Phụng vụ và cầu nguyện
liên kết chúng ta với Chúa Kitô
Ðức Thánh cha: Phụng vụ và cầu nguyện liên kết chúng ta với Chúa Kitô.
G. Trần Ðức Anh, O.P.
Vatican (RVA News 04-02-2021) - Sáng thứ Tư, ngày 3 tháng 2 năm 2021, Ðức Thánh cha Phanxicô đã thực hiện buổi tiếp kiến chung trực tuyến lần thứ tư, tính từ đầu năm 2021, vẫn tại Thư viện trong dinh Giáo hoàng, lúc 9 giờ 15 phút. Không có tín hữu nào tham dự trực diện, ngoài các chức sắc liên hệ thông dịch viên.
Tôn vinh Lời Chúa
Buổi tiếp kiến mở đầu với bài đọc ngắn, trích từ thư gửi tín hữu Do Thái (12,22-24), viết rằng: "Anh em đã tới núi Sion, tới thành đô của Thiên Chúa hằng sống, là thành Jerusalem thiên quốc với muôn vàn thiên thần. Anh em đã tới dự hội vui, dự đại hội giữa các trưởng tử của Thiên Chúa, tên của họ đã được ghi khắc trên trời. Anh em đã đến cùng Thiên Chúa là thẩm phán xét xử tất cả mọi người và đến với linh hồn những người công chính được trở nên hoàn thiện. Anh em đã đến cùng Chúa Giêsu, Ðấng trung gian của giao ước mới, và được máu Người rảy xuống, máu đó kêu thấu tới trời, mạnh hơn cả máu của Abel".
Bài huấn giáo
Trong phần giáo lý tiếp đó, Ðức Thánh cha tiếp tục loạt bài giáo lý về việc cầu nguyện và trình bày bài thứ 23, với chủ đề: "cầu nguyện trong phụng vụ".
Ðức Thánh cha nói: Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Quan niệm coi nhẹ phụng vụ
"Trong lịch sử Giáo hội, người ta nhiều lần ghi nhận cám dỗ thúc đẩy người ta thực hành một thứ Kitô giáo duy nội tâm, không nhìn nhận tầm quan trọng tinh thần của các nghi lễ phụng vụ. Thường thường, xu hướng này tự coi là tinh tuyền hơn về mặt tôn giáo, không tùy thuộc các nghi thức bên ngoài mà họ cho là một gánh nặng vô ích hoặc có hại. Trọng tâm những phê bình ấy, không phải là một hình thức lễ nghi đặc thù hoặc một cách cử hành nào đó, nhưng là chính phụng vụ.
Thực vậy, người ta có thể tìm thấy trong Giáo hội một số hình thức linh đạo không biết hội nhập những lúc cử hành phụng vụ một cách thích hợp. Nhiều tín hữu, tuy chăm chỉ tham dự các lễ nghi, đặc biệt là thánh lễ Chúa nhật, nhưng họ kín múc lương thực cho đức tin và đời sống tâm linh của họ từ những nguồn mạch khác, thuộc loại sùng mộ.
Giáo huấn của Công đồng Vatican II
"Trong những thập niên gần đây, người ta đã tiến bộ rất nhiều. Hiến chế "Sacrosanctum Concilium", Thánh Công đồng, của Công đồng chung Vatican II là một khúc quanh trong hành trình dài ấy. Hiến chế tái khẳng định một cách đầy đủ và có hệ thống về tầm quan trọng của phụng vụ trong đời sống các tín hữu Kitô. Họ tìm được trong phụng vụ suy niệm khách quan do sự kiện Chúa Giêsu Kitô không phải là một ý tưởng hoặc một tình cảm, nhưng là Một Nhân Vật Sinh Ðộng, và mầu nhiệm về Ngài là một biến cố lịch sử. Kinh nguyện của các tín hữu Kitô tiến qua những suy niệm cụ thể: Kinh thánh, các bí tích, các nghi lẽ phụng vụ. Trong đời sống Kitô không có sự tách rời khỏi lãnh vực thể xác và vật chất, vì trong Chúa Giêsu Kitô, lãnh vực này đã trở thành con đường cứu độ.
Linh đạo Kitô ăn rễ trong phụng vụ
Vì thế, không có linh đạo Kitô nào mà không ăn rễ trong việc cử hành các mầu nhiệm thánh. Sách Giáo Lý viết: "Sứ mạng của Chúa Kitô và của Chúa Thánh Linh, trong phụng vụ bí tích của Giáo hội, là loan báo, hiện thực và thông truyền Mầu nhiệm Cứu độ, tiếp nối trong tâm hồn của người cầu nguyện" (n. 2655). Phụng vụ, tự nó, không phải chỉ là kinh nguyện tự phát, nhưng còn là một cái gì hơn nữa và đặc sắc hơn: đó là hình vi tạo nên toàn thể kinh nghiệm Kitô và vì thế cũng tạo nên cả kinh nguyện nữa. Ðó là một biến cố, là điều xảy ra, là sự hiện diện, là gặp gỡ. Chúa Kitô trở nên hiện diện trong Chúa Thánh Linh qua các dấu hiệu bí tích: từ đó các Kitô hữu chúng ta cần phải tham dự các mầu nhiệm thần linh. Một Kitô giáo không có phụng vụ là thứ Kitô giáo không có Chúa Kitô. Thậm chí trong những nghi thức đơn giản nhất, như nghi thức mà một số Kitô hữu đã và đang cử hành tại những nhà tù hoặc trong một nơi kín đáo của một nhà trong thời kỳ bách hại, Chúa Kitô trở nên hiện diện thực sự và hiến mình cho các tín hữu của Ngài.
