỏi đầu tiên có nguy cơ giản lược Thiên Chúa theo nhu cầu của chúng ta, thì câu hỏi này nhằm mục đích chia rẽ: chia con người thành những người chúng ta nên yêu và những người chúng ta nên tránh xa. Loại chia rẽ này không bao giờ đến từ Thiên Chúa; đó là từ ma quỷ, kẻ chia rẽ. Chúa Giêsu không trả lời một cách trừu tượng, nhưng kể dụ ngôn Người Samaritanô nhân hậu, một câu chuyện thẳng thắn thách thức chúng ta. Bởi vì, anh chị em thân mến, những người không làm điều tốt, tỏ ra nhẫn tâm, lại chính là các tư tế và thầy Lêvi, những người quan tâm đến việc tôn trọng truyền thống tôn giáo của họ hơn là đến giúp đỡ người đau khổ. Ngược lại, người thể hiện ý nghĩa của việc trở thành "người thân cận" lại là một kẻ dị giáo, một người Samaritanô. Người đến gần, cảm thương, cúi xuống nhẹ nhàng chữa lành vết thương cho người anh em đó. Người quan tâm đến anh ta, bất chấp quá khứ và những sa ngã của anh ta, và người ấy hoàn toàn phục vụ người bị cướp đánh (x. Lc 10:33-35). Do đó, Chúa Giêsu có thể kết luận rằng câu hỏi đúng không phải là: "Ai là người lân cận của tôi?" mà là "Tôi có cư xử như một người hàng xóm không?" Chỉ có tình yêu trở thành sự phục vụ nhưng không, chỉ có tình yêu mà Chúa Giêsu dạy dỗ và thể hiện, mới mang các Kitô hữu ly tán đến gần nhau hơn. Chỉ có tình yêu đó, không viện đến quá khứ để tránh xa hay chỉ tay, chỉ có tình yêu đó nhân danh Thiên Chúa đặt anh chị em của chúng ta trước sự bảo vệ sắt thép của các cơ cấu tôn giáo của chúng ta, chỉ có tình yêu đó mới hiệp nhất chúng ta. Ðầu tiên là anh chị em của chúng ta, sau đó là các cơ cấu.
Anh chị em thân mến, giữa chúng ta, chúng ta không bao giờ phải hỏi: "Ai là người lân cận của tôi?" Vì mỗi người đã được rửa tội đều là thành viên của Thân Mình Chúa Kitô; hơn thế nữa, mọi người trên thế giới này đều là anh chị em của tôi, và tất cả chúng ta cùng nhau tạo nên "bản giao hưởng của nhân loại" mà Chúa Kitô là Con Trưởng và Ðấng Cứu Chuộc. Như Thánh Irênô, người mà tôi hân hạnh được tuyên bố là "Tiến sĩ Hiệp nhất", đã nhận xét: "Người tìm kiếm sự thật không nên tập trung vào những khác biệt giữa nốt nhạc này và nốt nhạc khác, nghĩ như thể mỗi nốt nhạc được tạo ra riêng biệt và tách biệt khỏi những nốt nhạc khác.; thay vào đó, anh ta nên nhận ra rằng chính một người đã sáng tác toàn bộ giai điệu" (Adv. Haer., II, 25, 2). Nói cách khác, không phải "Ai là hàng xóm của tôi?" mà là "Tôi có hành động như một người hàng xóm không? Tôi và cộng đoàn của tôi, Giáo hội của tôi, linh đạo của tôi có hành động như những người lân cận không? Hay họ đang cố gắng bảo vệ lợi ích của mình, ghen tị với quyền tự chủ của mình, bị cuốn vào việc tính toán những gì có lợi cho mình, xây dựng mối quan hệ với người khác chỉ để đạt được điều gì đó cho mình? Nếu đúng như vậy thì đó không chỉ là vấn đề về chiến lược sai lầm mà còn là vấn đề không trung thành với Tin Mừng.
