Thứ Hai sau lễ Hiện Xuống:
Lễ Ðức Trinh Nữ Maria, Mẹ Hội Thánh
Thứ Hai sau lễ Hiện Xuống: Lễ Ðức Trinh Nữ Maria, Mẹ Hội Thánh.
Ngọc Yến
Vatican (Vatican News 10-06-2019) - Lễ nhớ Ðức Trinh Nữ Maria, Mẹ Hội Thánh nhắc nhở chúng ta vai trò Mẹ thiêng liêng của Ðức Maria. Ðây chính là ý muốn của Chúa Giêsu: Ðức Maria là Mẹ của tất cả mọi tín hữu và do đó Mẹ Hội Thánh qua một hành động ủy thác. Từ năm 2018, lễ này được cử hành vào thứ hai sau Lễ Hiện Xuống.
"Ðứng gần thập giá Ðức Giê-su, có thân mẫu Người, chị của thân mẫu, bà Maria vợ ông Cơlôpát, cùng với bà Maria Mácđala. Khi thấy thân mẫu và môn đệ mình thương mến đứng bên cạnh, Ðức Giêsu nói với thân mẫu rằng: "Thưa Bà, đây là con của Bà." Rồi Người nói với môn đệ : "Ðây là mẹ của anh." Kể từ giờ đó, người môn đệ rước bà về nhà mình. (Ga 19, 25-27).
Chính đoạn Tin Mừng này chỉ cho thấy tước hiệu Ðức Maria, Mẹ Hội Thánh. Ở đây, Chúa Giêsu ủy thác thánh Gioan cho Ðức Mẹ như người con được tái sinh vào đời sống thiêng liêng mà chỉ có Mẹ mới làm được. Như thế đây không phải đơn giản là lòng sùng kính Mẹ, cầu nguyện với Ðức Trinh Nữ với tước hiệu này, nhưng là tuân theo ý muốn của Chúa Giêsu, vì điều này được truyền lại cho chúng ta từ Kinh thánh: Chúa Giêsu, với những lời tuyên bố ngay lúc cận kề cái chết, xin Ðức Maria chăm sóc mỗi người. Nhưng Chúa Giêsu cũng đòi hỏi mỗi người phải cảm thấy được ở trong mối tương quan tình con thảo với Mẹ.
Ðức Maria trung tâm giáo lý về ơn Cứu độ
Lòng sùng kính đối với Ðức Maria - giống như tôn kính Thánh giá và Bí tích Thánh Thể - luôn luôn là một trụ cột cơ bản của đức tin, nhưng với lễ nhớ Ðức Maria, Mẹ Hội Thánh được thiết lập vào năm 2108, Ðức Thánh Cha Phanxicô muốn làm nhiều hơn nữa. Trước hết, ÐTC muốn làm thế nào để lòng sùng kính này có thể là điều tốt cho Giáo hội và có thể làm gia tăng ý nghĩa vai trò làm Mẹ trong Hội Thánh của Ðức Maria, nhưng trên tất cả là đặt Ðức Maria ở trung tâm giáo lý về ơn cứu độ. Thực tế, trong mối tương quan với Chúa Kitô, lòng đạo đức đối với Ðức Maria xuất phát trực tiếp từ đức tin vào Chúa Ba Ngôi. Bởi vì Chúa muốn Mẹ, một người phụ nữ, là Mẹ của Con Thiên Chúa, qua mẹ, con người có thể đạt tới lòng thương xót của Thiên Chúa. Vai trò làm mẹ của Ðức Maria bắt đầu bằng việc Truyền tin: Với lời xin vâng, Ðức Mẹ ưng thuận để Chúa đi vào lịch sử. Và vì thánh ý Thiên Chúa, việc làm mẹ của Ðức Maria không kết thúc dưới chân Thánh giá, mà trở nên vĩnh cửu. Hơn nữa, trong ngày Lễ Ngũ Tuần Mẹ còn hiện diện cùng với các tông đồ - các tín hữu đầu tiên chờ đợi Chúa Thánh Thần: đây là mối liên kết giữa việc kính nhớ Mẹ Hội Thánh với Lễ Chúa Thánh Thần mà Ðức Giáo hoàng Phanxicô muốn nhấn mạnh.
