Khóc lóc và đau đớn nội tâm
mở ra tương quan mới với Chúa và tha nhân
Ðức Thánh cha: Khóc lóc và đau đớn nội tâm mở ra tương quan mới với Chúa và tha nhân.
G. Trần Ðức Anh, O.P.
Vatican (Vatican News 12-02-2020) - Như mọi Thứ Tư hằng tuần, lúc quá 9 giờ sáng ngày 12 tháng 02 năm 2020, Ðức Thánh cha Phanxicô đã tiếp kiến chung khoảng hơn 7 ngàn tín hữu hành hương, ngồi chật Ðại thính đường Phaolô VI ở nội thành Vatican.
Ðầu buổi tiếp kiến, mọi người đã lắng nghe một đoạn Lời Chúa trích từ đoạn 5, sách Ngôn Sứ Zacaria (12,10), ghi lại lời Chúa loan báo sẽ ban xuống trên nhà Ðavit và dân thành Jerusalem một thần trí ân sủng và an ủi. Họ sẽ để tang như vẫn làm đối với người con trai duy nhất, họ sẽ khóc thương như khóc thương trưởng nam.
Trong bài huấn giáo tiếp đó, Ðức Thánh cha trình bày bài thứ ba trong loạt bài về các Mối Phúc Thật: Phúc cho những người khóc lóc, vì họ sẽ được an ủi (Mt 5,4).
Ðức Thánh cha nói:
Anh chị em thân mến, chào anh chị em!
Chúng ta đã khởi đầu hành trình trong các Mối Phúc Thật, và hôm nay chúng ta dừng lại ở Mối Phúc thứ hai: phúc cho những ai khóc lóc, vì họ sẽ được an ủi.
Trong tiếng Hy Lạp, là ngôn ngữ mà sách Tin Mừng được viết ra, mối phúc này được diễn tả với một động từ không phải ở thể thụ động - thực vậy, những người hạnh phúc thì không chịu sự khóc lóc này - nhưng là ở thể hoạt động: "Họ sầu muộn", họ khóc, nhưng là từ trong tâm hồn. Ðây là một thái độ trở nên quan trọng trong linh đạo Kitô, và các thánh tu hành ở hoang địa, những đan sĩ đầu tiên trong lịch sử, gọi là "penthos", tức là một sự đau đớn nội tâm, mở ra một tương quan với Chúa và với tha nhân, một tương quan được đổi mới.
Sự khóc này, trong Kinh Thánh, có thể có hai khía cạnh: trước tiên là vì cái chết hoặc vì đau khổ của một người nào đó. Thứ hai là khóc lóc vì tội lỗi mình, khi con tim rướm máu vì đau đớn, bởi đã xúc phạm đến Chúa và tha nhân.
Vì thế, vấn đề ở đây là vì muốn điều tốt lành cho người khác đến độ liên kết với họ, và chia sẻ đau khổ của họ. Có những người có thái độ xa cách, thối lui; trái lại, điều quan trọng là những người khác đánh động tâm hồn chúng ta.
Tôi thường nói về ơn nước mắt, và ơn này quí giá dường nào. Phải chăng chúng ta có thể yêu thương một cách lạnh lùng? Ta có thể yêu thương vì chức năng, vì nghĩa vụ sao? Có những người sầu muộn cần phải an ủi, nhưng đôi khi cũng có những người đã được an ủi cần phải làm cho họ sầu muộn, cần thức tỉnh, vì họ có một con tim chai đá và không còn học khóc lóc nữa. Cần thức tỉnh người không biết xúc động trước đau khổ của tha nhân.
Ví dụ, tang tóc là một con đường cay đắng, nhưng có thể hữu ích để mở mắt ta về cuộc sống và giá trị thánh thiêng, không thể thay thế được của mỗi người, và trong lúc ấy, ta ý thức thời gian vắn vỏi dường nào.
Có một ý nghĩa thứ hai của mối phúc nghịch lý này: đó là khóc vì tội lỗi.
Ở đây cần phân biệt; có những người giận dữ vì đã lầm lỗi. Nhưng thái độ đó là kiêu ngạo. Trái lại, có người khóc vì đã làm điều ác, vì đã không làm điều thiện và vì phản bội tương quan với Thiên Chúa. Ðó là khóc lóc vì đã không yêu mến, nó trào lên từ mối quan tâm đến cuộc sống của tha nhân. Ở đây, ta khóc vì không đáp lại tình thương của Chúa, Ðấng yêu thương chúng ta dường nào; đây là ý nghĩa của tội lỗi. Những người nói: "Tôi đã làm thương tổn người mà tôi yêu mến", và điều này làm họ đau lòng đến rơi lệ. Chúc tụng Chúa nếu nước mắt chảy ra như vậy!
