Bài Giảng của Ðức Thánh Cha Phanxicô
trong Thánh Lễ Chúa Nhật Lời Chúa
Bài Giảng của Ðức Thánh Cha Phanxicô trong Thánh Lễ Chúa Nhật Lời Chúa.
J.B. Ðặng Minh An dịch
Vatican (VietCatholic News 21-01-2024) - Lúc 9 giờ 30, sáng Chúa nhật, 21 tháng Giêng năm 2024, Ðức Thánh Cha Phanxicô đã chủ sự thánh lễ trọng thể tại Ðền thờ thánh Phêrô, nhân Chúa nhật Lời Chúa Lần thứ Năm, với sự tham dự của khoảng 6,000 tín hữu.
Ðồng tế với Ðức Thánh Cha, có hơn 20 Hồng Y và giám mục cùng với khoảng 150 linh mục. Trong thánh lễ, Ðức Thánh Cha đã chủ sự nghi thức trao ban tác vụ đọc sách và giúp lễ cho hai nữ giáo dân và tám giáo lý viên, trong đó có hai phụ nữ Nam Hàn.
Trong bài giảng, Ðức Thánh Cha nói:
Chúng ta vừa nghe Chúa Giêsu nói với họ: "Hãy đến mà theo Thầy... Họ liền bỏ lưới mà đi theo Người" (Mc 1:17-18). Lời Chúa có sức mạnh to lớn, như chúng ta đã nghe trong bài đọc thứ nhất: "Có lời Chúa phán với ông Giôna: 'Hãy chỗi dậy, đi đến Ninivê... và rao giảng cho họ... Thế là Giôna lên đường... theo lời Chúa dạy." (Ga 3,1-3). Lời Chúa giải phóng sức mạnh của Chúa Thánh Thần, một sức mạnh thu hút mọi người đến với Thiên Chúa, giống như những ngư dân trẻ đã bị lời nói của Chúa Giêsu đánh động, và gửi những người khác, như Giôna, đến với những người xa cách Chúa. Lời kéo chúng ta đến với Thiên Chúa và sai chúng ta đến với người khác. Lời Chúa kéo chúng ta đến với Thiên Chúa và gửi chúng ta đến với người khác: đó là cách Lời Chúa hoạt động. Lời Chúa không khiến chúng ta thu mình lại, nhưng mở rộng trái tim, thay đổi hướng đi, lật đổ thói quen, mở ra những viễn cảnh mới và bộc lộ những chân trời chưa từng nghĩ tới.
Thưa anh chị em, đó chính là điều Lời Chúa muốn thực hiện nơi mỗi người chúng ta. Giống như các môn đệ đầu tiên, khi nghe những lời của Chúa Giêsu, đã bỏ lưới và bắt đầu một cuộc phiêu lưu kỳ thú, cũng vậy, trên bờ biển cuộc đời chúng ta, bên cạnh những chiếc thuyền của gia đình chúng ta và những tấm lưới của công việc hàng ngày của chúng ta, Lời Chúa làm cho chúng ta nghe thấy tiếng gọi của Chúa Giêsu. Lời Chúa mời gọi chúng ta cùng lên đường với Người vì lợi ích của người khác. Lời Chúa làm cho chúng ta trở thành những nhà truyền giáo, những sứ giả của Thiên Chúa và những chứng nhân cho một thế giới đang chìm đắm trong lời nói, nhưng lại khao khát chính lời mà nó thường bỏ qua. Giáo Hội sống nhờ động lực này: đó là được Chúa Kitô kêu gọi và lôi kéo đến với Người, Giáo Hội được sai đi vào thế giới để làm chứng cho Người. Ðây là sự năng động trong Giáo hội.
