Ðức Thánh cha ban hành luật
về đấu thầu tại Vatican
Ðức Thánh cha ban hành luật về đấu thầu tại Vatican.
G. Trần Ðức Anh, O.P.
Vatican (RVA News 01-06-2020) - Hôm 01 tháng 6 năm 2020, Ðức Thánh cha Phanxicô đã công bố Tông thư tự sắc về sự minh bạch, kiểm soát và cạnh tranh trong các thủ tục cấp hợp đồng đấu thầu tại Tòa Thánh và quốc gia thành Vatican.
Tự sắc này mang chữ ký của Ðức Thánh cha, ngày 19 tháng 5 năm 2020, và có kèm theo hai bộ qui luật liên hệ, được soạn thảo trong vòng bốn năm qua, và bắt đầu có hiệu lực 30 ngày, sau khi được đăng trong công báo của Tòa Thánh (Acta Apostolicae Sedis), nhắm đạt tới một sự quản trị hữu hiệu hơn các tài nguyên của Tòa Thánh và tránh sự phí phạm cũng như tránh tham nhũng. Văn kiện này được công bố ngay trên trang mạng Internet của báo "Quan sát viên Roma" (Osservatore Romano) từ ngày 01/6 này.
Luật thứ nhất gồm 86 điều khoản về "sự minh bạch, kiểm soát và cạnh tranh liên quan đến các hợp đồng công của Tòa Thánh và quốc gia thành Vatican". Còn Luật thứ hai có 12 điều khoản về việc bảo vệ quyền tài phán của Tòa Thánh trong những trường hợp tranh chấp, kiện tụng.
Luật thứ nhất cũng nhắm làm sao để những tác nhân kinh tế muốn đấu thầu được đối xử đồng đều, tránh sự cạnh tranh bất hợp pháp và nạn tham nhũng, hối lộ. Ngoài một số trường hợp luật trừ, việc cứu xét các vụ xin đấu thầu cung cấp dịch vụ hoặc hàng hóa, vật dụng, được tập trung vào hai cơ quan: trước tiên là Cơ quan quản trị tài sản của Tòa Thánh, gọi tắt là APSA, đối với tất cả các cơ quan Tòa Thánh; tiếp đến là Phủ Thống đốc Vatican. Phủ này sẽ cứu xét tất cả những vụ đấu thầu liên quan đến các cơ quan thuộc quốc gia thành Vatican, như siêu thị, bưu điện, bảo tàng viện Vatican, phương tiện chuyên chở, cứu hỏa, hiến binh, v.v.
Tại Bộ kinh tế của Tòa Thánh sẽ thiết lập danh sách các nhân viên và những giới chức chuyên môn được cử thực hiện vai trò thiết kế chuyên gia và thành viên ủy ban cứu xét các vụ thầu. Họ sẽ được bốc thăm và tham gia theo lượt vào các ủy ban, luôn luôn theo các khả năng chuyên môn của họ.
Luật cũng đề ra các biện pháp chống xung đột quyền lợi, các thỏa hiệp bất hợp pháp về vấn đề cạnh tranh và tham nhũng, hối lộ, làm sao để tất cả những người muốn đấu thầu được đối xử bình đẳng.
Luật xác định việc thiết lập một danh bộ những cơ quan hoặc tác nhân kinh tế có thể tham gia các cuộc thi đấu thầu. Những người hoặc cơ quan bị điều tra hoặc bị kết án ở cấp thứ nhất vì tham gia một tổ chức bất lương, tham nhũng, lường gạt, các tội ác khủng bố, rửa tiền bẩn, bóc lột lao động trẻ vị thành niên, sẽ bị loại khỏi danh bộ những người có thể đấu thầu tại Vatican.
Ðộng lực thúc đẩy việc ban hành hai đạo luật trên đây, là cần có một hệ thống có khả năng liên kết các vấn đề kinh tế hoặc các tiêu chuẩn quản trị các cơ quan khác nhau với các nguyên tắc, như minh bạch hoặc việc kiểm soát sự quản trị đúng đắn các tài sản và gia sản của Vatican. Ngay trong câu đầu tiên của tự sắc, Ðức Thánh cha đã tóm gọn ý hướng của việc ban hành hai đạo luật vừa nói, đó là: "Sự cần mẫn của người cha gia đình tốt, là nguyên tắc tổng quát và hết sức cần được tôn trọng, dựa trên đó tất cả những người quản trị cần phải theo, khi thi hành chức năng của họ".
(Sala Stampa 1-6-2020)