Vấn đề ở đây những lỗi lầm của chính mình, cần phải đương đầu, tuy khó khăn nhưng rất quan trọng. Chúng ta hãy nghĩ đến sự khóc lóc của thánh Phêrô, đã đưa thánh nhân đến một tình yêu mới và chân thực hơn nhiều, đó là một sự khóc lóc thanh tẩy, đổi mới. Thánh Phêrô nhìn Chúa Giêsu và rơi lệ. Tâm hồn thánh nhân được đổi mới. Trái lại sự khóc lóc của Giuđa, người không chấp nhận mình đã sai lỗi và tự tử. Nếu ta hiểu được tội lỗi, thì đó là một hồng ân của Chúa, là một hoạt động của Chúa Thánh Linh. Tự mình, chúng ta không thể hiểu tội lỗi. Ðây là một ơn chúng ta cần cầu xin. Lạy Chúa, xin cho con hiểu sự ác con đã làm hoặc con có thể làm. Ðây là một ơn rất lớn, và sau khi hiểu được điều ấy, ta khóc vì hối hận.
Một trong các đan sĩ đầu tiên là Eprem, người Siria, nói rằng một khuôn mặt được rửa bằng nước mắt thì đẹp khôn tả (Xc Discorso ascetico). Vẻ đẹp của sự thống hối, của nước mắt, vẻ đẹp của sự ăn năn. Ðời sống Kitô vẫn luôn được biểu lộ tốt đẹp nhất qua lòng thương xót. Thật là khôn ngoan và hạnh phúc người nào đón nhận đau đớn gắn liền với tình yêu, vì họ sẽ đón nhận Ðấng An Ủi, Chúa Thánh Linh, là sự dịu dàng của Thiên Chúa, Ðấng tha thứ và sửa chữa. Thiên Chúa luôn tha thứ, chúng ta đừng quên điều này, Chúa luôn tha thứ, cả những tội tầy đình nhất. Vấn đề là chúng ta có mệt mỏi trong việc xin lỗi hay không. Khi một người khép kín và không xin lỗi, nhưng Chúa luôn ở đó để tha thứ.
Nếu chúng ta luôn nghĩ rằng Thiên Chúa "không đối xử với chúng ta theo tội chúng ta và không trừng phạt chúng ta theo lỗi của ta" (Tv 103,10) thì chúng ta sống trong lòng thương xót và trong sự cảm thương, và tình yêu xuất hiện trong chúng ta. Xin Chúa ban cho chúng ta được yêu thương dồi dào, yêu thương bằng nụ cười, bằng sự gần gũi, phục vụ và kể cả bằng giọt lệ!
Chào thăm các tín hữu
Buổi tiếp kiến được nối tiếp với phần tóm lược bài huấn dụ của của Ðức Thánh cha bằng nhiều ngôn ngữ khác nhau. Ðặc biệt với nhóm hành hương người Ba Lan, Ðức Thánh cha nhắc đến Ngày Thế Giới các bệnh nhân cử hành hôm 11/02 vừa qua. Ðức Thánh cha nói: "Vì bệnh tật, bao nhiêu người đau khổ trong xã hội chúng ta và trong các gia đình chúng ta. Xin Chúa ban cho họ sức mạnh, can đảm, kiên nhẫn và ơn lành bệnh. Chúng ta hãy luôn nhớ đến các bệnh nhân và đồng hành với họ bằng lời cầu nguyện, gần gũi và có những cử chỉ yêu thương, cảm thông và dịu dàng đối với họ!
Sau cùng, bằng tiếng Ý, Ðức Thánh cha tái kêu gọi cho hòa bình tại Siria và nói: "Trong lúc này tôi muốn tất cả mọi người cầu nguyện cho nước Siria yêu quý phải chịu đau thương. Bao nhiêu gia đình, bao nhiêu người già, trẻ em, phải trốn chạy chiến tranh. Siria bị đẫm máu từ nhiều năm nay. Và chúng ta cũng hãy cầu nguyện cho anh chị em Trung Quốc đang đau khổ vì thứ bệnh tàn ác. Ước gì họ sớm tìm được con đường chữa lành, sớm bao nhiêu có thể".
Ðức Thánh cha chào thăm các tín hữu hành hương Ðền thánh Nhà Ðức Mẹ ở Loreto, được Ðức Tổng Giám mục Fabion Dal Cin, hướng dẫn.
Sau cùng, Ðức Thánh cha chào thăm các bạn trẻ, người cao niên, và các đôi vợ chồng mới cưới, đồng thời nói rằng: "Xin Chúa luôn nâng đỡ anh chị em bằng ơn thánh của Chúa, để anh chị em có thể kiên trì trong hy vọng, mỗi ngày phó thác bản thân cho Chúa Quan Phòng".