Cuộc họp báo ngày 12 tháng 10 năm 2019
tại Thượng Hội Ðồng Giám Mục về Amazon
Cuộc họp báo ngày 12 tháng 10 năm 2019 tại Thượng Hội Ðồng Giám Mục về Amazon: Hình thành một Giáo Hội với khuôn mặt bản địa.
Vũ Văn An
Vatican (VietCatholic News 12-10-2019) - Theo Vatican News, vào ngày thứ sáu, 12 tháng 10 năm 2019, của Thượng Hội Ðồng Giám Mục về Amazon, các nhà báo và các tham dự viên đã gặp gỡ nhau tại Phòng Báo Chí Tòa Thánh để chia sẽ cảm nghĩ và trả lời các câu hỏi liên quan đến các chủ đề đã thảo luận. Trên bàn chủ tọa, người ta thấy có 4 diễn giả: hai Giám Mục, một nữ tu, và một phó tế.
Tóm lược của Tiến sĩ Paolo Ruffini
Bộ trưởng Truyền thông, Tiến sĩ Paolo Ruffini, bắt đầu bằng cách cung cấp một bản tóm lược các chủ đề được thảo luận trong các can thiệp buổi sáng. Chúng bao gồm đối thoại liên tôn, đại kết và liên văn hóa, tôn trọng các nền văn hóa và quyền lợi của người bản địa được sống theo lối sống riêng của họ.
Ông Bộ trưởng trích dẫn lời lẽ đã được nhắc lại trong một can thiệp vào buổi sáng: những lời lẽ của Thánh Giáo hoàng Gioan Phaolô II khi ngài viếng thăm Manaus vào năm 1991, liên quan đến việc Giáo hội luôn đứng về phía nhân phẩm và quyền sống.
Vai trò của phụ nữ là một vấn đề khác được giới thiệu nhiều lần trong Hội trường Thượng Hội Ðồng vào sáng thứ Bảy. Chủ đề đời sống tu trì, đặc biệt là đời sống của các nữ tu như những nhà lãnh đạo của các cộng đồng Kitô giáo, đã được nhấn mạnh. Ở đây, Ông Bộ trưởng đề cập đến một câu trích dẫn Thánh Giáo hoàng Phaolô VI được sử dụng trong một can thiệp, kêu gọi để phụ nữ có một ảnh hưởng vào đời sống Giáo hội: Tiến sĩ Ruffini nói việc này là việc họ đang làm ở Vùng Amazon.
Bình luận của Cha Giacomo Costa Dòng Tên
Là thư ký của Ủy ban Thông tin, Cha Giacomo Costa, Dòng Tên, tiếp tục bằng cách giải thích các tham dự viên đã trở lại Hội trường Thượng Hội Ðồng như thế nào vào sáng thứ bảy sau khi họ làm việc tại các nhóm nhỏ. Ngài nói về sự hội tụ nhiều nẻo đường hướng tới sự hoán cải toàn diện bắt đầu với Tin Mừng. Ngài đã sử dụng thuật ngữ "Giáo Hội Samaritanô" để mô tả một Giáo hội tiên tri, hiệp thông và đặt căn bản trên tình liên đới.
Cha Costa nói, các chủ đề mạnh mẽ khác là tầm quan trọng của việc lắng nghe tiếng kêu do bạo lực kích động, chú ý đến phẩm giá công nhân và vấn đề thất nghiệp của tuổi trẻ. Ngài nói thêm, có những hình thức nô lệ mới mà ta phải đối đầu: lao động cưỡng bức, mại dâm và buôn bán nội tạng "phải được giải quyết một cách tiên tri".
Một chủ đề khác là "giáo dục toàn diện" có khả năng thay đổi thực tại và giúp chúng ta chăm sóc ngôi nhà chung của mình. Cha Costa nói, để có một Giáo hội "có thể lắng nghe và được lắng nghe", chúng ta phải đào tạo người ta biết cổ vũ tính đồng công dân dựa trên lòng cảm thương, biết đóng góp vào việc buen vivir (sống tốt), hay phúc lợi của mọi người .