"Tôi phải làm gì để được hưởng sự sống đời đời?" Ðó là cách cuộc đối thoại giữa người luật sĩ và Chúa Giêsu bắt đầu. Tuy nhiên, ngày nay, câu hỏi ban đầu đó đã được đảo ngược, nhờ vào Thánh Tông đồ Phaolô, người mà chúng ta cử hành cuộc hoán cải tại Vương cung thánh đường dành riêng cho ngài này. Khi Saolô thành Tắcxô, kẻ bách hại các Kitô hữu, gặp Chúa Giêsu trong luồng ánh sáng bao phủ và thay đổi cuộc đời ông, ông liền hỏi: "Lạy Chúa, con phải làm gì?" (Công vụ 22:10). Không phải " Tôi phải làm gì để được thừa kế? nhưng là "Lạy Chúa, con phải làm gì?" Chúa là đối tượng của câu hỏi; Ngài là "sự thừa kế" thực sự, là điều tốt lành tối cao. Cuộc sống của Thánh Phaolô không thay đổi vì thánh nhân thay đổi mục tiêu của mình để đạt được mục tiêu tốt hơn. Sự hoán cải của ngài là kết quả của một sự đảo ngược hiện sinh, trong đó lòng sùng kính của ngài đối với Lề Luật nhường chỗ cho sự ngoan ngoãn đối với Thiên Chúa và sự cởi mở hoàn toàn đối với ý muốn của ngài. Ðó không phải là sự tận tụy của ngài, mà là sự ngoan ngoãn của ngài: từ sự tận tụy đến sự ngoan ngoãn. Nếu Thiên Chúa là kho tàng của chúng ta, kế hoạch hành động của Giáo Hội chắc chắn phải hệ tại việc thực thi ý muốn của Ngài, thực hiện những ước muốn của Ngài. Vào đêm trước khi hiến mạng sống vì chúng ta, Người đã cầu nguyện tha thiết với Chúa Cha cho tất cả chúng ta: "để họ được nên một" (Ga 17:21). Ðó, chúng ta thấy, là thánh ý của ngài.
Mọi nỗ lực nhằm đạt được sự hiệp nhất trọn vẹn đều được kêu gọi đi theo cùng một lộ trình như Thánh Phaolô, tập trung các ý tưởng của chúng ta để lắng nghe tiếng Chúa và để cho Người có không gian để thực hiện sáng kiến. Ðiều này đã được hiểu rõ ràng bởi một Phaolô khác, vị tiên phong vĩ đại của phong trào đại kết, Abbé Paul Couturier, người đã quen cầu nguyện cho sự hiệp nhất giữa các Kitô hữu "như Chúa Kitô muốn và theo những phương tiện Ngài muốn". Chúng ta cần sự đảo ngược quan điểm này và trên hết là sự hoán cải tâm hồn này, vì, như Công đồng Vatican II đã tuyên bố cách đây sáu mươi năm: "Không thể có phong trào đại kết xứng đáng với tên gọi nếu không có sự hoán cải nội tâm" (Unitatis Redintegratio, 7). Khi chúng ta cùng nhau cầu nguyện, xin cho mỗi người chúng ta, bắt đầu từ chính mình, thừa nhận nhu cầu hoán cải, và để Chúa thay đổi tâm hồn chúng ta. Ðây là con đường trước mắt chúng ta: cùng nhau đồng hành và cùng nhau phục vụ, dành ưu tiên cho việc cầu nguyện. Vì khi các Kitô hữu lớn lên trong việc phục vụ Thiên Chúa và tha nhân, họ cũng lớn lên trong sự hiểu biết lẫn nhau. Như Công đồng đã nói tiếp: "Họ càng kết hợp chặt chẽ với Chúa Cha, Lời Chúa và Thánh Thần, họ càng có thể phát triển trong tình yêu thương nhau một cách sâu sắc và dễ dàng hơn".
