Thói quen đọc lại đời mình
giúp ta nhận ra Chúa Kitô mỗi ngày
Tiếp kiến chung của Ðức Thánh cha: Thói quen đọc lại đời mình giúp ta nhận ra Chúa Kitô mỗi ngày.
G. Trần Ðức Anh, O.P.
Vatican (RVA News 20-10-2022) - Lúc 9 giờ sáng thứ Tư, ngày 19 tháng Mười năm 2022, Ðức Thánh cha Phanxicô đã tiếp kiến chung khoảng 20,000 tín hữu hành hương, tại Quảng trường thánh Phêrô.
Như thường lệ, trước khi cuộc tiếp kiến chính thức bắt đầu 9 giờ, Ðức Thánh cha tiến ra quảng trường trên chiếc xe mui trần, đi qua các hàng ghế để chào thăm đông đảo các tín hữu hành hương.
Buổi tiếp kiến bắt đầu với lời chào phụng vụ và tám giáo dân lần lượt đọc một câu trong đoạn 8 của sách Ðệ Nhị luật (8,2): "Anh em hãy nhớ lại tất cả hành trình mà Chúa là Thiên Chúa của anh em đã để anh em đi qua trong 40 năm trong sa mạc, để anh em cùng cực và thử thách anh em, để biết điều anh em có trong con tim, xem anh em có tuân giữ các giới luật của Người hay không".
Bài giáo lý
Trong bài giáo lý tiếp đó, Ðức Thánh cha tiếp tục đề tài sự phân định và bài thứ sáu này có tựa đề: "Những yếu tố để phân định: cuốn sách đời mình".
Ðức Thánh cha nói:
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Trong các bài giáo lý những tuần lễ này, chúng ta đang nhấn mạnh về những tiền đề để thực hiện một sự phân định tốt. Mỗi hoạt động quan trọng đều có những "chỉ dẫn" cần phải theo, cần biết để có thể mang lại những hiệu quả mong muốn. Hôm nay, chúng ta dừng lại tại một yếu tố khác, không thể thiếu được để phân định, đó là "lịch sử đời mình".
Tầm quan trọng của sự biết đời mình
Cuộc đời chúng ta là "một cuốn sách" rất quý giá đã được giao cho chúng ta, một cuốn sách mà rất tiếc là bao nhiêu người không đọc, hoặc họ đọc quá trễ, trước khi chết. Nhưng chính trong cuốn sách ấy có điều mà ta tìm kiếm vô ích qua các con đường khác. Thánh Augustinô, một người hăng say tìm kiếm chân lý, đã hiểu điều đó chính khi đọc lại cuộc đời của ngài, nhận thấy trong đó có những bước đi thầm lặng và kín đáo nhưng có ảnh hưởng lớn do sự hiện diện của Chúa. Vào cuối hành trình ấy, thánh nhân kinh ngạc nhận xét: "Chúa đã đi vào trong con, và con ở bên ngoài. Và con tìm Chúa ở ngoài đó. Bị biến dạng, con đã lao mình theo những hình ảnh đẹp nơi các thụ tạo của Chúa. Chúa đã ở với con, nhưng con không ở với Chúa" (Tự thú, X, 27.38). Từ đó thánh nhân mời gọi hãy vun trồng đời sống nội tâm để thấy được điều mà ta tìm kiếm: "Hãy trở về với chính mình. Trong con người nội tâm có chân lý cư ngụ" (Ðạo thật, XXXIX, 72).
Nhiều lần chúng ta cũng đã trải qua kinh nghiệm của thánh Augustino, thấy mình là tù nhân của những tư tưởng làm cho chúng ta xa rời bản thân, những tư tưởng rập khuôn gây hại cho chúng ta: "Tôi chẳng có giá trị gì", "nơi tôi mọi sự đều không ổn", "Tôi sẽ chẳng bao giờ làm được điều gì tốt đẹp", v.v. Ðọc cuộc đời của ta cũng có nghĩa là tái nhận thức sự hiện diện của những yếu tố "độc hại", nhưng để rồi nới rộng tình tiết đời ta, học nhận thức những điều khác, làm cho chúng phong phú hơn, tôn trọng hơn sự phức tạp, và cũng nhận thấy những cách thức kín đáo Thiên Chúa hành động trên đời sống chúng ta."