Nữ tu Zully Riosa Rojas Quispe, M.D.R. (Peru)
Nữ tu Zully Riosa Rojas Quispe, M.D.R., là một nữ tu Dòng Ða Minh truyền giáo Thánh Mân côi và đang làm việc với người bản địa ở Peru. Bà nói về sự cần thiết của khiêm nhường và "lắng nghe", một từ ngữ được lặp đi lặp lại hơn 60 lần trong Tài Liệu Làm Việc của Thượng Hội Ðồng.
Nữ tu Zully nhấn mạnh tất cả chúng ta cần lắng nghe ra sao tiếng nói của Chúa, của người nghèo, của sáng thế và của trái đất, đến với chúng ta từ Amazon. Bà nói, chúng ta cũng phải sẵn sàng thừa nhận cả những thành công và thất bại của chúng ta.
Ðức cha Rafael Cob Garcia, Giám quản tông tòa Puyo (Ecuador)
Theo Ðức cha Rafael Cob Garcia của Ecuador, thách thức lớn nhất nằm ở việc đào tạo các linh mục và các thừa tác mục vụ khác. Ngài nhìn nhận có những nhu cầu khác nhau, nhưng Ngài nhận diện được một chìa khóa để truyền giảng tin mừng ở Amazon, đó là hiểu được thực tại địa phương. Theo ngài, chữ có tính chìa khóa ấy chính là sự "hội nhập văn hóa": để xây dựng một Giáo hội với khuôn mặt Amazon và khuôn mặt bản địa, Giáo hội phải đào tạo các linh mục địa phương.
Phó tế Francisco Andrade de Lima (Manaus)
Phó tế Francisco Andrade de Lima đến từ Manaus và, ông nói, ông được nuôi dưỡng "trên bờ sông", nơi không có trường học hoặc cơ sở hạ tầng. Giống như những người trẻ tuổi khác trong vùng, ông chuyển đến thành phố nơi ông gặp các nhà truyền giáo nam nữ đến từ Châu Âu, những người đã giúp ông khám phá ra "con đường đức tin" của mình.
Ông nói về hàng phó tế như một ơn gọi và về sự cần thiết phải suy nghĩ làm thế nào để Giáo hội có thể hiện diện nhiều hơn trong các cộng đồng địa phương.
Giám mục Adriano Ciocca Vasino của São Félix do Araguaia (Ba Tây)
Ðức Giám Mục Adriano Ciocca Vasino là người Ý, nhưng đã sống bảy năm ở phía nam Amazon. Ngài mô tả khu vực này như "biên giới nông nghiệp mới", nơi mà chăn nuôi gia súc đang có tác động rõ rệt đến môi trường.
Ngài nói tới kinh nghiệm của chính mình trong việc cung cấp việc đào tạo các nhà lãnh đạo truyền giáo, giáo dục và huấn luyện các linh mục trở thành mục tử truyền giáo.
Ngài nói, chủng viện truyền thống là điều không đủ: Giáo hội địa phương cần các linh mục ra đi khỏi cộng đồng. Ðức cha Vasino nói, chúng ta cần một nền thần học biết nói với người ta về sự hiện diện của Thiên Chúa và biểu lộ sự hiện diện đó.
Một câu hỏi về ơn gọi
Ðức Giám Mục Rafael Cob Garcia đã chọn trả lời câu hỏi đầu tiên liên quan đến những trở ngại đối với ơn gọi trong Vùng Amazon. Ðức Giám Mục thừa nhận rằng có rất ít ơn gọi. Ngài đưa ra một lý do là sự mất cân bằng giữa phẩm chất học thuật của học tập tại địa phương, trái ngược với các chủng viện tại các thành phố. Ngài nói, các chủng sinh "trở nên chán nản và bỏ đi".
Theo ngài, một lý do khác là "khó khăn trong việc hiểu các quy tắc kỷ luật của Giáo Hội Công Giáo, trong đó có luật độc thân". Ngài nói thêm, điều này có tác động đối với nhiều ứng viên bản địa.
Ðức Giám Mục Rafael Cob Garcia cho hay, các điều kiện ở Amazon rất khác, đó là lý do tại sao Giáo hội cần tìm ra "những nẻo đường mới".
