Ðức Thánh cha cử hành thánh lễ
tại Ðền thánh Ðức Mẹ Bảy Sự, Sastín, Slovakia
Ðức Thánh cha cử hành thánh lễ tại Ðền thánh Ðức Mẹ Bảy Sự, Sastín, Slovakia.
G. Trần Ðức Anh, O.P.
Sastin (RVA News 15-09-2021) - Thứ Tư, 15 tháng 9 năm 2021 là ngày cuối cùng của Ðức Thánh cha Phanxicô trong chuyến tông du thứ 34 của ngài, với trạm dừng tại Budapest, thủ đô Hungary và hơn 3 ngày tại Slovakia. Cao điểm trong ngày chót này là cuộc kính viếng Ðền thánh quốc gia ở thị trấn Sastín và thánh lễ ngài cử hành cho các tín hữu, nhân lễ Ðức Mẹ Bổn mạng của Slovakia.
Lúc 7 giờ 30 sáng, tại tòa Sứ thần Tòa Thánh ở thủ đô Bratislava, Ðức Thánh cha giã từ các nhân viên, cám ơn các ân nhân và bạn hữu của Tòa Sứ thần, rồi lên đường tiến về Ðền thánh quốc gia Sastín, cách đó hơn 70 cây số về hướng bắc, gần biên giới Cộng hòa Tiệp và Áo.
Lịch sử đền thánh Ðức Mẹ
Sastín chỉ có gần 5,000 dân cư và có lịch sử từ thời hai thánh anh em Cirillo và Metodio. Nguồn gốc Ðền thánh Ðức Mẹ tại đây bắt đầu hồi thế kỷ XVI, khi một pho tượng Ðức Mẹ Bảy Sự được đặt tại một nhà nguyện hồi năm 1564. Vì hiểm họa xâm lăng của quân Thổ Nhĩ Kỳ, tượng được đưa đến một lâu đài gần đó vào năm 1654, trước khi được đưa trở lại nhà nguyện vào năm 1710. Nhiều cuộc khỏi bệnh lạ lùng đã xảy ra và được Ðức Tổng giám mục Imre Esternázy của giáo phận Trnava sở tại đã cứu xét và công nhận vào năm 1732.
4 năm sau đó (1736), công trình xây cất thánh đường được khởi sự và được hoàn tất sau 12 năm. Cạnh đó cũng có một tu viện của dòng thánh Phaolô ẩn tu được kiến thiết.
Năm 1786, Hoàng đế Joseph II, của đế quốc Áo-Hung, với kinh đô ở Vienne, bãi bỏ dòng thánh Phaolô, khiến các tu sĩ phải di chuyển sang Ba Lan, và nhà thờ được đặt dưới quyền quản lý của giáo xứ địa phương.
Năm 1927, Ðức Giáo hoàng Piô XI ban sắc lệnh tôn Ðức Mẹ Bảy Sự là bổn mạng chính của Slovakia. Năm 1995, Ðức Thánh cha Gioan Phaolô II đã đến hành hương tại Ðền thánh này, trong cuộc viếng thăm thứ hai của ngài tại Slovakia.
Cách đây 4 năm, tức là năm 2017, sau 231 năm, Vương cung thánh đường Ðức Mẹ Bảy Sự được giao lại cho Dòng thánh Phaolô vị ẩn tu đầu tiên, thay thế các cha dòng Don Bosco.
Trước đó, vào năm 2000, làng Sastín được nâng lên cấp thị trấn và hàng năm đón tiếp khoảng 200,000 tín hữu đến kính viếng Ðức Mẹ Sầu Bi, nhất là vào dịp lễ Chúa Thánh Thần hiện xuống và lễ Ðức Mẹ Bảy Sự 15/9. Tổng cộng có 200 đoàn nội địa và 40 đoàn từ nước ngoài.
