Tòa Thánh cảnh giác các giám mục Ðức
Tòa Thánh cảnh giác các giám mục Ðức.
G. Trần Ðức Anh, O.P.
Vatican (RVA News 24-01-2023) - Tòa Thánh cảnh giác các giám mục Ðức, theo đường hướng cải tổ được đề ra trong Con đường Công nghị, muốn thành lập một cơ quan cai quản Giáo hội, vượt lên trên các giám mục giáo phận và Hội đồng Giám mục.
Trên đây là nội dung lá thư đề ngày 16 tháng Giêng năm 2023 được Tòa Thánh gửi tới Ðức cha Georg Batzing, Giám mục Giáo phận Limburg, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Ðức, để yêu cầu chuyển tới các các giám mục nước này. Thư được công bố hôm 23 tháng Giêng năm 2023, tại Ðức. Thư mang chữ ký của Ðức Hồng y Pietro Parolin, Quốc vụ khanh Tòa Thánh, Ðức Hồng y Luis Ladaria, Tổng trưởng Bộ Giáo lý đức tin và Ðức Hồng y Marc Ouellet, Tổng trưởng Bộ Giám mục. Thư được Ðức Thánh cha phê chuẩn theo thể thức đặc biệt.
Nguyên nhân của lá thư này là do thắc mắc được Ðức Hồng y Tổng giám mục Giáo phận Koeln, và bốn tổng giám mục giáo phận thuộc miền Bavaria là Regensburg, Passau, Eichstatt và Augsburg gửi về Tòa Thánh xin giải đáp thắc mắc về vấn đề các giám mục có buộc phải tham gia Hội đồng Công nghị (Synodal Rat), một cơ chế được Ðại hội ngày 10 tháng Chín năm 2022 của Con đường Công nghị ở Ðức quyết định thành lập, như "một cơ quan thảo luận và quyết định về những tiến triển quan trọng trong Giáo hội và xã hội, và đưa ra những quyết định cơ bản vượt lên trên giáo phận". Ðây là một cơ quan giám sát thường trực có thẩm quyền đưa ra những quyết định quan trọng về kế hoạch mục vụ, các vấn đề tương lai, ngân sách của Giáo hội mà không được quyết định ở cấp giáo phận.
Ðể thành lập Hội đồng này, có trù định một Ủy ban công nghị gồm 27 giám mục giáo phận, 27 thành viên Ủy ban trung ương giáo dân Công giáo Ðức đã được bổ nhiệm, và 20 thành viên khác sẽ được bầu lên trong khóa họp sắp tới của Con đường Công nghị. Ủy ban này sẽ đảm nhận công việc trong năm 2023.
Thư của ba vị lãnh đạo tại Tòa Thánh nhắc lại câu trả lời của Tòa Thánh trong tuyên ngôn ngày 21 tháng Bảy năm 2022, đó là Con đường Công nghị không có quyền đòi các giám mục và các tín hữu chấp nhận những hình thức cai quản và những hướng đi mới về tín lý và luân lý, vì đó là một việc làm thương tổn cộng đoàn Giáo hội và sự hiệp nhất của Giáo hội".
Theo tuyên ngôn đó, các giám mục không có nhiệm vụ tham gia công việc của Ủy ban Công nghị, một ban có mục đích chuẩn bị Hội đồng Công nghị cho đến năm 2026.
Thư của ba vị lãnh đạo tại Tòa Thánh nhận xét rằng: "Hội đồng Công nghị" tạo nên một cơ cấu lãnh đạo mới của Giáo hội tại Ðức. Ðiều này trái ngược với đoạn số 21 của Hiến chế tín lý "Ánh sáng muôn dân" (Lumen gentium), về chức năng của các giám mục "Khi được tấn phong, các giám mục lãnh nhận sự trọn vẹn của bí tích truyền chức thánh mà tập tục phụng vụ Giáo hội và các thánh Giáo phụ gọi là chức linh mục tối cao, và nhận lãnh thực tại trọn vẹn của thánh vụ. Việc tấn phong giám mục trao ban nhiệm vụ thánh hóa cũng như nhiệm vụ giảng dạy và cai trị; tuy nhiên các nhiệm vụ ấy, do bản tính, chỉ có thể thực thi trong sự hiệp thông với Thủ Lãnh và các phần tử của Giám mục đoàn".
Trong thư, ba vị nhấn mạnh rằng: "Chúng tôi muốn minh xác: Con đường Công nghị, cũng như bất kỳ cơ quan nào do Con đường này lập nên, và không một Hội đồng Giám mục nào có thẩm quyền thiết lập "Hội đồng Công nghị ở cấp độ quốc gia, giáo phận hoặc giáo xứ".
Ðiều trên đây phản ánh giáo luật hiện hành số 386, triệt 2 về nghĩa vụ của giám mục trong giáo phận thuộc quyền.
Phản ứng về lá thư này, Ðức cha Chủ tịch Georg Batzing nói rằng: "Văn kiện từ Roma sẽ có hậu quả đối với chúng ta ở Ðức, chúng ta sẽ suy tư khẩn trương về những hình thức và khả thể tham khảo và quyết định để phát triển một nền văn hóa công nghị". Ðiều này sẽ được thảo luận trong cuộc đối thoại kế tiếp với Roma.
Ðức Hồng y Walter Kasper, người Ðức, nguyên là Chủ tịch Hội đồng Tòa Thánh Hiệp nhất các tín hữu Kitô, phê bình kế hoạch thành lập Hội đồng Công nghị nói trên và ví nó như "Xô Viết", một từ trong tiếng Nga có nghĩa là "Hội đồng" (Rat) và Ðức Hồng y tố cáo các giám mục Ðức muốn tái sáng chế các cơ cấu hiện có của Tin lành.
(Tổng hợp 24-1-2023, CNA 23-1-2023)