Thánh lễ Ðức Thánh cha chủ tọa bế mạc
Ðại hội X các Gia đình
Thánh lễ Ðức Thánh cha chủ tọa bế mạc Ðại hội X các Gia đình.
G. Trần Ðức Anh, O.P.
Vatican (RVA News 26-06-2022) - Chiều thứ Bảy, ngày 25 tháng Sáu năm 2022, lúc gần 6 giờ, Ðức Thánh cha Phanxicô đã ngồi trên xe mui trần tiến ra Quảng trường thánh Phêrô, đi vòng quanh các lối đi để chào thăm hơn 20,000 tín hữu tụ tập tại đây, phần lớn đến từ các giáo xứ ở Roma, nhưng cũng có các đại biểu đến từ hơn 120 quốc gia, tham dự Ðại hội kỳ X các gia đình Công giáo thế giới từ chiều thứ Tư 22 tháng Sáu năm 2022.
Lẽ ra, Ðức Thánh cha chủ tế theo chương trình, nhưng vì ngài vẫn đau đầu gối chân phải, nên Ðức Hồng y Kevin Farrell, người Ailen, Bộ trưởng Bộ giáo dân, gia đình và sự sống đã chủ tế thánh lễ thay và Ðức Thánh cha ngồi trên một ghế gần bàn thờ để tham dự.
Ðồng tế thánh lễ, có 17 hồng y, và khoảng 150 giám mục, gần 300 linh mục. Phần thánh ca do ca đoàn giáo phận Roma đảm trách.
Bài giảng Ðức Thánh cha
Trong bài giảng, dựa vào các bài đọc của Chúa nhật XIII thường niên, Ðức Thánh cha rút ra những lời khuyên thực hành cho các ông bà và các đôi vợ chồng và con cái.
Trước tiên, là giáo huấn của thánh Phaolô trong bài đọc thứ II về tự do, một trong những thiện ích được con người thời đại ngày nay quí chuộng và tìm kiếm hơn cả. Tất cả đều mong muốn được giải thoát khỏi mọi loại "nhà tù": văn hóa, xã hội, kinh tế. Nhưng nhiều người lại thiếu tự do lớn nhất, đó là tự do nội tâm. Thánh Phaolô nhắc nhở các tín hữu Kitô chúng ta rằng trước tiên đó là một hồng ân, khi ngài thốt lên "Chúa Kitô đã giải thoát chúng ta để sống trong tự do!", Galat 5,1. Tất cả chúng ta sinh ra với bao nhiêu lệ thuộc, nội tâm cũng như bên ngoài, và nhất là với xu hướng ích kỷ, nghĩa là đặt mình ở trung tâm mọi quan tâm của ta. Nhưng Chúa Kitô đã giải thoát chúng ta khỏi sự nô lệ này.
Từ tiền đề trên đây, Ðức Thánh cha nhắn nhủ các đôi vợ chồng rằng: "Tất cả anh chị em là những người kết hôn, chọn thành gia đình anh chị em, với ơn thánh của Chúa Kitô, anh chị em đã thực hiện chọn lựa can đảm này: đừng dùng tự do của anh chị em cho chính mình, nhưng để yêu thương những người mà Chúa đặt ở cạnh anh chị em. Thay vì sống như "những hòn đảo", anh chị em đặt mình phục vụ nhau. Tự do trong gia đình được sống như thế! Không có những "hành tinh" xoay quanh quĩ đạo riêng của mình. Gia đình là nơi gặp gỡ, chia sẻ, ra khỏi bản thân để đón nhận và gần gũi người khác. Ðó là nơi đầu tiên ta học yêu thương.
Ðức Thánh cha cũng nhắc nhở rằng "chính trong lúc chúng ta khẳng định vẻ đẹp của gia đình, hơn bao giờ hết chúng ta phải bảo vệ gia đình. Chúng ta đừng để gia đình bị ô nhiễm vì những độc dược của ích kỷ, cá nhân chủ nghĩa, nền văn hóa dửng dưng, và gạt bỏ, vì vì thế mất đi căn tính của gia đình là sự tiếp đón và tinh thần phục vụ.
Ðức Thánh cha dựa vào bài đọc thứ nhất về tương quan giữa ngôn sứ Elia và Eliseo, để nói về tương quan giữa các thế hệ già trẻ, giữa cha mẹ và con cái.
"Các cha mẹ thường sợ con cái mình không có khả năng định hướng trong tình trạng phức tạp và hỗn độn của xã hội chúng ta ngày nay, tất cả dường như hỗn độn và bấp bênh và sau cùng con cái có thể lạc đường. Sợ hãi này làm cho một số cha mẹ lo âu và quá lo bảo vệ con cái và nhiều khi làm cho cha mẹ không muốn sinh thêm con cái.
Ðức Thánh cha khuyên nên suy tư về tương quan giữa ngôn sứ Elia và môn đệ Eliseo. Ngài nói: "Trong lúc khủng hoảng và lo sợ cho tương lai, Elia nhận được lệnh của Chúa hãy xức dầu cho Eliseo như người kế nhiệm. Thiên Chúa làm cho Elia hiểu rằng thế giới không chấm dứt với ông và truyền ông chuyển cho người khác sứ vụ của ông. Ðó là ý nghĩa cử chỉ được mô tả trong đoạn sách thánh: Elia đặt áo choàng của mình trên vai Eliseo và từ lúc đó, môn đệ lấy chỗ của thầy để tiếp tục sứ vụ ngôn sứ tại Israel. Qua đó Thiên Chúa tỏ ra tín nhiệm nơi người trẻ Eliseo.