Ðức Thánh cha cầu nguyện với các giám mục Slovakia
Khi đến Ðền thánh lúc 9 giờ 10, Ðức Thánh cha đã gặp riêng các giám mục thuộc 11 giáo phận ở Slovakia và tiếp theo đó, vào lúc 9 giờ 30, trong Vương cung thánh đường, ngài đã cùng các vị đọc kinh cầu cho đất nước và dân tộc Slovakia, trước tượng Ðức Mẹ Bảy Sự, với nội dung như sau:
"Lạy Mẹ Bảy sự đau đớn, chúng con họp nhau đây trước nhan Mẹ như những anh em, cảm tạ Chúa vì tình yêu thương xót của Người. Và Mẹ ở đây với chúng con, như với các tông đồ trong nhà Tiệc Ly.
"Lạy Mẹ Giáo hội và là Ðấng An ủi những kẻ âu lo, với lòng tín thác, chúng con ngỏ lời với Mẹ, trong những vui mừng và cơ cực của sứ vụ chúng con. Xin Mẹ nhân từ đoái nhìn và đón nhận chúng con trong vòng tay của Mẹ.
"Lạy Nữ Vương các tông đồ và là nơi nương náu cho kẻ có tội, Mẹ biết những giới hạn phàm nhân của chúng con, những thất bại về tinh thần, đau đớn vì cô đơn và bị bỏ rơi: xin Mẹ chữa lành những vết thương của chúng con bằng sự dịu dàng của Mẹ.
"Lạy Mẹ Thiên Chúa và là Mẹ chúng con, chúng con phó thác cuộc sống và quê hương cho chúng con cho Mẹ, chúng con phó thác cho Mẹ chính cộng đồng hiệp thông giám mục của chúng con. Xin Mẹ giúp chúng con được ơn sống, trong trung thành hằng ngày, những lời Chúa Giêsu Con của Mẹ đã dạy chúng con, mà bây giờ, trong Người và với Người, chúng con hướng về Thiên Chúa là Cha chúng con."
Thánh lễ
Sau khi cầu nguyện với các giám mục, Ðức Thánh cha đã dùng xe Papamobile tiến qua các lối đi ở cánh đồng trước Ðền thánh, để chào hơn 80,000 tín hữu tụ tập tại đây từ sáng sớm. Trong số các tín hữu, cũng có bà tổng thống Zusanna Caputova cũng như nhiều tín hữu đến từ Cộng hòa Tiệp và Ba Lan.
Thánh lễ Ðức Thánh cha cử hành tiếp đó bắt đầu lúc 10 giờ. Ðồng tế với ngài có hơn 50 hồng y và giám mục Slovakia và lân bang, và 300 linh mục trong phẩm phục màu trắng, ngồi ở khu vực trước lễ đài.
Bài giảng
Trong bài giảng, đi từ bài Tin mừng thuật lại cuộc gặp gỡ giữa thánh Giuse, Mẹ Maria với cụ già Simeon, khi mang Chúa Giêsu lên Ðền thờ Jerusalem, và cụ Simeon tiên báo đau khổ Mẹ Maria sẽ chịu như "gươm thâu qua lòng Bà", Ðức Thánh cha nói:
"Dưới ánh sáng bài Tin mừng vừa nghe, chúng ta có thể nhìn Mẹ Maria như mẫu gương đức tin. Chúng ta có thể nhận ra 3 đặc tính của đức tin là: lên đường, loan báo, cảm thương.
Trước tiên đức tin của Mẹ Maria là một đức tin lên đường. Thiếu nữ thành Nazareth, vừa sau khi nhận được lời loan báo của thiên thần, "đã lên đường tiến về miền núi" (Lc 1,39) để đến viếng thăm và giúp đỡ bà chị họ Elisabeth. Mẹ Maria không coi việc được gọi trở thành Mẹ Ðấng Cứu Thế như một đặc ân; không đánh mất niềm vui đơn sơ khiêm tốn vì đã được thiên thần viếng thăm; không dừng lại một chỗ để chiêm ngắm bản thân, giữa 4 bức tường trong nhà. Trái lại, Mẹ đã sống hồng ân ấy như một sứ mạng cần chu toàn... Vì thế, Mẹ Maria lên đường: thay vì sự thoải mái của thói quen, Mẹ ưa những điều chưa biết trong hành trình, sự vất vả trên đường thay vì sự ổn định trong nhà, sự rủi ro của đức tin thay vì an ninh của cuộc sống đạo đức yên hàn, niềm tin đòi hỏi dấn thân, trở thành món quà tình thương cho tha nhân"...