Lòng sùng kính Ðức Trinh Nữ trong giáo huấn của các Giáo hoàng
Tước hiệu Ðức Maria Mẹ Hội Thánh có nguồn gốc xa xưa và đã hiện diện trong Giáo Hội thời của Thánh Augustinô và Thánh Leo Cả. Trong nhiều thế kỷ, lòng sùng kính Ðức Mẹ với nhiều tước hiệu, nhưng với tước hiệu Mẹ Hội Thánh xuất hiện trong một số văn bản của các tác giả thiêng liêng và trong giáo huấn của Ðức Thánh Cha Benedict XIV và Leo XIII. Tuy nhiên, phải đợi đến Ðức Thánh Cha Phaolô VI mới có bước ngoặt; đó là ngày 21 tháng 11 năm 1964, khi kết thúc phiên thứ ba của Công đồng Vatican II, Ðức Giáo hoàng tuyên bố Ðức Trinh Nữ Maria "Mẹ Hội Thánh", nghĩa là của mọi Kitô hữu". Với quyết định này, Ðức Thánh Cha Phaolô VI lấy nội dung chủ yếu trong Tín điều của Công đồng Nicea năm 325 và trên hết là các quyết định của các giáo phụ Công đồng Êphêsô (430), xác định Ðức Maria là "Mẹ Thiên Chúa". Trong Năm Thánh (1975), có Thánh lễ tạ ơn sùng kính Ðức Maria, Mẹ Hội Thánh, sau đó lễ này được đưa vào Sách lễ Rôma, nhưng chưa phải là lễ nhớ bắt buộc trong lịch phụng vụ. Tuy nhiên, ở một số quốc gia - ví dụ Ba Lan và Argentina - và trong một số hội dòng, lễ Ðức Maria, Mẹ Hội Thánh được đưa vào lịch riêng. Vào năm 1980 Ðức Thánh Cha Gioan Phaolô II đưa lòng sùng kính Ðức Maria, Mẹ Hội Thánh vào trong kinh nguyện. Và đến ngày 11 tháng 02 năm 2018, kỷ niệm 160 năm lần đầu tiên Ðức Trinh Nữ hiện ra tại Lộ Ðức. Nhân dịp này, Ðức Giáo hoàng Phanxicô đã ấn định lễ nhớ Ðức Trinh Nữ Maria, Mẹ Giáo hội, được ghi vào Lịch Rôma và được cử hành hàng năm, vào thứ hai sau Chúa Thánh Thần hiện xuống.
Thứ Hai sau lễ Hiện Xuống
Ðức Trinh Nữ Maria Mẹ Hội Thánh
Lễ nhớ
Kính thưa quý cha và anh chị em,
Bộ Phụng Tự và Kỷ luật các Bí tích đã thiết lập Lễ Ðức Trinh Nữ Maria là Mẹ Hội Thánh và lần đầu tiên được đưa vào sổ bộ các lễ nhớ, ấn định vào Thứ Hai sau lễ Chúa Thánh Thần Hiện Xuống. Chúng tôi trân trọng giới thiệu bản dịch của Uỷ ban Phụng tự để quý cha và anh chị em sử dụng. Kính chúc mọi người luôn kết hợp với Người Mẹ Thánh để nhận dồi dào ơn Chúa Thánh Thần.
Ca nhập lễ : x. Cv 1, 14
Các môn đệ đồng tâm kiên trì cầu nguyện cùng với Ðức Maria, Mẹ Chúa Giêsu.
Lời nguyện nhập lễ
Lạy Thiên Chúa là Cha hay thương xót,
khi chịu treo trên thập giá,
Con Một Chúa đã trao ban Ðức Trinh Nữ Maria,
thân mẫu Người, làm Mẹ chúng con,
nhờ có Ðức Mẹ yêu thương trợ giúp,
xin cho Hội Thánh Chúa đang ngày càng thêm đông số,
được mừng vui vì sự thánh thiện của con cái,
và dẫn đưa tất cả muôn dân nhập đoàn cùng Hội Thánh Chúa.
Chúng con cầu xin nhờ Ðức Giêsu Kitô Con Chúa, Chúa chúng con,
Người là Thiên Chúa hằng sống và hiển trị cùng Chúa, trong sự hợp nhất của Chúa Thánh Thần đến muôn đời.