Cần cử hành phụng vụ sốt sắng
Ðức Thánh cha khẳng định rằng: "Chính nhờ chiều kích khách quan, mà phụng vụ đòi phải được cử hành sốt sắng, để ơn thánh được ban trong nghi thức khỏi bị tan loãng nhưng đi vào cuộc sống của mỗi người. Sách Giáo Lý giải thích rất rõ: "Kinh nguyện nội tâm hóa và hấp thụ phụng vụ trong và sau buổi cử hành" (Ibid.). Nhiều kinh nguyện Kitô không xuất phát từ phụng vụ, nhưng tất cả các kinh ấy, nếu mang đặc tính Kitô, thì đều đòi phải có phụng vụ, nghĩa là nhờ sự trung gian theo thể thức bí tích của Chúa Giêsu. Mỗi lần chúng ta cử hành một bí tích rửa tội hoặc thánh hiến bánh và rượu trong thánh lễ, hoặc xức dầu thánh cho thân thể một bệnh nhân, đều có Chúa Kitô hiện diện tại đó! Chúa hiện diện khi Ngài chữa lành chi thể yếu đau của một bệnh nhân, hoặc giao phó di chúc của Ngài trong Bữa Tiệc ly để cứu độ trần thế.
Sống thực phụng vụ
"Kinh nguyện của Kitô hữu đón nhận sự hiện diện bí tích của Chúa Giêsu là của mình. Ðiều gì là bên ngoài đối với chúng ta nay trở nên thành phần của chúng ta; phụng vụ diễn tả điều đó cả trong cử chỉ tự nhiên như ăn uống. Thánh lễ không thể chỉ được "nghe", như thể chúng ta là những khán giả, chứng kiến một cái gì vuột qua đi mà không đòi chúng ta can dự. Thánh lễ luôn được cử hành, không những do linh mục chủ sự, nhưng còn do tất cả các tín hữu sống thánh lễ ấy. Trung tâm là Chúa Kitô! Tất cả chúng ta, với các hồng ân và tác vụ khác nhau, chúng ta đều kết hiệp với hoạt động của Chúa, vì chính Chúa là Nhân vật chính của phụng vụ.
Trở nên hy tế thiêng liêng dâng tiến Chúa
Khi các Kitô hữu tiên khởi bắt đầu sống việc phụng tự của họ, họ thực hành qua sự hiện thực hóa các cử chỉ và lời nói của Chúa Giêsu, với ánh sáng và sức mạnh của Chúa Thánh Linh, để cuộc sống của họ, nhờ ơn thánh, trở nên hy tế thiêng liêng dâng hiến Thiên Chúa. Cách tiếp cận này thật là một cuộc "cách mạng đích thực". Thánh Phaolo đã viết trong thư gửi tín hữu Roma: "Vì vậy, tôi nhắn nhủ anh em, vì lòng thương xót của Thiên Chúa, hãy dâng hiến thân mình anh chị em như hy tế sống động, thánh thiện và đẹp lòng Thiên Chúa, đó là việc phụng tự thiêng liêng của anh chị em" (12.1). Cuộc sống được kêu gọi trở thành một việc phụng tự Thiên Chúa, nhưng điều này không thể xảy ra nếu không có kinh nguyện, nhất là kinh nguyện phụng vụ. Tư tưởng này giúp tất cả chúng ta khi đi dự lễ Chúa nhật: tôi đi cầu nguyện với cộng đoàn, cầu nguyện với Chúa Kitô hiện diện. Ví dụ, khi chúng ta đi dự một lễ rửa tội, Chúa Kitô hiện diện tại đó, chính Người thanh tẩy.
Chào thăm các tín hữu
Sau bài giáo lý bằng tiếng Ý trên đây, tám linh mục thông dịch viên lần lượt tóm tắt bài huấn giáo và những lời chào thăm của Ðức Thánh cha qua các sinh ngữ chính.
Bằng tiếng Ý, Ðức Thánh cha mời gọi các tín hữu tham gia Ngày Quốc tế về Tình huynh đệ nhân loại, được cử hành lần đầu tiên trên thế giới ngày 4 tháng 2 năm 2021. Ngài cũng nhắc nhở rằng:
"Tôi khuyến khích anh chị em hãy siêng năng nuôi dưỡng mình bằng Lời Chúa nhất là trong phụng vụ, áp dụng Lời Chúa vào mỗi hoàn cảnh cuộc sống hằng ngày của anh chị em.
"Sau cùng, như mọi khi, tôi nghĩ đến những người già, người trẻ, các bệnh nhân và các đôi tân hôn. Hôm qua, chúng ta đã cử hành lễ Ðức Mẹ dâng Chúa vào Ðền thánh; Ðức Mẹ đã dâng Chúa Giêsu cho Thiên Chúa. Chúng ta hãy nuôi dưỡng niềm hy vọng sống động: Mẹ là Nữ Vương trời đất, sẽ dâng mỗi người chúng ta và cả những nhu cầu của chúng ta cho Thiên Chúa. Anh chị em đừng mỏi mệt khi đặt cuộc sống của anh chị em trong đôi bàn tay thương xót của Thiên Chúa Cha."
Buổi tiếp kiến trực tuyến của Ðức Thánh cha kéo dài 45 phút, với kinh Lạy Cha và phép lành của Ðức Thánh cha, tức là chỉ bằng một nửa thời gian so với buổi tiếp kiến chung thông thường, có các tín hữu tham dự trực diện.