Trước ngưỡng cửa
Thượng Hội Ðồng Giám Mục miền Amazzonia
Trước ngưỡng cửa Thượng Hội Ðồng Giám Mục miền Amazzonia.
G. Trần Ðức Anh OP
Vatican (Vatican News 23-09-2019) - Gần 2 năm sau 15 tháng 10 năm 2017 là ngày Ðức Thánh Cha Phanxicô tuyên bố triệu tập thượng Hội Ðồng Giám Mục miền Amazzonia, công nghị GM này sẽ được ngài chính thức khai mạc với thánh lễ đồng tế sáng chúa nhật 6-10 tới đây và sẽ kéo dài 3 tuần lễ, cho đến 27-10, về chủ đề: "Amazzonia - những con đường mới cho Giáo Hội và nền sinh thái học toàn diện". Tham dự Công nghị GM này có 185 vị, nhưng không có ai là người Việt Nam.
Mục đích Thượng Hội Ðồng Giám Mục
Ðức Thánh Cha nói rõ: "Mục đích chính việc triệu tập Thượng Hội Ðồng Giám Mục về miền Amazzonia là để tìm ra những con đường mới trong việc loan báo Tin Mừng cho phần Dân Chúa, nhất là cho các thổ dân, thường bị quên lãng và không có viễn tượng một tương lai trong sáng, cũng vì cuộc khủng hoảng rừng Amazzonia, là buồng phổi có tầm quan trọng chủ yếu đối với trái đất chúng ta".
Trong thời gian qua, công trình chuẩn bị đã tiến từ giai đoạn soạn tài liệu chuẩn bị sơ khởi, rồi các cuộc tham khảo ý kiến các nơi, sau đó là soạn thảo tài liệu làm việc và công bố văn kiện này dài 67 trang ngày 17 tháng 6 năm 2019.
Nhiều tranh luận về Tài Liệu Làm Việc
Trong 3 tháng qua, rất nhiều bút mực đã chảy ra về Tài liệu làm việc, và Thượng Hội Ðồng Giám Mục này đang trở thành một "bãi chiến trường rộng lớn" với những lập trường đối nghịch nhau trong nội bộ Giáo Hội. Tuy Tài liệu làm việc không phải là Văn kiện giáo huấn của Giáo Hội, và chỉ là văn kiện làm cơ bản cho các cuộc thảo luận trong Công nghị Giám Mục sắp tới, nhưng những người có lập trường truyền thống tố giác Văn kiện này là "rối đạo vì có tính chất phiếm thần", và là một âm mưu xóa bỏ luật độc thân giáo sĩ, ban đầu bằng cách truyền chức Linh Mục cho những người nam có gia đình, làm suy yếu việc độc thân, và sau đó sẽ tiến tới việc bãi bỏ luật này.
Trong khi đó, những người mệnh danh là cấp tiến thì chào mừng Thượng Hội Ðồng Giám Mục miền Amazzonia là cơ hội để có một sự bắt đầu mới trong Giáo Hội, như vị Phó Chủ tịch Hội Ðồng Giám Mục Ðức nhận định rằng: với Thượng Hội Ðồng Giám Mục miền Amazzonia "không có gì sẽ nguyên như cũ nữa".
Những người phê bình Tài liệu làm việc
Trong số những nhân vật phê bình Tài liệu làm việc của Thượng Hội Ðồng Giám Mục Amazzonia có Ðức HồngY Brandmueller, 90 tuổi, người Ðức, nguyên Giám đốc Viện Sử học của Tòa Thánh, đã gửi thư ngày 28 tháng 8 năm 2019 cho các thành viên Hồng y đoàn, trong đó ngài viết "những điều u ám mờ ảo của Tài liệu làm việc, cũng như việc đề nghị thiết lập những thừa tác vụ mới của Giáo Hội cho phụ nữ, đặc biệt đề nghị truyền chức Linh Mục cho những người nam chín chắn, gọi là viri probati, tạo nên nghi ngờ mạnh mẽ theo đó cả luật độc thân linh mục cũng sẽ bị đặt lại vấn đề".
