Bài giảng ngày Thứ Tư Lễ Tro
của Ðức Thánh Cha Phanxicô
tại Vương cung Thánh Ðường thánh nữ Sabina
Bài giảng ngày Thứ Tư Lễ Tro của Ðức Thánh Cha Phanxicô tại Vương cung Thánh Ðường thánh nữ Sabina.
Roma (VietCatholic News 1-03-2017) - Lúc 4:30 chiều thứ Tư 5 tháng Ba năm 2017, Ðức Thánh Cha Phanxicô đã chủ sự cuộc rước kiệu sám hối từ nhà thờ thánh Anselmo của dòng Biển Ðức tới đền thờ thánh nữ Sabina của dòng Ða Minh.
Ði trong đoàn rước với Ðức Thánh Cha, có đông đảo các Hồng Y và Giám Mục trong giáo triều Rôma, đông đảo tu sĩ dòng Biển Ðức và Ða Minh, trong đó có 2 vị Tổng quyền của 2 dòng này. Trên quãng đường dài 500 mét, các vị vừa đi vừa hát kinh cầu các thánh, và thánh ca thống hối.
Tại Vương cung Thánh Ðường thánh nữ Sabina, có từ thế kỷ thứ Năm, Ðức Thánh Cha đã chủ sự thánh lễ đồng tế với các Hồng Y và Giám Mục, trước sự tham dự của linh mục tu sĩ nam nữ và giáo dân.
Trong bài giảng thánh lễ, Ðức Thánh Cha nói:
"Các ngươi hãy hết lòng trở về với Ta .. Hãy trở về cùng Ðức Chúa là Thiên Chúa của anh em" (Giôen 02:12, 13). Nhân danh Chúa, tiên tri Giôen đã đưa ra lời kêu gọi này. Không có ai cảm thấy bị loại trừ: "Hãy triệu tập các cụ già, tụ họp đám thiếu nhi, cũng như trẻ thơ còn đang bú, tân lang .. và tân nương" (c. 16) Tất cả các tín hữu được triệu tập đến và thờ phượng Thiên Chúa của họ "vì Ngài nhân từ và hay thương xót, chậm bất bình và giàu tình yêu kiên vững" (c. 13).
Chúng ta cũng muốn đón nhận lời mời gọi này; chúng ta muốn trở lại với trái tim nhân hậu của Chúa Cha. Mùa Chay là một con đường dẫn chúng ta đến chiến thắng của lòng thương xót trên tất cả những gì đè bẹp chúng ta và hạ giá chúng ta thành những gì không phù hợp với phẩm giá làm con cái Thiên Chúa. Mùa Chay là con đường đi từ tình trạng nô lệ đến tự do, từ đau khổ đến vui mừng, từ sự chết đến sự sống. Cử chỉ xức tro qua đó chúng ta bắt đầu hành trình này, nhắc nhớ chúng ta về thân phận nguyên thủy của mình: chúng ta đã được rút ra từ bụi đất, chúng ta đã được hình thành từ cát bụi. Ðúng vậy, nhưng chúng ta là cát bụi trong bàn tay yêu thương của Thiên Chúa, Ðấng thổi thần khí sự sống của Ngài trên mỗi người chúng ta và vẫn muốn tiếp tục làm như thế. Chúa muốn tiếp tục ban cho chúng ta hơi thở sự sống, cứu chúng ta khỏi những thứ hơi thở khác là sự nghẹt thở vì lòng ích kỷ của chúng ta, nghẹt thở vì những tham vọng nhỏ nhoi cũng như thái độ âm thầm dửng dưng lãnh đạm; sự nghẹt thở bóp nghẹt tinh thần, thu hẹp chân trời và làm cho nhịp đập con tim chúng ta bị gây mê. Hơi thở sự sống của Thiên Chúa cứu chúng ta khỏi sự ngột ngạt làm suy giảm niềm tin của chúng ta, làm nguội lạnh lòng bác ái của chúng ta và bóp nghẹt mọi hy vọng. Trải nghiệm Mùa Chay là khao khát hơi thở của sự sống mà Cha chúng ta không ngừng ban cho chúng ta giữa những vũng lầy của lịch sử.
