Phiên họp toàn thể thứ 10
tại Thượng Hội Ðồng Giám Mục về vùng Amazon
Phiên họp toàn thể thứ 10 tại Thượng Hội Ðồng Giám Mục về vùng Amazon: đề cao đặc sủng giáo dân, rời xa chủ nghĩa giáo sĩ trị.
Vũ Văn An
Vatican (VietCatholic News 14-10-2019) - Theo Vatican News, trong phiên họp toàn thể lần thứ 10 diễn ra vào chiều ngày 14 tháng 10 năm 2019, những người tham gia Thượng Hội Ðồng Giám Mục đặc biệt về vùng Amazon tiếp tục việc làm của mình. Ngoài Ðức Giáo Hoàng Phanxicô, còn có 177 nghị phụ Thượng hội đồng có mặt, cũng như các dự thính viên, chuyên gia và khách mời khác.
Việc xem xét lại thừa tác vụ trong Giáo hội dưới góc độ các thông số của tính đồng nghị để Giáo hội có thể ngày càng được đào tạo bằng Lời Chúa, đã được xác định như một trong những thách đố của Giáo hội trong khu vực Amazon. Một số can thiệp được đưa ra chiều nay tại Hội trường Thượng Hội Ðồng Giám Mục về Thanh Niên đã nhấn mạnh điều này.
Lời Chúa
Lời Chúa là một sự hiện diện tích cực và nhân hậu; nó có tính giáo dục và tiên tri, đào tạo và thực hiện. Nó làm nền tảng cho thách đố sinh thái toàn diện và có thể là một phương tiện để phát triển xã hội, kinh tế, văn hóa và chính trị và là một chủ nghĩa nhân bản mới. Các thừa tác viên mới của Lời Chúa, bao gồm cả phụ nữ, là điều cần thiết để đưa ra những đáp ứng mới cho các thách đố đương thời. Do đó, Giáo hội phải đầu tư vào việc đào tạo một hàng giáo dân được chuẩn bị tốt, với tinh thần truyền giáo, sẽ biết phải loan báo Tin Mừng ra sao nơi mọi thành phần của Amazon. Có nhận xét cho rằng việc cung cấp một hình thức đào tạo thỏa đáng cho hàng giáo dân dấn thân cũng là điều căn bản để cổ vũ ơn gọi bản địa theo đuổi đời sống tu trì và các thừa tác vụ thụ phong.
Vai trò của hàng giáo dân và phụ nữ
Trong Hội trường, người ta cũng nói rằng các hồng phúc của giáo dân cần được phát biểu và đánh giá cao nhiều hơn trong một Giáo hội phục vụ. Nhờ giáo dân, Giáo hội đang tự biểu lộ mình như một Giáo hội đi ra ngoài, xa rời chủ nghĩa giáo sĩ trị. Một can thiệp đã đặc biệt gợi ý rằng vấn đề gọi là viri probati và cuộc thảo luận liên quan đến các thừa tác vụ dành cho phụ nữ nên được bàn trong một Thượng hội đồng Giám mục thông thường vì chủ đề này ảnh hưởng đến Giáo hội hoàn cầu. Các can thiệp khác gợi ý rằng phụ nữ có thể được đưa vào các thừa tác vụ không thụ phong, các thừa tác vụ được dự định có tính phục vụ, để bảo đảm phẩm giá và sự bình đẳng của phụ nữ trên toàn lãnh thổ Amazon. Các thừa tác vụ như vậy có thể là, thí dụ, chủ trì các cử hành Lời Chúa, hoặc lãnh đạo hoạt động mang tính chất từ thiện xã hội.
Viri probati
Một can thiệp khác góp ý rằng trước khi có các linh mục viri probati, cần phải nghĩ đến các phó tế viri probati, nghĩa là, các linh mục viri probati sẽ phát xuất từ hàng ngũ phó tế vĩnh viễn. Do đó, hàng Phó tế vĩnh viễn có thể trở thành một "phòng thí nghiệm" thỏa đáng cho việc trong tương lai sẽ bao gồm các người đàn ông đã kết hôn vào Bí tích Truyền chức thánh.
Chăm sóc vị thành niên và người lớn dễ bị tổn thương
Liên quan đến việc chăm sóc vị thành niên và người lớn dễ bị tổn thương ở Amazon, tai họa ấu dâm khủng khiếp và các hình thức lạm dụng tình dục khác đòi hỏi Giáo hội phải luôn cảnh giác và can đảm. Ðã có lời nhấn mạnh rằng thách đố lớn nhất là thách đố minh bạch và trách nhiệm để những tội ác này có thể được ngăn chặn và đánh bại.
Khai thác tình dục giới trẻ là một chủ đề được lặp đi lặp lại. Có vị nói rằng mạng lưới tội phạm đã cướp mất tuổi thơ của các em, khiến các em cũng là nạn nhân của nạn buôn bán nội tạng. Chỉ cần một thống kê thôi cũng đủ để minh họa tình hình bi đát như thế nào: năm 2018 chỉ riêng ở Ba Tây, 62 nghìn vụ cưỡng hiếp đã được ghi lại. Ðây là một trong những con số cao nhất trong vùng Amazon.
