Bài Giảng của Ðức Thánh Cha
trong Lễ Vọng Phục sinh 2022
tại Ðền Thờ Thánh Phêrô
Bài Giảng của Ðức Thánh Cha trong Lễ Vọng Phục sinh 2022 tại Ðền Thờ Thánh Phêrô.
Bản dịch Việt Ngữ của J.B. Ðặng Minh An
Vatican (VietCatholic News 16-04-2022) - Lúc 7g30 tối thứ Bẩy 16 tháng Tư năm 2022, Ðức Thánh Cha Phanxicô đã tham dự Lễ Vọng Phục sinh tại Ðền Thờ Thánh Phêrô, tập trung bài giảng của ngài về cách các phụ nữ trong Tin Mừng giúp chúng ta nhìn thấy "tia sáng đầu tiên của buổi bình minh cuộc sống Thiên Chúa vươn lên trong bóng tối của thế giới chúng ta," và dạy chúng ta nhìn, nghe và loan báo Lễ Vượt Qua của Chúa từ sự chết cho đến sự sống.
Ðức Thánh Cha Phanxicô đã tham dự Lễ Vọng Phục sinh vào tối Thứ Bảy Tuần Thánh tại Ðền Thờ Thánh Phêrô, với 5,500 người hành hương. Lễ kỷ niệm này là lễ trang trọng nhất và cao quý nhất trong tất cả các Lễ Trọng.
Ðức Hồng Y Giovanni Battista Re, Niên trưởng Hồng Y Ðoàn, đã chủ sự thánh lễ, trong khi Ðức Thánh Cha Phanxicô đọc bài giảng của mình và rửa tội cho bảy tân tòng. Ðức Giáo Hoàng đã bị đau đầu gối trong những tháng gần đây, là điều mà ngài cũng đã đề cập khi nói chuyện với các nhà báo gần đây sau chuyến hành trình mục vụ tới Malta.
Có mặt trong thánh lễ là các thành viên của một phái đoàn từ Ukraine, bao gồm các đại diện của chính quyền địa phương và quốc hội của đất nước, là những người đã được gặp Ðức Giáo Hoàng ngay trước khi nghi lễ bắt đầu.
Phái đoàn bao gồm thị trưởng Melitopol, Ivan Fedorov, hiện phải sống lưu vong, vì quân Nga đã chiếm được thành phố này. Ðức Giáo Hoàng đã đặc biệt chào đón ông trong lễ kỷ niệm.
Trong bài giảng thánh lễ, Ðức Thánh Cha nói:
Nhiều nhà văn đã gợi lên vẻ đẹp của những đêm đầy sao. Tuy nhiên, những đêm chiến tranh bị xé toạc bởi những ánh chớp báo hiệu cái chết. Trong đêm này, anh chị em thân mến, chúng ta hãy để cho những người phụ nữ của Tin Mừng dắt tay chúng ta, để cùng với họ, chúng ta có thể nhìn thấy những tia nắng đầu tiên của bình minh cuộc sống Thiên Chúa đang ló dạng trong bóng tối của thế giới chúng ta. Khi bóng đêm bị xua tan trước khi ánh sáng yên tĩnh đến, những người phụ nữ lên đường đến ngôi mộ để xức dầu cho xác Chúa Giêsu. Ở đó, họ đã có một trải nghiệm đáng kinh ngạc. Ðầu tiên, các bà phát hiện ra rằng ngôi mộ trống rỗng; rồi các bà nhìn thấy hai nhân vật mặc quần áo sáng chói nói với các bà rằng Chúa Giêsu đã sống lại. Lập tức các bà chạy về báo tin cho các môn đệ khác (x. Lc 24:1-10). Các bà đã thấy, nghe, và tuyên bố. Với ba động từ này, xin cho chúng ta cũng được bước vào lễ Vượt qua của Chúa từ sự chết cho đến sự sống.