Ðức Hồng Y Brandmueller cho biết cả các thành phần lãnh đạo Thượng Hội Ðồng Giám Mục Amazzonia cũng tạo cho ngài quan tâm về sự tiến hành công nghị này. Ðức Hồng Y viết "nguyên sự kiện Ðức Hồng Y Claudio Hummes là Tường trình viên của Thượng Hội Ðồng Giám Mục này, cũng sẽ có ảnh hưởng trầm trọng theo nghĩa tiêu cực, và đủ để người ta có lý do thực tiễn để quan tâm, cũng như trường hợp GM Erwin Krauetler người Áo, Franz-Josef Overbeck, Phó Chủ tịch Hội Ðồng Giám Mục Ðức, v.v. Các vị này từ lâu vẫn kêu gọi truyền chức Linh Mục cho những người có gia đình.
Ðức Hồng Y Raymond Burke, người Mỹ, 73 tuổi, nguyên Chủ tịch Tối cao Pháp viện của Tòa Thánh, cũng đã viết thư ngày 28 tháng 8 năm 2019 gửi các thành viên Hồng y đoàn, và cho biết hoàn toàn ủng hộ lập trường của Ðức Hồng Y Brandmueller. Hai vị Hồng Y kêu gọi các tín hữu đặc biệt cầu nguyện để Giáo Hội tránh được những nguy hiểm mà Thượng Hội Ðồng Giám Mục miền Amazzonia có thể dẫn tới.
Ðức Hồng Y Gerhard Mueller, người Ðức, 72 tuổi, nguyên Tổng trưởng Bộ giáo lý đức tin, cũng phê bình Tài liệu làm việc của Thượng Hội Ðồng Giám Mục Amazzonia là "một phóng dội tư tưởng thần học Âu Châu trên những người dân miền Amazzonia vì tất cả những lý thuyết và lập trường đề ra trong Tài liệu làm việc này là những ý tưởng chúng ta đã nghe cách đây 30 năm, và không phải mọi ý tưởng ấy đều phù hợp với những yếu tố cơ bản của Thần học Công Giáo, đặc biệt là quan niệm về tôn giáo.
Ðức Hồng Y Baldisseri, Tổng thư ký, nhắc nhở
Trong cuộc phỏng vấn dành cho trang mạng Settimananews hồi đầu tháng 7 năm 2019, Ðức Hồng Y Baldisseri Tổng thư ký Thượng Hội Ðồng Giám Mục, nhắc nhở rằng Tài liệu làm việc của Thượng Hội Ðồng Giám Mục không phải là một văn kiện Tòa Thánh, nhưng là một dụng cụ làm việc, một văn kiện do Văn phòng Tổng thư ký Thượng Hội Ðồng Giám Mục soạn thảo theo một tiến trình tham khảo lâu dài nơi Cộng đồng dân Chúa và với sự cộng tác của nhiều tổ chức và những chuyên gia.
Theo Ðức Hồng Y Baldisseri, báo chí giúp ích lớn trong việc phát triển những khía cạnh khác nhau chứa trong Tài Liệu Làm Việc, nhưng cho đến nay, phần lớn người ta chỉ nhấn mạnh đến khía cạnh nội bộ Giáo Hội về một số đề tài nhạy cảm. ÐHY nói: "Ðiều đáng mong ước là cần để ý đến cả khía cạnh môi sinh học có liên hệ tới thực tại văn hóa, xã hội, linh đạo và tôn giáo của các dân tộc ở miền Amazzonia. Hai chiều kích Giáo Hội và môi sinh học là đặc điểm của Thượng Hội Ðồng Giám Mục về miền Amazzonia và làm cho nó khác với các Thượng Hội Ðồng Giám Mục trước đây. Chúng ta sống trong một thời điểm lịch sử trong đó cần ý thức hơn về sự cần thiết phải chăm sóc thiên nhiên để tránh những hậu quả tai hại cho toàn thể nhân loại. Amazzonia là buồng phổi chính của trái đất chúng ta. Có thể nói quan tâm đến miền Amazzonia có nghĩa là quan tâm đến số phận của tất cả mọi người" (Settimananews.it 3-7-2019)
Chức năng tư vấn của Thượng Hội Ðồng Giám Mục
Dầu sao, Thượng Hội Ðồng Giám Mục không có quyền quyết định gì về đạo lý hoặc kỷ luật và chỉ có tính cách tư vấn cho Ðức Giáo Hoàng. Ngài không buộc phải theo các ý kiến, kể cả những quyết định về các đề nghị được các nghị phụ bỏ phiếu thông qua. Vì thế, tuy quan trọng, nhưng Thượng Hội Ðồng Giám Mục chỉ là một diễn đàn của Giáo Hội hoàn vũ. Chúng ta cầu nguyện và chờ đợi xem diễn đàn này được tiến hành ra sao.