Từ đó, Ðức Thánh cha mời gọi các cha mẹ hãy chiêm ngắm cách thức hành động của Thiên Chúa. Chúa yêu những người trẻ nhưng không vì thế Ngài tránh cho họ khỏi mọi rủi ro, mọi thách đố và mọi đau khổ. Chúa không lo âu và quá bảo vệ, trái lại Ngài tín nhiệm nơi họ và gọi mỗi người tiến tới mức độ cao của cuộc sống và sứ vụ.
Ðức Thánh cha cũng nhắc đến gương Chúa Giêsu quyết định lên Giêrusalem để hoàn tất sứ mạng, dù biết tại đó mình sẽ bị phủ nhận và bị giết. Chúa chấp nhận tất cả những điều đó vì Ngài đến để mang lấy tội lỗi chúng ta. Cũng vậy, không có gì khích lệ cho các con cái cho bằng khi thấy cha mẹ sống hôn nhân và gia đình như một sứ mạng, trong sự trung thành và kiên nhẫn, dù có những khó khăn, những lúc đau buồn và thử thách. Và điều đã xảy ra cho Chúa Giêsu tại Samaria, ngày nay cũng xảy ra cho mọi ơn gọi Kitô, kể cả trong ơn gọi gia đình. Có những lúc cần chấp nhận những chống đối, khép kín, những hiểu lầm đến từ tâm hồn con người, và với ơn Chúa, biến chúng thành sự đón tiếp người khác, thành tình yêu nhưng không.
Và Ðức Thánh cha nói rằng: "Các cha mẹ thân mến, Lời Chúa chỉ đường cho chúng ta: đừng bảo bọc con cái khỏi mọi sự khó chịu và đau khổ bé nhỏ nhất, nhưng hãy tìm cách thông truyền cho con cái sự say mê đối với cuộc sống, hãy thắp lên nơi chúng ước muốn tìm thấy ơn gọi và đón nhận sứ mạng lớn mà Thiên Chúa đã dành cho chúng. Chính khám phá ấy làm cho Eliseo trở nên can đảm, cương quyết và trở thành người lớn."
Trong phần kết luận bài giảng, Ðức Thánh cha nói rằng: "Giáo Hội ở với anh chị em, hay đúng hơn Giáo Hội ở trong anh chị em! Thực vậy, Ðức Thánh cha sinh ra từ một Gia Ðình, Thánh Gia Nazareth, và Giáo Hội chủ yếu gồm các gia đình. Xin Chúa giúp anh chị em mỗi ngày hiệp nhất với nhau, trong an bình, vui tươi, chứng tỏ cho mọi người thấy Thiên Chúa là tình thương và sự hiệp thông cuộc sống."
Cám ơn và thông báo cuối thánh lễ
Cuối lễ, Ðức Hồng y Farell đã ngỏ lời cám ơn Ðức Thánh cha nhân danh tất cả các gia đình hiện diện tại quảng trường, cũng như các gia đình tham dự qua mạng từ các nơi trên thế giới.
Ðức Hồng y cũng nhắc đến những hoạt động trong năm gia đình Amoris laetitia, một năm nhắm mang lại một đà tiến mới cho việc mục vụ gia đình trong các giáo phận trên toàn thế giới. Tại các nơi, các giám mục, linh mục, giáo dân đã cố gắng hoạt động và hăng say lắng nghe những nhu cầu cụ thể của các gia đình và xét lại phương pháp cũng như nội dung mục vụ gia đình. Hiện nay cần cấp thiết tái dấn thân, trong tư cách là các mục tử và các gia đình, được huấn luyện kỹ, cộng tác để chu toàn hữu hiệu việc đồng hành với mọi thành phần gia đình trong những thách đố luân lý và tinh thần của xã hội ngày nay.
Ðức Hồng y Farrell cũng vui mừng thông báo đại hội lần tới các gia đình với Ðức Thánh cha sẽ là "Năm Thánh các gia đình" sẽ được cử hành tại Roma trong khuôn khổ năm Thánh 2025, trong khi Ðại hội kỳ thứ XI các gia đình Công giáo thế giới sẽ diễn ra vào năm 2028.
Sau cùng, Ðức Thánh cha đọc lời sai các gia đình "ra đi, trở thành thừa sai trên các nẻo đường thế giới, tiếp tục hành trình, lắng nghe Chúa Cha. Nhưng đừng đi một mình. "Hỡi các gia đình trẻ, hãy để cho mình được hướng dẫn nhờ những người biết đường, và những người cao niên hơn, hãy để cho mình được những người khác đồng hành. Và các gia đình bị lạc đường vì những khó khăn, đừng để mình bị buồn sầu chiến thắng, hãy tín thác nơi Tình Thương mà Chúa đặt nơi anh chị em...
"Anh chị em hãy vui mừng loan báo vẻ đẹp của gia đình, loan báo cho các trẻ em và người trẻ ơn bí tích hôn phối Kitô. Hãy mang lại hy vọng cho người không có. Hãy hành động như thể tất cả tùy thuộc anh chị em. Hãy biết rằng tất cả đều phải phó thác cho Thiên Chúa... Hãy trở thành dấu chỉ Chúa Kitô hằng sống, đừng sợ điều Chúa yêu cầu anh chị em, và đừng sợ quảng đại với Chúa...