Những người phụ nữ đã nhìn thấy. Lời loan báo đầu tiên về sự sống lại không phải là một lời tuyên bố được mở ra, nhưng là một dấu hiệu cần được chiêm ngưỡng. Trong một khu nghĩa trang, gần một ngôi mộ, ở một nơi mà mọi thứ lẽ ra phải trật tự và yên bình, các bà "tìm thấy hòn đá lăn ra khỏi ngôi mộ; nhưng khi họ vào thì không thấy xác đâu "(câu 2-3). Lễ Phục sinh bắt đầu bằng cách làm đảo lộn những mong đợi của chúng ta. Ngày lễ này đi kèm với món quà của một niềm hy vọng khiến chúng ta ngạc nhiên và sững sờ. Vậy mà để đón nhận món quà đó không dễ chút nào. Ðôi khi - chúng ta phải thừa nhận rằng - niềm hy vọng này không tìm thấy chỗ đứng trong trái tim chúng ta. Giống như những người phụ nữ trong Tin Mừng, chúng ta bị bao trùm bởi những thắc mắc và nghi ngờ, và phản ứng đầu tiên của chúng ta trước dấu hiệu bất ngờ là một sự sợ hãi: "Họ kinh hãi và cúi mặt xuống đất" (câu 5).
Tất cả chúng ta thường nhìn cuộc sống và thực tế với đôi mắt u ám; chúng ta chỉ chăm chăm nhìn vào ngày đang trôi qua này, chán nản với tương lai, chỉ quan tâm đến bản thân và nhu cầu của mình, chìm vào ngục tù của sự thờ ơ, thậm chí ngay khi chúng ta liên tục phàn nàn rằng mọi thứ sẽ không bao giờ thay đổi. Bằng cách này, chúng ta dừng lại trước ngôi mộ của sự cam chịu và chủ nghĩa định mệnh, và chúng ta chôn vùi niềm vui sống. Tuy nhiên, đêm nay, Chúa muốn ban cho chúng ta đôi mắt khác, sống động với hy vọng rằng nỗi sợ hãi, đau đớn và cái chết sẽ không có lời nói cuối cùng trên chúng ta. Nhờ mầu nhiệm vượt qua của Chúa Giêsu, chúng ta có thể từ hư vô trở thành sự sống. "Cái chết sẽ không thể cướp đi mạng sống của chúng ta được nữa" (K. RAHNER), vì cuộc sống đó giờ đây được tình yêu vô bờ bến của Thiên Chúa bao bọc trọn vẹn và vĩnh viễn. Ðúng vậy, cái chết có thể khiến chúng ta khiếp sợ; nó có thể làm tê liệt chúng ta. Nhưng Chúa đã sống lại! Chúng ta hãy ngước nhìn lên, vén bức màn buồn phiền và u sầu khỏi đôi mắt, và mở lòng đón nhận niềm hy vọng mà Chúa mang đến!
Trong động từ thứ hai, những người phụ nữ đã nghe thấy. Sau khi họ nhìn thấy ngôi mộ trống, hai người đàn ông mặc quần áo sáng chói nói với họ: "Tại sao các bà lại tìm kiếm người sống giữa những người đã chết? Ngài không ở đây, nhưng đã sống lại "(câu 5-6). Chúng ta nên lắng nghe những lời đó và lặp lại chúng: Ngài không có ở đây! Bất cứ khi nào chúng ta nghĩ rằng chúng ta đã hiểu tất cả những gì cần biết về Chúa, và có thể nuôi dưỡng Ngài trong những ý tưởng và phạm trù của riêng chúng ta, chúng ta hãy lặp lại với chính mình: Ngài không có ở đây! Bất cứ khi nào chúng ta tìm kiếm Chúa chỉ trong những cảm xúc, thường thoáng qua, và chỉ tìm kiếm Ngài trong những lúc cần thiết, rồi sau đó đặt Ngài sang một bên và quên Ngài đi trong phần còn lại của cuộc sống và trong những quyết định hàng ngày của chúng ta, chúng ta hãy lặp lại: Ngài không có ở đây! Và bất cứ khi nào chúng ta nghĩ rằng chúng ta có thể giam cầm Ngài trong lời nói của chúng ta, trong công thức của chúng ta, và trong cách suy nghĩ và hành động thông thường của chúng ta, và bỏ bê việc tìm kiếm Ngài trong những góc tối nhất của cuộc sống, nơi có những người khóc, những người đang phải vật lộn, đau khổ và hy vọng, chúng ta hãy lặp lại: Ngài không có ở đây!