Ở dưới đáy tất cả những điều này là sự bất bình đẳng kinh tế nghiêm trọng và thiếu sự can thiệp của chính phủ có khả năng chống lại những tội ác khủng khiếp như vậy ở cả bình diện địa phương lẫn quốc tế. Do đó, đã nảy sinh lời kêu gọi phải có sự dấn thân nhiều hơn trong lĩnh vực phòng ngừa, bao gồm cả sự tham gia của các Hội đồng Giám mục và các dòng tu.
Cuộc chiến chống lại nạn buôn người, một tệ nạn cũng có liên hệ nhiều đến vị thành niên và phụ nữ, đã được đưa ra để kéo sự chú ý của những người hiện diện ở hội trường Thượng Hội Ðồng. Các vị đã được nhắc nhở rằng các nạn nhân của bi kịch này nằm trong số những người mất nhân tính nhất trên thế giới. Có đề nghị cho rằng qua Bộ Cổ Vũ Việc Phát triển Toàn diện Con người, các công ty lớn được thành lập để tuân thủ chính sách quốc tế về buôn bán người và một Ủy ban Mục vụ đặc biệt được thành lập để chuyên biệt đối phó với tội ác này.
Công việc mục vụ cho ơn gọi và thừa tác vụ giới trẻ
Các can thiệp khác nói đến tầm quan trọng của cố gắng mục vụ đối với các ơn gọi, một việc không thể bỏ ra ngoài công việc truyền giảng tin mừng. Hơn nữa, mọi việc truyền giảng tin mừng phải đi song hành với một thừa tác vụ giới trẻ; đây là một lời kêu gọi, đồng thời, một đề nghị, đích thân gặp gỡ Chúa Kitô. Các vị trong Hội trường được nhắc nhở rằng những người trẻ muốn theo Chúa Kitô cần phải được hỗ trợ bằng một việc đào tạo thỏa đáng qua chứng tá các đời sống thánh thiện và dấn thân. Hệ luận là các linh mục phải có khả năng hiểu hoàn toàn các nhu cầu chuyên biệt của vùng Amazon. Việc đào tạo họ không thể có tính học thuật thái quá, nhưng phần lớn phải tiến hành với tinh thần truyền giáo và trái tim mục tử.
Nước: tài nguyên đệ nhất đẳng
Việc đào tạo giáo lý viên hướng tới một hệ sinh thái toàn diện đã được nhấn mạnh một lần nữa, nhất là về việc chăm sóc và bảo vệ nguồn nước, một nguồn tài nguyên chính và là nguồn sống. Chủ đề này cũng được lặp lại bởi một số dự thính viên và khách mời. Một vị cung cấp số liệu thống kê cho thấy: hàng ngàn trẻ em tử vong mỗi ngày do các bệnh liên quan đến nước. Một vị khác nhắc lại điều Ðức Giáo Hoàng Phanxicô đã nói trong quá khứ rằng thế chiến sắp tới sẽ được nối kết với nước. Ðiều cấp bách là phải có một ý thức hoàn cầu về nhu cầu bảo vệ ngôi nhà chung của chúng ta, và chúng ta hòa giải với sáng thế. Các vị trong hội trường nói rằng "Chậm trễ sẽ là quá muộn". "Hoán cải sinh thái' cũng hệ ở việc xem xét chiều kích đạo đức vốn nằm bên dưới lối sống đương thời, một lối sống thường có tính quá kỹ trị, mà mục tiêu cuối cùng của nó là biến mọi thứ thành lợi nhuận có hại cho viễn kiến coi hữu thể nhân bản như một nhân vị toàn diện.
Thách đố truyền thông
Một chủ đề từ phiên toàn thể thứ 9 vào buổi sáng đã được lặp lại vào buổi chiều: đó là chủ đề truyền thông. Ðã có lời quả quyết rằng qua các phương tiện thông thông đại chúng, chúng ta phải cởi mở đối với việc giao tiếp với mọi nền văn hóa và mọi ngôn ngữ để hỗ trợ các dân tộc Amazon. Do đó, các phương tiện truyền thông do Giáo Hội bảo trợ nên là nơi để củng cố kiến thức địa phương, một điều có thể thực hiện thông qua việc đào tạo các nhà truyền thông bản địa.
Các suy tư khác của nhiều nghị phụ Thượng hội đồng nói đến việc bảo vệ các dân tộc bản địa, một việc cũng có thể thực hiện qua giáo dục và qua các dự án nhỏ khác nhằm phát triển xã hội. Bởi vì họ thường bị gạt ra ngoài xã hội, không nên coi các sắc dân bản địa như những người "không có khả năng", mà phải trao quyền cho họ, lắng nghe, thấu hiểu và chào đón họ. Từ chủ đề này, đã xuất hiện lời mời hợp tác nhiều hơn giữa Ủy ban Công lý và Hòa bình và Ủy ban cổ vũ nhân quyền.
Suy nghĩ của Ðức Giáo Hoàng Phanxicô
Khi Phiên toàn thể kết thúc, Ðức Giáo Hoàng Phanxicô đã phát biểu các suy tư của ngài về nhiều chủ đề khác nhau từng xuất hiện vào buổi chiều và nhấn mạnh một vài điều khiến ngài chú ý nhất.