Cũng vậy, Mẹ Maria là mẫu gương đức tin cho dân Slovakia: một niềm tin lên đường, luôn được lòng sùng mộ đơn sơ và chân thành linh hoạt, luôn trên đường tìm kiếm Chúa. Và khi bước đi như vậy, anh chị em chiến thắng cám dỗ của một đức tin tĩnh, cám dỗ hài lòng với vài nghi thức hoặc truyền thống cũ. Trái lại anh chị em ra khỏi bản thân, mang trong hành lý những vui mừng và đau khổ, anh chị em biến cuộc sống thành một cuộc hành hương yêu thương tiến về Thiên Chúa và anh chị em mình. Xin cám ơn anh chị em vì chứng tá đó!
Tiếp đến, đức tin của Mẹ Maria cũng là một đức tin ngôn sứ, đức tin loan báo. Bằng chính cuộc sống, thiếu nữ thành Nazareth là lời loan báo công trình của Thiên Chúa trong lịch sử, về hoạt động thương xót của Chúa, đảo lộn những tiêu chuẩn của thế gian khi nâng người hèn mọn lên và hạ thấp những kẻ kiêu căng (Xc Lc 1,52). Mẹ Maria đại diện tất cả "những người nghèo của Yavê" đang kêu lên Thiên Chúa và chờ đợi Ðức Thiên Sai đến. Trong tư cách là Ðức Trinh Nữ Vô Nhiễm, Mẹ Maria là hình ảnh ơn gọi của chúng ta: giống như Mẹ, chúng ta cũng được kêu gọi nên thánh và không vết tì ố trong tình yêu (Xc Ep 1,4), trở thành hình ảnh Chúa Kitô".
Ðức Thánh cha nhắc đến lời tiên tri của cụ già Simeon về Chúa Giêsu khi nói với Mẹ Maria: "Người ở đây để nhiều người tại Israel suy tàn và nhiều người khác sống lại, là dấu chỉ sự chống đối" (Lc 2,34). Chúng ta đừng quên điều này: ta không thể biến đức tin thành đường ngọt làm cho cuộc sống nên ngon ngọt. Chúa Giêsu là dấu chỉ chống đối. Ngài đến để mang ánh sáng vào nơi tối tăm, đưa tăm tối ra ánh sáng và buộc nó đầu hàng. Vì thế tăm tối luôn chống lại Chúa. Ai đón nhận Chúa Kitô và cởi mở đối với Chúa thì sống lại; ai phủ nhận ngài thì tự khép kín trong tối tăm và tự hủy hoại mình.
Áp dụng vào Slovakia, Ðức Thánh cha nói rằng: "Slovakia cũng đang cần các vị ngôn sứ. Ðây không phải là thù nghịch với trần thế, nhưng là "những dấu chỉ chống đối" trong thế giới. Các Kitô hữu biết chứng tỏ bằng cuộc sống vẻ đẹp của Tin mừng. Họ là những người kết dệt đối thoại tại nơi có những lập trường cứng nhắc; họ làm cho đời sống huynh đệ được rạng ngời, tại những nơi trong xã hội thường có chia rẽ và đố kỵ nhau...
Sau cùng, Ðức Thánh cha nói: Mẹ Maria là Mẹ cảm thương. Niềm tin của Mẹ cảm thương... Với lòng ân cần của người mẹ, Mẹ Maria quan tâm làm sao để, tại tiệc cưới Cana, đôi tân hôn không bị thiếu rượu (Xc Ga 2,1-12). Mẹ đã chia sẻ với Con sứ mạng cứu độ, cho đến dưới chân thập giá. Mẹ Maria tan nát trong lòng, Mẹ cảm thương đón nhận những nước mắt của chúng ta, đồng thời an ủi chúng ta, chỉ cho chúng ta chiến thắng chung kết trong Chúa Kitô.