Chúng ta cũng có thể nghe thấy câu hỏi được đặt ra cho những người phụ nữ: "Tại sao các bà lại tìm kiếm người sống giữa những người đã chết?" Chúng ta không thể cử hành Lễ Phục sinh nếu chúng ta tiếp tục là người chết; nếu chúng ta vẫn là tù nhân của quá khứ; Nếu trong cuộc đời, chúng ta thiếu can đảm để mình được Thiên Chúa tha thứ, Ðấng đã tha thứ mọi sự, hãy can đảm để thay đổi, hãy đoạn tuyệt với những công việc của sự dữ, hãy quyết định dành cho Chúa Giêsu và cho tình yêu của Người. Nếu chúng ta tiếp tục giản lược đức tin thành một lá bùa hộ mệnh, chúng ta biến Thiên Chúa thành một kỷ niệm đáng yêu từ xa xưa, thay vì gặp gỡ Ngài ngày nay như một Thiên Chúa hằng sống luôn mong muốn canh tân chúng ta và thay đổi thế giới của chúng ta. Một Kitô Giáo tìm kiếm Chúa giữa đống đổ nát của quá khứ và đặt Ngài trong ngôi mộ của thói quen là một Kitô Giáo không có Lễ Phục sinh. Nhưng Chúa đã sống lại! Chúng ta đừng quanh quẩn đợi chờ giữa các ngôi mộ, nhưng hãy chạy đi tìm Ngài, Ðấng Hằng Sống! Chúng ta cũng đừng sợ tìm kiếm Người trong khuôn mặt của anh chị em chúng ta, trong câu chuyện của những người hy vọng và ước mơ, trong nỗi đau của những người đau khổ: Chúa ở đó!
Cuối cùng, những người phụ nữ tuyên bố. Họ đã tuyên bố điều gì? Niềm vui của sự phục sinh. Lễ Phục sinh không chỉ xảy ra để an ủi những người thương tiếc cái chết của Chúa Giêsu, nhưng làm cho họ mở lòng ra đón nhận thông điệp phi thường về sự chiến thắng của Thiên Chúa đối với sự dữ và sự chết. Ánh sáng của sự phục sinh không nhằm mục đích để các phụ nữ đắm chìm trong niềm vui, mà là để tạo ra các môn đệ truyền giáo "trở về từ ngôi mộ" (câu 9) để mang đến cho tất cả mọi người Tin Mừng về Chúa Kitô Phục Sinh. Ðó là lý do tại sao, sau khi nhìn thấy và nghe thấy, các bà đã chạy đến loan báo cho các môn đệ về niềm vui phục sinh. Họ biết rằng những người khác có thể nghĩ rằng họ đã hóa điên; quả thật, Phúc Âm nói rằng những lời nói của phụ nữ "đối với các ông dường như là một câu chuyện vu vơ" (câu 11). Tuy nhiên, những người phụ nữ đó đã không quan tâm đến danh tiếng của họ, không màng đến việc giữ gìn hình ảnh của họ; họ đã không kiềm chế cảm xúc của họ hoặc cẩn trọng trong lời nói của mình. Họ chỉ có ngọn lửa trong lòng để mang tin tức, là lời tuyên xưng: "Chúa đã sống lại!"
