Canh thức cầu nguyện
án phong chân phước cho cha Matteo Ricci
Canh thức cầu nguyện án phong chân phước cho cha Matteo Ricci.
G. Trần Ðức Anh, O.P.
Beijing (RVA News 18-04-2023) - Một buổi canh thức trọng thể được cử hành tại Bắc Kinh, chiều thứ Hai, ngày 17 tháng Tư năm 2023, với sự tham dự của Ðức cha Stephano Chu Thủ Nhân, Giám mục Giáo phận Hong Kong, để cầu nguyện cho án phong chân phước cho cha Matteo Ricci, thừa sai tại Trung Quốc hồi thế kỷ XVI.
Ðức cha Chu Thủ Nhân (Chow Sau) đã đến Bắc Kinh ban sáng cùng ngày để khởi sự cuộc viếng thăm đầu tiên tại giáo phận này lần đầu tiên trong năm ngày tới đây, theo lời mời của Ðức giám mục Bắc Kinh Giuse Lý Sơn (Li Shan), cũng là Chủ tịch Hội Công giáo Yêu nước.
Ðức cha Chu Thủ Nhân nguyên là Bề trên Giám tỉnh Dòng Tên Trung Hoa, được chọn làm Giám mục Hong Kong hồi tháng Năm năm 2021, sau hai năm bốn tháng trống tòa tại đây. Cùng đi trong đoàn với ngài, có Ðức cha Phụ tá Giuse Hạ Chí Thành (Ha Chi-shing), Dòng Phanxicô. Ngoài ra, cũng có cha Phêrô Sái Huệ Dân (Peter Choy Wai-man), Tổng đại diện của giáo phận Hong Kong.
Trong buổi canh thức, có cầu nguyện xin Chúa ban cho án phong chân phước của cha Matteo Ricci được kết quả tốt đẹp.
Ngày 17 tháng Mười Hai năm 2022, với sự chấp thuận của Ðức Thánh cha, Bộ Phong thánh đã công bố sắc lệnh nhìn nhận các nhân đức anh hùng của cha Matteo Ricci, vị thừa sai nổi tiếng bậc nhất ở Trung Quốc cách đây hơn bốn thế kỷ. Với sắc lệnh đó, cha được gọi là Ðấng Ðáng kính, và cần có một phép lạ được nhìn nhận để được phong chân phước.
Cha Matteo Ricci sinh năm 1552 trong một gia đình quý tộc tại Macerata, miền trung Ý và gia nhập Dòng Tên năm 1571, khi được 19 tuổi. Cha học các khoa học, đặc biệt về thiên văn, toán học, địa lý và vũ trụ học.
Năm 1582, bề trên gửi cha đến Macau và từ đây, vào miền nam Trung Quốc cùng với cha Michele Ruggieri cùng dòng. Năm 1594, cha lấy tên tiếng Hoa là Lợi Mã Ðậu, lần lượt hoạt động tại nhiều nơi trong các lãnh lực khoa học. Năm 1597, cha được bổ nhiệm làm Bề trên miền Dòng Tên ở Trung Quốc. Cha qua đời tại Bắc Kinh ngày 11 tháng Năm năm 1610, khi được 58 tuổi. Ðức Thánh cha Phanxicô coi cha Matteo Ricci như một thừa sai lý tưởng, có khả năng hội nhập văn hóa, đối thoại và cởi mở đối với người khác.
Án phong chân phước cho cha gặp nhiều chướng ngại, vì bình thường án phong được khởi sự tại nơi vị tôi tớ Chúa qua đời. Nhưng cha qua đời tại Bắc Kinh và được an táng tại nghĩa trang của các cha Dòng Tên, nay là vườn của Trường Ðảng, và đặc biệt với tình trạng ngoại thường của Giáo hội tại Trung Quốc. Vì thế, án này được ủy cho giáo phận Macerata, nguyên quán của cha, đảm trách.
Án phong được khởi sự năm 1982 nhưng giai đoạn giáo phận này không có kết thúc rõ ràng. Năm 2010, nhân kỷ niệm 400 năm cha Ricci qua đời, Ðức cha Claudio Giuliodori, giám mục sở tại, mở lại án phong và ba năm sau, toàn bộ hồ sơ được chuyển về Bộ Phong thánh ở Roma để cứu xét. Nay với sắc lệnh nhìn nhận cha Matteo Ricci đã thực hiện các nhân đức Kitô giáo đến mức độ anh hùng, một bước tiến lớn trong án phong đã được thực hiện.
Cha Matteo Ricci mang Tin mừng đến Trung Quốc qua con đường thân hữu, đối thoại văn hóa và khoa học, thích ứng. Năm 1601, cha đến Bắc Kinh và được đón tiếp tại Cấm Thành nhờ những kiến thức khoa học và văn hóa của cha. Ngày nay, tên cha Ricci được ghi trong các sách giáo khoa tại Trung Quốc ở bậc trung học cấp ba, được nhắc nhớ trong Bảo tàng Thiên Niên Kỷ, cùng với Marco Polo, những người ngoại quốc duy nhất quan trọng trong lịch sử nước này.
Ðối với Công giáo, cha Matteo Ricci được nhắc nhớ như một vị thừa sai, như thánh Phaolô đã chịu đau khổ và hiến toàn thân cho công cuộc loan báo Tin mừng.
Trong thời gian qua, cộng đoàn Công giáo Nhà thờ chính tòa Bắc Kinh đã tích cực chuẩn bị cho buổi canh thức và có một cuộc triển lãm những hình ảnh về công trình của cha Ricci. Trong tương lai gần đây sẽ có một loạt những sáng kiến nhắm phổ biến tinh thần và hoạt động truyền giáo của cha Ricci, trong đó có dự án thiết lập một lộ trình hành hương theo vết của vị linh mục thừa sai ở Hoa Lục.
(Fides 17-04-2023, Asia News 17-12-2022)