"Mẹ Sầu Bi, dưới chân thánh giá, Mẹ không trốn chạy, không toan tính cứu mạng bản thân, không dùng những thủ thuật con người và những mê hoặc tinh thần trần chạy trốn đau khổ. Bằng chứng của sự cảm thương là ở lại dưới chân thánh giá. Ở lại với khuôn mặt đầy nước mắt, nhưng nơi niềm tin của người biết rằng trong người Con của Ngài, Thiên Chúa biến đổi đau khổ và chiến thắng sự chết.
"Cả chúng ta, khi nhìn Ðức Mẹ Sầu Bi, chúng ta cởi mở đối với một đức tin trở thành sự cảm thương, chia sẻ cuộc sống của người bị tổn thương, những người buộc lòng phải vác thánh giá nặng trên vai. Một đức tin không trừu tượng, nhưng làm cho chúng ta đi vào thể xác và liên đới với những người đang cần. Niềm tin này, với đường lối của Thiên Chúa, khiêm tốn và không ồn ào, cất đau khổ khỏi trần thế và tưới gội các bước đường của lịch sử bằng ơn cứu độ.
Và Ðức Thánh cha kết luận: "Anh chị em thân mến, xin Chúa luôn bảo tồn cho anh chị em sự kinh ngạc và lòng biết ơn vì hồng ân đức tin. Và xin Mẹ Maria rất thánh giúp anh chị em được ơn giữ cho đức tin của anh chị em luôn lên đường, có sức loan báo và giàu lòng cảm thương."
Cuối thánh lễ, Ðức Tổng giám mục Stanislav Zvolensky của giáo phận Bratislava, Chủ tịch Hội đồng Giám mục Slovakia, đã chân thành cám ơn Ðức Thánh cha vì cuộc viếng thăm, nhất là đã ở lại thêm để cử hành thánh lễ này tại Ðền thánh Sastín, cũng như đã viếng thăm các nơi và gặp gỡ cả những người nghèo, cộng đoàn Do thái và các anh chị em Kitô khác. Ðức Tổng giám mục tin rằng Ðức Thánh cha đã thắp lên ngọn lửa sinh động nơi tâm hồn nhiều người, để có thêm nhiều người khác được biết và yêu mến Thiên Chúa, và săn sóc tha nhân.
Trong dịp này, Ðức Thánh cha cũng ngỏ lời cám ơn các giám mục vì đã chuẩn bị và đón tiếp. Ngài tái cám ơn bà Tổng thống và chính quyền dân sự, cũng như tất cả những người đã cộng tác bằng nhiều cách, nhất là cầu nguyện. Ðức Thánh cha tái chào thăm các thành viên Hội đồng đại kết các Giáo hội Kitô.
Sau thánh lễ, Ðức Thánh cha làm phép hoa hồng vàng để tặng cho tượng Ðức Mẹ Sầu Bi của Ðền thánh. Ðây là hoa hồng vàng thứ năm ngài tặng cho một Ðền thánh Ðức Mẹ trong gần chín năm làm Giáo hoàng.
Giã từ
Giã từ Sastín, Ðức Thánh cha đi thẳng ra phi trường quốc tế Bratislava, cách đó 86 cây số. Tại đây, lúc 1 giờ 30 chiều, đã diễn ra nghi thức từ biệt với sự hiện diện của bà Tổng thống Zusanna Caputova, hàng quân danh dự và sự chào từ biệt hai phái đoàn.
Máy bay Alitalia chở Ðức Thánh cha và những người cùng đi cất cánh lúc gần 2 giờ chiều và sau 1 giờ 45 phút bay, ngài đã về đến phi trường Ciampino của Roma khoảng 3 giờ 30 chiều. Trên đường về Vatican, Ðức Thánh cha đã ghé lại Ðền thờ Ðức Bà Cả để cám ơn Ðức Mẹ là Phần Rỗi của dân Roma. Kết thúc tốt đẹp 4 ngày tông du ở nước ngoài.