Lời nguyện tiến lễ
Lạy Chúa, xin thương chấp nhận
và biến đổi của lễ chúng con dâng thành bí tích cứu độ,
xin cho lòng chúng con cũng cháy bừng lửa yêu mến
như Ðức Trinh Nữ Maria, Mẹ Hội Thánh,
và ước chi sức mạnh của bí tích này
thúc đẩy chúng con cộng tác mật thiết hơn vào công trình cứu chuộc.
- Chúng con cầu xin nhờ Ðức Kitô Chúa chúng con.
Kinh Tiền tụng: Ðức Maria là khuôn mẫu và là Mẹ của Hội Thánh.
X. Chúa ở cùng anh chị em.
Ð. Và ở cùng cha.
X. Hãy nâng tâm hồn lên.
Ð. Chúng con đang hướng về Chúa.
X. Hãy tạ ơn Chúa là Thiên Chúa chúng ta.
Ð. Thật là chính đáng.
Lạy Chúa là Cha chí thánh, là Thiên Chúa toàn năng hằng hữu, chúng con tạ ơn Chúa mọi nơi mọi lúc, thật là chính đáng, phải đạo và đem lại ơn cứu độ cho chúng con.
Mỗi khi kính nhớ Ðức Trinh Nữ Maria, chúng con dâng lời ngợi khen tung hô Chúa.
Khi đón nhận Lời Chúa với tâm hồn trong trắng, Mẹ đã cưu mang Ngôi Lời trong cung lòng khiết trinh,và khi hạ sinh Ðấng thiết lập Hội Thánh, Mẹ đã cộng tác trong việc khai sinh Hội Thánh.
Khi đứng bên thập giá, Mẹ đón nhận lời trối đầy yêu thương của Con Chúa,và đã nhận tất cả mọi người làm con,những người được tái sinh vào đời sống siêu nhiên nhờ cái chết của Ðức Kitô.
Khi cùng các Tông đồ trông đợi Ðấng Chúa hứa ban, Mẹ đã hợp với các ngài tha thiết khẩn cầu, và nên mẫu gương cho một Hội Thánh không ngừng cầu nguyện.
Khi được đưa lên cõi vinh quang thiên quốc, Mẹ vẫn lấy lòng từ mẫu dõi theo Hội Thánh đang còn lữ hành, và ân cần phù trợ Hội Thánh trên đường về quê trời, cho tới ngày Chúa Kitô ngự đến trong vinh quang.
Vì thế, cùng với toàn thể Thiên thần và các Thánh,chúng con hợp tiếng ca ngợi Chúa và tung hô rằng:
Thánh, Thánh, Thánh, Chúa là Thiên Chúa các đạo binh,...
Ca hiệp lễ : x. Ga 2, 1. 11
Có tiệc cưới tại Cana xứ Galilêa, và có mẹ Chúa Giêsu ở đó; bấy giờ Chúa Giêsu đã làm dấu lạ
đầu tiên và đã tỏ vinh quang của Người, và các môn đệ đã tin Người.
Hoặc : x. Ga 19, 26-27
Lúc bị treo trên thập giá, Chúa Giêsu nói với môn đệ Người yêu: Này là Mẹ con.
Lời nguyện hiệp lễ
Lạy Chúa,
chúng con vừa lãnh nhận bảo chứng ơn cứu chuộc và sự sống,
xin cho Hội Thánh Chúa,
nhờ sự trợ giúp của Thánh mẫu Maria,
luôn nhiệt thành rao giảng Tin Mừng
cho các dân tộc và làm cho địa cầu được đầy tràn Chúa Thánh Thần.
Chúng con cầu xin nhờ Ðức Kitô Chúa chúng con.
Bài đọc I: St 3,9-15.20
"Mẹ của toàn thể chúng sinh"
Bài trích sách Sáng thế
Sau khi Ađam ăn trái cấm, Chúa là Thiên Chúa đã gọi ông và nói cùng ông rằng: "Ngươi ở đâu vậy?"
Ông thưa: "Con nghe tiếng Ngài trong vườn, nhưng con sợ hãi, vì con trần truồng và con ẩn núp".
Chúa hỏi ông: "Ai đã cho ngươi biết ngươi đang trần truồng? Có phải tại ngươi đã ăn trái cây mà Ta cấm ngươi ăn không?"
Ađam thưa: "Người phụ nữ mà Ngài đã cho làm bạn với con, chính bà ấy đã cho con trái cây và con đã ăn".