Và thật đẹp biết bao khi một Giáo hội có thể chạy theo con đường này qua các đường phố của thế giới chúng ta! Không sợ hãi, không âm mưu, thủ đoạn, nhưng chỉ với mong muốn dẫn mọi người đến niềm vui của Tin Mừng. Ðó là điều chúng ta được mời gọi để làm: trải nghiệm Chúa Kitô Phục sinh và chia sẻ kinh nghiệm với người khác; lăn đá khỏi ngôi mộ nơi chúng ta có thể đã bao bọc Chúa, để truyền niềm vui của Ngài trên thế giới. Chúng ta hãy làm cho Chúa Giêsu, Ðấng Hằng Sống, sống lại từ tất cả những ngôi mộ mà chúng ta đã niêm phong Ngài. Chúng ta hãy giải thoát Chúa khỏi những phòng giam chật hẹp mà chúng ta vẫn thường giam cầm Ngài. Chúng ta hãy thức tỉnh khỏi giấc ngủ yên bình của mình và để Ngài khuấy động và làm phiền chúng ta. Chúng ta hãy đưa Ngài vào cuộc sống hàng ngày của chúng ta: qua những cử chỉ hòa bình trong những ngày này được đánh dấu bởi sự khủng khiếp của chiến tranh, qua những hành động hòa giải giữa những mối quan hệ tan vỡ, những hành động nhân ái đối với những người cần giúp đỡ, những hành động công bằng giữa những tình huống bất bình đẳng và sự thật trong giữa sự dối trá. Và trên hết, thông qua các tác phẩm của tình yêu và tình huynh đệ.
Thưa anh chị em niềm hy vọng của chúng ta có một cái tên: là danh thánh của Chúa Giêsu. Ngài đã vào ngôi mộ là tội lỗi chúng ta; Ngài đi xuống những vực sâu mà chúng ta cảm thấy lạc lõng nhất; Ngài len lỏi qua những mớ bòng bong của nỗi sợ hãi của chúng ta, mang gánh nặng của chúng ta và từ vực thẳm tăm tối của sự chết đã phục hồi cho chúng ta sự sống và biến sự thương tiếc của chúng ta thành niềm vui. Chúng ta hãy mừng lễ Phục sinh với Chúa Kitô! Ngài vẫn sống! Hôm nay, Ngài cũng bước vào giữa chúng ta, thay đổi chúng ta và giải thoát chúng ta. Nhờ Người, cái ác đã bị cướp đi sức mạnh của nó; thất bại không còn có thể kìm hãm chúng ta bắt đầu lại; và cái chết đã trở thành một lối đi dẫn đến những khuấy động của cuộc sống mới. Vì với Chúa Giêsu, Chúa Phục sinh, không có đêm nào kéo dài mãi mãi; và ngay cả trong đêm đen mờ mịt nhất, trong bóng tối đó, sao mai vẫn tiếp tục tỏa sáng.
Thưa ngài Thị trưởng, các nghị sĩ, trong bóng tối mà các bạn đang sống này, bóng tối dày đặc của chiến tranh, của sự tàn ác, tất cả chúng tôi đang cầu nguyện, cầu nguyện cùng các bạn và cho các bạn trong đêm nay. Chúng tôi đang cầu nguyện cho tất cả những người đau khổ. Chúng tôi chỉ có thể cung cấp cho các bạn sự đồng hành của chúng tôi, lời cầu nguyện của chúng tôi và nói với các bạn: "Hãy can đảm lên! Chúng tôi đang đồng hành cùng các bạn! " Và cũng muốn nói với bạn điều tuyệt vời nhất mà chúng tôi đang kỷ niệm ngày hôm nay: Christòs voskrés! Chúa Kitô đã sống lại!
(Source: Dicastero per la Comunicazione - Libreria Editrice VaticanaEASTER VIGIL IN THE HOLY NIGHT OF EASTER HOMILY OF HIS HOLINESS POPE FRANCIS Vatican Basilica Holy Saturday, 16 April 2022)