Một câu hỏi về chủ nghĩa chiết trung (syncretism)
Ðức Giám Mục Adriano Ciocca Vasino đã chọn trả lời câu hỏi về việc Giáo hội biện phân ra sao giữa việc hội nhập văn hóa đích thực của Tin mừng và chủ nghĩa chiết trung, hay việc pha trộn các tín ngưỡng. Ngài nhấn mạnh, trước hết, cần phải nhìn mọi sự theo quan điểm của nền văn hóa bản địa và, "sau khi đối thoại", cần xem xét những gì trùng hợp với Tin Mừng. Ngài nói, chúng ta cần đi sâu hơn vào não trạng của họ, hiểu biết và tôn trọng nền văn hóa của họ, vốn là "linh hồn của nền linh đạo của họ".
Một câu hỏi về việc đào tạo
Ðức Giám Mục Rafael Cob Garcia quả quyết rằng Giáo hội "có thể được phục vụ nhiều cách khác nhau", và chúng ta cần xem xét điều này về mặt đào tạo. Theo ngài, phục vụ là "chiều kích đệ nhất đẳng". Ngài nói, vị linh mục ở đó để phục vụ người ta, nhưng các giáo dân mới là "những người chủ đạo của việc truyền giảng tin mừng". Ðức Giám Mục Garcia đề nghị thực hiện các bước để khuyến khích Giáo hội ít có tính giáo sĩ và nhiều tính thừa tác hơn.
Phó tế Francisco Andrade de Lima cho biết, trong quá trình lắng nghe trước Thượng hội đồng này, ông đã nhận ra rằng "khuôn mặt của Giáo Hội Amazon cũng là một khuôn mặt nữ". Ông nói, phụ nữ đảm bảo đức tin luôn sống động trong các cộng đồng chỉ nhận được các thừa tác viên thụ phong một hoặc hai lần một năm.
Một câu hỏi về việc bảo vệ Amazon
Trả lời một câu hỏi về việc ai có trách nhiệm bảo vệ Amazon, Ðức Giám Mục Adriano Ciocca Vasino quả quyết rằng chủ quyền của các quốc gia trong khu vực Amazon không bị tra vấn. Ngài nói thêm, chúng ta sống trong một thế giới hoàn cầu hóa, điều này có nghĩa chúng ta cần "vượt ra ngoài chủ nghĩa dân túy", vốn không tốt cho cả Amazon, lẫn sự lành mạnh của hành tinh chúng ta.
Một câu hỏi về một Giáo Hội với khuôn mặt Amazon
Ðức Giám Mục Adriano Ciocca Vasino đã trả lời một nhà báo muốn biết nên đưa ra các thay đổi nào để thành lập một Giáo hội với một khuôn mặt Amazon nhiều hơn. Ðức Giám Mục nói rằng ngài "mơ ước" tạo ra một chủng viện Amazon để đào tạo người ta, "bắt đầu từ các thực tại của chính họ". Ngài nói, điều này có nghĩa cung cấp việc đào tạo địa phương bằng các nhà đào tạo địa phương, những người hiểu thực tại và biết ngôn ngữ.
Ngài nói, Giáo hội cần phải vượt từ một Giáo Hội đến thăm khu vực sang một Giáo Hội hiện diện ở đó vĩnh viễn. Ðức Giám Mục Vasino cho rằng người ta muốn "được hỗ trợ và đồng hành", nghĩa là tạo ra sự hiện diện, chia sẻ cuộc sống hàng ngày của họ, tham gia, hiểu "các dấu hiệu và biểu tượng" của họ, những gì họ cảm nhận và những gì họ làm. Như một giải pháp, Ðức Giám Mục đề nghị một việc đào tạo chuyên biệt các linh mục người Amazon, có tính thực tiễn nhiều hơn học thuật.
Nữ tu Zully Riosa Rojas Quispe đã bổ sung nhu cầu tích hợp các yếu tố "khôn ngoan của tổ tiên" vào việc học tập triết học và thần học truyền thống.
