Những chi tiết trong ngày thứ hai
của Ðức Phanxicô tại Chile
Những chi tiết trong ngày thứ hai của Ðức Phanxicô tại Chile.
Santiago (VietCatholic News 17-01-2018) Hãng tin Associated Press cho đăng tải nhiều tấm hình liên quan xa gần đến ngày đầy đủ thứ hai của Ðức Phanxicô tại Peru.
Tấm hình đầu tiên cho thấy cảnh sát đang đặt rào cản an ninh chuẩn bị đón tiếp Ðức Phanxicô tới Căn Cứ Không Quân Maquehue, ở Temuco, Chile, ngày thứ Tư, 17 tháng 1 năm 2018. Ðức Phanxicô tới tâm điểm cuộc tranh chấp hàng thế kỷ qua của Chile với người bản địa để cử hành Thánh Lễ tại địa điểm này, cũng lả mảnh đất tranh chấp và trước đây vốn được dùng làm nơi giam giữ vả tra tấn thời độc tài quân phiệt đẫm máu.
Tấm hình thứ hai cho thấy biểu ngữ hoan hô Ðức Phanxicô phản chiếu nơi cặp kính mát của một phụ nữ đang đứng đợi ngài tới Căn Cứ Không Quân.
Tấm hình thứ ba chụp dân chúng, một số mang cờ Á Căn Ðình, đang đi bộ tới Căn Cứ Maquehue nơi Ðức Phanxicô sẽ cử hành Thánh Lễ ngoài trời.
Tấm hình thứ tư chụp Ðức Phanxicô đang tới Căn Cứ trên giáo hoàng xa. Các nhà lãnh đạo của cả nhóm Mapuche lẫn chính phủ Chile đều tỏ hy vọng Ðức Phanxicô sẽ có thể môi giới cuộc đối thoại. Cuộc tranh chấp của họ đã bắt đầu từ thế kỷ 19, khi quân đội Chile đánh bại người Mapuche, là những người từng mãnh liệt chống lại các người lập nghiệp Tây Ban Nha và Âu Châu khác trong nhiều thế kỷ.
Sau đây là bản tin ghi nhanh của A.P. theo giờ Santiago
10:05 giờ sáng
Ðức Phanxicô đang chuẩn bị cử hành Thánh Lễ tại một khu vực vốn tượng trưng cho cuộc tranh chấp lâu hàng thế kỷ với người bản địa.
Căn cứ Không Quân Maquehue ở Temuco được xây dựng trên đất lấy của người bản địa Mapuche đầu thế kỷ 20.
Nó cũng đã được dùng làm trung tâm giam giữ trong các năm 1973-1990, thời độc tài của Tướng Augusto Pinochet. Hai sự kiện này biến nó thành 1 nơi đầy những ký ức đau buồn cho cả người Mapuche lẫn các gia đình nạn nhân của chế độ độc tài.
Hàng ngàn người chào đón Ðức Phanxicô vào hôm thứ Tư khi ngài đến Temuco trên chiếc giáo hoàng xa của ngài. Ðây là ngày đầy đủ thứ hai của ngài tại Chile, một quốc gia có đến 17 triệu dân. Hôm thứ Ba, ngài gặp gỡ một số nạn nhân của tai tiếng giáo sĩ lạm dụng tình dục vị thành niên và xin họ tha thứ.
10:55 giờ sáng
Ðức Phanxicô đang tỏ lòng tôn kính các người Chile bị tra tấn hay bị giết tại Căn Cứ nơi ngài cử hành Thánh Lễ.
Ngài đưa ra nhận định trên trong bài giảng của Thánh Lễ ngoài trời tại sân bay Maquehue ở Temuco.
Ðức Phanxicô nói rằng khu vực này là "địa điểm của những vi phạm nhân quyền trầm trọng."
Ngài cho hay: ngài dâng Thánh Lễ này cho tất cả những ai chịu đau khổ hay chịu chết.
Nhiều năm trước thời kỳ độc tài quân phiệt 1973-1990, mảnh đất này vốn lấy của người bản địa Mapuche. Cho đến nay, nó vẫn lả điểm tranh chấp đối với những người cho rằng nó phải được trả lại.
11:00 giờ sáng
Ðức Phanxicô đang thúc giục người bản địa Mapuche từ khước bạo lực trong lúc thúc đẩy chính nghĩa của họ.
Ngài đưa ra lời kêu gọi trên trong lúc cử hành Thánh Lễ tại Temuco. Thành phố này là thủ phủ của vùng Araucania, nơi nhiều người trong số khoảng 1 triệu dân Chile thuộc sắc dân Mapuche.
Người Mapuche vốn tranh đấu đòi lại đất đai tổ tiên cũng như ngôn ngữ và văn hóa của họ được nhìn nhận. Một thiểu số nhỏ đã sử dụng bạo lực để tranh đấu.
Trong mấy năm gần đây, hàng chục nhà thờ đã bị đốt ở trong vùng. Chỉ mới tuần trước thôi, ít nhất 10 nhà thờ ở Chile đã bị nổ bom lửa. Không thấy ai bị bắt.
Ðức Phanxicô nói rằng không thể đặt căn bản cho nền văn hóa tái thiết trên bạo lực được.
Ngài nói: "anh chị em không thể tự khẳng quyết về mình mà lại đi tiêu diệt người khác vì điều này chỉ dẫn đến nhiều bạo lực và tiêu diệt hơn."
11:55 giờ sáng
Các nhà cầm quyền ở Chile đang điều tra vụ đốt 3 chiếc trực thăng và 1 nhà thờ Công Giáo chỉ mấy giờ trước khi Ðức Phanxicô cử hành Thánh Lễ tại vùng có nhiều tranh chấp nhất nước.