Ðó là lý do tại sao chúng ta có mặt ở đây tối nay, đến từ các quốc gia, nền văn hóa và truyền thống khác nhau. Tôi biết ơn Ðức Cha Justin Welby, Tổng Giám mục Canterbury, Ðức Tổng Giám Mục Polycarp, người đại diện cho Tòa Thượng phụ Ðại kết, và tất cả anh chị em, những người góp phần tạo nên sự hiện diện của nhiều cộng đồng Kitô hữu. Tôi xin gửi lời chào đặc biệt tới các thành viên của Ủy ban Hỗn hợp Quốc tế về Ðối thoại Thần học giữa Giáo Hội Công Giáo và các Giáo hội Chính thống Ðông phương, nhân dịp họ kỷ niệm 20 năm cuộc đối thoại, cũng như tới các giám mục Công Giáo và Anh giáo tham gia cuộc họp của Ủy ban này. Ủy ban quốc tế về đoàn kết và sứ mệnh. Thật là tuyệt vời khi hôm nay, cùng với anh em tôi, Ðức Tổng Giám Mục Justin, chúng ta có thể trao cho các nhóm giám mục chung này nhiệm vụ tiếp tục làm chứng cho sự hiệp nhất mà Thiên Chúa mong muốn cho Giáo hội của Ngài trong các khu vực tương ứng của họ, khi họ cùng nhau tiến lên "để mở rộng lòng thương xót và sự bình an của Thiên Chúa dành cho một thế giới đang cần giúp đỡ" (Lời kêu gọi của các Giám mục IARCCUM, Rôma, 2016). Tôi cũng xin chào những người nhận học bổng của Ủy ban Hợp tác Văn hóa với các Giáo hội Chính thống tại Bộ Cổ võ Hiệp nhất Kitô giáo, và những người tham gia các chuyến thăm học tập được tổ chức cho các linh mục và tu sĩ trẻ của các Giáo hội Chính thống Ðông phương, cũng như những chuyến thăm được tổ chức cho các sinh viên của các Giáo hội Chính thống Ðông phương. Viện Ðại kết Bossey của Hội đồng Giáo hội Thế giới.
Cùng nhau, với tư cách là anh chị em trong Chúa Kitô, chúng ta hãy cầu nguyện với Thánh Phaolô và nói: "Lạy Chúa, chúng con phải làm gì?" Khi hỏi câu hỏi đó, chúng ta đã có câu trả lời rồi, bởi vì câu trả lời đầu tiên là lời cầu nguyện. Cầu nguyện cho sự hiệp nhất là trách nhiệm chính trong cuộc hành trình cùng nhau của chúng ta. Và đó là một trách nhiệm thiêng liêng, bởi vì nó có nghĩa là hiệp thông với Chúa, Ðấng trên hết đã cầu nguyện với Chúa Cha để được hiệp nhất. Chúng ta cũng hãy tiếp tục cầu nguyện để chấm dứt chiến tranh, đặc biệt là ở Ukraine và Thánh Ðịa. Trái tim của chúng tôi cũng hướng tới những người dân thân yêu của Burkina Faso, và đặc biệt là các cộng đồng đã chuẩn bị tài liệu cho Tuần cầu nguyện cho sự hiệp nhất này: Xin cho tình yêu thương người lân cận thay thế bạo lực đang tấn công đất nước họ.
"Con phải làm gì đây, lạy Chúa?" Thánh Phaolô kể với chúng ta, Chúa đã nói: "Hãy đứng dậy và đi" (Cv 22:10). Hãy đứng dậy, Chúa Giêsu nói với mỗi người chúng ta và với những nỗ lực của chúng ta vì sự hiệp nhất. Vì vậy, nhân danh Chúa Kitô, chúng ta hãy đứng dậy khỏi thói quen mệt mỏi của mình và lên đường một lần nữa, vì Ngài muốn điều đó và Ngài muốn điều đó "để thế gian tin" (Ga 17:21). Vậy chúng ta hãy cầu nguyện và tiếp tục tiến về phía trước, vì đó là điều Thiên Chúa mong muốn nơi chúng ta. Ðây là những gì anh ta muốn từ chúng tôi.
(Source: Dicastero per la Comunicazione - Libreria Editrice VaticanaCELEBRATION OF SECOND VESPERS 57th WEEK OF PRAYER FOR CHRISTIAN UNITY HOMILY OF HIS HOLINESS POPE FRANCIS Basilica of Saint Paul Outside the Walls Thursday, 25 January 2024)