Trả lời một câu hỏi đã hỏi trước đây về cùng một chủ đề, Ðức cha Adriano Ciocca Vasino đã nhận diện hai mô hình đào tạo và lãnh đạo khác nhau: mô hình truyền thống của những người muốn thăng tiến và mô hình chọn lựa những người đã là lãnh đạo trong cộng đồng của họ, và cung cấp cho họ một việc đào tạo thêm. Ðức Giám Mục nói về kinh nghiệm của chính mình khi cố gắng khám phá cách tốt nhất để đào tạo các linh mục sẽ trở thành những nhà truyền giáo ở Amazon. Ngài nói, thần học trong trường học của ngài mở cho cả nam và nữ, nhưng nó bắt đầu với thực tại địa phương. Sau những năm học đầu tiên, các ứng viên được cử đi làm việc trong một cộng đồng bản địa trong bốn năm. Nếu cộng đồng đó đồng ý rằng họ xứng hợp, họ sẽ được thụ phong. Ðức Giám Mục nói có cả các phụ nữ cũng đang được huấn luyện để trở thành các nhà thần học. Ðức cha Vasino nói, nếu Ðức Giáo Hoàng cho phép, và nếu cộng đồng địa phương yêu cầu, ngài sẽ phong chức cho họ làm phó tế.
Một câu hỏi về một Thượng Hội Ðồng bàn về vai trò của phụ nữ trong Giáo hội
Tiến sĩ Ruffini đã trả lời một câu hỏi liên quan đến khả thể một Thượng hội đồng tương lai bàn về vai trò của phụ nữ trong Giáo hội. Ông giải thích thủ tục Thượng Hội Ðồng: các chủ đề gặp nhau đã được đưa ra từ các cuộc thảo luận nhóm nhỏ và các buổi họp toàn thể ra sao để có thể hướng đến việc soạn thảo tài liệu cuối cùng. Ông giải thích, các đoạn riêng rẽ của Tài Liệu Làm Việc không được thảo luận như trong quá khứ. Cuộc thảo luận và chia sẻ trên bản văn có tính tổng quát nhiều hơn và ít có tính cấu trúc hơn. Sự năng động trong các nhóm là đưa ra các mối quan tâm hoặc suy tư. Vị điều hợp sau đó chọn chủ đề nào sẽ được khảo sát trong các phiên họp khác nhau.
Một câu hỏi về truyền giảng tin mừng
Một nhà báo khác hỏi tại sao cần phải truyền giảng tin mừng cho các cộng đồng bản địa khi họ đã có các niềm tin riêng của họ. Ðức Giám Mục Rafael Cob Garcia trả lời bằng cách thừa nhận rằng các cộng đồng bản địa có nền linh đạo riêng của họ, nhưng điều Chúa Giêsu đến để công bố được dành cho toàn thế giới, không chỉ cho một số dân tộc nhất định: "Ðó là họ có sự sống và có được sự sống viên mãn". Nhưng, khi các công ty đa quốc gia không tôn trọng quyền của họ, Giáo hội cũng ủng hộ và bảo vệ các cộng đồng này khỏi sự tham lam của người khác. Ngài nói vùng đất của họ không giống như "một chiếc chạn mà bạn đến khi cần một thứ gì đó".
Một câu hỏi về tội lỗi sinh thái
Ðức Giám Mục Adriano Ciocca Vasino tiếp nối thuật ngữ "tội lỗi sinh thái" đã được Ðức Tổng Giám Mục Pedro Brito Guimarâes của giáo phận Palmas sử dụng trong cuộc họp báo hôm thứ Sáu. Ngài nói, Thượng Hội Ðồng là cơ hội "nới rộng ý niệm đạo đức học Kitô giáo", du nhập ý niệm tội lỗi chống lại thiên nhiên và môi trường, khai triền một thứ nhân học về môi trường theo nguyên tắc "mọi sự đều nối kết với nhau". Ðức Giám Mục nói rằng ngài hy vọng điều này sẽ dẫn đến một "thay đổi não trạng". Ngài kết luận việc lồng sinh thái vào thần học có thể dẫn đến các thay đổi trong bộ giáo luật.