Vụ tấn công xẩy ra tại thành phố Collipulli, nơi 1 ngôi trường và ngôi nhà thờ kế cận không còn sử dụng được nữa vì cả hai đã bị cháy một nửa.
Ít nhất 10 nhà thờ đã bị nổ bom lửa vào tuần trước, phần lớn tại vùng Araucania, nơi người bản địa Mapuche đang đòi lại đất đai tổ tiên.
Công tố viên Enrique Vasquez, hôm thứ Tư, nói với truyền thông địa phương có mặt tại hiện trường rằng các điều tra viên tìm thấy các dấu hiệu và truyền đơn đòi phải thả các tù nhân người Mapuche.
Trong khi đó, hai trực thăng hoàn toàn cháy rụi và chiếc thứ ba thì cháy một phần tại thành phố Curanilahue. Thành phố này cũng là một phần của vùng giáp ranh với vùng Araucania.
Các nhà cầm quyền nói rằng các phi cơ này thuộc công ty lâm sản Arauco. Các truyền đơn ủng hộ người Mapuche cũng được tìm thấy tại hiện trường.
Trong Thánh Lễ hôm thứ Tư tại Temuco, Ðức Phanxicô kêu gọi chấm dứt bạo lực.
1:15 giờ chiều
Ðức Phanxicô đang đãi một số thành viên của người bản địa Mapuche ở Chile một bữa trưa ngon, có món mực carpaccio, osso bucco và bánh ngọt phết mức (bánh flăng).
Tòa Thánh công bố thực đơn do Ðức Phanxicô khoản đãi sau khi cử hành Thánh Lễ tại Temuco, thủ phủ lãnh thổ Mapuche ở miền Nam Chile. Ðức Phanxicô vốn ưa thích các bữa ăn đơn giản, nhưng thực đơn này cho thấy ngài và các đồng chủ nhân của ngài đã làm hết sức để đãi khách.
Một nhóm nhỏ từng bẻ bánh tại 1 nhà của giáo hội ở Temuco nay đang bắt đầu với món ragu nấu nấm, tiếp theo là món mực carpaccio và càng cua. Thịt thì có món osso bucco với cơm nghệ và rau, và bánh flăng tráng miệng.
Tòa Thánh nói rằng Ðức Giáo Hoàng và 8 người Mapuche với sự tham gia của một phụ nữ được Tòa Thánh mô tả là "nạn nhân của bạo lực nông thôn" và của một hậu duệ những nhà lập nghiệp Ðức-Thụy Sĩ từng tranh chấp hàng thế kỷ với người Mapuche.Thực khách còn gồm vị giám mục của Temuco và 1 di dân Haiti mới tới vùng này.
1:20 giờ chiều
Các nhà chức trách ở Chile cũng đang điều tra một vụ đốt 1 nhà thờ Công Giáo nữa trong khi Ðức Phanxicô đang viếng thăm nước này.
Vụ đốt nhà thờ tại Panguipulli, cách Santiago 515 dặm (830 kilô mét) về phía nam này đem con số các nhà thờ bị đốt ít nhất lên 11 chỉ trong non một tuần lễ.
Cảnh sát nói rằng các vụ tấn công được thực hiện bằng những cuộn vải tẩm hơi đốt ném thẳng vào các nhà thờ và sau đó bị xịt các chất hóa học làm tăng độ cháy.
Tướng Diego Olate nói rằng vụ tấn công xẩy ra sớm hôm thứ Tư. Ông nói với truyền thông địa phương rằng truyền đơn tìm thấy ở hiện trường nhưng từ chối cung cấp thêm chi tiết.
Tin tức về vụ tấn công mới nhất được phát đi trong lúc Ðức Phanxicô đang cử hành Thánh Lễ tại Temuco, thủ phủ vùng Araucania vốn nhiều tranh chấp nhất.
Người bản địa Mapuche đang buộc Chile phải trả lại đất đai của tổ tiên họ. Ðại đa số từ khước bạo lực, nhưng một thiểu số sử dụng nó để yêu sách.
Trong vòng mấy năm gần đây, hàng chục nhà thờ đã bị đốt cháy. Các truyền đơn ca ngợi chính nghĩa Mapuche thường được tìm thấy tại hiện trường.
3:25 giờ chiều
Các nhà lãnh đạo người bản địa Peru đã gửi cho Ðức Phanxicô 1 lá thư, thúc giục ngài gây áp lực để làm sạch các sông ngòi bị ô nhiễm và nhìn nhận quyền đất đai tổ tiên trong chuyến ngài viếng vùng Amazon.
Ba tổ chức lớn đại diện cho các cộng đồng bản địa ở Amazon yêu cầu Ðức Giáo Hoàng hỗ trợ các đòi hỏi buộc chính phủ Peru làm sạch các vùng lãnh thổ rộng lớn từng bị ô nhiễm thủy ngân từ việc khai thác vàng bất hợp pháp gây ra.
Các nhà lãnh đạo này cũng muốn được Ðức Phanxicô ủng hộ lời kêu gọi của họ để nhà nước chịu cấp cho các nhóm bản địa 20 triệu mẫu thuộc đất đai tập thể. Diện tích này gần bằng cả Nebraska hay Senegal.
Khoảng 4,000 người từ các nhóm bản địa khắp Nam Mỹ sẽ tụ tập để nghe Ðức Giáo Hoàng nói chuyện vào ngày thứ Sáu 19 tháng 1 năm 2018 tại vùng Amazon của Peru.
Nhiều người hy vọng Ðức Phanxicô là cây cầu giữa người bản địa và chính phủ.
Vũ Văn An