Chúng ta đã thấy rằng sự phân định có một lối tiếp cận kể chuyện: Nó không dừng lại tại một hành động riêng rẽ, nhưng tháp nhập hành động ấy vào trong một bối cảnh: tư tưởng này đến từ đâu? Nó đưa tôi tới đâu? Tôi đã gặp nó trước đây thế nào? Tại sao nó mạnh mẽ tha thiết hơn những tư tưởng khác?
Ích lợi của việc đọc lại đời ta
Việc thuật lại những biến cố trong đời sống chúng ta cũng giúp nhận ra những sắc thái và những chi tiết quan trọng, chúng có thể là trợ lực quí giá mà cho đến lúc đó, ta không nhận thấy. Việc đọc cái gì đó, một sự phục vụ, một cuộc gặp gỡ, thoạt nhìn có vẻ là điều ít quan trọng, nhưng thời gian sau đó, chúng thông truyền một niềm an bình nội tâm, một sự vui sống và gợi ra những sáng kiến làm điều thiện sau đó. Dừng lại và nhận biết điều đó thực là không thể thiếu được để phân định, đó là một việc thu thập những hạt trai quý giá và ẩn giấu mà Chúa đã gieo vãi trên thửa đất của chúng ta.
Ðiều thiện được giấu ẩn, thầm lặng, đòi một sự khai quật từ từ và liên tục. Vì cách hành động của Chúa kín đáo, không áp đặt; giống như không khí chúng ta thở, chúng ta không cảm thấy nhưng nó làm cho chúng ta sống, và chúng ta chỉ nhận thấy nó khi chúng ta thiếu nó.
Thói quen đọc lại đời mình giúp tôi luyện cái nhìn, làm cho nó tinh tế, giúp nhận ra những phép lạ nho nhỏ mà Thiên Chúa làm cho chúng ta mỗi ngày. Khi chúng ta để ý, thì chúng ta nhận ra những hướng đi có thể, củng cố sở thích nội tâm, an bình và tinh thần sáng tạo. Nhất là chúng ta trở nên tự do đối với những điều rập khuôn tai hại. Thật là điều khôn ngoan khi nói rằng người nào không biết chính quá khứ của mình thì sẽ lập lại nó.
Chia sẻ đời ta với người khác
Chúng ta có thể tự hỏi: Có bao giờ tôi kể lại cuộc đời mình cho người khác không? Ðây là một trong những hình thức đả thông đẹp đẽ và thân mật nhất. Nó giúp khám phá những điều cho lúc ấy không được biết đến, bé nhỏ và đơn sơ, nhưng như Tin mừng đã nói, chính từ những việc bé nhỏ mà nảy sinh những điều lớn (Xc Lc 16,10).
Cuộc đời các thánh
Cả cuộc đời các thánh cũng là một trợ lực quí giá để nhận ra cách hành động của Thiên Chúa trong đời sống chúng ta: giúp chúng ta trở nên quen thuộc với phương thức của Chúa. Một số cách cư xử của các thánh đặt câu hỏi cho chúng ta, tỏ cho chúng ta những ý nghĩa và cơ may mới. Ví dụ, đó là điều đã xảy ra với thánh Ignatio Loyola. Khi mô tả sự khám phá cơ bản trong cuộc sống của thánh nhân, tác giả ghi thêm một minh xác quan trọng: "Từ kinh nghiệm, người đã kết luận rằng một số tư tưởng đã để cho người buồn, những tư tưởng khác làm cho người vui; và dần dần người học nhận ra sự khác biệt của những tâm trạng giao động nơi người" (Autob. n.8).
