Hungary và Tòa Thánh
can thiệp trả tự do cho các tù binh Armeni
Hungary và Tòa Thánh can thiệp trả tự do cho các tù binh Armeni.
G. Trần Ðức Anh, O.P.
Nagorno-Karabakh (RVA News 04-01-2022) - Nhờ sự can thiệp của Hungary và Tòa Thánh trong những tuần qua, chính quyền Azerbaijan đã trả tự do cho năm tù binh người Armeni, tham gia chiến cuộc tại miền Nagorno-Karabakh hồi năm 2021, đồng thời Hungary cũng tặng 100,000 vắc xin AstraZeneca cho dân chúng Armeni.
Miền Nagorno-Karabakh thuộc Armeni từ thế kỷ thứ II trước Chúa Kitô, được đón nhận đức tin Kitô hồi thế kỷ thứ IV, và giữ vai trò rất quan trọng đối với nền văn hóa của Armeni từ thế kỷ thứ X đến XIX. Năm 1922, miền này trở nên thành phần của Azerbaijan, tuy hầu hết dân tại miền này là người Armeni. Vào cuối thời Liên Xô, năm 1988, một cuộc chiến tranh xảy ra giữa Armeni và Azerbaijan, kết quả là miền Nagorno-Karabakh thuộc Azerbaijan. Nhưng Azerbaijan không chịu mất lãnh thổ này và ngày 27 tháng Chín năm 2020 đã tấn công vào miền này với sự hỗ trợ của quân Thổ Nhĩ Kỳ và chiếm được phần lớn Nagorno-Karabakh. Cuộc chiến làm cho 6,000 người chết thuộc cả hai bên và 100,000 người di tản.
Sau chiến cuộc đã có những cố gắng để trao đổi tù binh. Hơn nữa, Armeni yêu cầu Azerbaijan tôn trọng gia sản văn hóa và tinh thần của Armeni trong lãnh thổ bị chiếm. Ngày 15 tháng Mười Hai năm 2021, Thủ tướng Armeni và Tổng thống Azerbaijan đã gặp nhau tại Bruxelles, thủ đô Vương Quốc Bỉ dưới sự bảo trợ của Hội đồng Âu châu để làm dịu căng thẳng giữa hai nước, nhờ sự vận động ngoại giao của Tòa Thánh. Ðại sứ Azerbaijan tại Pháp, ông Rahman Mustafayeb cho biết: "Tòa Thánh đã giữ một vai trò chủ yếu. Sau chiến tranh năm 2021 tại Nagorno-Karabakh các cuộc thương thảo để xác định biên giới, mở ra đường giao thông giữa hai miền cũng như để tháo gỡ mìn: 47,000 trái mìn đã được gỡ, nhưng còn lại hơn 100,000 trái mìn ở địa phương, điều này nghĩa là dân tản cư không thể trở lại các vùng đó".
Trong cuộc gặp gỡ tại Bruxelles, lãnh tụ Azerbaijan xác nhận nước ông còn cầm giữ 45 tù binh Armeni, trong khi chính phủ Armeni nói rằng hiện còn giữ hơn 100 tù binh Azerbaijan.
(Kai 30-12-2021)