Chúng ta không thể làm gì nếu không có lời Chúa và sức mạnh thầm lặng và khiêm tốn của Lời Chúa. Lời Chúa, như thể trong một cuộc đối thoại cá nhân, chạm đến trái tim, in sâu vào tâm hồn và đổi mới nó bằng sự bình an của Chúa Giêsu, khiến chúng ta, đến lượt mình, quan tâm đến người khác. Nếu chúng ta nhìn vào những người bạn của Chúa, những chứng nhân của Tin Mừng trong suốt lịch sử và các thánh, chúng ta thấy rằng Lời Chúa có tính quyết định đối với mỗi người trong số họ. Chúng ta hãy nghĩ đến vị đan sĩ đầu tiên, Thánh Antôn, người cảm thấy choáng ngợp bởi một đoạn Tin Mừng trong Thánh Lễ, đã bỏ mọi sự cho Chúa. Chúng ta nghĩ đến Thánh Augustinô, cuộc đời của ngài đã có một bước ngoặt quyết định khi lời Chúa mang lại sự chữa lành cho tâm hồn ngài. Chúng ta nghĩ đến Thánh Têrêsa Hài Ðồng Giêsu, người đã khám phá ra ơn gọi của mình qua việc đọc các bức thư của Thánh Phaolô. Và chúng ta cũng nghĩ đến vị thánh mà tôi mang tên, Phanxicô Assisi, là vị sau khi cầu nguyện đã đọc trong Tin Mừng rằng Chúa Giêsu sai các môn đệ đi rao giảng và đã thốt lên: "Ðó là điều Thầy muốn; đó là điều tôi khẩn cầu, đó là điều tôi mong muốn thực hiện bằng cả trái tim mình!" (THOMAS OF CELANO, Vita Prima, IX, 22). Cuộc sống của họ được thay đổi bởi lời sự sống, bởi lời Chúa.
Nhưng tôi tự hỏi: tại sao đối với nhiều người trong chúng ta, điều tương tự lại không xảy ra? Chúng ta nghe lời Chúa nhiều lần, nhưng nó đi vào tai này và đi ra tai kia: tại sao? Có lẽ bởi vì, như những nhân chứng đó đã nói rõ, chúng ta cần phải ngừng "làm điếc" lời Chúa. Ðây là một mối nguy hiểm cho tất cả chúng ta: bị choáng ngợp bởi hàng loạt lời nói, chúng ta để lời Chúa lướt qua mình: chúng ta nghe nó, nhưng chúng ta không lắng nghe nó; chúng ta lắng nghe nó nhưng chúng ta không giữ nó; chúng ta giữ nó nhưng không để nó kích động chúng ta thay đổi. Hơn bất cứ điều gì, chúng ta đọc Kinh Thánh nhưng không cầu nguyện với Kinh Thánh, trong khi "cầu nguyện phải đi kèm với việc đọc Sách Thánh, để nó có thể trở thành một cuộc đối thoại giữa Thiên Chúa và người đọc" (Dei Verbum, 25). Chúng ta đừng quên hai khía cạnh cơ bản của việc cầu nguyện Kitô giáo: lắng nghe lời Chúa và thờ phượng Chúa. Chúng ta hãy nhường chỗ cho việc cầu nguyện và đọc những lời của Chúa Giêsu. Khi đó chúng ta sẽ có cùng trải nghiệm như những môn đệ đầu tiên đó. Trở lại với bài Tin Mừng hôm nay, chúng ta thấy có hai điều đã xảy ra sau khi Chúa Giêsu nói: "Họ bỏ lưới mà theo Người" (Mc 1:18). Họ rời đi và họ đi theo. Chúng ta hãy suy ngẫm vắn tắt về hai điều này.
Họ rời đi. Họ đã để lại gì? Con thuyền và lưới của họ, tức là cuộc sống mà họ đã trải qua cho đến lúc đó. Biết bao lần chúng ta đấu tranh để bỏ lại đằng sau sự an toàn, thói quen của mình, bởi vì những thứ này vướng víu chúng ta như cá mắc lưới. Tuy nhiên, những ai đáp lại lời này sẽ cảm nghiệm được sự chữa lành khỏi những cạm bẫy của quá khứ, bởi vì lời hằng sống mang lại ý nghĩa mới cho cuộc sống của họ và chữa lành ký ức bị tổn thương của họ bằng cách ghép vào đó sự tưởng nhớ đến Thiên Chúa và các công trình của Người dành cho chúng ta. Kinh Thánh gieo trong chúng ta sự tốt lành và nhắc nhở chúng ta thực sự là ai: con cái Thiên Chúa, được cứu độ và được yêu thương. "Những lời thơm ngát của Chúa" (Thánh Francis Assisi, Thư gửi các tín hữu) giống như mật ong, mang lại hương vị cho cuộc sống của chúng ta và khiến chúng ta nếm được vị ngọt của Thiên Chúa. Lời Chúa nuôi dưỡng tâm hồn, xua tan nỗi sợ hãi và vượt qua nỗi cô đơn. Lời Chúa đã hướng dẫn các môn đệ bỏ lại đằng sau sự đơn điệu của cuộc sống tập trung vào thuyền và lưới, Lời Chúa cũng canh tân đức tin của chúng ta, thanh lọc đức tin, giải phóng nó khỏi cặn bã và đưa nó trở về nguồn gốc của nó, nguồn mạch thuần khiết của Tin Mừng. Khi thuật lại những điều kỳ diệu Thiên Chúa đã làm cho chúng ta, Kinh Thánh giải phóng đức tin tê liệt và làm cho chúng ta nếm trải lại cuộc sống Kitô giáo như chính bản chất của nó là một câu chuyện tình yêu với Chúa.