Chúa là Thiên Chúa nói cùng người phụ nữ rằng: "Tại sao ngươi làm điều đó?"
Người phụ nữ thưa: "Con rắn đã lừa dối con, và con đã ăn".
Chúa là Thiên Chúa phán cùng con rắn rằng: "Bởi vì mi đã làm điều đó, mi là thứ bị chúc dữ giữa mọi súc vật và thú hoang! Mi sẽ bò bằng bụng và sẽ ăn bụi đất suốt đời mi. Ta sẽ đặt mối thù giữa mi và người phụ nữ, giữa miêu duệ mi và miêu duệ Bà, người miêu duệ này sẽ đạp đầu mi, còn mi sẽ cắn gót chân người". Rồi Ađam đặt tên cho vợ mình là Evà, vì bà là mẹ của chúng sinh. Ðó là Lời Chúa.
Ðáp Ca: Tv 86 (87) 1-2.3 và 5.6-7
Ðáp: Hỡi thành đô của Thiên Chúa, mọi người truyền tụng những điều hiển hách về thành
1) Nền móng Sion được đặt trên núi thánh, Chúa yêu chuộng cửa thành hơn mọi nơi cư ngụ của nhà Giacob. Hỡi thành đô của Thiên Chúa. Mọi người truyền tụng những điều hiển hách về thành. - Ð.
2) Nói đến Sion, thiên hạ bảo: "Tại đó, người người đã sinh ra, chính Ðấng Tối Cao củng cố thành". - Ð.
3) Thiên Chúa ghi vào sổ bộ các dân: "Kẻ này người nọ đã sinh ra tại đó", và họ múa nhảy hát ca: "Mọi nguồn mạch của tôi ở nơi thành". - Ð.
Alleluia:
Alleluia, alleluia! - Kính chào Ðức Trinh Nữ diễm phúc, Mẹ đã hạ sinh Chúa Giêsu. Kính chào Mẹ Hội Thánh, Mẹ là Ðấng giữ gìn trong chúng con Thần Khí của Thánh Tử Giêsu Kitô. Alleluia!
Phúc Âm: Ga 19: 25-34
"Ðây là mẹ của anh".
Tin Mừng Chúa Giêsu Kitô theo Thánh Gioan.
Ðứng gần thập giá Ðức Giê-su, có thân mẫu Người, chị của thân mẫu, bà Ma-ri-a vợ ông Cơ-lô-pát, cùng với bà Ma-ri-a Mác-đa-la. Khi thấy thân mẫu và môn đệ mình thương mến đứng bên cạnh, Ðức Giê-su nói với thân mẫu rằng : "Thưa Bà, đây là con của Bà." Rồi Người nói với môn đệ : "Ðây là mẹ của anh." Kể từ giờ đó, người môn đệ rước bà về nhà mình.
Sau đó, Ðức Giê-su biết là mọi sự đã hoàn tất. Và để ứng nghiệm lời Kinh Thánh, Người nói : "Tôi khát!" Ở đó, có một bình đầy giấm. Người ta lấy miếng bọt biển có thấm đầy giấm, buộc vào một nhành hương thảo, rồi đưa lên miệng Người. Nhắp xong, Ðức Giê-su nói : "Thế là đã hoàn tất !" Rồi Người gục đầu xuống và trao Thần Khí.
Hôm đó là ngày áp lễ, người Do-thái không muốn để xác chết trên thập giá trong ngày sa-bát, mà ngày sa-bát đó lại là ngày lễ lớn. Vì thế họ xin ông Phi-la-tô cho đánh giập ống chân các người bị đóng đinh và lấy xác xuống. Quân lính đến, đánh giập ống chân người thứ nhất và người thứ hai cùng bị đóng đinh với Ðức Giê-su. Khi đến gần Ðức Giê-su và thấy Người đã chết, họ không đánh giập ống chân Người. Nhưng một người lính lấy giáo đâm vào cạnh sườn Người. Tức thì, máu cùng nước chảy ra. Ðó là lời Chúa.
