Foyer Phát Diệm và Liên Tu Sĩ Roma

HÐGMVN họp kỳ 1/2018 tại FPD dịp đi Visitatio Ad Limina, Roma 02-12/03/2018

Foyer Phát Diệm và Liên Tu Sĩ Roma.

Roma (VietCatholic News 15-03-2018) - "Le moi est haissable" (Cái tôi thì là đáng ghét), đàng khác cũng sợ mang tiếng "khoe khoang", hoặc "kể công", nên nếu không được chính Ðức Ông Chủ Tịch Phạm Mạnh Cương tha thiết thúc đẩy, con sẽ không hề dám cầm bút viết ra những dòng sau đây. Mà không thể từ chối, nên nắm lấy phương châm "Cải lão hoàn đồng" và cùng với chủ trương "Người già không nói dóc", con xin đánh bạo chấp nhận, "Có sao nói vậy".

Foyer Phát Diệm khi mở cửa, năm 1950 gọi là "Procura Vietnamita", đón tiếp mọi linh mục, chủng sinh và tu sĩ cần tới. Do Ðức Cha Lê Hữu Từ, Giám Mục Phát Diệm (1945-1956), ban phép và thúc dẩy, Cha Trần Văn Huy, cựu sinh viên Trường Truyền Giáo Urbano thiết lập ngôi nhà đầu tiên (bằng ngót nửa nhà hiện tại) năm 1948 rồi làm Giám Ðốc tới 1955 với sự nâng đỡ của anh em cùng Trường và chí cộng tác của các cha Trường Thánh Phêrô Tông Ðồ thời đó. Sau Cha Huy tới Cha Nguyễn Văn Chất (Giám Ðốc 1958-1961), rồi Cha Trần Ðoàn Kết điều hành.

Năm 1964 Cha Vũ Kim Ðiện được sai tới, nới rộng hơn gấp đôi (là nhà hiên tại), tân trang và quản nhiệm cho tới khi qua đời 1985. Trong 21 năm này, Cha Ðiện với các cộng tác viên, đặc biệt các nữ tu Dòng Mến Thánh Giá Phát Diệm Gò Vấp đã thể hiện những việc có lẽ quan trọng nhất trong liên hệ Foyer Phát Diệm và Liên Tu Sĩ Roma. Vì là "căn cứ" duy nhất của Giáo Hội Việt Nam tại Roma, nên nhiều việc liên lạc của các giáo sĩ Việt Nam tại quốc nội cũng như hải ngoại với Roma thường xử dụng địa điểm này và vì thế, linh mục tu sĩ Việt Nam tại Roma dùng đây làm nơi gặp gỡ.

Cuộc họp mặt quan trọng đầu tiên diễn ra vào năm 1950, khi các Ðức Giám Mục Việt Nam cùng tới Roma dự Năm Thánh vào dịp Ðức Giáo Hoàng Pio XII tuyên bố tín điều Ðức Maria Linh Hồn Và Xác Lên Trời, 01.11.1950. Rồi dịp Công Ðồng Chung Vatican II (1962-1965). Tiếp đến là các dịp Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam làm Visita ad Limina mỗi 5 năm và những phiên hội họp cùng tổ chức đặc biệt khác đòi sự hiện diện của giám mục hoặc bề trên đại diện. Và cả các nhóm hành hương và cầu nguyện Việt Nam, cùng những dịp đặc biệt của Nhà. Hồi đó Liên Tu Sĩ Roma còn ít người, dưới 70 thành viên, nên nhà Foyer Phát Diệm đủ chỗ dung nạp: Thánh Lễ, cuộc nói truyện và bữa ăn "Agapê" thân tình. Vì có hoạt động trú quán, nên ai nấy dễ tiện dụng khi cần, khỏi phải vào khách sạn đắt tiền tại Roma.

Thêm vào đó, Nhà rất hân hạnh đón tiếp trong thời gian dài hoặc nhiều lần vắn vỏi Ðức Tổng Giám Mục Ngô Ðình Thục thời lưu vong tại Roma sau 02.11.1963, các Ðức Hồng Y Trịnh Như Khuê, Trịnh Văn Căn, Phạm Ðình Tụng, Phạm Minh Mẫn, Nguyễn Văn Nhơn, Ðức Tổng Giám Mục Ngô Quang Kiệt, đặc biệt Ðức Tổng Giám Mục Nguyễn Văn Thuận (từ 1991 đến 1994) trước khi làm Hồng Y và vào ở nhà của Tòa Thánh, các Ðức Ông Trần Ngọc Thụ và Trần Văn Khả (2 vị sau đã nhiều năm cư ngụ nhà này mà đi làm việc tại Vatican). Nêu tên các vị, con chỉ có ý nhắc tới những tiếp xúc rất nhiều của Liên Tu Sĩ Roma với các ngài chính tại nơi đây.

Nhưng đặc biệt hơn cả là cuộc viếng thăm của Ðức Thánh Giáo Hoàng Gioan Phaolô II, ngày 22.06.1980, có Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam và Liên Tu Sĩ Roma hiện diện mà coi đây đúng như nhà mình.

"Vô thực bất vực được Ðạo" và hằng ý thức lời chỉ dẫn của Ðức Tổng Giám Mục Nguyễn Văn Bình, Tổng Giám Mục Sài Gòn, Vị Bảo Lãnh Foyer Phát Diệm từ 1967 cho tới 1980 khi Ðức Cha Bùi Chu Tạo, Giám Mục Phát Diệm tới được Roma "Linh mục tu sĩ chúng ta gặp nhau, nên có bữa ăn: sẽ dễ dàng thăng tiến tình huynh đệ", nên Cha Ðiện, Giám Ðốc, cũng như những người nối tiếp hằng vui mừng hân hạnh tuân giữ "giới điều" trân quý này.