Các đệ tử cứ thế rời đi rồi đi theo. Theo bước chân của Thầy, họ tiến về phía trước. Vì lời Chúa Kitô không chỉ giải thoát chúng ta khỏi những gánh nặng chúng ta mang trong quá khứ và hiện tại; Lời Chúa cũng làm cho chúng ta trưởng thành trong sự thật và trong bác ái. Lời Chúa làm sống động trái tim, thách thức nó, thanh lọc nó khỏi thói đạo đức giả và lấp đầy nó bằng niềm hy vọng. Chính Kinh Thánh chứng thực rằng lời này là cụ thể và hiệu quả: "như mưa và tuyết" đối với đất đai (x. Is 55:10-11), như một thanh gươm sắc bén "phơi bày những cảm xúc và suy nghĩ trong lòng" (Dt 4:12), và một hạt giống bất diệt (1 Pr 1:23), nhỏ bé và ẩn giấu, nhưng vẫn nảy mầm và sinh hoa trái (x. Mt 13). "Ðó là sức mạnh và quyền năng của Lời Chúa: Lời Chúa mang lại sự vững mạnh cho đức tin của con cái Giáo hội, cung cấp lương thực cho tâm hồn và nguồn mạch tinh tuyền và bất diệt của đời sống thiêng liêng" (Dei Verbum, 21).
Anh chị em thân mến, xin Chúa Nhật Lời Chúa giúp chúng ta hân hoan trở về với những nguồn mạch đức tin của chúng ta, được nảy sinh từ việc lắng nghe Chúa Giêsu, Lời hằng sống của Thiên Chúa. Xin nó giúp chúng ta, đang bị cản trở bởi những lời nói về Giáo hội, khám phá lại lời sự sống vang vọng trong Giáo hội! Nếu không, cuối cùng chúng ta sẽ nói về mình nhiều hơn là về Ngài, và chúng ta thường tập trung vào những suy nghĩ và vấn đề của chính mình hơn là vào Chúa Kitô và lời Ngài. Chúng ta hãy trở về với các nguồn, để cống hiến cho thế giới nguồn nước hằng sống mà nó khao khát nhưng không tìm thấy, và trong khi xã hội và các phương tiện truyền thông xã hội phản ánh sự bạo lực của ngôn từ, chúng ta hãy đến gần hơn và vun trồng lời nói thầm lặng của Thiên Chúa, Ðấng mang lại ơn cứu độ, dịu dàng, không ồn ào và đi vào tâm hồn chúng ta.
Cuối cùng, chúng ta hãy tự hỏi mình một vài câu hỏi. Tôi phải dành chỗ nào cho lời Chúa ở nơi tôi sống? Giữa rất nhiều sách, tạp chí, tivi và điện thoại, Kinh Thánh ở đâu? Trong phòng của tôi, tôi có dễ dàng cầm được Phúc âm không? Tôi có đọc nó hàng ngày để trung thành với con đường sống của mình không? Tôi có mang theo một ít bản Phúc Âm để đọc không? Tôi thường nói về việc luôn mang theo Tin Mừng bên mình, trong túi, trong ví, trên điện thoại của chúng ta. Nếu Chúa Kitô yêu quý tôi hơn bất cứ điều gì khác, làm sao tôi có thể để Người ở nhà mà không mang theo lời Người? Và một câu hỏi cuối cùng: Tôi đã đọc qua ít nhất một trong bốn Phúc Âm chưa? Tin Mừng là cuốn sách sự sống. Nó đơn giản và ngắn gọn, tuy nhiên nhiều tín hữu thậm chí chưa bao giờ đọc một trong các sách Phúc Âm từ đầu đến cuối.
Anh chị em Tin Mừng, Kinh Thánh nói với chúng ta rằng Thiên Chúa là "tác giả của vẻ đẹp" (Kn 13:3). Chúng ta hãy để cho mình bị chinh phục bởi vẻ đẹp mà Lời Chúa mang vào cuộc sống của chúng ta.
(Source: Dicastero per la Comunicazione - Libreria Editrice VaticanaHOMILY OF HIS HOLINESS POPE FRANCIS St. Peter's Basilica Third Sunday of Ordinary Time, 21 January 2024)