Sự phân định là đọc trình thuật những an ủi và những nỗi buồn mà chúng ta trải qua trong cuộc đời mình. Con tim nói với chúng ta về Thiên Chúa, và chúng ta phải học cách hiểu ngôn ngữ của Chúa.
Chào thăm và kêu gọi
Sau bài huấn giáo, như thường lệ buổi tiếp kiến được nối tiếp với phần tóm tắt bài giáo lý và những lời Ðức Thánh cha chào thăm các nhóm hành hương.
Khi chào bằng tiếng Pháp, Ðức Thánh cha đặc biệt nhắc đến các tín hữu hành hương từ thành phố Rennes, miền tây bắc Pháp, các thị trưởng ở Cambrai và các vị hiệu trưởng các trường ở Créteil, có các giám mục cùng đi. Ngài cũng chào các tín hữu đến từ Thụy Sĩ, Cộng hòa dân chủ Congo và Haiti. Ðức Thánh cha nhắn nhủ rằng: "Chúng ta hãy học ngôn ngữ con tim của chúng ta, để cho chúng ta được thấm nhiễm Lời Chúa, nhờ đó chúng ta có thể khám phá nơi tha nhân cơ hội được biết rõ hơn cuốn sách đời ta.
Khi chào bằng tiếng Anh, Ðức Thánh cha nhắc đến các tín hữu đến từ Ailen, Ðan Mạch, Na Uy, Bỉ, Indonesia, Canada và Mỹ, cũng như các linh mục đang tham gia khóa thường huấn tại Học viện Bắc Mỹ, gần Vatican.
Khi chào các tín hữu từ Nigeria, ngài nhắc đến thiên tai mưa lũ trong những ngày này tại quốc gia này, gây nên lụt lột và bao nhiêu người chết, - báo chí nói có 600 người chết - nhiều người mất tích và thiệt hại to lớn. Ðức Thánh cha: "Chúng ta hãy cầu nguyện cho những người bị thiệt mạng và tất cả những người bị thử thách vì thiên tai tàn phá dường ấy. Ước gì những người anh chị em ấy của chúng ta không bị thiếu tình liên đới và sự nâng đỡ của cộng đồng quốc tế.
Bằng tiếng Ba Lan, Ðức Thánh cha đặc biệt nhắc đến biến cố hôm thứ Hai 17 tháng 10 năm 2022, tại thành phố Lublin, có lễ khánh thành trung tâm liên lạc giữa Công giáo và Do thái giáo và nói rằng: "Tôi cầu mong Trung tâm này sẽ giúp đề cao giá trị của gia sản chung, không những của hai tôn giáo, nhưng cả hai dân tộc nữa.
Bằng tiếng Ý, Ðức Thánh cha chào thăm các đại chủng sinh miền Reggio Calabria, nam Ý, các nhân viên an ninh ở thành Napoli và công ty Teleformance Italia ở thành Taranto, nam Ý, và tín hữu từ nhiều giáo xứ, giáo phận khác. Ngài nói: "Tôi khích lệ tất cả anh chị em hãy tìm kiếm trong Tin mừng những tiêu chuẩn gợi ý cho đời sống bản thân và cộng đoàn.
Và sau cùng, như thường lệ, Ðức Thánh cha nghĩ đến những người già, các bệnh nhân, người trẻ và các đôi tân hôn. Ngài nhắc nhở rằng: "Trong tháng Mười này biệt kính Ðức Mẹ Mân côi, tôi muốn mời gọi anh chị em hãy nhìn lên Mẹ Thiên Chúa với lòng tín thác, kín múc từ tấm gương và sự chuyển cầu của Mẹ sức mạnh để tiến bước".
Buổi tiếp kiến kết thúc với kinh Lạy Cha và phép lành của Ðức Thánh cha.