Tới đây, tuy muốn khiêm tốn, nhưng tưởng cũng nên nhắc tới vài người tôi tớ hèn mọn với công việc phục vụ tầm thường, vì Ðạo ta cũng ưa như vậy, để ít là đọc cho vui. Con có ý nói tới Chị Trần Thị Bích Huê, 33 năm làm bếp Foyer Phát Diệm, tiếp đãi không biết bao nhiêu thực khách đủ tầm cỡ, từ Ðức Hồng Y Agnelo Rossi, Bộ Trưởng Truyền Giáo, trở xuống, cùng bao tiệc tùng nhà này, với sự cộng tác đắc lực của Mẹ Bề Trên Phan Thị Huy và các Sơ. Bữa ăn có Liên Tu Sĩ Roma thường là công phu hơn hết, dự bị cả tuần lễ trước, nhất là với món dưa chua, rau lá, bánh trái và bó giò. Một cộng tác viên đặc biệt là Cha Thiện, Phó Giám Ðốc, trẻ tuổi, khỏe mạnh và lái xe giỏi: ngài bận áo bố đời tháp tùng Cô Huê đi Chợ Vittorio mua rau quả cá thịt gạo mắm... Lần kia, trả tiền xong mấy két trái cây mà không chịu khuân lên xe liền, bà bán hàng cáu kỉnh gắt: "Này Bà, nói Ông Nhà (Suo Marito) đem ngay đi chứ!". Hai khách hàng đỏ mặt vâng lời lập tức và biến ngay đi liền... Nói chuyện ăn uống như thế, nhưng xin đừng chỉ hiểu nghĩa hẹp, kẻo oan! Thành phần Liên Tu Sĩ Roma luôn là những người được tuyển chọn từ các giáo phận Việt Nam và các dòng tu Nước Nhà nên mang nhiều phẩm chất cao đẹp. Anh chị em năng dùng nơi đây để dâng lễ tạ ơn, tĩnh tâm năm, hội họp nội bộ, những cuộc mừng đặc biệt như lễ mở tay linh mục, mừng khấn dòng, thậm chí mừng chức Giám Mục như Ðức Cha Trần Ðình Tứ ngày 06.01.1999.

Sau Cha Cố Ðiện, thời Ðức Ông Vũ Văn Thiện làm Giám Ðốc (1985-2011), suốt 26 năm ròng cũng vẫn bước theo đường đó, nhất là thời kỳ ngài làm Chủ Tịch Liên Tu Sĩ Roma. Chính Ðức Ông Nguyễn Văn Phương của Bộ Truyền Giáo, người ở Roma lâu năm như Ðức Ông Khả (34 năm) và làm Chủ Tịch nhiều khóa đã công khai lên tiếng trong Lễ Tang Ðức Ông Thiện (04.01.2012): "Ðức Ông Thiện đã biến trụ sở này thành mảnh đất quê hương Việt Nam thu hẹp, nơi anh chị em Liên Tu Sĩ Roma và cộng đoàn giáo dân Việt Nam được sống thân tình, vui vẻ với nhau trong những dịp Tết, lễ mở tay linh mục, hay dịp khấn dòng, v.v..."

Ngày nay, có Ðức Cha Nguyễn Năng, Giám Mục Phát Diệm từ 2009, Chủ Nhà, luôn nhiệt tình đôn thúc và cầu chúc " niềm vui", đội ngũ phục vụ Foyer Phát Diệm nguyện lo tiếp tục việc lành của các vị tiền nhiệm rất đáng mến chuộng. Hiện số thành viên Liên Tu Sĩ Roma lên tới trên 200 đầu người; nhà nguyện và phòng cơm thành quá chật, không dung nạp nổi hết; nhưng may thay, có sân rộng và khi thời tiết thuận tiện, anh chị em Liên Tu Sĩ Roma có thể đoàn tụ vui vầy dưới vòm cây cổ thụ, giữa hồ Ðức Mẹ Lộ Ðức và giếng Thánh Cả Giuse, tưng bừng bên nhau như hồi Ðức Cha Nguyễn Văn Hòa chủ tọa lễ mừng 50 năm Liên Tu Sĩ Roma ngày 13.05.2007 và Ðức Tổng Giám Mục Bùi Văn Ðọc lãnh nhận Pallium ngày 29.06.2014.

Dù khi không thể tiếp đón toàn hội Liên Tu Sĩ Roma đông đảo, và nếu không bị ngáng trở vì hoạt động bó buộc của trú quán, Foyer Phát Diệm vẫn theo truyền thống góp tay lo ẩm thực cho Anh Chị Em, để Liên Tu Sĩ Roma luôn là một gia đình ấm êm tại Thủ Ðô Giáo Hội Hoàn Vũ.

Tương lai gần, mong chờ Hội Ðồng Giám Mục Việt Nam sang làm Visita ad Limina, tới nay đã quá 7 năm: Nhà Foyer Phát Diệm chúng con nóng lòng chờ đợi Anh Chị Em Liên Tu Sĩ Roma lui tới, cá nhân, từng nhóm hoặc toàn Hội, để Nhà này hằng mang đậm mầu sắc FOYER (tổ ấm) đích thực.

LM Gioan Trần Mạnh Duyệt, Giám Ðốc FPD, 24.11.2017

(Trích Kỷ Yếu LTSR 2018, trang 33-34)

Back to Vietnamese Missionaries in Asia Home Page