Hơi thở sự sống của Thiên Chúa giải phóng chúng ta khỏi những ngột ngạt thường khi chúng ta không để ý, hoặc đã trở nên quá quen với điều đó đến mức có vẻ như bình thường, ngay cả khi những hiệu ứng của nó có thể cảm nhận được. Chúng ta nghĩ rằng đó là bình thường bởi vì chúng ta đã quá quen với việc hít thở thứ không khí trong đó hy vọng đã tiêu tan, không khí của bất hạnh và cam chịu, không khí ngột ngạt của hoảng loạn và thù địch.
Mùa Chay là thời gian để nói không. Nói không với những ngột ngạt tinh thần phát sinh từ sự ô nhiễm gây ra bởi sự thờ ơ, bởi suy nghĩ cho rằng cuộc sống của người khác không phải là mối quan tâm của tôi, và bởi tất cả những nỗ lực tầm thường hoá cuộc sống, đặc biệt là cuộc sống của những người mà thân xác đang bị đè nặng bởi quá nhiều sự hời hợt. Mùa Chay nghĩa là nói không với tình trạng ô nhiễm độc hại của những lời nói trống rỗng và vô nghĩa, những lời chỉ trích gay gắt và vội vã, những phân tích giản đơn không nắm bắt được sự phức tạp của vấn đề, đặc biệt là những vấn đề của những người đau khổ nhất. Mùa Chay là thời gian để nói không với những ngột ngạt của một lời cầu nguyện làm dịu lương tâm của chúng ta, với những hành vi bố thí chỉ làm hài lòng chính chúng ta, với một thứ chay tịnh đơn thuần chỉ làm chúng ta cảm thấy an tâm. Mùa Chay là thời gian để nói không với những ngột ngạt sinh ra từ các mối quan hệ loại trừ lẫn nhau, trong đó cố tìm kiếm Thiên Chúa trong khi lại tránh né những thương tích của Chúa Kitô hiện diện nơi những vết thương của anh chị em mình: nói vằn tắt, đó là tất cả những hình thức linh đạo giản lược đức tin thành một thứ văn hóa đóng kín, một thứ văn hóa loại trừ.
Mùa Chay là thời gian để nhớ lại, là thời kỳ suy nghĩ và tự hỏi: Giả sử Thiên Chúa khép cửa đối với chúng ta thì lúc đó chúng ta sẽ ra sao? Giả sử Thiên Chúa không thương xót chúng ta, mệt mỏi trong việc tha thứ cho chúng ta, không luôn cho chúng ta cơ hội để bắt đầu lại thì chúng ta sẽ ra sao? Mùa Chay là thời gian để tự hỏi chúng ta sẽ lạc vào cõi nào nếu không có sự giúp đỡ của rất nhiều người mà trong hàng ngàn những cách thế lặng lẽ đã giơ tay ra với chúng ta và bằng những cách thế rất cụ thể đã mang đến cho chúng ta hy vọng và cho phép chúng ta có thể làm lại một khởi đầu mới?
Mùa Chay là mùa tái hô hấp, là mùa mở rộng con tim cho hơi thở của Ðấng Duy nhất có khả năng biến đổi chúng ta từ bụi đất thành con người. Ðây không phải là mùa xé áo trước sự ác quanh chúng ta, nhưng đúng hơn là mùa dành không gian trong cuộc sống chúng ta cho tất cả những điều thiện mà chúng ta có thể thực hiện được. Ðó là một thời gian để gạt sang một bên tất cả mọi thứ cô lập chúng ta, bao quanh chúng ta và làm tê liệt chúng ta. Mùa Chay là thời gian của lòng từ bi, là khi, cùng với vịnh gia, chúng ta có thể nói: "Xin phục hồi trong con niềm vui ơn cứu độ của Chúa, dưỡng nuôi con với thần khí sẵn sàng", để qua cuộc sống của chúng con, chúng con có thể tán dương ngợi khen Chúa (xem Tv 51 : 12,15), và qua tấm thân cát bụi của chúng con - và sức mạnh hơi thở sự sống Ngài - chúng con có thể trở thành một "hạt bụi của tình yêu".
Trong nghi thức xức tro sau bài giảng, Ðức Hồng Y Jozef Tomko, 93 tuổi người Slovak, nguyên Tổng trưởng Bộ truyền giáo, có nhà thờ hiệu tòa là Ðền thờ thánh nữ Sabina, đã bỏ tro trên đầu Ðức Thánh Cha, trước khi ngài bỏ tro cho các Hồng Y và một số tín hữu, trong khi 12 linh mục Ða Minh và Biển Ðức bỏ tro trên đầu các tín hữu hiện diện.
J.B. Ðặng Minh An dịch