* * * * *
Giờ kinh Phụng vụ
Bài đọc II Giờ Kinh Sách
Trích diễn từ của Ðức Giáo hoàng Phaolô VI
ngày bế mạc kỳ họp thứ ba của Công đồng Vatican II - 21.11.1964
Ðể tôn vinh Ðức Trinh Nữ Maria và để chúng ta được hưởng nhờ ơn cứu giúp, sau khi cẩn thận luận xét các lý chứng liên hệ đến mối tương quan giữa Ðức Maria và Hội Thánh, Chúng tôi tuyên nhận Ðức Maria là Mẹ của Hội Thánh, nghĩa là của toàn thể các Kitô hữu, giáo dân cũng như mục tử, những người vẫn gọi Ðức Maria là Mẹ vô cùng nhân ái; và Chúng tôi xác lập rằng từ nay toàn thể đoàn dân Kitô giáo phải luôn gia tăng lòng tôn kính đối với Mẹ Thiên Chúa và kêu cầu Mẹ dưới tước hiệu vô cùng dịu ngọt ấy.
Thưa chư huynh đáng kính, tước hiệu này không hề xa lạ đối với lòng đạo đức của các Kitô hữu; trái lại các tín hữu và toàn thể Hội Thánh vẫn luôn gọi Ðức Maria là Mẹ. Danh hiệu này quả thật đã gắn liền với ý nghĩa đích thực của lòng sùng kính dành cho Ðức Maria, dựa trên chính phẩm giá Mẹ đã nhận được trong tư cách là Mẹ của Ngôi Lời Thiên Chúa nhập thể. Thiên chức Thánh Mẫu đã làm cho Mẹ có những mối liên hệ đặc biệt với Chúa Kitô và hiện diện trong công trình cứu rỗi nhân loại do Chúa Giêsu Kitô thực hiện, cũng chính thiên chức đó tạo nên mối tương quan giữa Ðức Maria và Hội Thánh; vì Ðức Maria là Mẹ của Chúa Kitô, Ðấng đã nhận lấy bản tính nhân loại trong cung lòng khiết trinh của Mẹ, Ðấng là Ðầu của Nhiệm thể là Hội Thánh. Vì thế Ðức Maria, Mẹ của Chúa Kitô, cũng là Mẹ của tất cả các tín hữu và mục tử, nghĩa là của Hội Thánh.
Ðó là lý do tại sao chúng ta, dù bất xứng, dù yếu hèn, nhưng vẫn luôn ngước nhìn lên Mẹ với đôi mắt bừng sáng niềm tin tưởng và lòng yêu mến của những người con. Nếu xưa Mẹ đã trao cho chúng ta Ðức Giêsu là nguồn mạch ân sủng bởi trời, thì nay Mẹ không thể không dành tấm lòng hiền mẫu của Mẹ cho Hội Thánh, đặc biệt trong thời điểm này, khi Hiền Thê của Chúa Kitô đang gia tăng nỗ lực để chu toàn sứ mạng thông ban ơn cứu độ.
Ðể tiếp tục nuôi dưỡng và củng cố niềm tin này, Chúng tôi muốn trình bày những tương quan mật thiết giữa người Mẹ trên trời của chúng ta và nhân loại. Dù được Thiên Chúa ban tràn đầy ân huệ cao trọng để xứng đáng là Mẹ của Ngôi Lời nhập thể, Ðức Maria vẫn luôn thân cận với chúng ta. Như chúng ta, Mẹ là con cháu Evà, có chung bản tính nhân loại nên cũng là người Chị của chúng ta; được gìn giữ khỏi tội nguyên tổ do hưởng trước công phúc cứu chuộc của Chúa Kitô, nhưng Mẹ đã lãnh nhận các ân huệ thần linh với đức tin trọn hảo, đến độ Mẹ đáng nhận được lời ngợi khen trong Tin Mừng :"Phúc cho bà là kẻ đã tin".
Trong cuộc sống trần thế, Mẹ đã thể hiện hình ảnh hoàn hảo của người môn đệ Chúa Kitô, nên mẫu gương của mọi nhân đức,và nếp sống của Mẹ phản ánh trọn vẹn các mối phúc thật được Chúa Giêsu Kitô rao giảng. Bởi đó, trong đời sống đa dạng và sinh hoạt đầy năng động của mình, toàn thể Hội Thánh phải noi theo mẫu gương của Ðức Trinh nữ Mẹ Thiên Chúa, người đã trọn vẹn sống theo gương mẫu Chúa Kitô.
Bộ Phụng Tự và Kỷ luật các Bí tích